✨Chính trị Đông Timor

Chính trị Đông Timor

Chính trị Đông Timor (Timor-Leste) hoạt động trong khuôn khổ của một nước cộng hòa bán tổng thống, theo đó Thủ tướng Đông Timor điều hành Chính phủ còn Tổng thống thực thi các chức trách của lãnh đạo nhà nước. Timor Leste là một quốc gia đa đảng. Quyền hành pháp thuộc về tổng thống và chính phủ. Quyền lập pháp do cả Quốc hội và Chính phủ đảm nhiệm. Các hoạt động Tư pháp độc lập với lập pháp và Hành pháp. Hiến pháp Timor Leste được tu sửa từ Hiến pháp Bồ Đào Nha, mặc dù Tổng thống được trao ít quyền hơn so với Bồ Đào Nha. Đất nước vẫn đang trong quá trình xây dựng hệ thống hành chính và cơ quan chính phủ.

Hành pháp

thế=Văn phòng Chính phủ ở Dili|trái|nhỏ|290x290px|Văn phòng Chính phủ ở Dili Lãnh đạo nhà nước của Cộng hòa Timor Leste là Tổng thống, được bầu trực tiếp thông qua bỏ phiếu phổ thông với nhiệm kỳ 5 năm,có quyền hành pháp bị phần nào hạn chế bởi hiến pháp, mặc dù Tổng thống có quyền phủ quyết các dự luật cho dù nó đã được Quốc hội thông qua. Sau bầu cử, Tổng thống sẽ bổ nhiệm Thủ tướng, thường là Lảnh đạo của Đảng hoặc Liên minh chiếm đa số ghế trong Quốc hội.

|Tổng thống |Francisco Guterres |Mặt trận Cách mạng vì một Đông Timor độc lập |20/5/2017 |- |Thủ tướng |Taur Matan Ruak |Đảng Giải phóng Nhân dân |22/5/2018 |}

Lập pháp

thế=Trụ sở Quốc hội Timor Leste|trái|nhỏ|Trụ sở Quốc hội Timor Leste

Nghị viện Quốc gia đơn viện có 65 nghị viên được bầu lên với nhiệm kỳ 5 năm. Số ghế có thể thay đổi từ mức tối thiểu 52 đến mức tối đa 65 ghế, mặc dù có trường hợp ngoại lệ là 88 thành viên như nhiệm kỳ đầu tiên. Nhiệm kỳ đầu tiên của Quốc hội ké dài 6 năm, từ 2001 đến 2007.

Hiến pháp Timor Leste được sử đổi theo Hiến pháp Bồ Đào Nha. Đất nước vẫn đang trong quá trình xây dựng hệ thống hành chính và cơ quan chính phủ.

Các đảng chính trị và các cuộc bầu cử

nhỏ|Các Đảng phái và Liên minh trong Quốc hội Timor Leste năm 2012

Tư Pháp

Tòa án Tư pháp tối cao có một Chán án do Quốc hội bổ nhiệm và còn lại do Hội đồng Tư pháp Cao cấp bổ nhiệm.

Phân chia Hành chính

phải|nhỏ|240x240px|Bản đồ các Quận của Timor Leste. Timor được chia thành 13 Quận chính:

Các khu vực được chia thành 65 khu vực nhỏ, 443 sucos và 2.336 thị trấn, làng và thôn.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chính trị Đông Timor** (Timor-Leste) hoạt động trong khuôn khổ của một nước cộng hòa bán tổng thống, theo đó Thủ tướng Đông Timor điều hành Chính phủ còn Tổng thống thực thi các chức
**Indonesia chiếm đóng Đông Timor** từ tháng 12 năm 1975 đến tháng 10 năm 1999. Sau thế kỷ cai trị của thực dân Bồ Đào Nha ở Đông Timor, một cuộc đảo chính năm 1974
**Cơ quan quản lý chuyển tiếp Liên Hợp Quốc tại Đông Timor** () được gọi là **UNTAET**, là cơ quan quản lý của Liên Hợp Quốc giữa năm 1999 và năm 2002 tại Đông Timor
**Nghị viện Quốc gia** (, ) là cơ quan lập pháp quốc gia đơn viện ở Đông Timor. Nó được thành lập vào năm 2001 với tên gọi là Hội đồng Lập hiến trong khi
**Đông Timor** (phiên âm: "Đông Ti-mo") hay **Timor-Leste** (; **'), tên chính thức là **Cộng hòa Dân chủ Timor-Leste''' (, ), là một quốc gia ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm nửa phía
Một cuộc trưng cầu ý dân về độc lập được Phái bộ Liên Hợp Quốc tại Đông Timor tổ chức ở Đông Timor vào ngày 30 tháng 8 năm 1999 theo yêu cầu của Tổng
**Tổng thống Đông Timor**, một số tài liệu tiếng Việt còn ghi là **Tổng thống Timor-Leste**, danh xưng chính thức là **Tổng thống Cộng hòa Dân chủ Đông Timor** (, ), là nguyên thủ quốc
**Chính trị Indonesia** vận hành theo cấu trúc của một nước cộng hòa dân chủ đại nghị tổng thống chế, theo đó Tổng thống Indonesia là nguyên thủ quốc gia và đồng thời là người
Cuộc **xâm lược của Indonesia vào Đông Timor**, ở Indonesia được gọi là **Chiến dịch Hoa Sen** (; tiếng Anh: _Operation Lotus_), bắt đầu vào ngày 7 tháng Mười Hai năm 1975 khi quân đội
Bài này liệt kê các **đảng phái chính trị ở Đông Timor**. Đông Timor là một nhà nước dân chủ đa đảng. ## Các chính đảng *Mặt trận Cách mạng vì một Đông Timor độc
**Thủ tướng Timor-Leste**, một số tài liệu tiếng Việt còn viết là **Thủ tướng Đông Timor**, là người đứng đầu chính phủ ở Đông Timor. Tổng thống Đông Timor là người đứng đầu nhà nước
**Đảng Xã hội chủ nghĩa Timor** (, **PST**) là một tổ chức chính trị Marx–Lenin tại Đông Timor. ## Lịch sử **Phong trào Công nhân Xã hội chủ nghĩa Dân chủ Thống nhất Timor** được
**Sân vận động Quốc gia** () là một sân vận động đa năng ở Dili, Đông Timor. Sân được sử dụng chủ yếu cho các trận đấu bóng đá. Sân vận động có sức chứa
**Phái đoàn hỗ trợ Liên Hợp Quốc tại Đông Timor** (, viết tắt là **UNMISET**) được thành lập theo Nghị quyết 1410 (2002) thông qua ngày 17 tháng 5 năm 2002 bởi Hội đồng Bảo
nhỏ| Biểu tượng chiến dịch tranh cử tổng thống cho [[Abraham Lincoln, 1860. Mặt trái của nút cho thấy một bức chân dung của người đồng tranh cử Hannibal Hamlin. ]] Một **chiến dịch chính
**Trận Timor** diễn ra tại Timor thuộc Bồ Đào Nha và Timor thuộc Hà Lan trên đảo Timor trong Chiến tranh thế giới thứ hai. Quân đội Nhật Bản đánh chiếm hòn đảo này từ
** Timor thuộc Bồ Đào Nha ** là tên của Đông Timor khi lãnh thổ này bị Bồ Đào Nha chiếm đóng. Trong hầu hết thời gian này, Bồ Đào Nha chia đôi đảo Timor
**Đông Timor** là một quốc gia nằm ở khu vực Đông Nam Á nhưng chưa phải thành viên của Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - tổ chức liên kết của khu
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2018** (), tên chính thức là **AFF Suzuki Cup 2018** vì lý do tài trợ (cũng thường được gọi là **AFF Cup 2018**), là lần tổ chức
**Timor Timur** là một tỉnh trước đây thuộc Indonesia, được kế thừa từ Timor thuộc Bồ Đào Nha cũ. Đến ngày nay Đông Timor mới được độc lập. Từ năm 1702 đến 1975, Đông Timor
**Giáo hội Công giáo ở Đông Timor** là một phần của Giáo hội Công giáo Hoàn vũ, dưới sự lãnh đạo tinh thần của Giáo hoàng ở Roma. Kể từ khi độc lập từ Indonesia,
Danh sách này liệt kê những người nổi tiếng đã mắc bệnh (dương tính) do đại dịch COVID-19 gây ra bởi virus SARS-CoV-2. Thống kê đến 31 tháng 12 năm 2020 và còn cập nhật
**Đông Nam Á** (tiếng Anh: **Southeast Asia**, viết tắt: **SEA**) là tiểu vùng địa lý phía đông nam của châu Á, bao gồm các khu vực phía nam của Trung Quốc, phía đông nam của
nhỏ|phải|Vị trí đảo Timor **Timor** là một hòn đảo tại phần ngoài cùng phía nam của Đông Nam Á hải đảo, nằm ở phía bắc biển Timor. Nó được chia thành 2 phần là Đông
Bản đồ Timor (phần đảo chính) **Tây Timor** () là phần thuộc Indonesia của đảo Timor, và là một phần của tỉnh Đông Nusa Tenggara. Trong thời kỳ thuộc địa, nơi này được gọi là
