nhỏ|[[Đới tách giãn Đông Phi|Thung lũng tách giãn châu Phi. Từ trái qua phải: hồ Upemba, hồ Mweru, hồ Tanganyika (lớn nhất), và hồ Rukwa.]]
[[Địa hào Ottawa-Bonnechere]]
Thung lũng tách giãn (rift valley) hay còn gọi là thung lũng rip-tơ là một địa hình trũng thấp có dạng tuyến giữa các cao nguyên hay dãy núi được tạo thành bởi hoạt động rip-tơ hay đứt gãy.
Quá trình hình thành
Quá trình này là do lực căng giãn làm tách lớp vỏ. Khi các lực căng đủ mạnh để có thể tách lớp vỏ làm cho phần trung tâm sụt lún xuống so với các khối hai bên. Quá trình này tạo ra các vách cắm xiên có dạng bậc thang song song nhau. Đặc điểm này thể hiện giai đoạn bắt đầu của quá trình tạo thung lũng tách giãn. Khi quá trình này cứ tiếp diễn thì thung lũng sẽ mở rộng dần cho đến khi nó tạo thành một bồn trũng lớn được lắp đầy bởi các trầm tích bị bóc mòn từ các vách của nó và khu vực xung quanh đó. Một trong những ví dụ về quá trình phát triển của thung lũng kiểu này là Basin and Range province ở Nevada và Utah. Các rip-tơ có thể phát triển ở tất cả các độ cao, từ đáy biển đến các cao nguyên và dãy núi. Chúng có thể xảy ra trong vỏ lục địa hay vỏ đại dương. Các thung lũng tách giãn thường liên quan đến một số thung lũng liền kề, chúng được xem là một phần của thung lũng tách giãn về mặt địa chất.
Thung lũng tách giãn mở rộng nhất phát triển dọc theo phần trung tâm của hệ thống sống núi giữa đại dương và là kết quả của sự tách giãn đáy đại dương như sống núi giữa Đại Tây Dương và đới nâng đông Thái Bình Dương.
Một số thung lũng tách giãn trên lục địa hiện tại tạo ra một nhánh không hoạt động của một chạc ba. Ví dụ như đới tách giãn Đông Phi và đới tách giãn Baikal, cả hai đều đang hoạt động và nhánh nhứ 3 có thể là đới tách giãn tây Nam Cực. Trong ví dụ này, không chỉ phần vỏ mà còn toàn bộ mảng kiến tạo đang trong quá trình tách ra để hình thành các mảng mới. Nếu chúng tiếp tục thì rip-tơ lục địa sẽ phát triển thành rip-tơ đại dương.
Thung lũng tách giãn tạo thành hồ
Các hồ nước ngọt lớn nhất trên thế giới tất cả đều nằm trong các thung lũng tách giãn. Hồ Baikal ở Siberia, một di sản thế giới, nằm trên một thung lũng tách giãn đang hoạt động. Baikal vừa là hồ sâu nhất trên thế giới vừa là hồ có thể tích lớn nhất chiến 20% lượng nước ngọt ở dạng lỏng trên Trái Đất. Hồ Tanganyika là hồ lớn thứ hai nằm trong đới tách giãn Albertine thuộc nhánh đầu phía tây của thung lũng tách giãn Lớn đang hoạt động ở Đông Phi và Tây Nam Á. Hồ Superior ở Bắc Mỹ là hồ nước ngọt lớn nhất về diện tích, nằm trên đới tách giãn giữa lục địa cổ. Hồ Vostok là hồ băng ngầm lớn nhất cũng nằm trên một thung lũng tách giãn cổ. Hồ Nipissing và hồ Timiskaming ở Ontario và Quebec, Canada nằm trong một thung lũng tách giãn có tên là địa hào Ottawa-Bonnechere. Þingvallavatn là hồ tự nhiên lớn nhất của Iceland cũng là một ví dụ về hồ rip-tơ.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|[[Đới tách giãn Đông Phi|Thung lũng tách giãn châu Phi. Từ trái qua phải: hồ Upemba, hồ Mweru, hồ Tanganyika (lớn nhất), và hồ Rukwa.]] [[Địa hào Ottawa-Bonnechere]] **Thung lũng tách giãn** (_rift valley_) hay
