nhỏ|phải|Tâm trạng của phụ nữ [[thất tình]]
Tiểu thuyết tâm trạng (tiếng Anh: ) hay còn gọi là tiểu thuyết dòng cảm xúc (tiếng Anh: ) là một thể loại văn học thế kỷ XVIII và thế kỷ XIX khắc họa và nhấn mạnh các yếu tố đa sầu, đa cảm (tình cảm, tâm trạng, tâm tư, cảm xúc và sự lâm li, sự nhạy cảm). Chủ nghĩa cảm xúc, được phân biệt với tính nhạy cảm, là một trào lưu trong cả thơ ca và tiểu thuyết văn xuôi bắt đầu từ thế kỷ thứ XVIII để phản ứng với chủ nghĩa duy lý của văn học Augusta. Tiểu thuyết tâm trạng hay dòng tiểu thuyết đa cảm dựa trên biểu cảm cảm xúc, sự nhạy cảm, cả từ độc giả và nhân vật của chúng. Chúng có các cảnh đau khổ và dịu dàng, và cốt truyện được sắp xếp để thúc đẩy cả cảm xúc mãnh liệt và thôi thúc hành động. Kết quả là sự tôn vinh yếu tố "cảm xúc tinh tế", thể hiện các nhân vật như một hình mẫu cho hiệu ứng cảm xúc tinh tế, mẫn cảm, nhạy cảm. Khả năng thể hiện cảm xúc được cho là thể hiện tính cách và kinh nghiệm, trải nghiệm và định hình cuộc sống xã hội và các mối quan hệ. Tiểu thuyết tâm trạng là dòng văn chương bổ sung cho xu hướng xã hội thời bấy giờ hướng tới chủ nghĩa nhân văn và hướng tới giá trị cao hơn của cuộc sống con người.
Dòng văn chương lâm ly bi đát này tập trung vào những thành viên yếu thế hơn trong xã hội, chẳng hạn như trẻ mồ côi và tội phạm bị kết án, và cho phép độc giả đồng cảm và thông cảm với hoàn cảnh họ, từ đó dần chuyển thành chủ nghĩa tình cảm ngày càng tăng trong xã hội và dẫn đến các phong trào xã hội kêu gọi thay đổi, chẳng hạn như bãi bỏ hình phạt tử hình và chế độ nô lệ. Thay vì án tử hình, tình cảm của quần chúng kêu gọi phục hồi nhân phẩm cho tội phạm, thay vì hình phạt hà khắc, nghiệt ngã. Tác phẩm Nỗi đau của chàng Werther xuất bản năm 1774 của Johann Wolfgang von Goethe rất lâm ly bi đát và ngay lập tức trở nên cực kỳ phổ biến khắp châu Âu, thậm chí còn truyền cảm hứng cho những người trẻ tuổi đồng cảm với nỗi đau khi Werther tự tử. Tác phẩm sau có ảnh hưởng đặc biệt quan trọng đến Jane Austen người đã nhắc đến tác phẩm này nhiều lần trong các lá thư của mình và bắt đầu chuyển thể tác phẩm thành một vở kịch để giải trí cho gia đình nhà bà. Tiểu thuyết Gothic và tình cảm được coi là một dạng tiểu thuyết đại chúng, đạt đến đỉnh cao phổ biến vào cuối thế kỷ XVIII. Chúng phản ánh sự thay đổi phổ biến từ các ý tưởng tân cổ điển về trật tự và lý trí sang cảm xúc và trí tưởng tượng, mộng mơ.
Lịch sử
Trong số những tiểu thuyết tâm trạng nổi tiếng nhất bằng tiếng Anh có Pamela, or Virtue Rewarded (1740) của Samuel Richardson, Vicar of Wakefield (1766) của Oliver Goldsmith, Tristram Shandy (1759–1767) của Laurence Sterne và A Sentimental Journey (1768), The Fool of Quality (1765–1770) của Henry Brooke, The Man of Feeling (1771) của Henry Mackenzie và Castle Rackrent (1800) của Maria Edgeworth. Các ví dụ ở lục địa là tiểu thuyết Julie, hay nàng Heloise mới của Jean-Jacques Rousseau, cuốn tự truyện Lời thú tội (1764–1770) và tiểu thuyết Nỗi buồn của chàng Werther (1774) của Goethe. Tác giả Tobias Smollett đã cố gắng ám chỉ một mặt tối hơn của "giáo phái nhạy cảm" trong tác phẩm The Expedition of Humphry Clinker (1771) của ông. Một ví dụ khác về thể loại tiểu thuyết này là tác phẩm Evelina (1778) của Frances Burney, trong đó nhân vật nữ chính, mặc dù bản chất tốt, một phần vì được nuôi dưỡng ở nông thôn, đã mài giũa sự lịch sự của mình khi, trong khi đến thăm London, cô được giáo dục về phép tắc. Cuốn tiểu thuyết này cũng là khởi đầu của "hài kịch lãng mạn", mặc dù nó được dán nhãn là tiểu thuyết về hành vi và là tiền thân của Bildungsroman nữ theo truyền thống tiếng Anh được minh họa từ các nhà văn sau này như Jane Austen, Charlotte Brontë và George Eliot.
