[[Tập tin:South Africa Ndebele speakers proportion map.svg|thumb|Phân bổ người sử dụng tiếng isiNdebele tại Nam Phi: tỉ lệ người nói tiếng isiNdebele tại nhà.
]]
Tiếng Nam Ndebele (isiNdebele hoặc Nrebele trong tiếng Nam Ndebele) là một ngôn ngữ châu Phi thuộc Nhóm ngôn ngữ Nguni của Nhóm ngôn ngữ Bantu, và được amaNdebele (người Ndebele ở Nam Phi) sử dụng. Có 2 phương ngữ của tiếng Nam Ndebele tại Nam Phi:
- Bắc Transvaal Ndebele hay Nrebele.
- Nam Transvaal Ndebele.
Ngoài ra, còn có một phương ngữ riêng biệt được gọi là Bắc Ndebele hay Matabele được sử dụng tại Zimbabwe và Botswana –. tiếng Sindebele tại Zimbabwe gần gũi hơn với tiếng Zulu so với hai ngôn ngữ Ndebele.
Tổng quan
Lịch sử của amaNdebele có dấu tích từ Musi, vị vua cuối cùng của bộ tộc với vai trò là một quốc gia riêng biệt. Các nhà nghiên cứu còn có sự khác biệt về thời gian chính xác bộ tộc tách khỏi nhóm chính Nguni (vốn bao gồm người Xhosa, Zulu và Swazi hiện nay). Ước tính rằng những người nhập cư đến đây là từ thế kỷ 1200 CN. AmaNdebele được cho là nhóm Nguni đầu tiên tiến vào vùng nội địa ở đỉnh phía nam của lục địa châu Phi, sau đó được gọi là Transvaal (nay là tỉnh Gauteng). AmaNdebele sinh sống như một quốc gia tên là Emhlangeni (nay là khu vực Randfontein) trị vì bởi vua Mhlanga khoảng từ năm 1550-1580. Cái tên EMhlangeni ngày nay được chuyển tự từ tiếng Sotho, Mohlakeng. Hầu hết các nhà khảo cổ học và lịch sử học đồng ý rằng amaNdebele đã định cư trong một thời kỳ dài trong hòa bình tại Kwamnyamana và Emarula (Wonderboompoort). Các khu vực này ở bắc và tây bắc của Pretoria ngày nay. Bộ tộc đã đến khu vực này cùng với Musi, con trai của Mhlanga và cháu của Mafana.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
[[Tập tin:South Africa Ndebele speakers proportion map.svg|thumb|Phân bổ người sử dụng tiếng isiNdebele tại Nam Phi: tỉ lệ người nói tiếng isiNdebele tại nhà. ]] **Tiếng Nam Ndebele** (**isiNdebele** hoặc **Nrebele** trong tiếng Nam Ndebele)
**Tiếng Bắc Ndebele** (), còn gọi là **Ndebele,** **amaNdebele,** **Ndebele Zimbabwe** hay **Ndebele Bắc,** trước đây gọi là **Matabele,** là một ngôn ngữ châu Phi thuộc nhóm ngôn ngữ Nguni của nhóm ngôn ngữ Bantu,
**Nhóm ngôn ngữ Nam Bantu** là một nhóm ngôn ngữ lớn thuộc nhóm ngôn ngữ Bantu, phần lớn được xác nhận trong Janson (1991/92). Chúng gần như tương tự với _Bantu zone S_ của Guthrie;
**Nam Phi** (), quốc hiệu là **Cộng hòa Nam Phi** (Republic of South Africa) là một quốc gia nằm ở mũi phía nam châu Phi, giáp Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambique, Eswatini, và bao quanh toàn
[[Tập tin:South Africa Swati speakers proportion map.svg|thumb|Phân bổ tiếng Swazi tại Nam Phi: tỷ lệ người sử dụng Swazi tại nhà. ]] Tiếng **Swazi** hay **Swati** (nội danh tiếng Swazi: _siSwati_ ) là một ngôn
**Xhosa** (, (Xhosa: _isiXhosa_, isikǁʰóːsa) là một ngôn ngữ chính thức của Nam Phi. Tiếng Xhosa được 7,9 triệu người Xhosa sử dụng, tức khoảng 18% dân số Nam Phi. Giống như hầu hết ngôn
nhỏ|phải|Phân bổ tiếng Zulu tại Nam Phi **Tiếng Zulu** (tiếng Zulu: isiZulu) là một ngôn ngữ của người Zulu với khoảng 10 triệu người sử dụng, phần lớn (95%) trong số đó sống tại Nam
**Tiếng Shona** _(chiShona)_ là một ngôn ngữ Bantu của người Shona ở Zimbabwe. Đây là một trong những ngôn ngữ Bantu được sử dụng rộng rãi nhất. ## Nguồn gốc Những người nói tiếng Shona
**Tiếng Chewa** còn gọi là **Nyanja**, là một ngôn ngữ Bantu được nói phổ biến ở Nam châu Phi, Đông Nam châu Phi và Đông Phi, cụ thể là các nước Malawi và Zambia (ngôn
phải|150x150px|Các huyện của Matabeleland Nam **Matabeleland Nam** là tỉnh tây nam Zimbabwe. Theo điều tra dân số Zimbabwe 2012, tỉnh có 683.893 người, thấp nhất cả nước. Chỉ hơn mỗi Matabeleland Bắc, đây là tỉnh
**Zimbabwe** (tên chính thức là: **Cộng hòa Zimbabwe**, trước đây từng được gọi là **Nam Rhodesia**, **Cộng hòa Rhodesia** và sau đó là **Zimbabwe Rhodesia**) là một quốc gia không giáp biển nằm ở phía
**Nhóm** **ngôn ngữ Nguni** là một nhóm con của nhóm ngôn ngữ Bantu được nói ở Nam Phi bởi người Nguni. Nhóm ngôn ngữ Nguni bao gồm các ngôn ngữ: Zulu, Xhosa, Ndebele (đôi khi
**Barbara Makhalisa** (sinh năm 1949), còn được biết đến với tên kết hôn là **Barbara Nkala**, là một nhà văn, biên tập viên và nhà xuất bản người Zimbabwe, một trong những nhà văn nữ
nhỏ|phải|Ugali ăn với bắp cải **Ugali** hoặc còn gọi là **Posho** hay **Sima** là một loại bột ngô làm từ ngô (bắp) hoặc cám ngô ở một số quốc gia ở Châu Phi Ugali đôi
**Botswana**, tên chính thức **Cộng hoà Botswana** (phiên âm Tiếng Việt: **Bốt-xoa-na**; tiếng Tswana: _Lefatshe la Botswana_), là một quốc gia nằm kín trong lục địa tại Nam Phi. Trước kia nó là quốc gia
**Cá sấu sông Nin**, tên khoa học **_Crocodylus niloticus_** là một loài cá sấu trong họ Crocodylidae. Loài này được Laurenti mô tả khoa học đầu tiên năm 1768. Chúng là loài cá sấu châu
**Melanie Thandiwe** "Thandie" **Newton** (sinh ngày 6 tháng 11 năm 1972) là một nữ diễn viên người Anh. Cô đã xuất hiện trong một vài bộ phim Anh và Mĩ, và được biết đến trong
nhỏ **Virgina Phiri** là một nhà văn nữ quyền người Zimbabwe. ## Đầu đời Virginia sinh năm 1954 tại thành phố lớn thứ hai của Zimbabwe, Bulawayo. Được nuôi dưỡng trong một gia đình các
phải|Một phụ nữ Kayan ở Bắc Thái Lan Người **Kayan** là một nhóm của dân tộc Karenni, một dân tộc thiểu số Tạng-Miến của Myanma (Miến Điện). Họ cũng được biết đến là dân tộc
Dưới là danh sách các ngôn ngữ sử dụng bảng chữ cái Latin: * Afrikaans * Albani * Aragon * Asturi * Aymara * Azerbaijan * Basque * Belarus (cũ; hiện nay dùng Bảng chữ
**Robert Gabriel Mugabe**, KCB (21 tháng 2 năm 1924 – 6 tháng 9 năm 2019) là cựu Tổng thống Zimbabwe. Ông đã giữ chức thủ tướng từ năm 1980 đến năm 1987 và chức chủ
**Emmerson Dambudzo Mnangagwa** (/m̩.na.ˈᵑɡa.ɡwa/; sinh ngày 15 tháng 9 năm 1942) là một chính trị gia Zimbabwe, người kế nhiệm chức Tổng thống Zimbabwe vào ngày 24 tháng 11 năm 2017 sau khi Robert Mugabe