[[Mount Longonot|thumb|Núi Longonot]] thumb|Phía xa là Uganda, nhìn từ làng Cherubei, Kenya. **Thung lũng Tách giãn Lớn** là một phần của hệ thống núi nội lục chạy hướng Bắc - Nam tại Kenya. Nó là
thumb|Bản đồ của Thung lũng tách giãn Lớn. **Thung lũng tách giãn lớn** (tiếng Anh là _Great Rift Valley_) là tên được nhà thám hiểm Anh John Walter Gregory đặt vào cuối thế kỷ 19
Đới tách giãn Đông Phi **Đới tách giãn Đông Phi** (tiếng Anh: East African Rift), một phần của Thung lũng tách giãn Lớn, là một ranh giới mảng tách giãn đang phát triển. Nó đang
nhỏ|Thung lũng Calchaquí ở [[Argentina.]] nhỏ|Hẻm núi hình chữ U ở [[Vườn quốc gia Glacier (Hoa Kỳ)|vườn quốc gia Glacier, bang Montana, Hoa Kỳ.]] nhỏ|Hẻm núi Romsdalen ở Tây Na Uy có vách núi dốc
**Thung lũng Chết** (tiếng Anh: _Death Valley_) là một thung lũng dài và hẹp nằm giữa hai bang California và Nevada của Hoa Kỳ. Đây là điểm sâu nhất Bắc Mỹ với độ sâu 282 ft
**Hồ Malawi** (cũng gọi là **Hồ Nyasa** hoặc **Hồ Nyassa**, **Hồ Niassa**, hay **Lago Niassa** ở Mozambique), là một trong các hồ Lớn châu Phi. Hồ này nằm ở vùng cực nam của hệ Thung
**Awash** (đôi khi viết **Hawash**; Amhara: አዋሽ; Afar **We'ayot**; Somali: **Webiga Dir**) là một con sông lớn của Ethiopia. Nó nằm hoàn toàn trong lãnh thổ Ethiopia và đổ vào một chuỗi các hồ nối
nhỏ|Một góc của Thung lũng các vị vua **Thung lũng các vị Vua** (; ), một số ít thường gọi là Thung lũng cổng vào các vị vua (tiếng Ả Rập: وادي ابواب الملوك Wādī
**Hồ Elementaita** là một hồ nước ngọt nằm trong Thung lũng Tách giãn Lớn, cách khoảng 120 km về phía tây bắc của Nairobi, Kenya. ## Tên Elmenteita có nguồn gốc trong ngôn ngữ Masaai từ
**Hồ Nakuru** là một trong số các hồ soda Thung lũng Tách giãn Lớn nằm ở độ cao 1.754 mét so với mực nước biển. Hồ nước nằm ở phía nam thành phố Nakuru, trong
**Hồ Tanganyika** là một hồ lớn ở châu Phi (3° 20' tới 8° 48' Nam và từ 29° 5' tới 31° 15' Đông). Hồ này được coi là hồ nước ngọt lớn thứ hai Châu
**Hồ Baringo** là một hồ nước nằm ở Thung lũng Tách giãn Lớn, Kenya. Nó nằm ở độ cao và có diện tích bề mặt là . Hồ được nuôi dưỡng bởi một số dòng
**Vườn quốc gia Nechisar** là một vườn quốc gia nằm ở Vùng Các dân tộc Phương Nam của Ethiopia. Nó nằm trong Thung lũng tách giãn Lớn ở Cao nguyên tây nam Ethiopia. ## Địa
thumb|right|Hình ảnh vệ tinh hồ Bogoria từ [[NASA World Wind|World Wind.]] **Hồ Bogoria** là một hồ muối, kiềm nằm trong một khu vực núi lửa trong bồn địa bán địa hào phía nam hồ Baringo,
**Hồ Assal** ( , nghĩa là 'Hồ mật ong') là một miệng núi lửa ở miền trung tây Djibouti. Vị trí hồ ở điểm cuối phần phía tây của vịnh Tadjoura thuộc vùng Tadjoura, tiếp
**Hồ Logipi** là một hồ nước mặn, kiềm ở cuối phía bắc thung lũng Suguta khô cằn, trong Thung lũng Tách giãn Lớn, Kenya. Nó ngăn cách với hồ Turkana bởi Barrier, một nhóm núi
**Biển hồ Galilee**, cũng gọi là **Biển hồ Genneseret**, **Hồ Kinneret** hoặc **Hồ Tiberias** (tiếng Do Thái: ים כנרת), là một hồ nước ngọt lớn nhất ở Israel. Hồ có chu vi khoảng 53 km (33
thumb|Hồ Kivu **Hồ Kivu** là một trong các Hồ Lớn châu Phi. Hồ nằm trên biên giới giữa Cộng hòa Dân chủ Congo và Rwanda, và nằm tại đới tách giãn Albertine, nhánh phía tây
**Hồ Edward** hay **Edward Nyanza** là hồ nhỏ nhất trong các Hồ Lớn châu Phi. Hồ nằm trên Đới tách giãn Albertine, nhánh phía tây của Đới tách giãn Đông Phi, trên biên giới giữa
**Lũng hẹp Biển Đỏ** hay **ripơ Biển Đỏ** là trung tâm tách giãn giữa hai mảng kiến tạo là mảng châu Phi và mảng Ả Rập. Nó trải dài xuống theo chiều dài của Biển
phải|nhỏ|300x300px|Hình vẽ mặt cắt ngang của địa hào phải|nhỏ|300x300px|Hình ảnh vệ tinh được tăng cường hồng ngoại của một địa hào ở [[sụt lún Afar.]] **Địa hào** (chữ Anh: _Graben_, chữ Trung: 地塹 / 地堑,
**Chiến dịch Thung lũng 1862**, còn được biết đến với cái tên **Chiến dịch Thung lũng của Jackson**, là một chiến dịch nổi tiếng của thiếu tướng Liên minh miền Nam Thomas J. "Stonewall" Jackson
Sông Jordan chảy vào biển Chết **Biển Chết** (tiếng Ả Rập: البحر الميت, tiếng Hebrew: ים המלח) là một hồ nước mặn nằm trên biên giới giữa Bờ Tây, Israel và Jordan trên thung lũng
**Kigali** () là thủ đô và thành phố lớn nhất của Rwanda. Nó tọa lạc gần điểm trung tâm địa lý của đất nước. Thành phố đã là trung tâm kinh tế, văn hóa, và
phải|Các Hồ lớn châu Phi và bờ biển Đông Phi nhìn từ không gian. [[Ấn Độ Dương ở bên phải.]] thumb|Hệ thống Hồ Lớn châu Phi (màu xanh dương). **Hồ Lớn châu Phi** hay **Đại
[[Núi Gahinga (bên trái) và Núi Muhabura (phải) thuộc Dãy núi Virunga]] nhỏ|Bản đồ của Đới tách giãn Albertine Rift ở phía Tây **Đới tách giãn Albertine** là một phần phía tây của Đới tách
Vị trí của Hồng Hải **Biển Đỏ** còn gọi là **Hồng Hải** hay **Xích Hải** (tiếng Ả Rập البحر الأحم _Baḥr al-Aḥmar_, _al-Baḥru l-’Aḥmar_; tiếng Hêbrơ ים סוף _Yam Suf_; tiếng Tigrinya ቀይሕ ባሕሪ _QeyH
**Jericho** ); là một thành phố nằm gần Sông Jordan ở Bờ Tây thuộc các vùng lãnh thổ Palestine. Đây là thủ phủ của tỉnh Jericho và có số dân trên 20.000 người. Nằm ở
**Sông Jordan** (tiếng Hebrew: נהר הירדן _nehar hayarden_, tiếng Ả Rập: نهر الأردن _nahr al-urdun_) là một sông ở Tây Nam Á, chảy từ chân núi Hermon vào biển Chết. Sông này được coi là
**Hồ Albert** cũng gọi là **Albert Nyanza** và tên trước đây **Hồ Mobutu Sese Seko** – là một trong các Hồ Lớn châu Phi. Đây là hồ lớn thứ bảy tại châu Phi, và hồ
**Cao nguyên Golan** ( _Ramat HaGolan_, , _Haḍbatu 'l-Jawlān_ hoặc , _al-Jawlān_) là một cao nguyên chiến lược và là một vùng núi nằm ở phía nam dãy núi Đông Liban. Về mặt địa
**Baalbek** (), đúng là **Baʿalbek** (, Syriac-Aramaic: ܒܥܠܒܟ) hoặc **Balbec**, **Baalbec** còn được gọi là **Baalbeck**, là một thành phố nằm ở phía đông sông Litani trong Thung lũng Beqaa của Liban, cách thủ đô
Sông Rhein là một trong những con sông quan trọng nhất châu Âu. Thượng lưu sông Rhein và các phụ lưu của nó ở đấy. **Sông Rhine** hay **Sông Rhein** (tiếng Anh: _Rhine_; tiếng Đức:
**Núi Stanley** là một ngọn núi trong dãy núi Ruwenzori. Đây là núi cao nhất ở cả Cộng hòa Dân chủ Congo lẫn Uganda, là núi cao thứ 3 châu Phi, sau Kilimanjaro (5.895 m) và
Mount Kenya has a low profile typical of a [[shield volcano. Các ngọn núi trung tâm tạo thành đá nút núi lửa và đã bị phơi lộ ra thông qua quá trình bào mòn băqng.]]
**Kilimanjaro** với 3 chóp núi lửa hình nón, **Kibo**, **Mawensi** và **Shira**, là một núi lửa dạng tầng không hoạt động ở đông bắc Tanzania. Mặc dù không phải là núi cao nhất, nhưng Kilimanjaro
**Kiryat Shmona** (tiếng Hebrew: קריית שמונה, tiếng Ả Rập: كريات شمونة) là một thành phố Israel. Thành phố thuộc quận Bắc. Thành phố có diện tích 14,228 km2, dân số năm 2009 là 23.100người. Là
MÔ TẢ SẢN PHẨMHàng tách set shop nhập từ Pháp nên không có vỏ hộp đâu nha.Nước hoa Lancôme Tresor L'Eau de Parfum ml là loại nước hoa thể hiện được sự thanh nhã, sang
**Aqaba** (, ) là thành phố ven biển duy nhất của Jordan và là thành phố lớn và đông dân nhất ven vịnh Aqaba. Với vị trí ở cực nam Jordan, Aqaba là trung tâm
nhỏ|Peloponnesos, nhìn từ không gian [[Kênh Korinthos]] **Vịnh Korinthos** là một vịnh sâu của Biển Ionia, ngăn cách bán đảo Peloponnese với đất liền phía tây của Hy Lạp. Vịnh này có chiều dài 130 km,
**Mount Hermon** ( / ALA-LC: _Jabal al-Shaykh_ ("Núi của Sheikh") hay _Jabal Haramun_; , _Har Hermon_) là một cụm núi bao gồm phần cuối phía nam của dãy núi _Đối Diện Lebanon_ (Anti-Lebanon). Đỉnh cao
Vị trí của sống núi giữa Đại Tây Dương Sống núi là trung tâm của sự tan vỡ siêu lục địa [[Pangaea cách đây 180 triệu năm.]] Một vết nứt chạy dọc theo sống núi
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Phi. ## Ai Cập (7) trái|nhỏ|[[Tu viện Thánh Catarina (Sinai)|Tu viện Saint Catherine]] * Abu Mena (1979) * Thebes
**Cao nguyên Ethiopia** (chữ Anh: _Ethiopian Highlands_), hoặc gọi là **cao nguyên Abyssinia**, nằm ở trong lãnh thổ Ethiopia, Đông Phi, là một cao nguyên dạng sóng có chiều cao trung bình 2.500 - 3.000
**Israel** ( , ), tên gọi chính thức là **Nhà nước Israel** ( ; ), là một quốc gia tại Trung Đông, nằm trên bờ đông nam của Địa Trung Hải và bờ bắc của
thumb|288x288px|Cương vực [[đế quốc Aztec khoảng năm 1519]] **Aztec** (phiên âm tiếng Việt: **A-xơ-tếch**) là một nền văn hóa Trung Bộ châu Mỹ phát triển mạnh ở miền trung Mexico vào hậu kỳ cổ điển
Ủy ban Di sản thế giới của UNESCO là nơi có tầm quan trọng trong việc bảo tồn các di sản văn hóa và thiên nhiên của nhân loại được mô tả trong Công ước
nhỏ|Các mảng kiến tạo trên thế giới được vẽ vào nửa sau của thế kỷ 19. **Kiến tạo mảng** (tiếng Anh: **plate tectonics**; tiếng Hy Lạp: τέκτων _tektōn_, nghĩa là "người xây dựng", "thợ nề")
phải|nhỏ|300x300px|Hồ miệng núi lửa Bishoftu
Các **hồ** trên lãnh thổ Ethiopia có vị trí liên quan chặt chẽ với địa hình, được chia làm ba vùng địa lý chính: cao nguyên, thung lũng