Bà Chúa Kho tên thật là Lý Thị Châu (? - ?), tục gọi là Châu Nương, là một viên quan nhà Trần (1225-1400) trong lịch sử Việt Nam. Khi mất, bà được xem là một bậc thần nhân. Do công lao của bà đối với dân tộc và đất nước lớn nên bà được nhân dân tôn vinh gọi là Bà Chúa kho.
Cuộc đời
Lý Thị Châu sinh ngày 12 tháng 2 âm lịch tại phường Võ Trại trong kinh thành Thăng Long (nay là phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội, Việt Nam).
Cha bà là Lý Quýnh, quê ở làng Cổ Pháp (nay thuộc phường Đình Bảng, thành phố Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh), làm chức Điện hộ binh lương đời nhà Trần, chuyên giữ gìn kho lương cho quân lính. Khi đến đóng quân trong kinh thành, ông cưới vợ ở phường Võ Trại, rồi bà ra đời sau đó.
Thuở nhỏ, Lý Thị Châu theo học ở phường Bích Câu. Theo sử liệu thì bà là người vừa có tài văn võ lại vừa có nhan sắc.
Năm bà 18 tuổi, cha bà mất. Đến năm 22 tuổi, bà nhận lời về làm vợ một viên Thái bảo họ Trần (không rõ tên), làm chức Đốc bộ ở Châu Hoan (nay là Nghệ An & Hà Tĩnh).
Tháng 2 năm 1285, một đạo quân Nguyên do tướng Toa Đô chỉ huy từ nước Chiêm Thành tràn vào cướp phá Châu Hoan. Thái bảo Trần đem quân chống ngăn không được, đành phải rút quân về giữ Diễn Châu (thuộc xứ Nghệ An) và củng cố lại lực lượng.
Trước tình thế khó khăn này, Lý Thị Châu tự nguyện đứng ra chỉ huy quân sĩ bảo vệ kho lương, lo việc hậu cần cho binh si, để chồng yên tâm ra trận mạc.
Cuối tháng 5 năm 1285, quân đội nhà Trần đánh đuổi được quân Nguyên ra khỏi cõi bờ, hai vợ chồng bà được triệu về kinh. Thái bảo Trần nhận chức Tiền quân duệ thành có nhiệm vụ cai quản đạo quân bảo vệ kinh đô, còn bà thì được cử coi sóc kho phủ Phụng Thiên.
Cuối tháng 12 năm 1287, sau khi chỉnh đốn lực lượng, quân Nguyên lại chia làm 3 cánh tiến đánh Đại Việt.
Nhận thấy thế và lực của đối phương quá mạnh, vua quan nhà Trần quyết định rời khỏi Thăng Long để bảo toàn lực lượng. Ngay sau đó, Thái bảo Trần được lệnh phải cố chặn quân Nguyên ở phía sông Hồng, và ông đã tử trận sau nhiều ngày cầm cự để vua quan cùng quân sĩ rút lui được an toàn.
Nghe tin chồng đã mất, kinh thành sắp thất thủ, Lý Thị Châu cố nén đau thương để làm nhiệm vụ của mình. Ngay lập tức, bà sai quân chuyển kho, cất giấu của cải và lương thực.
Khi mọi chuyện đã thu xếp xong, bà lấy khăn hồng thắt cổ tự vẫn.
Tưởng nhớ
Cuối tháng 4 năm 1288, bị phản công, quân Nguyên tháo chạy về nước. Khi xét thưởng, Lý Thị Châu được truy tặng là Quản trưởng quốc khố công chúa, và cho lập đền thờ bà ở Giảng Võ (Hà Nội) và các làng ở Diễn Châu (có cả thảy 22 nơi lập miếu thờ), tức nơi bà cùng chồng đóng quân khi xưa.
Quyển Thần phả lưu giữ ở đình Giảng Võ chép về bà như sau, trích:
:''Bà sinh ra ở phường Võ Trại. Bà là một bậc thần nhân...Bà nhập học ở nhà tiên sinh phường Bích Câu – Trường An. (Bà) văn võ toàn tài, đời vua Trần Thái Tông, Trần Nhân Tông, bà kiên cường chống quân ngoại xâm xâm chiếm nước Nam...(Bà) có nhiều công lao với đất nước.
:Bà được phong là Chủ Khố Phu Nhân...nhà vua truyền dựng đền thờ Bà ngay trong khu kho để nước nhà thờ cúng...lại truyền cho phường Võ Trại tu sửa lại cung doanh để thờ tự, lấy nơi ở cũ làm đền thờ chính. Còn nhiều nơi cũng được lập thờ Bà...Bà được cấp 13 đạo sắc phong.
