Chùa Bà Ngô là một ngôi chùa cổ ở Hà Nội, có niên đại từ thời vua Lý Nhân Tông, có tên chữ là Ngọc Hồ tự tức Chùa Ngọc Hồ, hiện nay tọa lạc số 128 phố Nguyễn Khuyến, phường Văn Miếu, Hà Nội. Người Pháp quen gọi đây là chùa Sinh Từ, vì nó nằm trên đường Sinh Từ.
Trải qua gần 900 năm tồn tại, chùa Bà Ngô lưu giữ được nhiều văn bia, câu đối và một khối lượng di vật rất lớn ở nhiều thể loại như long ngai, bài vị, các tế khí... Chùa là một kiến trúc tôn giáo đẹp, độc đáo gắn liền với nhiều sự tích và nhân vật trong tiến trình phát triển của lịch sử Thăng Long - Hà Nội.
Lịch sử
Theo cuốn Thăng Long cổ tích khảo thì chùa được xây dựng vào thời vua Lý Nhân Tông (khoảng năm 1127 - 1128). Còn theo sách "La thành cổ tích vịnh" thì nguyên tại đây xưa có một gò hình cái bầu đựng rượu (tửu hồ), năm Kiến Gia thứ 8 (1281), Lý Huệ Tông đã cho dựng trên gò ngôi chùa Ngọc Hồ (bầu bằng ngọc, đẹp và quý như ngọc). Người dân địa phương lại có cách giải thích khác là chùa vốn có một giếng nước rất trong không bao giờ cạn, là một thứ lễ vật tinh khiết bậc nhất dâng lên Tam Bảo. Giếng được bảo vệ như vật báu, được xây và có nắp đậy, hiện nay ở dưới mé tam quan của chùa, coi như bầu nước tinh khiết, quý giá như ngọc nên thành tên chùa.
Cũng theo sách này, vào thời nhà Lê, có một người con gái đẹp lấy chồng là một nhà buôn người Hoa giàu có, bà đã bỏ tiền ra xây dựng lại ngôi chùa này to đẹp hơn chùa cũ, do đó mới có tên Bà Ngô (Ngô Khách). Chùa được sửa chữa và làm mới qua nhiều năm. Theo Ngọc Hồ tự bi ký dựng năm Tự Đức thứ 17 đã ghi: Năm Tân Dậu (1861) làm mới ngôi nhà Tổ 5 gian, các năm Nhâm Tuất (1862), Quý Hợi (1863), Giáp Tý (1864), Ất Sửu (1865) tô tượng, đúc chuông, sửa chữa nhỏ.
Vào năm Ất Hợi (đời vua Bảo Đại, tức 1935), chùa được sửa chữa lớn nên đã có câu đối (tạm dịch): "Không nhớ tháng Bà Ngô sửa chữa, Chỉ biết năm Bảo Đại khánh thành". Sau lần sửa chữa này, chùa có được diện mạo như ngày nay với đầy đủ kiến trúc của một công trình thờ Phật: tam quan, tiền đường, hậu đường, nhà Tổ, điện Mẫu và nhiều di vật, tế khí quý.
Sự tích
Gác chuông chùa Bà Ngô, nơi theo truyền thuyết, vua [[Lê Thánh Tông gặp tiên]]
Sự tích kể rằng: có một lần Lê Thánh Tông thăm chùa, thấy trên gác chuông có bóng người đẹp ngâm 2 câu thơ:
:Ở đây mến cảnh mến thầy
:Tuy vui đạo Phật chưa khuây lòng người.
Cũng có thuyết nói rằng nhà vua thấy một thiếu nữ xinh tươi cầm một cành mẫu đơn ngâm mấy câu như sau:
:Bà Ngô phong cảnh xinh thay
:Đố ai cắt mối sầu này cho xong
:Bao giờ về tới ngự cung
:Thì ta sẽ dải tấm lòng cho hay
chùa Bà Ngô trên [[Phố Nguyễn Khuyến|phố Sinh Từ (thời Pháp thuộc)]]
Vua bèn gặp hỏi chuyện và muốn cùng nàng xướng họa. Nàng nhường vua làm trước, lấy đề bằng 2 câu thơ nàng vừa ngâm. Vua làm bài thơ Đường luật như sau:
:"Ngẫm sự trần duyên khéo cực cười,
:Sắc không, tuy Bụt, ấy lòng người,
:Chày kình một tiếng tan niềm tục,
:Hồn bướm năm canh lẩn sự đời,
:Bể ái nghìn trùng khôn tát cạn,
:Nguồn ân muôn trượng chửa khơi vơi.
