Bùi Quỹ (裴樻, 1796-1861), tự Hữu Trúc, là danh thần triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam.
Thân thế và sự nghiệp
Ông là người huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Nội ông là Bùi Vinh Thận đỗ Hương cống đời Hậu Lê.
Năm Minh Mạng thứ 10 (Kỷ Sửu, 1829), Bùi Quỹ thi đỗ Tiến sĩ, được bổ làm Hàn lâm viện Biên tu. Sau, ông lần lượt trải các chức: Tri phủ Triệu Phong (Quảng Trị), Viên ngoại lang bộ Công, Lang trung.
Năm 1836, cử ông ra làm Án sát sứ ở Quảng Trị, rồi lại triệu về kinh làm Biện lý bộ Công, sau thăng Hữu thị lang, rồi chuyển sang bộ Hình.
Thiệu Trị năm thứ nhất (Tân Sửu, 1841), thăng ông làm Thự Hình bộ Hữu Tham tri. Tháng 8 (âm lịch) năm này, sung ông làm Chủ khảo trường Hương tại Thừa Thiên. Sau khi việc chữa bài của Cao Bá Quát bị phát giác, ông bị xử cách lưu.
Tự Đức năm thứ nhất (Mậu Thân, 1848), cho ông làm Lễ bộ Hữu Tham tri, sung làm Chánh sứ sang Yên Kinh (Bắc Kinh, Trung Quốc ngày nay).
Tháng 7 (âm lịch) năm sau (1849), sứ nhà Thanh là Lao Sùng Quang đến kinh đô Huế làm lễ tuyên phong cho nhà vua . Khoảng thời gian này, Bùi Quỹ cũng vừa về nước, được bổ làm Tả phó Đô ngự sử ở viện Đô sát. Nhưng chẳng lâu sau, ông bị giáng hai cấp, vì đàn hặc Trương Đăng Quế là "chuyên quyền tự tiện" trong vụ mất trộm ở nhà Công chúa An Mỹ, nhưng không được vua nghe .
Năm 1851, điều ông làm Thự Án sát sứ ở Tuyên Quang, rồi lần lượt thăng ông làm: Hồng lô tự khanh sung Sử quán Toản tu, Hàn lâm viện Trực học sĩ, Lại bộ Tả tham tri...
Năm 1859, sung ông đi công cán đất Bắc. Khi từ Sơn Tây trở về ông có dâng mật sớ trình bày về việc bố phòng, việc giỏi dở của các quan lại,...được vua khen. Trong năm ấy, đổi ông làm Tuần phủ hộ lý Tổng đốc Bình Phú (tức Phú Yên và Bình Định). Ở đây, nhờ ông ra sức cứu giúp và vỗ về mà nỗi khổ của dân vì mấy năm mất mùa, được vơi đi phần nào .
Năm Tự Đức thứ 14 (Tân Dậu, 1861), Bùi Quỹ ốm chết ở chỗ làm quan, thọ 66 tuổi.
Tác phẩm
Bùi Quỹ có tập thơ Yên đài anh thoại làm lúc đi sứ. Ngoài ra, ông còn cùng với Nguyễn Văn Siêu soạn bộ Đại Việt địa dư toàn biên, gồm 5 quyển, in bằng ván gỗ năm Canh Tý (1900) đời vua Thành Thái .
Nhận xét
Nói về Bùi Quỹ, trong sách Đại Nam chính biên liệt truyện có đoạn:
:Bùi Quỹ ở chức lâu ngày, noi theo phép thánh hiền...Tính (ông) giữ chất phác mộc mạc, không thích bóng bẩy bề ngoài. (Ông) thường nói: "Học giả trước hết cốt phải một lòng thành thực làm đầu". Bọn sĩ phu đều khen...Khi tại chức, Bùi Quỹ luôn giữ phong hóa pháp độ, thường dâng sơ tham hặc các đại thần; lại tâu xin cho hiệu chính bộ "Đại Việt sử ký", sửa lại bộ "Đại Nam nhất thống chí", đồng thời quảng bá tập "Đại Nam phong nhã thống biên", để sáng tỏ việc văn trị. Các lời trình bày ý kiến, phần nhiều đều được thi hành...
Sách tham khảo
Quốc sử quán triều Nguyễn, Đại Nam chính biên liệt truyện (truyện "Bùi Quỹ"). Nhà xuất bản Văn học, 2004.