Trong khi thể loại này đặc biệt gắn liền với nửa sau thế kỷ XVIII, nó vẫn tiếp tục tồn tại dưới một hình thức đã được sửa đổi cho đến thế kỷ XIX, đặc biệt là trong các tác phẩm của bà Henry Wood, người được nhớ đến dấu ấn đặc biệt với tác phẩm East Lynne (1861). Tuy nhiên, câu hỏi liệu Charles Dickens có phải là một tiểu thuyết gia tình cảm hay không vẫn còn gây tranh cãi. Valerie Purton trong cuốn sách năm 2012 của bà Dickens and the Sentimental Tradition, cho rằng ông tiếp tục các khía cạnh của truyền thống này, và lập luận rằng "những cảnh và nhân vật tâm trạng của ông [cũng] quan trọng đối với sức mạnh tổng thể của các tiểu thuyết như những nhân vật và cảnh tối tăm hoặc hài hước của ông", và rằng "Dombey and Son là ... chiến thắng vĩ đại nhất của Dickens trong truyền thống tâm trạng". Mặt khác, Encyclopædia Britannica trực tuyến bình luận rằng mặc dù có "một số mảng cảm xúc thái quá", chẳng hạn như cái chết được báo cáo của Tiny Tim trong A Christmas Carol (1843), "Dickens thực sự không thể được coi là một tiểu thuyết gia tình cảm". Tiểu thuyết tình cảm cũng tạo ra thể loại phụ tiểu thuyết gia đạo hay tiểu thuyết chuyện giao đình (Domestic fiction) vào đầu thế kỷ XIX, thường được gọi là tiểu thuyết xử thế (Conduct novel) để về mối quan hệ đối nhân xử thế trong gia đình. Nhân vật chính trong truyện trong tiểu thuyết gia đình thường được đặt trong thế giới gia đình, có thể là gia đình quyền quý, hào môn danh gia vọng tộc và tập trung vào một nhân vật chính là người phụ nữ trải qua nhiều loại khó khăn khác nhau, và được đặt cạnh một người phụ nữ ngốc nghếch và thụ động hoặc một người phụ nữ kém học vấn một cách thảm hại. Sự tương phản giữa hành động của người phụ nữ bản lĩnh, cá tính và sự vứt bỏ ra đi của cô ấy nhằm mục đích thu hút sự đồng cảm với hoàn cảnh của nhân vật và hướng dẫn họ về cách ứng xử được mong chờ của phái nữ. Tiểu thuyết chuyện gia đình sử dụng chủ nghĩa tình cảm như một công cụ để thuyết phục độc giả về tầm quan trọng của thông điệp của nó mang lại.
nhỏ|phải|Tiểu thuyết tâm trạng đương đại
Vào cuối thế kỷ XIX, dòng văn học tâm trạng phải đối mặt với những lời phàn nàn về sự phong phú của thứ "cảm xúc rẻ tiền" và sự phô bày cơ thể quá mức. Các nhà phê bình, và cuối cùng là công chúng, bắt đầu thấy chủ nghĩa tình cảm biểu hiện trong xã hội như các triệu chứng thể chất không lành mạnh như lo lắng và quá nhạy cảm, và thể loại này bắt đầu giảm mạnh về mức độ phổ biến bằng cách đối chiếu các giá trị của Thời đại Khai sáng (lý trí, lý lẽ) với các giá trị của thế kỷ XVIII sau này (sự mẫn cảm, cảm giác) trong khi khám phá thực tế lớn hơn trong cuộc sống của phụ nữ, đặc biệt là thông qua mối quan tâm về hôn nhân và thừa kế.