:Nào nào cực lạc là đâu tá?
:Cực lạc là đây chín rõ mười".
:Ni đáp lại ngay: "Hai câu thực và luận còn thiếu ý lại chưa thanh, nên sửa là:
:Gió thông đưa kệ tan niềm tục
:Hồn bướm mơ tiên lẩn sự đời".
:Vua rất phục, mời nàng lên kiệu về cung, nhưng đến cửa Đại Hưng thì biến mất. Vua cho là tiên giáng trần, dựng lầu Vọng Tiên ở đó để tưởng nhớ.
Một đêm nhà vua làm mơ thấy Tiên hiện tới tự tình và nói ở nơi kinh thành lâu nay thường xảy ra tai dịch là bởi có con Thạch tinh ở dưới cái ao ngay trước quán, đã hóa ra một con gà bay đi tác quái khắp Kinh thành, phải kịp trừ ngay mới khỏi sinh tra hậu họa lớn. Khi tỉnh dậy, nhà vua cho đào ngay ở giữa ao trước quán sâu tới 3 thước, đất đỏ như máu, thấy một hòn đá, bèn đập vỡ tan, vứt ra ngoài sông rồi lấp phẳng ao đi. Từ đó kinh thành rất yên ổn.
Chùa Bà Ngô cũng là bối cảnh cho câu chuyện Tú-Uyên gặp Giáng-Kiều trong truyện thơ Bích Câu kỳ ngộ. Chàng học trò nghèo Trần Tú Uyên một hôm đi xem hội làm chay ở chùa Ngọc-Hồ:
:Ngọc Hồ có đám chay tăng,
:Nức nô cảnh Phật, tưng-bừng hội xuân.
:Dập dìu tài-tủ giai-nhân,
:Ngổn ngang mã tích xa trần thiếu ai.
Chiều đến, sắp về, Tú Uyên nhặt được một chiếc "lá hồng" có đề một câu thơ. Chàng định họa lại thì thấy một thiếu nữ tuyệt đẹp trước cửa tam quan, liền đi theo, nhưng đình Quảng Văn thì thiếu nữ bỗng biến mất khiến cho chàng tương tư sầu muộn.
Các sự tích trên đã được Trần Bá Lãm (1757-1815) - Tiến sĩ khoa Đinh Mùi (1787) đề thơ như sau:
Vịnh Ngọc Hồ tự
:Địa bất bồng lai ẩn trích tiên,
:Y hi hoàn bội bạng hoa biên.
:Đại Hưng môn ngoại tiên tung diểu,
:Nan mịch Đào nguyên nhận túc duyên
Dich:
:Đất chẳng bồng lai náu trích tiên,
:Bên hoa văng vẳng xuyến vòng rền.
:Đại Hưng ngoài cửa tiên mờ dấu
:Khó kiếm nguồn Đào nhận túc duyên.
Kiến trúc
nhỏ|Tiền đường chùa Bà Ngô
Tam quan của chùa là gác chuông 2 tầng, 8 mái với 8 góc đao cong. Một quả chuông đồng đúc năm Canh Dần Thành Thái thứ 2 (1887) được treo ở giữa tam quan có dòng chữ "Ngọc Hồ tự chung". Phật điện gồm tiền đường và hậu cung làm theo kiểu "chữ đinh 丁". Hiên trong tiền đường dạng vòm cuốn mở rộng bằng một vì vỏ cua, là một kiểu kiến trúc ít có ở miền Bắc mà chỉ thấy ở Hội An, Huế với 2 đầu làm theo kiểu nhà kèn. Hậu cung 4 gian có nhiều cửa võng. Nhà Tổ, ngoài 2 ban thờ các sư tổ Bồ Đề Đạt ma, các sư tổ của chùa đã viên tịch, còn có bàn thờ đức Văn Xương.
Điện Mẫu thờ các Mẫu, Ngọc Hoàng và vua Lê Thánh Tông ngồi trên ngai rồng. Hai bên thờ Đức Thánh Trần Hưng Đạo cùng hai gia tướng Yết Kiêu và Dã Tượng. Tượng trong chùa hiện có 35 pho được sắp xếp dọc Phật điện. Ngoài những pho như Tam thế, A-di-đà tam tôn, Quan Âm thiên thủ thiên nhãn, Ngọc hoàng Thượng đế, Nam Tào, Bắc Đẩu, còn có 10 vị Diêm Vương và tượng Bà Ngô trang phục gần như tượng Mẫu. Tượng Tổ mang nhiều nét chân dung của sư nữ...
