nhỏ|Đồng bằng châu thổ
Châu thổ là một địa mạo cấu tạo khi một dòng sông chảy vào một vụng nước, nhỏ là hồ, đầm phá, lớn là vịnh, biển hay đại dương khiến dòng nước bị cản chậm lại. Chất phù sa cuốn theo dòng nước khi tốc độ nước không đủ mạnh sẽ phải lắng đọng xuống, bồi lên lòng sông và hai bên bờ. Lượng trầm tích lan tỏa theo bề rộng làm lòng sông chuyển từ hẹp và sâu sang càng nông và rộng. Nhiều nhánh sông phân lưu nhỏ xuất hiện, giúp trải rộng cửa biển. Địa hình đặc trưng này gọi là châu thổ sông.
Châu thổ không chỉ là một đặc điểm địa mạo nổi bật mà còn là nơi hội tụ của sự sống. Đặc tính đất đai màu mỡ từ phù sa khiến các châu thổ trở thành vùng đất lý tưởng cho nông nghiệp và phát triển cộng đồng dân cư. Bên cạnh đó, hệ thống nhánh sông phân lưu và cửa sông đa dạng tạo điều kiện cho sự hình thành của các hệ sinh thái phong phú, là môi trường sống của nhiều loài động thực vật. Không chỉ đóng vai trò kinh tế, châu thổ còn góp phần ổn định môi trường tự nhiên và bảo vệ bờ biển khỏi tác động của xói mòn.
Quá trình hình xây dựng
Châu thổ sông hình thành khi một con sông mang theo trầm tích tiếp xúc với một vùng nước đứng, như một đại dương, hồ, hoặc hồ chứa. Khi dòng chảy đi vào vùng nước đứng, nó không còn bị giới hạn bởi bờ sông nữa và sẽ tỏa rộng. Điều này làm giảm vận tốc dòng chảy, cũng có nghĩa là làm giảm khả năng vận chuyển trầm tích. Kết quả là, trầm tích giảm di chuyển và lắng xuống. Theo thời gian, lòng sông duy nhất này sẽ biến thành thùy châu thổ (một vùng với nhiều phân lưu có dạng như chân chim mà người ta có thể quan sát ở châu thổ sông Mississippi hoặc châu thổ sông Ural), đẩy miệng sông đi xa hơn nữa vào trong vùng nước đứng. Khi thùy châu thổ phát triển, các gradien của lòng sông giảm đi do dòng sông dài thêm nhưng độ dốc không thay đổi. Đến khi độ dốc của lòng sông giảm đi, nó trở nên không ổn định vì hai lý do. Thứ nhất, nước dưới lực hấp dẫn sẽ có xu hướng chảy thẳng theo hướng dốc nhất. Nếu dòng sông có thể vi phạm đê tự nhiên của nó (tức là, trong khi lũ lụt), nó sẽ tràn ra theo một dòng chảy mới và ngắn nhất đến đại dương, do đó có được một độ dốc dốc hơn và ổn định hơn. Thứ hai, khi độ dốc của lòng sông giảm, lượng biến dạng nén xuống đáy sẽ giảm, làm cho trầm tích lắng xuống ngay tại lòng sông, dẫn tới đáy lòng sông trở nên cao thêm tương đối so với mặt vùng lũ. Điều này sẽ làm cho sông càng dễ vi phạm đê tự nhiên và mở ra một dòng chảy mới vào vùng nước đứng với độ dốc lớn hơn. Thường thì những khi như thế, một phần nước sông có thể vẫn chảy qua dòng chảy đã bị bỏ. Khi có sự thay đổi dòng chảy ở một châu thổ đã trưởng thành, một mạng lưới phân lưu sẽ được tạo ra.