Đình thờ Bà Chúa Kho ở Giảng Võ tọa lạc tại ngõ 612 đường Đê La Thành (phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội), và đã được xếp hạng di tích lịch sử năm 1994. Ngoài ngôi thờ chính này và các ngôi thờ ở Diễn Châu, còn có hai nơi khác thờ vọng Bà, đó là đình Ngọc Khánh và đình Hào Nam. Hàng năm, vào ngày sinh và ngày mất của Bà, các nơi thờ phụng Bà đều có tổ chức lễ kỉ niệm.
Cần nghiên cứu thêm
Trong một bài viết trên website Đài Phát thanh và Truyền hình Hà Nội, thì:
:Trong chiến chống quân Nguyên lần thứ 2, Trần Thái Bảo chỉ huy, chặn giặc, bảo vệ cuộc rút lui của triều đình, còn Châu Nương chỉ huy quân lính chuyển kho, cất giấu của cải và lương thực. Khi nghe tin chồng tử trận, sau khi giấu kín an toàn kho lương, bà đã lấy khăn hồng thắt cổ tự vẫn để giữ gìn tử tiết (theo lễ giỗ thì bà mất ngày 20 tháng 7 âm lịch).
Nhưng căn cứ lời kể trong Các nữ thần Việt Nam và Giai thoại về phụ nữ Việt Nam, thì Lý Thị Châu đã tử tiết trong kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ 3 thời vua Trần Nhân Tông (đã lược kể ở bên trên). Tuy nhiên, cuộc chiến này chỉ diễn ra từ tháng 12 năm 1287 đến cuối tháng 4 năm 1288, nên khi so lại ngày mất của bà (20 tháng 7 âm lịch) và câu trong thần phả: Đời vua Trần Thái Tông, bà kiên cường chống quân ngoại xâm... thì sai lệch với lời đã kể.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đền thờ Bà Chúa Kho** đã nằm tại ngõ 129 phố Giảng Võ, phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội. Đền Bà Chúa Kho ở Hà Nội hiện nay là nơi thờ bà Lý
**Bà Chúa Kho** tên thật là **Lý Thị Châu** (? - ?), tục gọi là **Châu Nương**, là một viên quan nhà Trần (1225-1400) trong lịch sử Việt Nam. Khi mất, bà được xem là
**Đền Bà Chúa Kho** có thể là một trong số các ngôi đền sau: * Đền Bà Chúa Kho (Việt Yên) tỉnh Bắc Giang thờ công chúa Thanh Bình (con vua Hùng), người trông coi
**Đền Bà Chúa Kho** ở Bắc Ninh là một di tích lịch sử đã được Nhà nước Việt Nam công nhận. Đền bà Chúa Kho Bắc Ninh là một đền thờ Mẫu nằm tại vùng
**Chùa Bà Ngô** là một ngôi chùa cổ ở Hà Nội, có niên đại từ thời vua Lý Nhân Tông, có tên chữ là **Ngọc Hồ tự** tức **Chùa Ngọc Hồ**, hiện nay tọa lạc
**Xe buýt** là phương tiện giao thông công cộng chủ yếu tại Hà Nội, với tổng cộng hơn 140 tuyến được vận hành bởi Tổng công ty Vận tải Hà Nội (Transerco) cùng một số
**Câu lạc bộ bóng đá Hà Nội** () là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp thuộc sở hữu của Tập đoàn T&T, có trụ sở tại Hà Nội và hiện đang thi đấu
**Trận Hà Nội đông xuân 1946-47** là sự kiện khởi động Chiến tranh Đông Dương giữa các lực lượng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Việt Minh) và tập đoàn quân viễn chinh Pháp từ
**Hà Nội** là thủ đô, là thành phố trực thuộc trung ương và cũng là một đô thị loại đặc biệt của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hà Nội nằm về
nhỏ|Văn Miếu - Quốc Tử Giám, một biểu tượng của thành phố Hà Nội, biểu tượng của lịch sử ngàn năm văn hiến và du lịch của Thủ đô|382x382pxĐài tưởng niệm liệt sĩ Bắc Sơn
_[[Chiếu dời đô_ – bản dịch của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.|thế=]] nhỏ|330x330px|Một góc phố Hà Nội đêm 10 tháng 10 năm 2010 **Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội** (Tiếng Anh: **Hanoi International Film Festival**, viết tắt là **HANIFF**), tên cũ là **Liên hoan phim quốc tế Việt Nam** (Tiếng Anh: **Vietnam International Film Festival**, viết tắt
