✨Văn học Ả Rập Xê Út
[[Abdullah al-Hamid.]] [[Thuraya AlArrayed.]] [[Văn sĩ kiêm dịch giả Rasha Khayat.]] Văn học Ả Rập Xê Út (tiếng Ả Rập: أدب سعودي) là thuật ngữ bao hàm các vận động ngôn ngữ, văn chương, báo chí và dịch thuật có liên đới trực hoặc gián tiếp tới xã hội Ả Rập Xê Út.
Lịch sử
Trường kỳ văn học Ả Rập Xê Út thường được hình dung là hai giai đoạn rất khác biệt: Trước và sau khi Muhammad xuất hiện. Do đặc thù không gian được cấu thành bởi rất nhiều sắc tộc nên văn học Ả Rập Xê Út tồn tại dưới dạng đa ngữ, nhưng hầu hết được lưu trữ đến nay bằng chữ cái Arab. Vì tồn tại quá lâu dưới các giáo luật khắt khe và nhiều biến cố lịch sử, nên văn học Ả Rập Xê Út thường được nhận diện bằng giác độ tín ngưỡng của người du mục Semites.
Cho mãi đến thời kỳ tương đương Phục hưng Âu châu, nền văn học này mới thực sự cất cánh. Đến hậu kỳ hiện đại, sức phát triển của truyền thông và cởi mở của luật pháp đã cho phép nó tạo ra nhiều thành tựu hơn. Cũng vì đặc thù của quốc gia độc tôn tín ngưỡng nên văn học Ả Rập Xê Út gồm cả các hoạt động báo chí, truyền thanh và truyền hình, thậm chí blog... điều ít nơi khác đặt ra. Bởi thế, Ả Rập Xê Út vẫn được coi là một trong những nền văn học trẻ và đầy triển vọng trên hoàn cầu.
Dẫu theo truyền thống, trứ tác hệ trọng và phổ biến nhất của văn chương Ả Rập Xê Út là thiên kinh Qur'an cùng các văn phẩm phỏng theo, nhưng vị thế độc tôn này trong thực tế bị chuyển hóa hoặc thay thế từ thời thống trị của Đế quốc Ottoman cùng làn sóng Âu hóa nửa trước thế kỷ XX. Ngày nay, văn học Ả Rập Xê Út được chia thành hai dòng hợp pháp (tuân thủ đạo lý Hồi giáo) và phi pháp. Những tác gia viết tác phẩm vô thừa nhận thường được gọi tếu là "lũ trẻ nghịch ngợm" (naughty novelists) vì dám chạm đến các vấn đề tế nhị nhất như ấu dâm, khiêu dâm, đồng tính luyến ái, ngoại tình, trộm cắp... vốn bị cấm trong xã hội Arab. Những tác gia tiêu biểu: Samar al-Muqrin (với Bọn đàn bà bất chính), Siba al-Harz (Những kẻ khác), Wafaa' Abdel Rahman (Ái tình ở thủ đô) và Zaynab Hanafi (Những đặc điểm).
Tiêu biểu
- Ibn Arabi (1165 - 1240)
- Abdulrahman Munif (1933 - 2004)
- Ghazi al-Gosaibi (1940 - 2010)
- Turki al-Hamad (1953 - nay)
- Fakhri Saleh (1957 - nay)
- Abdo Khal (1962 - nay)
- Yousef al-Mohaimeed (1965 - nay)
- Leila al-Johani (1969 - nay)
- Rajaa Alem (1970 - nay)
- Ensaf Haidar (1975 - nay)
- Mohammed Hasan Alwan (1979 - nay)
- Manal al-Sharif (1979 - nay)
- Rajaa al-Sanea (1981 - nay)
- Zeinab Hefny
- Raif Badawi (1984 - nay)
Ảnh hưởng
- Abdullah bin Bakheet với Con phố của tình thương và Umaima Al Khamis với Cây rậm đoạt giải Sách Arab 2010.