Trần Văn Giáp, Tìm hiểu kho sách Hán Nôm. Nhà xuất bản Khoa học xã hội, 2003.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Bùi Quỹ** (裴樻, 1796-1861), tự **Hữu Trúc**, là danh thần triều Nguyễn trong lịch sử Việt Nam. ## Thân thế và sự nghiệp Ông là người huyện Tiên Lữ, tỉnh Hưng Yên. Nội ông là
**Bùi Quý Cảo** (1923-1974), nguyên là một sĩ quan cao cấp chuyên ngành trong Quân lực Việt Nam Cộng hòa. Ông xuất thân là một Luật sư, được trưng dụng vào Quân đội. Sau khi
**Bùi** () là một họ người thuộc vùng Văn hóa Đông Á gồm: Việt Nam, Trung Quốc, Triều Tiên. Tại Việt Nam họ Bùi phổ biến đứng hàng thứ 9 trong hơn 200 dòng họ,
**Bùi Thạc Chuyên** (sinh ngày 11 tháng 10 năm 1968) là một nam nhà làm phim người Việt Nam. Được đánh giá là một trong những nhà làm phim Việt Nam xuất sắc nhất trong
**Bùi Văn Thành** (sinh năm 1958) nguyên là một sĩ quan Công an nhân dân Việt Nam, cấp hàm Đại tá. Ông là cựu Trung tướng, Thứ trưởng Bộ Công an Việt Nam, Ủy viên
**Bùi Vũ Thanh** (sinh ngày 12 tháng 1 năm 1983), thường được biết đến với nghệ danh **Thanh Bùi**, là một nam ca sĩ, nhạc sĩ sáng tác ca khúc kiêm nhà sản xuất thu
**Phaolô Bùi Chu Tạo** (1909 – 2001) là một Giám mục Công giáo người Việt Nam, từng đảm nhận vai trò Giám mục chính tòa tiên khởi của Giáo phận Phát Diệm trong suốt gần
**Bùi Hiền** (17 tháng 5 năm 1935 – 11 tháng 5 năm 2025) là một giảng viên tiếng Nga, nhà nghiên cứu ngôn ngữ tiếng Nga và nhà quản lý giáo dục người Việt Nam.
**Phaolô Bùi Văn Đọc** (11 tháng 11 năm 1944 – 7 tháng 3 năm 2018) là một giám mục Giáo hội Công giáo Roma người Việt Nam. Ông nguyên là Chủ tịch Hội đồng Giám
nhỏ|Bùi Quang Thận tại Dinh Độc Lập năm 2010 **Bùi Quang Thận** (10 tháng 10 năm 1948–24 tháng 6 năm 2012) là Đại tá Quân đội nhân dân Việt Nam. Ông là người lính Quân
**Dòng họ Bùi ở làng Thịnh Liệt** hoặc **Họ Bùi làng Sét**, là một dòng họ khoa bảng có truyền thống lâu đời ở Việt Nam, đã đóng góp nhiều nhân vật quan trọng cho
**Bùi Nhật Quang** (sinh ngày 20 tháng 7 năm 1975) là chính trị gia nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Ông hiện là Phó Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương
thumb|Robot hút bụi thumb|Robot lau sàn Avidbots Neo **Robot hút bụi** (tiếng Anh: **robotic vacuum cleaner**) là một robot hút bụi với lập trình thông minh giúp tự động hóa việc hút bụi. Robot hút
## Bối cảnh Chiều ngày 25 tháng 2, Tổng giám mục Phaolô Bùi Văn Đọc cùng các giám mục giáo tỉnh Sài Gòn đáp chuyến bay đến Paris, ngay trước chuyến viếng thăm Ad Limina
**Bùi Cường** (23 tháng 4 năm 1945 – 3 tháng 8 năm 2018) là một nam diễn viên điện ảnh, đạo diễn điện ảnh người Việt Nam. Ông được biết đến với vai diễn _Chí
**Họ Cẩm quỳ** (danh pháp khoa học: **Malvaceae**) là một họ thực vật có hoa chứa chi Cẩm quỳ (_Malva_) và các họ hàng của nó. Một số tài liệu về thực vật học bằng
phải|nhỏ|250x250px| Phạm vi sa mạc và cây bụi xeric **Vùng sa mạc và cây bụi xeric** là một loại môi trường sống được xác định bởi Quỹ Quốc tế Bảo vệThiên nhiên. Sa mạc và
**Gioan Baotixita Bùi Tuần** (hay **Jean Baptiste Bùi Tuần**) (21 tháng 1 năm 1927 – 27 tháng 7 năm 2024 sau khi Giám mục Ngữ nghỉ hưu vào năm 1997, khi đã 69 tuổi. Ông
**Bùi Tiến Dũng** (sinh ngày 28 tháng 2 năm 1997) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam. Anh hiện đang thi đấu ở vị trí thủ môn cho câu lạc bộ
**Bùi Anh Tuấn** (sinh ngày 9 tháng 9 năm 1991) là một nam ca sĩ người Việt Nam. Anh bắt đầu được biết đến khi giành lần lượt giải Nhất các cuộc thi Coca-Cola Music
**Bùi Huy Bích** (chữ Hán: 裴輝璧; 1744 – 1818), tự là **Hy Chương** (chữ Hán: 熙章), hiệu là **Tồn Am** và **Tồn Ông**, là một danh nhân, danh sĩ người Hà Nội, từng giữ chức
**Bùi Xương Trạch** (chữ Hán: 裴昌澤; 1451 - 1529) là quan nhà Lê sơ trong lịch sử Việt Nam. Ông là một thành viên của gia tộc họ Bùi làng Thịnh Liệt nổi tiếng ở
**Trần Quý Hai** (1913-1985) là một tướng lĩnh cấp cao trong Quân đội nhân dân Việt Nam, quân hàm Trung tướng. Ông nguyên là Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam,
**Bùi Quỳnh Hoa** (sinh ngày 8 tháng 7 năm 1998) là một hoa hậu, người mẫu Việt Nam. Cô từng giành vương miện Hoa hậu Áo dài Việt Nam Thế giới 2017 và Giải Vàng
**Bùi Vịnh** (1508 – 1545) là nhà văn, danh thần nhà Mạc. Ông là người làng Giáp Nhị (làng Nhĩ), xã Thịnh Liệt (tục gọi làng Sét), huyện Thanh Đàm, trấn Sơn Nam, nay thuộc
Mặt nạ ủ nấm Truffle Weilaiya Supreme Multi-Correction Night Mask giúp dưỡng da trắng sángƯU ĐIỂM:✔️Sản xuất bởi thương hiệu Weilaiya uy tín.✔️Là sản phẩm đa công dụng: dưỡng trắng, nâng cơ, chống chảy xệ,
**Bùi Xuân Sơn** là Trung tướng Công an nhân dân Việt Nam. Ông từng giữ chức vụ Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hậu cần - Kỹ thuật, Bộ Công an (Việt Nam). ## Tiểu
phải|nhỏ|400x400px|Extent of tropical and subtropical grasslands, savannas, and shrublands **Đồng cỏ, xavan và cây bụi nhiệt đới và cận nhiệt đới** là một kiểu sinh cảnh trên cạn được định nghĩa bởi Quỹ Quốc tế
**Bùi Đức Sòn** là một tướng lĩnh Công an nhân dân Việt Nam, hàm Thiếu tướng. Ông nguyên là Giám đốc Công an tỉnh Hòa Bình, và là vị tướng đầu tiên của lực lượng
**Lê Quý Đôn** (chữ Hán: 黎貴惇, 2 tháng 8 năm 1726 – 11 tháng 6 năm 1784), tên lúc nhỏ là **Lê Danh Phương**, tự **Doãn Hậu** (允厚), hiệu **Quế Đường** (桂堂), là vị quan
**Bùi Thị Minh** (sinh ngày 25 tháng 8 năm 1976) là một chính trị gia Việt Nam. Bà hiện là Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Hòa
**Giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội** là giải thưởng thường niên được trao cho những tác giả, tác phẩm, ý tưởng và việc làm có hàm lượng nghệ thuật và
phải|nhỏ|250x250px|Extent of temperate grasslands, savannas and shrublands **Đồng cỏ, xavan và cây bụi ôn đới** là một kiểu sinh cảnh trên cạn được định nghĩa bởi Quỹ Quốc tế Bảo vệ Thiên nhiên. Thảm thực