nhỏ|Phố Tạ Hiện **Khu phố cổ Hà Nội** là tên gọi thông thường của một khu vực đô thị có từ lâu đời của Hà Nội nằm ở ngoài hoàng thành Thăng Long. Khu đô
**Phố Nguyễn Khuyến** (tên thời Pháp thuộc: **Route de Sinh Từ**) là một tuyến phố cổ thuộc phường Văn Miếu, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, Việt Nam. Theo Nguyễn Vinh Phúc và Trần
**Đường sắt đô thị Hà Nội** () là hệ thống đường sắt đô thị của thành phố Hà Nội. Hệ thống được vận hành bởi Công ty Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro Company –
**_Hà Nội trong mắt ai_** ( hay _Hanoi Through Others’ Eyes_) là một bộ phim tài liệu Việt Nam, sản xuất bởi Xưởng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương do Trần Văn Thủy
**Phú Thượng** là một phường thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam. ## Địa lý Phường Phú Thượng có vị trí địa lý: * Phía Đông tiếp giáp các phường Hồng Hà, Tây Hồ (ranh
**Bưu điện Hà Nội** (hay còn gọi là **Bưu điện Bờ Hồ**;) là một công trình nằm đối diện với hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, gồm ba tòa nhà bưu điện tọa lạc tại các
**Vụ thay thế cây ở Hà Nội** là một kế hoạch bắt đầu được Sở xây dựng Hà Nội thực hiện vào tháng 3 năm 2015. Theo đề án "cải tạo thay thế cây xanh"
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 3** là lần thứ 3 tổ chức của Liên hoan phim quốc tế Hà Nội với khẩu hiệu "Điện ảnh - Hội nhập và phát triển
nhỏ|[[Nút giao thông Thanh Xuân|Nút giao Thanh Xuân - hiện là nút giao thông nhiều tầng nhất tại Việt Nam (4 tầng)]] Hà Nội là thủ đô của Việt Nam và cũng là một trong
Cổng vào nhà hát Chèo Hà Nội **Nhà hát Chèo Hà Nội** là đơn vị hoạt động nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp của thủ đô, thành lập trên cơ sở nâng cấp từ _Đoàn
**Tuyến 5: Văn Cao – Hòa Lạc** (tên đầy đủ: **Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc**) là tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Hà Nội đang được chuẩn
**Đường cao tốc Hà Nội – Hòa Bình – Sơn La – Điện Biên** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.03**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Việt Nam dài
Trung tâm Hà Nội năm 2021 nhìn từ vệ tinh nhân tạo Các **hồ tại Hà Nội** rất phong phú, được hình thành qua những biến động địa chất qua hàng vạn năm của sông
**Phố Nguyễn Thái Học** (tên cũ: **phố Hàng Đẫy**, **đường số 59**, **đại lộ Borgnis Desbordes kéo dài**, **phố Duvillier**, **phố Phan Chu Trinh**) là một phố nằm trên địa bàn phường Cát Linh và
**Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội** (tiếng Anh: _Hanoi University of Industry_, viết tắt: **HaUI**) là một trường đại học công lập, đa cấp, đa nghề, định hướng thực hành trực thuộc Bộ Công
**Trường Trung học phổ thông chuyên, Đại học Sư phạm Hà Nội** (), tiền thân là Khối Trung học phổ thông chuyên Toán–Tin của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, thường gọi là **Chuyên
**_Em bé Hà Nội_** (tiếng Anh: _The Little Girl of Hanoi_ ## Sản xuất ### Phát triển Từ ngày 18 tháng 12 đến ngày 30 tháng 12 năm 1972, Hoa Kỳ tiến hành chiến dịch
**_Hà Nội 12 ngày đêm_** là một bộ phim điện ảnh của Việt Nam, với mục đích cố gắng khắc họa bối cảnh cuộc chiến đấu chống tập kích bằng máy bay B-52 đánh phá
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 4** là lần thứ 4 tổ chức của Liên hoan phim quốc tế Hà Nội với khẩu hiệu "Điện ảnh - Hội nhập và phát triển