- Abdullah Thabit, Mohammad Hassan Alwan (với Haneef đến từ Glasgow), Yahya Amqassim đoạt giải Văn bút Arab tại Beirut.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
[[Abdullah al-Hamid.]] [[Thuraya AlArrayed.]] [[Văn sĩ kiêm dịch giả Rasha Khayat.]] **Văn học Ả Rập Xê Út** (tiếng Ả Rập: أدب سعودي) là thuật ngữ bao hàm các vận động ngôn ngữ, văn chương, báo
**Ả Rập Xê Út** (, "thuộc về Nhà Saud", cũng được viết là **Ả Rập Saudi**, **Arab Saudi**, **Saudi Arabia**), tên gọi chính thức là **Vương quốc Ả Rập Xê Út** , "Vương quốc Ả
**Quan hệ Ả Rập Xê Út – Canada** là mối quan hệ quốc tế giữa Canada và Vương quốc Ả Rập Xê Út. Hai quốc gia có mối quan hệ kinh tế mạnh mẽ, với
**Abdullah bin Abdulaziz Al Saud** (, __, phát âm Najd: ; 1 tháng 8 năm 1924 – 23 tháng 1 năm 2015) là quốc vương của Ả Rập Xê Út từ năm 2005 đến năm
**Saud bin Abdulaziz Al Saud** ( ; 15 tháng 1 năm 1902 – 23 tháng 2 năm 1969) là quốc vương của Ả Rập Xê Út từ năm 1953 đến năm 1964. Sau một giai đoạn
**Faisal bin Abdulaziz Al Saud** ( __; 14 tháng 4 năm 1906 – 25 tháng 3 năm 1975) là quốc vương Ả Rập Xê Út từ năm 1964 đến năm 1975. Ông được cho là đã
**Khalid bin Abdulaziz Al Saud** ( __; 13 tháng 2 năm 1913 – 13 tháng 6 năm 1982) là quốc vương của Ả Rập Xê Út từ năm 1975 đến năm 1982. Trong thời gian
**Fahd bin Abdulaziz Al Saud** ( __; 1921 – 1 tháng 8 năm 2005) là quốc vương của Ả Rập Xê Út từ năm 1982 đến năm 2005. Ông là con trai của quốc vương
**Luật cơ bản của Ả Rập Xê Út** (tên thay thế: **Hệ thống Cai quản Cơ bản**; ) là một hiến pháp điều lệ -like chia thành chín chương, gồm 83 điều. Hiến pháp của
Vào cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, quyền phụ nữ ở Ả-rập Xê-út bị hạn chế so với quyền của phụ nữ ở nhiều nước láng giềng. Báo cáo về bình đẳng
**Salman bin Abdulaziz Al Saud** (tiếng Ả Rập: سلمان بن عبد العزيز آل سعود, Salman ibn 'Abd al-'Azīz Al Sa'ūd, Najdi Ả Rập phát âm: [Salman ben ʢabd əlʢaziːz ʔaːl sʊʢuːd], Hejazi Ả Rập phát
Liên đoàn bóng đá Ả Rập Xê Út (SAFF) được thành lập năm 1956 và gia nhập FIFA cùng năm đó. Tuy nhiên phụ nữ không nằm trong dự án Goals! mà nước này phối
**Vùng Đông** ( __) là vùng có diện tích lớn nhất của Ả Rập Xê Út. Thủ phủ của vùng là thành phố Dammam, đây cũng là nơi cư trú của đa số cư dân
**Tabuk** ( __), còn viết là _Tabouk_, là thành phố thủ phủ của vùng Tabuk tại miền tây bắc Ả Rập Xê Út. Thành phố có 534.893 cư dân (điều tra năm 2010). Thành phố
**Văn hoá Ả Rập** được xem là văn hóa của các quốc gia có ngôn ngữ chính thức là tiếng Ả Rập (mặc dù ở một vài nước thì nó là ngôn ngữ thiểu số),
**Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Ả Rập Xê Út và Iran** (đôi khi được gọi là Chiến tranh Lạnh Ả-rập Xê-út – Iran hay Chiến tranh Lạnh ở Trung Đông) là cuộc đấu tranh đang
**Quyền đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới ở Ả Rập Xê Út** phải đối mặt với những thách thức pháp lý mà những người LGBT gặp phải và Ả Rập
right|thumb|Bản đồ hoang mạc Ả Rập. Các vùng sinh thái theo mô tả của [[WWF. Đường màu vàng bao quanh vùng sinh thái gọi là "vùng đất cây bụi rất khô hạn hoang mạc Ả