Đặc biệt, trước hai bên cổng chính của chùa là hàng câu đối chữ Nôm, một điều rất hiếm gặp tại các chùa ở Hà Nội. Câu đối đó như sau:
:Cuộc doanh hoàn đương củi quế gạo châu, cấp của làm duyên, gọi chút được tròn quả phúc;
:Chốn thành thị cũng non bồng nước nhược, lên chùa lễ Phật, kìa ai mến cảnh chiền già.''
Chùa Bà Ngô được công nhận là "cổ tích được liệt hạng" vào ngày 7 tháng 8 năm 1951 theo quyết định của Giám đốc Sở Quốc gia Bảo tồn Cổ tích. Chùa được chính quyền Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam công nhận là di tích lịch sử - văn hoá năm 1993.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Chùa Bà Ngô** là một ngôi chùa cổ ở Hà Nội, có niên đại từ thời vua Lý Nhân Tông, có tên chữ là **Ngọc Hồ tự** tức **Chùa Ngọc Hồ**, hiện nay tọa lạc
**Chùa Bà Nành** (còn có tên là **Tiên Phúc tự**), là một ngôi chùa tọa lạc ở số nhà 27 phố Văn Miếu (Hà Nội), một cổng khác nằm tại số 154 phố Nguyễn Khuyến.
**Chùa Bà Ngô** là ngôi chùa cổ thuộc quần thể di tích quốc gia đặc biệt cố đô Hoa Lư, chùa được xây từ thời nhà Đinh, sát bên phải bờ đê sông Hoàng Long
trái|nhỏ|Tượng [[Phật tổ Như Lai|Phật bằng đồng nguyên khối tại chùa]] **Chùa Non Nước** (tên chữ là **Sóc Thiên Vương Thiền tự**) nằm trong quần thể khu di tích Đền Sóc ở độ cao hơn
**Phố Bà Triệu** của Hà Nội chạy từ ngã tư Hàng Khay - Tràng Thi, Lê Thái Tổ - Bà Triệu tới đường Đại Cồ Việt. ## Vị trí - Đặc điểm trái|nhỏ Đường Bà
**Phố Nguyễn Khuyến** (tên thời Pháp thuộc: **Route de Sinh Từ**) là một tuyến phố cổ thuộc phường Văn Miếu, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội, Việt Nam. Theo Nguyễn Vinh Phúc và Trần
nhỏ|phải|Bia đá trong chùa, trán bia ghi "Linh Quang tự bi ký" **Chùa Bà Đá**, còn có các tên: Linh Quang tự, Sùng Khánh tự, là một ngôi chùa cổ ở số 3 phố Nhà
**Trường Đại học Xây dựng Hà Nội** (tiếng Anh: _Hanoi University of Civil Engineering_, viết tắt là **HUCE**) là một trong những trường đại học kỹ thuật hàng đầu tại Việt Nam, đồng thời đứng
**Đền thờ Bà Chúa Kho** đã nằm tại ngõ 129 phố Giảng Võ, phường Giảng Võ, quận Ba Đình, Hà Nội. Đền Bà Chúa Kho ở Hà Nội hiện nay là nơi thờ bà Lý
**Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội** là một cơ sở đào tạo giáo dục tư thục tại Việt Nam, được thành lập theo Quyết định số 405/TTg ngày 14 tháng 6
**Tuyến 3: Trôi – Nhổn – Ga Hà Nội – Hoàng Mai** là tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng và là một phần của hệ thống mạng lưới Đường sắt đô thị
nhỏ|Phố Tạ Hiện **Khu phố cổ Hà Nội** là tên gọi thông thường của một khu vực đô thị có từ lâu đời của Hà Nội nằm ở ngoài hoàng thành Thăng Long. Khu đô
**Hà Nội** là thủ đô, là thành phố trực thuộc trung ương và cũng là một đô thị loại đặc biệt của nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Hà Nội nằm về
**Trận Hà Nội đông xuân 1946-47** là sự kiện khởi động Chiến tranh Đông Dương giữa các lực lượng Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (Việt Minh) và tập đoàn quân viễn chinh Pháp từ
**Câu lạc bộ bóng đá Hà Nội** () là một câu lạc bộ bóng đá chuyên nghiệp thuộc sở hữu của Tập đoàn T&T, có trụ sở tại Hà Nội và hiện đang thi đấu
**Đường sắt đô thị Hà Nội** () là hệ thống đường sắt đô thị của thành phố Hà Nội. Hệ thống được vận hành bởi Công ty Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro Company –
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội** (Tiếng Anh: **Hanoi International Film Festival**, viết tắt là **HANIFF**), tên cũ là **Liên hoan phim quốc tế Việt Nam** (Tiếng Anh: **Vietnam International Film Festival**, viết tắt