Cách biểu đạt này đối với Lý trí và tình cảm nói riêng và tiểu thuyết của Austen nói chung đã trở nên phức tạp và được sửa đổi bởi các nhà phê bình gần đây như Claudia L. Johnson (với tác phẩm Jane Austen: Phụ nữ, Chính trị và Tiểu thuyết năm 1988 và Những sinh vật không rõ ràng: Chính trị, Giới tính và Tình cảm trong những năm 1790 năm 1995), Jillian Heydt-Stevenson (Những sự kết hợp không phù hợp của Austen (2005)), và Christopher C. Nagle (Tình dục và Văn hóa tình cảm trong Kỷ nguyên lãng mạn Anh năm 2007), tất cả đều nhìn thấy những năng lượng hỗn loạn và thậm chí là phá hoại đang diễn ra trong tác phẩm của bà, lấy cảm hứng từ truyền thống tâm trạng. James Joyce đã nhại lại tiểu thuyết tâm trạng trong tập phim "Nausicaa" của Ulysses (1918–1920). Nhân vật Gerty MacDowell được lấy cảm hứng từ nhân vật chính của tác phẩm The Lamplighter (1854), một tác phẩm bán chạy nhất thế kỷ XIX. Frederick Douglass đã lấy cảm hứng từ việc đấu tranh chống lại chế độ nô lệ và tình trạng ràng buộc của chính mình nói chung trong tác phẩm nổi tiếng Câu chuyện của ông thông qua bài phát biểu của nhà viết kịch Sheridan trong tác phẩm The Columbian Orator kể chi tiết về một cuộc đối thoại hư cấu giữa một chủ nhân và một nô lệ.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|phải|Tâm trạng của phụ nữ [[thất tình]] **Tiểu thuyết tâm trạng** (tiếng Anh: ) hay còn gọi là **tiểu thuyết dòng cảm xúc** (tiếng Anh: ) là một thể loại văn học thế kỷ XVIII
:_Cho độc giả muốn tìm hiểu các mục từ khác cùng tên hãy xem trang định hướng_ **Solaris** Diễn họa của một họa sĩ về một "symmetriad", một trong những cấu trúc hình thành
**_Một chín tám tư_** (tiếng Anh: **_Nineteen Eighty-Four_**) là tên một tiểu thuyết dystopia (phản địa đàng) phát hành năm 1949 của nhà văn người Anh George Orwell. Kể từ khi ra đời vào năm
là một bộ tiểu thuyết đam mỹ về chủ đề tiên hiệp của tác giả Mặc Hương Đồng Khứu (Tiếng Trung: 墨香铜臭), được phát hành đầu tiên qua trang mạng văn học Tấn Giang của
**_Sói Thảo Nguyên_** (tựa gốc ) là cuốn tiểu thuyết thứ mười của tác giả người Thụy Sĩ gốc Đức Hermann Hesse. Sách được xuất bản lần đầu tiên ở Đức vào năm 1927 và
**Homo Faber. Ein Bericht** - (**Homo Faber. Một bản tường trình**) tựa đề một cuốn tiểu thuyết của Max Frisch xuất bản vào năm 1957. Là một tác phẩm có thế đứng quan trọng trong
là một tiểu thuyết gia người Nhật Bản. Ông cũng là một nhà hoạt động vì hòa bình nổi tiếng trên toàn Thế giới và là người hùng của báo Time Asian của Nhật Bản.
**_Chạng vạng_** (tên bản gốc tiếng Anh: **_Twilight_**) là tên của một cuốn tiểu thuyết lãng mạn về ma cà rồng dành cho thanh thiếu niên của nhà văn Stephenie Meyer. Cuốn sách được xuất
**Hòn Đất** là một tiểu thuyết của nhà văn Anh Đức. Cuốn tiểu thuyết này viết về cuộc chiến đấu của dân và quân huyện Châu Thành, tỉnh Rạch Giá (nay thuộc huyện Hòn Đất,
**Ulysses** là tiểu thuyết gồm 3 phần của James Joyce xuất bản lần đầu năm 1922. Với ẩn dụ về sử thi Odysseus, thủ pháp dòng ý thức và nội dung được nén chặt bằng
**_Rừng Na-Uy_** (tiếng Nhật: ノルウェイの森, _Noruwei no mori_) là tiểu thuyết của nhà văn Nhật Bản Murakami Haruki, được xuất bản lần đầu năm 1987. Với thủ pháp dòng ý thức, cốt truyện diễn tiến
là tên tiểu thuyết phát hành năm 1914 của nhà văn người Nhật, Natsume Sōseki, đồng thời cũng là tiểu thuyết nổi tiếng nhất của ông. Khi đăng định kỳ trên báo Asahi Shimbun, tiểu