Một cuộc trình diễn được tổ chức tại Viện Thế giới Ả Rập **Viện Thế giới Ả Rập** (tiếng Pháp: _Institut du monde arabe_) là một trung tâm về văn hóa Ả Rập và Hồi
**Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất** () hay gọi tắt là **CTVQ Ả Rập Thống nhất** hay **UAE** (theo tên tiếng Anh là _United Arab Emirates_) là quốc gia Tây Á nằm về
**Bán đảo Ả Rập** ( __, "đảo Ả Rập") là một bán đảo nằm ở Tây Á, tọa lạc ở phía đông bắc châu Phi, trên mảng Ả Rập. Theo góc nhìn địa lý, đây
**Liên đoàn Ả Rập** ( **'), tên chính thức là **Liên đoàn các Quốc gia Ả Rập** ( **'), là một tổ chức khu vực của các quốc gia Ả Rập nằm tại và xung
**Đại hội Thể thao châu Á 2034** (, ), chính thức được gọi là **Asiad XXII** () và thường được gọi là **Riyadh 2034**, sẽ là lần thứ 22 của Đại hội Thể thao châu
**Học viện Hồi giáo Fiqh** (tiếng Ả Rập: مجمع الفقه الاسلامي الدولي) là một Học viện nghiên cứu tiên tiến về đạo Hồi có trụ sở tại Jeddah, Ả Rập Xê Út. Rsolution No.8 /
**Tiếng Ả Rập** (, **' hay **' ) là một ngôn ngữ Trung Semit đã được nói từ thời kỳ đồ sắt tại tây bắc bán đảo Ả Rập và nay là _lingua franca_ của
**Mùa xuân Ả Rập** (, __; ) là làn sóng cách mạng với các cuộc nổi dậy, diễu hành và biểu tình phản đối chưa có tiền lệ tại các quốc gia ở thế giới
**Người Ả Rập** ( , phát âm tiếng Ả Rập ) là một cộng đồng cư dân sống trong thế giới Ả Rập. Họ chủ yếu sống trong các quốc gia Ả Rập tại Tây
**Tiếng Ả Rập Ta'izz-Aden** hoặc **tiếng Ả Rập Nam Yemen** () là một phương ngữ tiếng Ả Rập được nói chủ yếu ở Yemen và Djibouti lân cận. Ngoài ra, một số ít người nói
**Chiến tranh Ả Rập-Đông La Mã** là một loạt các cuộc xung đột giữa các người Ả Rập Hồi giáo và Đế quốc Đông La Mã, kéo dài từ thế kỷ thứ 7 đến thế
thumb|[[Jimmy Wales về Badawi trong khi "Day of Action for Raif".]] **Raif Badawi** (; sinh ngày 13 tháng 2 năm 1984,) là một blogger, một nhà hoạt động nhân quyền, và người sáng lập ra
**Turki bin Abdul Mohsen bin Abdul Latif Al Al-Sheikh** (; sinh vào ngày 4 tháng 8 năm 1981), là cố vấn người Ả Rập Xê Út ở Tòa án Hoàng Gia với cấp bậc là
**Al-Masjid an-Nabawī** (; **Thánh đường Hồi giáo của Nhà tiên tri**) là một nhà thờ Hồi giáo do Nhà tiên tri Muhammad của Hồi giáo khởi xây nên, tọa lạc tại thành phố Medina tại
**Jamal Ahmad Khashoggi** ( __, , sinh ngày 13 tháng 10 năm 1958, mất ngày 2 tháng 10 năm 2018) là một nhà báo Ả Rập Xê Út bị mất tích, và là cựu tổng
**Osama bin Mohammed bin Awad bin Laden** (, , **', 