nhỏ|234x234px|Logo của Tổng Giáo phận Hà Nội với hình ảnh Nhà thờ Lớn Hà Nội trên cây thánh giá **Nhà thờ Lớn Hà Nội** (tên chính thức: **Nhà thờ chính tòa Thánh Giuse**, cũng gọi
**Trận thành Hà Nội 1882** hay còn gọi là **trận Hà Nội lần thứ hai** là một phần của cuộc chiến tranh Pháp Việt (1858-1884) diễn ra ngày 25 tháng 4 năm 1882. Đây là
**Tuyến 3: Trôi – Nhổn – Ga Hà Nội – Hoàng Mai** là tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng và là một phần của hệ thống mạng lưới Đường sắt đô thị
**Tuyến 2** hay còn gọi là **Tuyến Nội Bài – Hoàng Quốc Việt** hoặc **Tuyến Hoàn Kiếm** (Giai đoạn 1: **Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo**) là tuyến metro đang được giải phóng mặt
**Chùa Trầm** tọa lạc trên núi Trầm hay còn gọi là **Tử Trầm Sơn** (紫沉山), là một quần thể nhiều ngôi chùa thuộc địa phận xã Phụng Châu, huyện Chương Mỹ, Hà Nội, cách trung
**Chùa Vũ Thạch** Tên chùa là Vũ Thạch, gọi theo tên làng Vũ Thạch, nơi có ngôi trường danh tiếng xưa và ông giáo làng Vũ Thạch là Nguyễn Huy Đức (1824 - 1898) nổi
**Chùa Thầy** (chữ nôm:㕑偨) là một nhóm những ngôi chùa ở chân núi Sài Sơn, huyện Quốc Oai, tỉnh Hà Tây cũ, nay là xã Quốc Oai, Hà Nội, cách trung tâm Hà Nội khoảng
**Cụm di tích Đình – Chùa – Bia Bà La Khê** là di tích văn hóa ở làng La Khê, Phường La Khê, quận Hà Đông, thành phố Hà Nội. Cụm di tích này bao
**Chùa Tây Phương** (tên chữ là **Sùng Phúc tự** 崇福寺) là một ngôi chùa được xây trên đỉnh đồi Câu Lâu , xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, thành phố Hà Nội. ## Lịch sử
**Chùa Bối Khê** (tên chữ: _Đại Bi tự_) là ngôi chùa cổ tại xã Tam Hưng, Thanh Oai, Hà Nội. Ngôi chùa nổi tiếng là một trong số ít các chùa còn lưu lại những
**Hương Sơn** là một xã nằm ở phía nam huyện Mỹ Đức, thành phố Hà Nội, Việt Nam. Tại đây có nhiều dãy núi đá vôi kề bên những dòng suối uốn lượn quanh co.
**Chùa Tự Khoát** còn có tên là **Hưng Phúc tự** thuộc thôn Tự Khoát, xã Ngũ Hiệp, huyện Thanh Trì, Hà Nội. Chùa được 2 công chúa thời nhà Lý dùng tiền xây dựng rồi
nhỏ **Chùa Nành** còn có tên là **chùa Pháp Vân** hay tên dân dã là **chùa Cả**, thuộc làng Nành, xã Ninh Hiệp, huyện Gia Lâm, ngoại thành Hà Nội. Chùa Nành từng được mệnh
**Chùa Khai Nguyên** hay còn gọi là **chùa Xuân La**, địa chỉ Tổ 39 Cụm 5A phường Xuân La, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội. Ngày giỗ đại lễ 24 tháng 2 âm lịch
**Hà Nam** là một tỉnh cũ thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. Năm 2020, Hà Nam là đơn vị hành chính Việt Nam đông thứ 45 về số dân, xếp thứ 44 về
**Hà Tây** là một tỉnh cũ thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng, Việt Nam, từng tồn tại trong 2 giai đoạn: 1965–1976 và 1991–2008. Vào ngày 1 tháng 8 năm 2008, toàn bộ diện tích
**Vụ nổ tại Hà Đông 2016** là một vụ nổ xảy ra vào khoảng 15 giờ 10 phút (UTC+07:00) ngày 19 tháng 3 năm 2016 tại khu đô thị Văn Phú ở quận Hà Đông,
**Cao Bá Quát** (; 1808–1855), biểu tự **Chu Thần** (周臣), hiệu **Mẫn Hiên** (敏軒), lại có hiệu **Cúc Đường** (菊堂), là quân sư trong cuộc nổi dậy Mỹ Lương, và là một nhà thơ nổi
**_Bà chúa Tuyết_** (tiếng Đan Mạch: Sneedronningen) hay còn gọi là **Nữ chúa Tuyết** là một câu chuyện cổ tích của nhà văn người Đan Mạch Hans Christian Andersen. Đây là tác phẩm thứ 68