Cao nguyên Ethiopia (chữ Anh: Ethiopian Highlands), hoặc gọi là cao nguyên Abyssinia, nằm ở trong lãnh thổ Ethiopia, Đông Phi, là một cao nguyên dạng sóng có chiều cao trung bình 2.500 - 3.000 mét so với mặt nước biển, được đá ba-dan bao phủ rộng lớn trên địa tầng cổ xưa. Trên cao nguyên có một đỉnh núi lửa đứng sừng sững, cao hơn 4.000 mét so với mặt nước biển, nhìn vô cùng hùng vĩ, tráng lệ, là nơi có địa thế cao nhất ở châu Phi, được mệnh danh là "Nóc nhà châu Phi". Cao nguyên Ethiopia có diện tích hơn 800.000 kilômét vuông, chênh lệch độ cao so với mặt nước biển ở khu vực này là rất lớn (từ 420 mét đến 4.260 mét), phía tây chủ yếu là vùng tưới tiêu đồng bằng, khu vực khác chủ yếu là đồi núi, hằng năm đóng góp gần 57% lượng chảy ròng cho sông Nile, mùa mưa đóng góp 80% lưu lượng ròng. Cao nguyên Ethiopia là vùng nông nghiệp trọng yếu ở châu Phi, là nơi bắt nguồn đồ uống cà phê của thế giới. Ngoài ra, còn có các đặc sản như cỏ hoạ mi Ethiopia, cúc ít dầu,...
Tóm tắt
Cao nguyên Ethiopia nằm trong khoảng 5° đến 18° vĩ bắc, ở vào phía đông bắc châu Phi, phía đông bắc giáp Biển Đỏ và vịnh Aden, phía tây giáp sa mạc Sahara, phía nam giáp cao nguyên Đông Phi, bao gồm phần lớn Ethiopia, Eritrea, Djibouti và một phần khu vực sừng tây bắc của Somalia. Diện tích khoảng 1,05 triệu kilômét vuông. Hệ thống đá móng do đá aplit cổ xưa có từ thời kì Tiền Cambri hợp thành. Do sự nhô lên, đứt gãy và tích tụ dung nham núi lửa diễn ra vào kỉ Đệ Tam cho nên hình thành cao nguyên dung nham cao lớn, có độ cao trên 2.500 mét so với mặt nước biển, là cao nguyên cao nhất của lục địa châu Phi, mệnh danh là "Nóc nhà châu Phi". Phần trung bộ của cao nguyên nhô lên, bốn mặt chung quanh hạ thấp, Thung lũng tách giãn lớn Đông Phi cắt chéo qua trung tâm cao nguyên theo hướng tây nam - đông bắc, thung lũng sâu sườn núi dốc đứng, đem cao nguyên chia cắt làm hai phần lớn đông và tây. Phía tây là chủ thể của cao nguyên, đỉnh Dashen nằm ở phía cực bắc của cao nguyên Amhara, cao 4.550 mét so với mặt nước biển, là đỉnh núi cao nhất trên cao nguyên Ethiopia. Hồ Tana là hồ lớn nhất trên cao nguyên, sông Abay chảy ra khỏi hồ là nguồn cấp nước chủ yếu trong hệ thống sông ngòi sông Nile. Phần phía đông là cao nguyên Somalia, địa thế thấp dần về đông nam, ven sườn đứt gãy hình thành vùng đất cao ba-dan theo hướng đông bắc và tây nam, trong đó một vài đỉnh núi của dãy núi Bale (en), có chiều cao trung bình trên 3.900 mét so với mặt nước biển. Nghiêng thoai thoải vào cao nguyên thấp Ogaden theo hướng đông nam, cao dưới 500 mét so với mặt nước biển. Sông Shebelle và sông Jubba (en) chảy qua Somalia rồi đổ vào Ấn Độ Dương. Thung lũng tách giãn lớn là vũng đất trũng dạng máng vừa sâu vừa lún, đoạn phía nam dài 550 kilômét, rộng 40 - 60 kilômét, thung lũng sâu 580 - 1.000 mét, đáy thung lũng phân bố một loạt hồ nhưng không có cửa thoát nước; đoạn phía bắc dần dần mở rộng về phía bắc thành hai vùng đất trũng: Afar (en) và Danakil (en), mặt đất hạ thấp đến dưới mặt nước biển. Khí hậu, thảm thực vật và thổ nhưỡng đều biểu hiện đặc điểm của tính phân đới thẳng đứng. Mùa khô và mùa mưa phân biệt rõ ràng, tháng 10 đến tháng 1 năm sau là mùa khô, tháng 2 đến 5 là mùa mưa nhỏ, tháng 6 đến 9 là mùa mưa lớn. Lượng giáng thuỷ hằng năm từ 1.500 milimét ở phía tây cao nguyên giảm dần đến dưới 200 milimét về phía đông. Loại hình khí hậu phân bố theo chiều dọc là đới khí hậu sa mạc nhiệt đới — đới khí hậu thảo nguyên nhiệt đới — đới khí hậu đồi núi ôn đới — đới khí hậu núi cao hàn đới. Thảm thực vật theo thứ tự là thảo nguyên khô hạn sa mạc — thảo nguyên nhiệt đới — rừng rậm — thảo điện núi cao — hoang nguyên. Là một trong những nơi phát nguyên loài người cổ đại sớm nhất. Lưu vực sông Omo và lưu vực sông Awash nằm trong đới Thung lũng tách giãn lớn nhà khảo cổ đã phát hiện số lượng lớn di chỉ loài người cổ đại, có lịch sử khai hoang lâu dài. Khu vực cao nguyên cao từ 1.700 đến 3.500 mét so với mặt nước biển thích nghi canh tác nhiều loại cây trồng và chăn nuôi dê cừu, là khu vực có ngành nông nghiệp và chăn nuôi phát triển ở lục địa châu Phi. Khu vực Kaffa ở phía tây nam là nơi bắt nguồn đồ uống cà phê nổi tiếng trên thế giới.
Lịch sử
phải|nhỏ| Một tách cà phê từ thời đại của [[Vương quốc Kaffa ]]
Ở phía nam của Cao nguyên Ethiopia từng là Vương quốc Kaffa, một quốc gia hiện đại thời trung cổ, từ đó cây cà phê đã được xuất khẩu sang Bán đảo Ả Rập. Vùng đất của vương quốc cũ là miền núi với những dải rừng trải dài. Vùng đất rất màu mỡ, có khả năng ba vụ thu hoạch một năm. Thuật ngữ "cà phê" bắt nguồn từ tiếng Ả Rập qahwah ( ) và được truy tìm đến Kaffa.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Cao nguyên Ethiopia** (chữ Anh: _Ethiopian Highlands_), hoặc gọi là **cao nguyên Abyssinia**, nằm ở trong lãnh thổ Ethiopia, Đông Phi, là một cao nguyên dạng sóng có chiều cao trung bình 2.500 - 3.000
**Ethiopia**, quốc hiệu là **Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia**, là một quốc gia nội lục ở vùng sừng châu Phi giáp với Eritrea về phía bắc, Djibouti về phía đông bắc, Somalia về
**Vườn quốc gia Dãy núi Bale** là một vườn quốc gia ở Ethiopia. Nó bao phủ khu vực có diện tích của Dãy núi Bale và cao nguyên Sanetti của Cao nguyên Ethiopia. Môi trường
Bài này đề cập đến tiền sử và lịch sử của Ethiopia từ khi nó nổi lên như một đế chế dưới thời Aksumites đến hình thức hiện tại là Cộng hòa Dân chủ Liên
**Vườn quốc gia Abijatta-Shalla** là một vườn quốc gia nằm ở trên Cao nguyên Ethiopia thuộc vùng Oromia, Ethiopia. Nó nằm về phía nam thủ đô Addis Ababa khoảng 200 kilômét, phía đông của xa
TẠI SAO TÔI LẠI CHỌN TINH DẦU ABYSSIAN Là một người mẫu, tôi hay phải nhuộm, uốn tóc thường xuyên. Hơn nữa công việc đi lại rất nhiều khiến tôi thường không có đủ thời
**Nền kinh tế của Ethiopia** là một nền kinh tế hỗn hợp và chuyển tiếp với một khu vực công lớn. Chính phủ Ethiopia đang trong quá trình tư nhân hoá nhiều doanh nghiệp nhà
phải|nhỏ|300x300px|Hồ miệng núi lửa Bishoftu
Các **hồ** trên lãnh thổ Ethiopia có vị trí liên quan chặt chẽ với địa hình, được chia làm ba vùng địa lý chính: cao nguyên, thung lũng
**Vườn quốc gia Nechisar** là một vườn quốc gia nằm ở Vùng Các dân tộc Phương Nam của Ethiopia. Nó nằm trong Thung lũng tách giãn Lớn ở Cao nguyên tây nam Ethiopia. ## Địa
Làng cà phê Trung Nguyên, Dak Lak **Làng cà phê Trung Nguyên** hay còn được gọi là **Làng Cà phê** là một cụm công trình kiến trúc có diện tích khoảng 20.000m². Làng Cà phê
nhỏ|[[Sơn nguyên Armenia.]] **Sơn nguyên** là một phần rộng về diện tích trên bề mặt Trái Đất, là sự kết hợp của các bình nguyên, cao nguyên, dãy núi và khối núi, đôi khi xen
**Vườn quốc gia Dãy núi Semien** là một trong những vườn quốc gia tại Ethiopia. Nằm ở Semien Gondar của vùng Amhara, vườn quốc gia này bao phủ dãy núi Semien và bao gồm Ras
**Awash** (đôi khi viết **Hawash**; Amhara: አዋሽ; Afar **We'ayot**; Somali: **Webiga Dir**) là một con sông lớn của Ethiopia. Nó nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Ethiopia và đổ vào một chuỗi các hồ nối
thumb|upright|[[Dawit II|Lebna Dengel, _nəgusä nägäst_ (hoàng đế) của Ethiopia và thành viên của Vương triều Solomon.]] **Hoàng đế Ethiopia** (, nəgusä nägäst, "Vua của các vị vua"), còn được gọi là **atse** (, "hoàng đế"),