Danh sách vùng châu thổ nổi tiếng
nhỏ|Vùng châu thổ [[sông Hằng ở Ấn Độ và Bangladesh, một trong những khu vực đồng bằng màu mỡ nhất trên thế giới]]
- Châu thổ sông Ayeyarwady
- Châu thổ sông Ấn
- Camargue (châu thổ sông Rhône)
- Châu thổ Châu Giang
- Châu thổ sông Colorado
- Châu thổ sông Donau
- Châu thổ sông Dương Tử
- Hố Eberswalde tại Sao Hỏa (châu thổ cổ đại)
- Châu thổ sông Ebro
- Châu thổ sông Fraser
- Châu thổ sông Hằng
- Châu thổ sông Chao Phraya
- Châu thổ sông Lena
- Châu thổ sông Mackenzie
- Châu thổ sông Mekong
- Châu thổ sông Hồng
- Châu thổ sông Mississippi
- Châu thổ nội địa sông Niger (nội địa)
- Châu thổ sông Niger
- Châu thổ sông Nil
- Châu thổ sông Ogooué
- Châu thổ sông Okavango (nội địa)
- Châu thổ sông Orinoco
- Châu thổ sông Paraná
- Châu thổ Peace-Athabasca (nội địa)
- Châu thổ sông Po
- Thung lũng Rio Grande
- Châu thổ Rhine-Meuse-Scheldt
- Châu thổ sông Sacramento-San Joaquin (ngược hình)
- Châu thổ sông Volga
- Châu thổ sông Yukon
- Châu thổ Tanjore, sông Kaveri
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Đồng bằng châu thổ **Châu thổ** là một địa mạo cấu tạo khi một dòng sông chảy vào một vụng nước, nhỏ là hồ, đầm phá, lớn là vịnh, biển hay đại dương khiến dòng
thumbnail|Nơi dòng Danube đổ ra [[biển Đen (ảnh NASA Goddard)]] thumb|Châu thổ sông Danube chỗ gần [[Tulcea (2010)]] **Châu thổ sông Danube** ( ; , , ) là châu thổ sông lớn thứ hai tại
thumb|Ảnh vệ tinh [[NASA chụp châu thổ sông Nin (màu đã được sửa đổi).]] thumb|Châu thổ sông Nin về đêm. **Châu thổ sông Nin** () là một châu thổ ở phía bắc Ai Cập (Hạ
thumb|Hình ảnh vệ tinh của Okavango từ NASA. thumb|Khu vực điển hình ở đồng bằng sông Okavango, với các con kênh, hồ, đầm lầy và đảo nổi. **Châu thổ Okavango** hay **Đồng cỏ Okavango** (trước
**Châu thổ nội địa sông Niger**, còn gọi là **Macina** hay **Masina**, là châu thổ nội địa của sông Niger. Đây là một vùng đất ngập nước, hồ và bãi bồi trong khu vực Sahel
**Châu thổ Orinoco** là một đồng bằng cửa sông rộng lớn nằm ở hạ lưu sông Orinoco, phía Đông Venezuela. ## Vị trí Châu thổ sông Orinoco là một trong tám vùng tự nhiên của
**Khu bảo tồn động vật hoang dã Châu thổ sông Lena** () là một khu bảo tồn nghiêm ngặt nằm ở vùng đồng bằng châu thổ sông Lena thuộc cộng hòa Sakha, xa về phía
phải|nhỏ|Ảnh [[vệ tinh chụp cửa biển sông Mississippi (phải) và chi lưu sông Atchafalaya (trái) tuôn phù sa ra biển]] **Châu thổ sông Mississippi** là một vùng rộng 3 triệu mẫu vuông (12.000 km²) kéo dài
**Đồng bằng sông Volga** là vùng đồng bằng sông lớn nhất ở châu Âu, sông chảy vào biển Caspi ở Nga, về phía đông bắc của Cộng hoà Kalmykia. Đồng bằng sông thuộc đồng bằng
Vùng sinh thái phù sa ven biển đặc trưng ở bãi ngang - [[cồn nổi (Kim Sơn, Ninh Bình)]] Vị trí 3 tiểu khu (màu đỏ) của khu dự trữ sinh quyển thế giới châu
Người Nông Dân Châu Thổ Bắc Kỳ Người nông dân châu thổ Bắc kỳ là một tác phẩm đặc sắc nghiên cứu về châu thổ sông Hồng, một châu thổ vào loại đông dân nhất
**Châu Thổ** tên đầy đủ **Nguyễn Thị Bích Thủy** (sinh năm 1957) là một trong những nữ biên kịch hàng đầu của điện ảnh Việt Nam. Bà là tác giả kịch bản của những bộ
nhỏ|upright=1.5|Châu thổ thụt lùi [[Prerow Strom ở miền bắc nước Đức]] **Châu thổ thụt lùi** là một châu thổ có mặt hướng vào nội địa. Các điều kiện tiên quyết cho sự hình thành của