ASEAN tại đại lộ Jalan Sisingamangaraja No.70A, [[Jakarta|Nam Jakarta, Indonesia.]] nhỏ|Quốc kỳ của 10 nước thành viên ASEAN. Từ phải qua: [[Brunei, Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Singapore, Thái Lan, Việt Nam|298x298px]] **Hiệp hội
nhỏ|phải|Vị trí [[Đông Nam Á trên bản đồ thế giới]] ## Tiền sử ### Các xã hội nông nghiệp đầu tiên Nông nghiệp, một sự phát triển tự nhiên dựa trên nhu cầu. Trước khi
nhỏ|Bản đồ của Đông Timor với quận Dili **Dili**, hay (Tiếng Bồ Đào Nha và Tetum: **Díli**), là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Đông Timor. Thành phố này nằm ở bờ
phải|Bản đồ vị trí [[mảng Timor.]] **Động đất biển Banda** bao gồm các trận động đất xảy ra trên vùng biển Banda liên quan đến sự hút chìm của mảng Ấn-Úc bên dưới mảng Timor
thumb|right|Hai người đồng tính nam hôn nhau trong một buổi diễu hành đồng tính. thumb|right|Biểu tượng đại diện cho người đồng tính nam được tạo nên từ hai biểu tượng của [[sao Hỏa lồng vào
**Kevin Michael Rudd** (21 tháng 9 năm 1957) từng là Lãnh tụ Đảng Lao động Úc và là Thủ tướng thứ 26 của Úc. Ông là thành viên Quốc hội từ năm 1998, đại diện
**Đông Ấn Hà Lan thuộc Nhật Bản** bắt đầu vào năm 1942 và kết thúc vào ngày 17 tháng 8 năm 1945 cùng với tuyên ngôn độc lập Indonesia của Sukarno và M. Hatta thay
Dưới đây liệt kê danh sách các đơn vị hành chính cấp tỉnh của các quốc gia châu Á. Các quốc gia châu Á được sắp xếp theo thứ tự alphabet theo tiếng Anh ###
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á** (tiếng Anh: **SEA Games** hay **Southeast Asian Games**) là một sự kiện thể thao tổ chức hai năm một lần vào giữa chu kỳ Đại hội Olympic và
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2022** (), tên chính thức là **AFF Mitsubishi Electric Cup 2022** vì lý do tài trợ (cũng thường được gọi là **AFF Cup 2022**), là lần tổ
Đã có nhiều **tranh cãi** xung quanh **Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2023**, được tổ chức tại Phnom Penh, Campuchia. ## Các nghi lễ ### Quốc kỳ bị treo ngược tại lễ khai
**Tổ chức Sở hữu Trí tuệ Thế giới** (tiếng Anh: _World Intellectual Property Organization_ – **WIPO**; tiếng Pháp: _Organisation mondiale de la propriété intellectuelle_ – **OMPI**) là một trong những cơ quan chuyên môn của
**Tài chính quốc tế** là hệ thống những quan hệ kinh tế nảy sinh giữa nhà nước hoặc các tổ chức của nhà nước với các nhà nước khác, các công dân nước ngoài và
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2021** (), thường được gọi là **SEA Games 31** hoặc **Việt Nam 2021**, là kỳ SEA Games lần thứ 31 – sự kiện thể thao đa môn cấp
Đã có nhiều **tranh cãi** xung quanh **Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2021**, được tổ chức tại Hà Nội, Việt Nam. ## Tiếp thị ### Bộ nhận diện nhiều lỗi chính tả, ngữ
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003** (), tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 22**, hay còn gọi là **SEA Games 22** và **Vietnam 2003**, là một
**Điện ảnh Đông Nam Á** là tên gọi ngành công nghiệp Điện ảnh của 11 quốc gia nằm ở khu vực Đông Nam Á, bao gồm: Brunei, Campuchia, Đông Timor, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines,
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2020** (), tên chính thức là **AFF Suzuki Cup 2020** vì lý do tài trợ (cũng thường được gọi là **AFF Cup 2020**), là lần tổ chức
nhỏ|Quyền bầu cử của phụ nữ trên thế giới vào năm 1908 nhỏ| Cuộc diễu hành Phổ thông đầu phiếu, [[thành phố New York, ngày 6 tháng 5 năm 1912 ]] Phổ thông đầu phiếu
Dưới đây là **danh sách các quốc gia Đông Nam Á** theo một số tiêu chí. ## Địa lý, lãnh thổ, dân cư Danh sách các quốc gia Đông Nam Á theo một số cơ
**Trận chung kết môn Bóng đá nam tại Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2023** là trận tranh huy chương vàng giữa hai đội tuyển bóng đá U-22 quốc gia Indonesia và Thái Lan,
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2008** là lần thứ 7 của Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á do Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á (AFF) tổ chức tại Indonesia
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2013** (, ), hay còn gọi chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 27** (**SEA Games** **27**), thường được biết đến với tên
**Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á 2010**, tên gọi chính thức là **AFF Suzuki Cup 2010** vì lý do tài trợ, là lần thứ 8 của Giải vô địch bóng đá Đông Nam
**ASEAN Para Games** là một sự kiện thể thao quốc tế được tổ chức mỗi hai năm tại khu vực Đông Nam Á dành riêng cho các vận động viên khuyết tật thể chất. Đại