**Phú Thượng** là một phường thuộc thành phố Hà Nội, Việt Nam. ## Địa lý Phường Phú Thượng có vị trí địa lý: * Phía Đông tiếp giáp các phường Hồng Hà, Tây Hồ (ranh
**Chùa Giác Ngộ** là một ngôi chùa Phật giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam. ## Nguồn gốc Chùa Chùa Giác Ngộ được đức Hòa thượng Thích Thiện Hòa, Phó Tăng thống Giáo
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 5** là lần thứ 5 tổ chức của Liên hoan phim quốc tế Hà Nội với khẩu hiệu "Điện ảnh - Hội nhập và phát triển
nhỏ|Văn Miếu - Quốc Tử Giám, một biểu tượng của thành phố Hà Nội, biểu tượng của lịch sử ngàn năm văn hiến và du lịch của Thủ đô|382x382pxĐài tưởng niệm liệt sĩ Bắc Sơn
**Tổng giáo phận Hà Nội** (tiếng Latinh: _Archidioecesis Hanoiensis_) là một tổng giáo phận Công giáo ở Việt Nam, quản lý giáo dân phần lớn trung tâm Hà Nội, một phần các tỉnh Ninh Bình,
**Phố Nguyễn Lương Bằng**, trước đây thời Pháp thuộc và thời tạm chiếm gọi là **phố Nam Đồng** và thời Cách mạng đổi là **Đường Đống Đa**, là một con phố thuộc ba phường Ô
**_Hà Nội trong mắt ai_** ( hay _Hanoi Through Others’ Eyes_) là một bộ phim tài liệu Việt Nam, sản xuất bởi Xưởng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương do Trần Văn Thủy
**Thành ủy (Ban Chấp hành Đảng bộ thành phố_)_ Hà Nội** là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Đảng bộ thành phố Hà Nội giữa hai kỳ Đại hội, có chức năng lãnh đạo
**Vụ thay thế cây ở Hà Nội** là một kế hoạch bắt đầu được Sở xây dựng Hà Nội thực hiện vào tháng 3 năm 2015. Theo đề án "cải tạo thay thế cây xanh"
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 4** là lần thứ 4 tổ chức của Liên hoan phim quốc tế Hà Nội với khẩu hiệu "Điện ảnh - Hội nhập và phát triển
nhỏ|[[Nút giao thông Thanh Xuân|Nút giao Thanh Xuân - hiện là nút giao thông nhiều tầng nhất tại Việt Nam (4 tầng)]] Hà Nội là thủ đô của Việt Nam và cũng là một trong
**_Em bé Hà Nội_** (tiếng Anh: _The Little Girl of Hanoi_ ## Sản xuất ### Phát triển Từ ngày 18 tháng 12 đến ngày 30 tháng 12 năm 1972, Hoa Kỳ tiến hành chiến dịch
**_Hà Nội mùa đông năm 46_** (, ) là một phim chiến tranh cách mạng do Đặng Nhật Minh biên kịch và đạo diễn, xuất phẩm ngày 12 tháng 12 năm 1997 tại Liên hoan
**Bưu điện Hà Nội** (hay còn gọi là **Bưu điện Bờ Hồ**;) là một công trình nằm đối diện với hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, gồm ba tòa nhà bưu điện tọa lạc tại các
**Chợ Giời**, hay **chợ Trời**, là tên gọi dân dã của **chợ Hoà Bình**, Hà Nội. Đây là nơi buôn bán đủ loại hàng, từ cái nhỏ nhất như cái đinh, cục pin đồng hồ
**_Hà Nội 12 ngày đêm_** là một bộ phim điện ảnh của Việt Nam, với mục đích cố gắng khắc họa bối cảnh cuộc chiến đấu chống tập kích bằng máy bay B-52 đánh phá
**Liên hoan phim quốc tế Hà Nội lần thứ 3** là lần thứ 3 tổ chức của Liên hoan phim quốc tế Hà Nội với khẩu hiệu "Điện ảnh - Hội nhập và phát triển
**Trận thành Hà Nội 1882** hay còn gọi là **trận Hà Nội lần thứ hai** là một phần của cuộc chiến tranh Pháp Việt (1858-1884) diễn ra ngày 25 tháng 4 năm 1882. Đây là
**Lễ hội phố hoa Hà Nội** là một lễ hội được tổ chức tại phố Đinh Tiên Hoàng, cạnh bờ hồ Hoàn Kiếm. Đây là một lễ hội được chính quyền thành phố Hà Nội
Sơ đồ vị trí [[12 sứ quân]] **Ngô Nhật Khánh** (chữ Hán: 吳日慶; ? - 979), Tước hiệu **Ngô Lãm công** (吳覽公) hoặc **Ngô An vương** (吳安王), là một thủ lĩnh thời 12 sứ quân
**Chùa Động Ngọ** (Chữ Hán: 洞 午寺, phiên âm: _Động Ngọ Tự_) là một ngôi chùa cổ tọa lạc tại thôn Cập Nhất, xã Tiền Tiến (trước thuộc huyện Thanh Hà), thành phố Hải Dương,
**Phố Ngọc Hà** (tên thời Pháp thuộc: **_Route de Ngọc Hà_** và **_Phố Hàng Hoa_** hay còn gọi là** _trại Hàng Hoa**_) là một tuyến phố cổ thuộc quận Ba Đình, thành phố Hà Nội.