thumb|Một số nhân vật chính Dưới đây là danh sách nhân vật trong manga và anime _Thanh gươm diệt quỷ_ của tác giả Gotōge Koyoharu. ## Nhân vật chính ### Kamado Tanjirō : là người
**Bùi Công Ái** (1928 - 1994) là một tướng lĩnh Quân đội nhân dân Việt Nam. quân hàm Trung tướng. Nguyên Tư lệnh Quân đoàn 2, nguyên Phó Viện trưởng Viện Lịch sử Quân sự,
**Bùi Quang Huy** (sinh ngày 24 tháng 7 năm 1982) là một cựu cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Việt Nam. Hiện ông đang làm trợ lý huấn luyện viên tại câu lạc bộ
**Quy Sơn Linh Hựu** (; tiếng Nhật: _Isan Reiyū_; 771-853) là một vị Thiền sư Trung Quốc trứ danh, môn đệ của Bách Trượng Hoài Hải và thầy của Ngưỡng Sơn Huệ Tịch. Cùng với
**Chi Quỷ xuy tiêu** (danh pháp khoa học: **_Leycesteria_**) là một chi thực vật hạt kín trong họ Kim ngân (Caprifoliaceae), bản địa của khu vực ôn đới châu Á, cụ thể là trong khu
**Bộ Cẩm quỳ** hay còn gọi là **bộ Bông** (danh pháp khoa học: **Malvales**) là một bộ thực vật có hoa. Theo định nghĩa của hệ thống APG II thì nó bao gồm khoảng 6.000
ĐẬU GÀ MỸ Công Dụng : Dùng làm sữa hạt rất ngon và béo Màu be, khi nấu chín có độ bở nhất định, vị bùi. ✅QUY CÁCH ĐÓNG GÓI: ĐÓNG TÚI ZIP ✅KHỐI LƯỢNG
**Thiên hà Viên Quy** (**ESO 97-G13**) là một thiên hà Seyfert nằm ở chòm sao Viên Quy và là một trong những thiên hà gần Ngân hà của chúng ta nhất. (xem thêm NGC 185).
👉👉👉Hạt sen khô màu sắc sẽ không bắt mắt 🍉ĐẶC ĐIỂM SẢN PHẨM: Hạt sen trắng đục, hạt nhỏ xinh và đều, mùi vị thơm ngon ăn rất là bùi ✅QUY CÁCH ĐÓNG GÓI: ĐÓNG
Tính năng: Bạn có biết rằng con người tóc mang ion dương và âm? Khi bạn thổi khô nó hay lược sai với một sai loại bàn chải, bạn loại bỏ các ion âm trong
**Bùi Khắc Nhất** (chữ Hán: 裴克一; 1533 - 08/11/1609) quê ở Bột Thái, huyện Hoằng Hóa, ngày nay thuộc xã Hoằng Lộc, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Ông đỗ Bảng Nhãn năm Ất Sửu
**Bùi Bá Kỳ** (chữ Hán: 裴伯耆, 1344 - ?) là một võ tướng thời nhà Trần và thời thuộc Minh trong lịch sử Việt Nam. ## Tiểu sử **Bùi Bá Kỳ** là người làng Phù
thumb|phải|Huy hiệu Giám mục Tôma Aquinô Vũ Đình Hiệu **Giáo phận Bùi Chu** (tiếng Latinh: _Dioecesis Buichuensis_) là một giáo phận Công giáo Rôma tại Việt Nam. Giáo phận có nhiều xứ đạo lâu đời
+Máy hút bụi cầm tay mini sạc USB lực hút 6000MPA siêu mạnh hút bụi ô tô giường đệm MIN99 Thông Tin Sản Phẩm » Màu sắc: Ngẫu nhiên » Máy hút bụi không dây
**Bùi Minh Quốc** (sinh ngày 3 tháng 10 năm 1940) là một nhà thơ, nhà báo, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, từng là Phó Chủ tịch Hội Văn nghệ, Tổng Biên tập Tạp
**Bùi Văn Cường** (sinh ngày 18 tháng 6 năm 1965) là một chính trị gia người Việt Nam, nguyên là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng thư ký Quốc hội
**Trường Trung học phổ thông Bùi Thị Xuân, Đà Lạt** là một trường trung học phổ thông công lập nằm trên đường Bùi Thị Xuân, phường 2, thành phố Đà Lạt. Trường được thành lập