**Phục sinh** (tiếng Nga trước cải cách: Воскресеніе; tiếng Nga sau cải cách: Воскресение, tr. Voskreséniye, còn được dịch là **Sự thức tỉnh**), xuất bản lần đầu năm 1899, là cuốn tiểu thuyết cuối cùng
**Chú chó vùng Flanders** (tiếng Anh: A dog of Flanders) là tên một cuốn tiểu thuyết của tác giả Marie Louise de la Ramée viết năm 1872, xuất bản với bút danh _Ouida_, nói về
**Love Story** là cuốn tiểu thuyết lãng mạn của nhà văn người Mỹ Erich Segal. Câu chuyện ban đầu là từ một kịch bản phim mà Segal viết và ngay lập tức nhận được sự
**Kitchen** (Katakana: キッチン) là tiểu thuyết lãng mạn của nữ sĩ Nhật Bản Yoshimoto Banana, xuất bản lần đầu tiên bằng tiếng Nhật năm 1988. Bản dịch tiếng Anh được thực hiện bởi dịch giả
**_Tam quốc diễn nghĩa_** (giản thể: 三国演义; phồn thể: 三國演義, Pinyin: _sān guó yǎn yì_), nguyên tên là **_Tam quốc chí thông tục diễn nghĩa_**, là một cuốn tiểu thuyết dã sử về lịch sử
**_Tam Thể_** (tiếng Hoa: 三体; Bính âm Hán ngữ (Bính): _sān tǐ, tiếng Anh: The Three-Body Problem_) là quyển tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của nhà văn người Trung Quốc Lưu Từ Hân. Tên
**_Hành trình vào tâm Trái Đất_** () là một tiểu thuyết khoa học viễn tưởng của Jules Verne xuất bản vào năm 1864. Câu chuyện kể về một giáo sư người Đức tin rằng có
**_Tâm trạng khi yêu_** (Hoa phồn thể: 花樣年華, Hoa giản thể: 花样年华, bính âm: _Huāyàng niánhuá_, Hán Việt: **_Hoa dạng niên hoa_**, tạm dịch: _Năm tháng vui vẻ trôi đi như những cánh hoa_, tiếng
**Lý thuyết phân tâm học** là một lý thuyết về tổ chức nhân cách và động lực phát triển nhân cách, là cơ sở của phân tâm học, một phương pháp lâm sàng để điều
Cơ hội của Chúa là một tác phẩm đầy ắp các không gian trong một hình thức đa diện nhất truyện trong truyện, chuyện tình yêu, tình bạn, quan hệ tay ba, chuyện tôn giáo
**Đường Tăng**, hay còn gọi là **Đường Tam Tạng** (tiếng Trung: 唐三藏, bính âm: _Táng sānzàng_), là nhân vật trong tiểu thuyết Tây Du Ký của Ngô Thừa Ân, được phỏng theo nhân vật có
Cuốn theo chiều gió là cuốn tiểu thuyết duy nhất của nữ tác giả Margaret Mitchell, ngay từ khi mới ra đời, năm 1936, tác phẩm văn học này đã mau chóng chiếm được tình
Cuốn theo chiều gió là cuốn tiểu thuyết duy nhất của nữ tác giả Margaret Mitchell, ngay từ khi mới ra đời, năm 1936, tác phẩm văn học này đã mau chóng chiếm được tình
**Thẩm Oánh** (; ? - 280), là tướng lĩnh Đông Ngô thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. ## Cuộc đời Không rõ quê quán, hành trạng ban đầu của Thẩm Oánh. Cuối thời
**Thuyết sử dụng và hài lòng** (TSDVHL) là lý thuyết giả định rằng con người chủ động tiếp cận phương tiện truyền thông để thỏa mãn những nhu cầu cụ thể của họ. Thuyết sử
**_Miếng da lừa_** (tiếng Pháp: _La Peau de chagrin_) là tiểu thuyết năm 1831 của tiểu thuyết gia và kịch gia người Pháp Honoré de Balzac (1799-1850). Lấy bối cảnh Paris vào đầu thế kỷ
**Tâm lý học** () là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí và hành vi, tìm hiểu về các hiện tượng ý thức và vô thức, cũng như cảm xúc và tư duy. Đây
**Quan Vũ** (, 158?