**Chùa Vũ Thạch** Tên chùa là Vũ Thạch, gọi theo tên làng Vũ Thạch, nơi có ngôi trường danh tiếng xưa và ông giáo làng Vũ Thạch là Nguyễn Huy Đức (1824 - 1898) nổi
**Bà Chúa Kho** tên thật là **Lý Thị Châu** (? - ?), tục gọi là **Châu Nương**, là một viên quan nhà Trần (1225-1400) trong lịch sử Việt Nam. Khi mất, bà được xem là
MÔ TẢ SẢN PHẨM✯✯ SHOP KISS_SINH LÝ - HÀNG CHÍNH HÃNG TẠI VIỆT NAM ✯✯ CHUYÊN PHÂN PHỐI BCS, GEL BÔI TRƠN, SP HỖ TRỢ... - Uy tín đã được đảm bảo qua hàng triệu
MÔ TẢ SẢN PHẨM✯✯ SHOP KISS_SINH LÝ - HÀNG CHÍNH HÃNG TẠI VIỆT NAM ✯✯ CHUYÊN PHÂN PHỐI BCS, GEL BÔI TRƠN, SP HỖ TRỢ... - Uy tín đã được đảm bảo qua hàng triệu
**Chùa Hưng Ký** còn có tên là **Vũ Hưng Tự** và mang hiệu là **Võ Hưng Truyền Am**. Chùa thuộc trên địa phận làng Hoàng Mai thuộc thôn Đoài, nay là ngõ Hưng Ký, phố
**Giuse Ngô Quang Kiệt** (sinh ngày 4 tháng 9 năm 1952) là một giám mục Công giáo Rôma người Việt Nam, từng đảm trách nhiều vai trò quan trọng đối với cộng đồng Công giáo
**Hai Bà Trưng** (? – 5 tháng 3 năm 43) là tên chỉ chung hai chị em Trưng Trắc (徵側) và Trưng Nhị (徵貳), hai người phụ nữ được đánh giá là anh hùng dân
**Ngô Chi Lan** (吳芝蘭; 1434 - 1497), biểu tự là **Quỳnh Hương** (瓊香), thường được gọi là **Kim Hoa nữ học sĩ** (金華女學士) hoặc **Phù Gia nữ học sĩ** (苻家女學士), là một nữ sĩ dưới
**Ngô Thì Sĩ** hay **Ngô Sĩ** (chữ Hán: 吳時仕, 1726 - 1780), tự **Thế Lộc**, hiệu **Ngọ Phong** (午峰), đạo hiệu **Nhị Thanh cư sĩ**, là nhà sử học, nhà văn, nhà thơ nổi tiếng
**Trần Thu Hà** (sinh ngày 26 tháng 8 năm 1977), còn được biết đến với nghệ danh **Hà Trần**, là một nữ ca sĩ kiêm nhà sản xuất nhạc người Việt Nam. Nổi tiếng với
nhỏ|[[Đền thờ Công chúa Phất Kim ở Hoa Lư]] **Công chúa nhà Đinh** gồm có các con gái của Vua Đinh Tiên Hoàng được ghi chép trong chính sử và dã sử. Nếu như sử