nhỏ|Đồng bằng Châu Giang (màu xanh) nhỏ|Lưu vực của Châu Giang **Đồng bằng Châu Thổ Sông Châu Giang** () là vùng đất thấp ven Châu Giang. Đồng bằng Châu Giang thuộc khu vực trung tâm
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Âu. ## Albania (4) trái|nhỏ|Trung tâm lịch sử của [[Berat]] * Butrint (1992) * Trung tâm lịch sử của
**Diễn Châu** là một huyện cũ đồng bằng ven biển thuộc tỉnh Nghệ An, Việt Nam. ## Địa lý ### Vị trí địa lý Huyện Diễn Châu nằm ở phía đông tỉnh Nghệ An, có
**Lai Châu** là một tỉnh thuộc vùng Tây Bắc Bộ, Việt Nam . Trước năm 2004, diện tích hành chính tỉnh Lai Châu bao gồm cả tỉnh Điện Biên. Sau khi tách, Lai Châu hiện
phải|nhỏ|Một bàn thờ gia tiên của [[người Việt.]] Cúng Giao thừa ngoài trời **Tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên** (hay còn được gọi là **đạo ông bà**) là tục lệ thờ cúng tổ tiên và
**Quảng Châu** (chữ Hán giản thể: 广州, phồn thể: 廣州, pinyin: _Guǎngzhōu_, Wade-Giles: _Kuang-chou_, việt phanh: _Gwong2zau1_, Yale: _Gwóngjaū_) là thủ phủ và là thành phố đông dân nhất của tỉnh Quảng Đông ở miền
**Hàng Châu** (chữ Hán: 杭州, bính âm: Hángzhōu, Wade-Giles: Hang-cho) là một thành phố nằm trong đồng bằng châu thổ sông Trường Giang của Trung Quốc, và là thủ phủ tỉnh Chiết Giang. Hàng Châu
**Địa lý châu Á** được coi là phức tạp và đa dạng nhất trong số các châu lục trên mặt đất. Châu Á được phân biệt với các châu khác không chỉ bởi có biển
**Châu Mỹ** hay **Mỹ châu** (tiếng Anh: _The Americas_ hoặc _America_) là một châu lục nằm ở Tây Bán Cầu, được bao quanh bởi Thái Bình Dương (phía tây), Đại Tây Dương (phía đông) và
Bản đồ châu Á năm 1892 **Lịch sử châu Á** có thể coi như một tập hợp lịch sử của nhiều vùng ven biển tách biệt, Đông Á, Nam Á, và Trung Đông được liên
ĐẤT HOÀNG THỔ - NHÀ TỰ LÀMMột số tác dụng chính của đất hoàng thổ + Giảm đau nhức cơ thể Bài tiết độc tố cho cơ thể + Tăng cường các hoạt động của
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Phi. ## Ai Cập (7) trái|nhỏ|[[Tu viện Thánh Catarina (Sinai)|Tu viện Saint Catherine]] * Abu Mena (1979) * Thebes
thumb|cung điện của [[Thổ ty Lệ Giang.]] **Thổ ty** (土司) là quan lại xưa cha truyền con nối ở miền dân tộc thiểu số. ## Thổ ty Trung Quốc *Thổ ty Bá Châu *Thổ ty
nhỏ|Đường dọc biển Châu Hải nhỏ|Cơ sở của Đại học Trung Sơn tại Châu Hải **Châu Hải** (tiếng Trung: 珠海; bính âm: _Zhūhǎi_; nghĩa là "Biển Ngọc"; thường bị phiên âm sai thành **Chu Hải**)
**Truyện tình Châu Giang** ( / **Tình mãn Châu Giang**) là một phim chính luận do Vương Tiến và Viên Thế Kỷ đồng đạo diễn, xuất phẩm ngày 01 tháng 12 năm 1993 tại Bắc
**Cá bướm châu Phi** hay **Cá bướm nước ngọt**, tên khoa học **_Pantodon buchholzi_**, là loài duy nhất trong chi đơn loài **_Pantodon_**, họ **Pantodontidae** trong bộ Osteoglossiformes. Nó không có liên quan chặt chẽ
nhỏ|Hệ thống sông Châu Giang **Châu Giang** (tiếng Trung: 珠江, bính âm: Zhū Jiāng) là con sông lớn thứ ba tại Trung Quốc với chiều dài 2.200 km, sau Trường Giang và Hoàng Hà, và là
**Huệ Châu** () là một địa cấp thị của tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Là một phần của Đồng bằng châu thổ Châu Giang, Huệ Châu giáp thủ phủ tỉnh Quảng Châu về phía tây,
240x240px|nhỏ|[[Tập tin:TONG THE DEN HUNG.jpg|nhỏ|Đền Hùng thành phố Cần Thơ nhìn từ trên cao|256x256px]] **Đền thờ Vua Hùng** là cơ sở thờ tự vua Hùng tọa lạc tại khu vực 7, phường Bình Thủy, quận