**Ras Dashen** (tên khác: **Ras Dashan** hay **Ras Dejen**) là một ngọn núi ở phía bắc Ethiopia, là đỉnh núi cao nhất ở Ethiopia và cao thứ 4 châu Phi. Ngọn núi này vươn lên
**_Theropithecus gelada_**, còn gọi là **khỉ Gelada** hay **khỉ tim chảy máu** là một loài khỉ Cựu thế giới chỉ tìm thấy tại vùng cao nguyên Ethiopia, với một số lượng lớn sống tại dãy
Cuốn sách là câu chuyện về những gì đã xảy ra trên và bên cạnh sông Nile - dòng sông dài nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng núi Rwenzori và vùng cao nguyên của
Cuốn sách là câu chuyện về những gì đã xảy ra trên và bên cạnh sông Nile - dòng sông dài nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng núi Rwenzori và vùng cao nguyên của
Cuốn sách là câu chuyện về những gì đã xảy ra trên và bên cạnh sông Nile - dòng sông dài nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng núi Rwenzori và vùng cao nguyên của
Cuốn sách là câu chuyện về những gì đã xảy ra trên và bên cạnh sông Nile - dòng sông dài nhất thế giới, bắt nguồn từ vùng núi Rwenzori và vùng cao nguyên của
**Cáo** hay **hồ ly** là tên gọi để chỉ một nhóm động vật, gồm có khoảng 27 loài (trong đó 12 loài thuộc về chi _Vulpes_ hay _cáo thật sự_) với kích thước từ nhỏ
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Colonial_Africa_1913_map.svg|nhỏ|300x300px|Bản đồ các thuộc địa châu Phi của các đế quốc châu Âu vào năm 1913 (Bỉ (vàng), Anh (hồng da cam), Pháp (xanh lam), Đức (ngọc lam), Ý (xanh lục), Bồ Đào Nha (tím)
**Chiến tranh Ogaden**, còn gọi là **Chiến tranh Ethiopia-Somalia**, là một cuộc tấn công quân sự của Somalia từ tháng 7 năm 1977 đến tháng 3 năm 1978 sang khu vực tranh chấp Ogaden do
Các khu vực núi cao châu Phi: I. Cao nguyên Tây Phi và Cameroon, II. Cao nguyên [[Cao nguyên Ethiopia|Ethiopia và Ả Rập, III. Tách giãn miền Tây (Albertine), IV. Tách giãn miền Đông. V.
**Lịch sử thế giới** (còn gọi là **lịch sử loài người** và **lịch sử nhân loại**) là ghi chép về hành trình phát triển của nhân loại từ thời tiền sử cho đến hiện tại.
**Asmara** ( ) hoặc **Asmera**, là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Eritrea, thuộc vùng Trung tâm của đất nước. Nằm ở độ cao , đây là thủ đô cao thứ 6
**Sông Nin** hoặc **Nile** (tiếng Ả Rập: النيل, _an-nīl_, tiếng Ai Cập cổ đại: iteru hay Ḥ'pī - có nghĩa là sông lớn), là dòng sông thuộc châu Phi, là sông chính của khu vực
**Sư tử** (_Panthera leo_) là một trong những loài đại miêu của họ Mèo, chi Báo. Được xếp mức sắp nguy cấp trong thang sách Đỏ IUCN từ năm 1996, các quần thể loài này
**Axum** hay **Aksum** ( , ) là một thành phố ở bắc Ethiopia. Nó có dân số 56.500 người (2010) và về mặt hành chính như một đô thị cấp huyện. Đây là thủ đô
**Alodia**, còn được biết đến với tên gọi khác là **Alwa** (, _Aroua_; , _ʿAlwa_), là một vương quốc thuộc thời kỳ Trung Cổ của người Nubia, nó nằm ở miền Trung và Nam Sudan
**Harar** (tiếng Harari: ሐረር), còn được cư dân ở đây gọi là **Gēy** (tiếng Harar: ጌይ), là một thành phố pháo đài ở miền đông Ethiopia. Đây là cựu thủ phủ của Đông Hararghe và
**Linh dương Lelwel** hay còn gọi là **linh dương Jackson** (Danh pháp khoa học: _Alcelaphus buselaphus lelwel_) là một phân loài của loài linh dương Alcelaphus buselaphus. Chúng là phân loài linh dương có nguồn
Một thành lũy trên _amba_ trước khi nó bị phá hủy trong tháng 4 năm 1868 sau trận Magdala. nhỏ|Itai Sara, một amba ở [[Degua Tembien.]] **Amba** ( _āmbā_, _imbā_) là một kiểu địa mạo
**Vương quốc Garo**, còn được gọi là **Bosha** dựa theo tên gọi của triều đại cầm quyền, là một vương quốc cổ đại ở vùng Sừng Châu Phi. Do người Sidama thành lập nằm ở
**Lợn rừng lớn** (danh pháp hai phần: **_Hylochoerus meinertzhageni_**) là một loài lợn thuộc họ Suidae, bộ Artiodactyla. Loài này được Thomas mô tả năm 1904. Danh pháp cụ thể đặt tên theo Richard Meinertzhagen,
Cảnh quan điển hình của khu vực sudan **Sudan**, một từ có nguồn gốc từ tiếng Ả Rập بلاد السودان (_bilâd as-sûdân_ "vùng đất của người da đen"), là một khu vực địa lý nằm
**Người Chara**, còn được gọi là **người Tsara** là một dân tộc của Ethiopia sống ở cao nguyên Kaffa. Ba ngôi làng chính của họ là Geba a meša, Buna Anta và Kumba, Ethiopia và
**_Passer swainsonii_** là một loài chim trong họ Passeridae. Đôi khi được coi là một phân loài của chim sẻ đầu xám, loài này hiện diện ở đông bắc châu Phi, phần lớn ở vùng
**Hệ sinh thái núi** đề cập đến bất kỳ hệ sinh thái được tìm thấy trong khu vực núi. Các hệ sinh thái này bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi khí hậu, có đặc điểm
Cà phê không chỉ đơn thuần là một loại thức uống giúp tỉnh táo mà còn là một phần văn hóa gắn liền với cuộc sống của hàng tỷ người trên toàn thế giới. Tuy
nhỏ|Nước sạch là một vấn nạn trong tương lai của nhân loại Với tình trạng ô nhiễm ngày một nặng và dân số ngày càng tăng, nước sạch được dự báo sẽ sớm trở thành
nhỏ|phải|[[Linh dương Eland (Taurotragus oryx), loài đặc hữu của thảo nguyên châu Phi]] nhỏ|phải|Sư tử châu Phi, vị vua của thảo nguyên châu Phi và là sinh vật biểu tượng của lục địa này **Hệ
nhỏ|Lược đồ khu vực [[Lưỡi liềm Màu mỡ khoảng năm 7500 trước Công nguyên với các di chỉ đồ đá mới Tiền đồ gốm được tô đỏ.]] **Cách mạng Đá mới** () hay **Cách mạng
thumb|upright=1.25|Tác phẩm điêu khắc Waga **Konso** (còn được gọi là **Karati**) là một thị trấn bên bờ sông Sagan ở tây nam Ethiopia. Đây là một trung tâm hành chính của huyện đặc biệt Konso
**Hồ Tana** (cũng được viết là **T'ana**, , **', **'; một cách viết cũ là **Tsana**, Ge'ez ጻና _Ṣānā_; đôi khi được gọi là "Dembiya" theo vùng nằm ở phía bắc hồ) là nguồn của
**Mỹ thuật thời kỳ nguyên thủy và cổ đại** có thể được chia thành hai thời kỳ là Mỹ thuật thời nguyên thủy kéo dài từ khoảng 40.000 đến 10.000 năm trước công nguyên (TCN)
**Đậu bắp** còn có các tên khác **bắp còi**, **cà bắp**, ở Gò Công gọi là **Bắp Tây** và **gôm** (danh pháp hai phần: **_Abelmoschus esculentus_**), còn được biết đến ở các quốc gia nói
**_Lepus_** là một chi thỏ trong họ Leporidae, bộ Thỏ. Chi này được Linnaeus miêu tả năm 1758. Loài điển hình của chi này là _Lepus_ _timidus_ Linnaeus, 1758. ## Các loài nhỏ|_[[Lepus capensis_]] Chi
thumb|Khung xương thỏ Alaska (_Lepus othus_) trưng bày ở Bảo tàng xương. **Họ Thỏ** (**Leporidae**) là một họ động vật có vú gồm thỏ và thỏ đồng, gồm hơn 60 loài còn sinh tồn. Từ
Cà phê không chỉ là thức uống phổ biến trên toàn cầu mà còn là biểu tượng văn hóa, kết tinh của lịch sử, khoa học, và sáng tạo. Hãy cùng khám phá hành trình