10 tháng 3 năm 1957 – 2 tháng 5 năm 2011), thường được biết đến với tên gọi **Osama bin Laden''', là một nhà lãnh
**Jeddah** (đôi khi được viết là _Jiddah_ hay _Jedda_; __ phát âm Hejaz: ) là một thành phố tại vùng Tihamah Hejaz trên bờ biển Đỏ và là một trung tâm đô thị lớn tại
**Riyadh** (, , Dịch: 'Đồng cỏ' Najdi phát âm: ), tiếng Việt: _E-ri-át_) là thủ đô và là thành phố lớn nhất của Ả Rập Xê Út. Thành phố cũng là thủ phủ của vùng
**Mecca** hay **Makkah** ( __ ) là một thành phố tại vùng đồng bằng Tihamah thuộc Ả Rập Xê Út và là thủ phủ của vùng Makkah (Mecca). Thành phố nằm trong nội lục, cách
**Dammam** ( __) là thủ phủ của vùng Đông thuộc Ả Rập Xê Út. Đây là thành phố lớn nhất trong vùng Đông, và lớn thứ sáu toàn quốc. Giống như các thủ phủ vùng
**Dhahran** (tiếng Ả Rập: _aẓ-Ẓahrān_) là một thành phố thuộc vùng Đông của Ả Rập Xê Út. Đây là một trung tâm quản trị lớn của ngành dầu mỏ Ả Rập Xê Út. Dhahran cùng
**Câu lạc bộ bóng đá Al Hilal Saudi** (), thường được gọi đơn giản là **Al Hilal**, là một câu lạc bộ thể thao chuyên nghiệp có trụ sở tại Riyadh, Ả Rập Xê Út,
**Najd** hay **Nejd** (, _Najd_, ) là khu vực trung tâm địa lý của Ả Rập Xê Út, đây là nơi sinh sống của 28% người dân nước này. Najd gồm có các vùng Riyadh,
**Abdulaziz ibn Abdul Rahman ibn Faisal ibn Turki ibn Abdullah ibn Muhammad Al Saud** (, ; 15 tháng 1 năm 1875 – 9 tháng 11 năm 1953), trong thế giới Ả Rập thường được gọi
**Sự kiện 11 tháng 9**, còn được gọi là **vụ khủng bố ngày 11 tháng 9**, **cuộc tấn công ngày 11 tháng 9** hay đơn giản là **11/9** (; ở Hoa Kỳ thường được gọi
**Hejaz**, còn viết là **_Al-Hijaz_** (, __, nghĩa là "hàng rào"), là một khu vực tại miền tây của Ả Rập Xê Út hiện nay. Khu vực có tên gọi như vậy vì nó tách
**Omar Al Somah** (, sinh ngày 28 tháng 3 năm 1989 tại tỉnh Deir ez-Zor) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Syria, anh đang chơi ở vị trí tiền đạo cho câu
**Medina** (, **', "thành phố toả sáng"; hay , **' (), "thành phố"), còn được chuyển tự thành **Madīnah**, là một thành phố và trụ sở hành chính của vùng Al-Madinah tại Ả Rập Xê
**Crown Jewel 2022** là sự kiện đấu vật chuyên nghiệp trả tiền cho mỗi lần xem và là sự kiện phát trực tiếp do WWE sản xuất. Nó sẽ được tổ chức cho các đô
**Saudi Aramco** ( **'), tên chính thức là **Công ty Dầu Ả Rập Xê Út**, được gọi phổ biến nhất bằng tên **Aramco''', là công ty dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên quốc gia
**Qatif** hay **Al-Qatif** ( _Al-Qaṭīf_) là một tỉnh và khu vực đô thị thuộc vùng Đông, Ả Rập Xê Út. Qatif trải rộng từ Ras Tanura và Jubail tại phía bắc đến Dammam tại phía
**Ha'il** ( __), còn viết là _Hail_, _Ha'yel_, hay _Hayil_, là một thành phố tại miền tây bắc của Ả Rập Xê Út. Đây là thủ phủ của vùng Ha'il. Thành phố có dân số