thumb|300x300px|Các tiểu vùng của Châu Âu - CIA World Factbook **Châu Âu** hay **Âu Châu** (, ) về mặt địa chất và địa lý là một bán đảo hay tiểu lục địa, hình thành nên
**Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), tên chính thức là nước **Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ** ( ), thường được gọi ngắn là **Thổ**, là một quốc gia xuyên lục địa, phần lớn nằm tại Tây
**Lãnh thổ Việt Nam qua từng thời kỳ** là sự biến đổi không gian sinh tồn của người Việt. Sự biến đổi này mang tính chất phức tạp, lúc bị mất lãnh thổ về các
**Các lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu Âu** (tiếng Anh: _Special territories of members of the European Economic Area_), viết tắt là **EEA**, bao gồm 32 lãnh thổ
**Cần Thơ** là thành phố trực thuộc trung ương nằm ở trung tâm thuộc Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. ## Thời Chúa Nguyễn và Nhà Tây Sơn Vào năm Mậu Tý 1708, ông
**Mỹ Tho** (美湫) là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Tiền Giang cũ, Việt Nam. Thành phố Mỹ Tho hiện là đô thị loại I, thuộc Vùng kinh tế trọng điểm Nam bộ. Đây
nhỏ|phải|Vị trí vùng Đồng bằng sông Cửu Long trên bản đồ Việt Nam **Đồng bằng sông Cửu Long**, còn được gọi là **Tây Nam Bộ** hay** miền Tây**, là vùng cực nam của Việt Nam,
**Cần Thơ** là một tỉnh cũ ở miền Tây Nam Bộ, vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. ## Địa lý Tỉnh Cần Thơ có vị trí địa lý (tại thời điểm 1992–2003): *Phía
**Lịch sử châu Âu** mô tả những sự kiện của con người đã diễn ra trên lục địa châu Âu. Từ thời tiền sử tới thời hiện đại. Châu Âu có một lịch sử dài,
nhỏ|phải|Tượng thờ Quốc mẫu Âu Cơ tại Đền Hùng trong Công viên Tao Đàn nhỏ|phải|Ban thờ Tam Tòa Thánh mẫu trong Phật điện của Tu viện Vĩnh Nghiêm thuộc Quận 12 Điện thờ [[Liễu Hạnh
Bài viết này cung cấp tổng quan chung các quốc gia và vùng lãnh thổ bị ảnh hưởng bởi và tình trạng các khu vực bị ảnh hưởng bởi virus Corona, virus gây bệnh coronavirus
phải|Hình ảnh của châu Phi chụp từ vệ tinh **Châu Phi** hay **Phi châu** (_l'Afrique_, _Africa_) là châu lục đứng thứ hai trên thế giới về dân số (sau châu Á), thứ ba về diện
**Phú Thọ** là một tỉnh thuộc vùng Đông Bắc Bộ, Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, Phú Thọ có diện tích là 9.361 km² (xếp thứ 15); dân số
**Liên minh châu Âu** hay **Liên hiệp châu Âu** (tiếng Anh: _European Union_; viết tắt **EU**), còn được gọi là **Liên Âu** (tiền thân là Cộng đồng Kinh tế châu Âu), là một thực thể
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Colonial_Africa_1913_map.svg|nhỏ|300x300px|Bản đồ các thuộc địa châu Phi của các đế quốc châu Âu vào năm 1913 (Bỉ (vàng), Anh (hồng da cam), Pháp (xanh lam), Đức (ngọc lam), Ý (xanh lục), Bồ Đào Nha (tím)
**Châu Đại Dương** hay **Châu Úc** (_Oceania_) là một khu vực địa lý bao gồm Melanesia, Micronesia, Polynesia và Australasia. Châu lục này trải trên Đông Bán cầu và Tây Bán cầu, có diện tích
**Lai Châu** là một tỉnh thuộc vùng Tây Bắc Bộ, phía bắc giáp tỉnh Vân Nam của Trung Quốc, phía nam giáp các tỉnh Điện Biên và Sơn La, phía đông giáp tỉnh Lào Cai,
**Sư tử châu Á** hay **sư tử Ấn Độ**, **sư tử Á-Âu** (danh pháp ba phần: _Panthera leo persica_) là một phân loài sư tử sống ở Ấn Độ. Phạm vi phân bố hiện tại