–220), hay **Quan Công**, tự **Vân Trường** (雲長), là một vị tướng nổi tiếng thời kỳ cuối nhà Đông Hán và thời Tam Quốc ở Trung Quốc. Ông là người đã góp
**Triệu Vân** (chữ Hán: 趙雲, bính âm: Zhào Yún; (169- 229), tự Tử Long,là danh tướng thời kỳ cuối nhà Đông Hán và thời Tam Quốc trong lịch sử Trung Quốc. Ông là công thần
**Tâm trí** là tập hợp các lĩnh vực bao gồm các khía cạnh nhận thức như ý thức, trí tưởng tượng, nhận thức, suy nghĩ, trí thông minh, khả năng phán quyết, ngôn ngữ và
**Hán Chiêu Liệt Đế** (漢昭烈帝), hay **Hán Tiên chủ**, **Hán Liệt Tổ**, tên thật là **Lưu Bị** (, ; ; 161 – 10 tháng 6 năm 223), tự là **Huyền Đức,** là Hoàng đế khai
**Hậu chấn tâm lý** hay **rối loạn căng thẳng sau sang chấn/chấn thương** (tiếng Anh: **_p**ost-**t**raumatic **s**tress **d**isorder_ – PTSD) là một rối loạn tâm thần có thể phát triển sau khi một người tiếp
thumb|Lý thuyết về dự định hành vi **Lý thuyết hành vi có kế hoạch hay lý thuyết hành vi hoạch định** (Tiếng Anh: **The Theory of Planning Behaviour**) là một lý thuyết thể hiện mối
**Tam Quốc** (giai đoạn 220–280, theo nghĩa rộng từ 184/190/208–280) là một thời kỳ phân liệt trong lịch sử Trung Quốc khi ba quốc gia Tào Ngụy, Thục Hán, và Đông Ngô cùng tồn tại,
**_Những linh hồn chết_** ( _moóc-tvư-ya du-si_, ) là một tiểu thuyết bằng văn phạm Nga tiền cải cách của văn hào Nikolay Vasilyevich Gogol. Tác giả đã mất nhiều năm biên soạn công trình
**Tiếu ngạo giang hồ** được coi là một trong những tiểu thuyết đặc sắc nhất của Kim Dung, với nhiều thành công về nội dung, cốt truyện, thủ pháp văn học. _Tiếu ngạo giang hồ_
**Giả thuyết thị trường hiệu quả** (hay lý thuyết thị trường hiệu quả; tiếng Anh: _efficient market hypothesis_) là một giả thuyết của lý thuyết tài chính khẳng định rằng _các thị trường tài chính
**_Tam quốc chí_** (giản thể: 三国志; phồn thể: 三國志; Wade-Giles: _Sanguo Chih_; bính âm: _Sānguó Zhì_), là một sử liệu chính thức và có căn cứ về thời đại Tam Quốc của Trung Quốc từ
**Lịch sử của thuyết tương đối hẹp** bao gồm rất nhiều kết quả lý thuyết và thực nghiệm do nhiều nhà bác học khám phá như Albert Abraham Michelson, Hendrik Lorentz, Henri Poincaré và nhiều
**Tư Mã Ý** (chữ Hán: 司馬懿; 179 – 7 tháng 9 năm 251), biểu tự **Trọng Đạt** (仲達), là nhà chính trị, nhà quân sự phục vụ nước Tào Ngụy thời kỳ Tam Quốc trong
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Human_artifacts_at_CMNH_-_37.JPG|nhỏ|Các vị thần Ai Cập trong [[Bảo tàng lịch sử tự nhiên Carnegie|Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Carnegie]] **Thuyết đa thần (Polytheism)** là sự tôn thờ hoặc tín ngưỡng vào nhiều vị thần,
**Lã Mông** (chữ Hán: 吕蒙, 178 - 220), tên tự là **Tử Minh** (子明), được xưng tụng là **Lữ Hổ Uy** (呂虎威), là danh tướng cuối thời Đông Hán trong lịch sử Trung Quốc. Ông
**Tâm lý trị liệu**, (tiếng Anh: _psychotherapy_) là hệ thống các phương pháp, kỹ thuật được _nhà tâm lý trị liệu_ sử dụng, nhằm cải thiện sức khỏe, tinh thần, tháo gỡ các trở ngại
nhỏ|Ảnh giả tưởng về Nemesis qua phần mềm Celestia. **Nemesis** là một sao lùn đỏ hay sao lùn nâu giả thuyết, quay quanh Mặt Trời ở khoảng cách khoảng 50.000 tới 100.000 AU, nơi nào
**Bệnh tâm thần**, hay còn được gọi là **rối loạn tâm thần** () hoặc **rối loạn tinh thần** là một dạng bệnh lý liên quan đến tâm trí và tinh thần của con người. Nguyên
**Lý Chấn Phiên**, thường được biết đến với nghệ danh **Lý Tiểu Long** (tiếng Trung: 李小龍, tiếng Anh: _Bruce Lee,_ 27 tháng 11 năm 1940 – 20 tháng 7 năm 1973), là một cố võ
**Nguyên lý sóng Elliott** là một hình thức của phân tích kỹ thuật mà một số nhà đầu tư sử dụng để phân tích các chu kỳ thị trường tài chính và dự báo các
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến