Thể kỷ truyện () là một loại hình thức sách sử ở Đông Á. Trong đó, bản kỷ và liệt truyện là bộ phận chủ yếu (trục chính) trong khi dòng thời gian là trục ngang để phản ánh các sự kiện lịch sử. Thể kỷ truyện hình thành dựa trên hình thức ghi chép truyện ký (tiểu sử) cho mỗi nhân vật. Truyện ký của hoàng đế gọi là "Kỷ" (hay bản kỷ), của hoàng tộc, ngoại thích hay nhân vật bình thường thì gọi là "Truyện" (hay liệt truyện), chư hầu các nước (hoặc các gia tộc lớn) thì xưng "Thế gia", ghi chép chế độ, phong tục, kinh tế thì gọi là "Chí", "Ý", "Khảo" hoặc gọi chung là "Thư", sắp xếp lịch sử theo phương thức bảng biểu thì gọi là "Biểu". "Truyện" và "Kỷ" là hai bộ phận không thể thiếu trong hình thức này, vì vậy được gọi là "thể Kỷ Truyện".
Thể kỷ truyện bắt đầu xuất hiện ở trong Kinh Thư của Khổng Tử; tuy nhiên đến thời nhà Hán, Tư Mã Thiên chịu ảnh hưởng từ việc chép sử của Khổng Tử mới dần định hình bút pháp cho thể loại này. Sử ký của Tư Mã Thiên là bộ sách sử đầu tiên ở Trung Quốc biên soạn theo lối kỷ truyện. Có thể nói Tư Mã Thiên là người đã thiết lập ra thể lệ chép sử mới một cách hoàn chỉnh. Đông Lai Lữ Tổ Khiêm đời Tống khi bàn đến lịch sử đã nói: "Sử có hai thể: Thể biên niên, bắt đầu từ họ Tả, thể Kỷ truyện, bắt đầu từ Tư Mã Thiên".
Những bộ chính sử về sau của Trung Quốc như Nhị thập tứ sử hay Nhị thập ngũ sử đều dựa theo cách viết này để biên soạn. Không chỉ ở Trung Quốc, thể kỷ truyện còn trở thành khuôn mẫu cho việc ghi chép chính sử của các nước trong vùng văn hóa chữ Hán (gồm Triều Tiên, Hàn Quốc, Việt Nam, Nhật Bản). Những bộ sách sử như Tam quốc sử ký hay Cao Ly sử của Triều Tiên, Đại Nhật Bản sử của Nhật Bản, Đại Nam liệt truyện Tiền biên và Lê triều thông sử của Việt Nam đều bị ảnh hưởng rất lớn từ Sử ký và biên soạn theo thể kỷ truyện.
Sách sử viết theo thể kỷ truyện
Trung Quốc
Theo thời kỳ
Tiền Tần
Nhà Tần
Nhà Hán
Tam Quốc
Nhà Tấn
Triều Tiên
Nhật Bản
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Thể kỷ truyện** () là một loại hình thức sách sử ở Đông Á. Trong đó, bản kỷ và liệt truyện là bộ phận chủ yếu (trục chính) trong khi dòng thời gian là trục
**Thế kỷ 20** là khoảng thời gian tính từ ngày 1 tháng 1 năm 1901 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2000, nghĩa là bằng 100 năm. Thế kỷ 20 bị chi phối bởi
**Thế kỷ 22** là khoảng thời gian tính từ thời điểm năm 2101 đến hết năm 2200, nghĩa là bằng 100 năm, trong lịch Gregory. ## Dự đoán ### Các hiện tượng thiên văn *
**Thế kỷ 21** Công Nguyên là thế kỷ hiện tại tính theo lịch Gregorius. Thế kỷ này bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 2001 và sẽ kết thúc vào ngày 31 tháng 12
thumb|upright|Một mẩu [[giáp cốt có khắc Giáp cốt văn khai quật ở Ân Khư, phát hiện được nhiều phiếu bình chọn nhất.]] Năm 2001, Viện Khảo cổ, Viện Khoa học xã hội Trung Quốc đã
thumb|Bán cầu Đông năm 1300 TCN thumb|Cốc uống rượu, [[Nhà Thương, thế kỷ 13 TCN, Phòng tranh Arthur M. Sackler.]] Thế kỉ 13 TCN bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm 1300 TCN và
**Thế kỷ 12 TCN** bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm 1200 TCN và kết thúc vào ngày cuối cùng của năm 1101 TCN ## Sự kiện 1200 TCN : Nền văn minh đầu
**100 cuốn sách hay nhất thế kỷ 20 của _Le Monde**_ (tiếng Pháp: _Les cent livres du siècle_) là danh sách liệt kê nhan đề các cuốn sách được coi là 100 cuốn hay nhất
Dưới đây liệt kê **một số sự kiện khoa học và công nghệ tiêu biểu trong thế kỷ 8**. ## Địa lý * **740**: Feirgil – nhà thiên văn người Ireland, lần đầu đưa ra
Dưới đây là danh sách **100 bộ phim vĩ đại nhất của thế kỷ 21** được sưu tập bởi Tổng công ty phát thanh truyền hình Anh (BBC), được các nhà phê bình từ khắp
**Thế kỷ 11 TCN** bắt đầu vào ngày đầu tiên của năm 1100 TCN và kết thúc vào ngày cuối cùng của năm 1001 TCN. ## Sự kiện 1089 TCN : Melanthus , vị vua
**Tôn giáo Việt Nam thế kỷ 10** phản ánh sự phát triển và ảnh hưởng của các tôn giáo tại Việt Nam trong khoảng 100 năm từ sau nghìn năm Bắc thuộc, tức là thời
**Giải vô địch cờ vua thế giới truyền thống 2004** được tổ chức từ ngày 25 tháng 9 năm 2004 đến ngày 18 tháng 10 năm 2004 tại Brissago, Thụy Sĩ. Đương kim vô địch
**_Ngộ Không kỳ truyện_** (tiếng Trung: 悟空传, tiếng Anh: _Wukong_) là một bộ phim điện ảnh Trung Quốc thuộc thể loại hành động – kỳ ảo – phiêu lưu – chính kịch ra mắt vào
**Giải vô địch cờ vua thế giới truyền thống năm 2000**, được gọi là **Giải vô địch cờ vua thế giới Braingames**, được tổ chức từ ngày 8 tháng 10 năm 2000 - ngày 4
Tam Quốc sử ký là sách lịch sử thể ký truyện viết về ba vương triều Tân La, Cao Cú Lệ và Bách Tế trên bán đảo Triều Tiên. Không chỉ có những áng văn
**Công trình phòng thủ của Venezia giữa thế kỷ 16 và 17: Stato da Terra – Tây Stato da Mar** là tên chính thức của UNESCO đặt cho 6 công trình phòng thủ được xây
MÔ TẢ SẢN PHẨMBÉ GẤP ĐÔI SKINCARE SOAP BAR 100GĐược tạo ra đặc biệt cho trẻ sơ sinh và trẻ sơ sinh có chứa các thành phần tự nhiên. Một công thức nhẹ nhàng thích
**Thế kỉ 15 TCN** bắt đầu từ ngày đầu tiên của năm 1500 TCN và kết thúc vào năm 1401 TCN. ## Sự Kiện thumb|right|Tượng [[Thutmosis III ở bảo tàng Museum, Vienna]] Ai Cập chinh
**Chế độ nô lệ đương đại**, còn được gọi là **chế độ nô lệ hiện đại** hoặc **chế độ nô lệ mới**, đề cập đến chế độ nô lệ tiếp tục xảy ra trong xã
nhỏ|260x260px|Một bức tranh mô tả chi tiết các cảnh trong _Bình gia truyện._ là một tác phẩm văn học thuộc thể loại sử thi của Nhật Bản được sáng tác vào khoảng năm 1330, nói
**Thế hệ Z** (tiếng Anh: _Generation Z_, viết tắt: **Gen Z**), đôi khi còn được gọi là **Zoomers**, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ Millennial và thế hệ Alpha. Các nhà nghiên
nhỏ|Trận Poitiers qua bức họa "Bataille de Poitiers en Octobre 732" của [[Charles de Steuben]] **Sơ kỳ Trung cổ** là một thời kỳ lịch sử của châu Âu kéo dài từ năm 600 tới khoảng
**Jack the Ripper** là một kẻ giết người hàng loạt không rõ danh tính, hoạt động ở những khu vực có đa phần người nghèo sinh sống, xung quanh khu Whitechapel, Luân Đôn, Anh vào
Vào ngày 6 tháng 1 năm 2021, một nhóm người ủng hộ cựu Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã nỗ lực lật ngược cuộc bầu cử tổng thống 2020 bằng cách tiến vào Washington,
**_Đại Việt sử ký toàn thư_** (), đôi khi gọi tắt là **_Toàn thư_**, là bộ quốc sử viết bằng Hán văn của Việt Nam, viết theo thể biên niên, ghi chép lịch sử Việt
**Trò chơi truyền hình** () là một dạng hoạt động văn hóa, giải trí được hình thành sau khi truyền hình trở thành một phương tiện truyền thông đại chúng. Trò chơi truyền hình gồm
**_Ngôi nhà nhỏ trên thảo nguyên_** () là một phim truyền hình do Michael Landon tổng đạo diễn, được xuất phẩm trong giai đoạn 1974—1983 trên sóng NBC. ## Lịch sử Thập niên 1970, hoàn
**Phim Viễn Tây** () là thể loại điện ảnh chuyên khai thác những số phận bôn tẩu giang hồ lấy cảm hứng từ thời kì Tây tiến, nay được mở rộng thành dòng văn nghệ
**_Võ Mỵ Nương truyền kỳ_** (, ) là một bộ phim truyền hình lấy bối cảnh nhà Đường thế kỷ VII và VIII, Phạm Băng Băng là nhà sản xuất đồng thời là diễn viên
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2013** (, ), hay còn gọi chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 27** (**SEA Games** **27**), thường được biết đến với tên
**Alfred the Great** (tiếng Anh cổ: , ,, nghĩa là "elf chỉ bảo"; 849 – 26 tháng 10 năm 899) là Quốc vương của Vương quốc Wessex (phía nam nước Anh Anglo-Saxon) từ năm 871
Phòng trà dát vàng ở lâu đài Fushimi (Momoyama), Kyoto ở vào cuối thời Chiến quốc ở Nhật Bản, khi sự thống nhất chính trị trước khi Mạc phủ Tokugawa thành lập. Nó kéo dài
thumb|Một ấn bản giữa thế kỷ 18 của _Như ý quân truyện_. **_Như ý quân truyện_** (), dịch sang tiếng Anh là **_The Lord of Perfect Satisfaction_**, là tiểu thuyết khiêu dâm do tác giả
**Biên giới Hoa Kỳ** bao gồm địa lý, lịch sử, văn hóa dân gian và biểu hiện văn hóa của cuộc sống trong làn sóng mở rộng của Mỹ bắt đầu từ các khu định
**_Đại Tần đế quốc_** (chữ Hán:大秦帝国) là một bộ phim truyền hình Trung Quốc được sản xuất năm 2006 và công chiếu vào cuối năm 2009. Bộ phim chuyển thể từ tập 1 mang tên
**_The A.V. Club_** là một trang web báo chí và giải trí trực tuyến có các bài đánh giá, phỏng vấn và các bài viết khác đề cập đến lĩnh vực điện ảnh, âm nhạc,
**_Bài toán 3 vật thể_** (tựa gốc tiếng Anh: **_3 Body Problem_**) là một series phim truyền hình thể loại khoa học viễn tưởng của Mỹ do David Benioff, D. B. Weiss và Alexander Woo
**_Si bà tử truyện_** (), dịch ra có nghĩa là **_Chuyện người phụ nữ khờ khạo_**, **_Đời người phụ nữ dại khờ_** hay **_Chuyện người phụ nữ mê say_**, là cuốn tiểu thuyết khiêu dâm
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003** (), tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 22**, hay còn gọi là **SEA Games 22** và **Vietnam 2003**, là một
**Chiến dịch Nam Kỳ** là chiến dịch Pháp giành quyền bảo hộ toàn bộ miền Nam Kỳ, nhà Nguyễn bắt đầu từ năm 1858. Pháp phát động cuộc chiến tranh đầu tiên tại bán đảo
**_Phi vụ thế kỷ_** (tựa tiếng Anh: **_Now You See Me_**) là một bộ phim hành động ly kỳ về đề tài tội phạm của Mỹ phát hành năm 2013 do Louis Leterrier làm đạo
**Thế hệ Millennial** (tiếng Anh: _Millennials_, hoặc _Generation Y_, viết tắt: **Gen Y**) hay còn gọi là **thế hệ thiên niên kỷ**, là nhóm nhân khẩu học nằm giữa thế hệ X và thế hệ
**Lâm Lập Tuệ** (, sinh ngày 16 tháng 4 năm 1976), thường được biết đến với nghệ danh **Thư Kỳ** (), là một nữ diễn viên kiêm người mẫu người Đài Loan. Thư Kỳ từng
**Thời kỳ Muromachi** (tiếng Nhật: 室町時代, _Muromachi-jidai_, còn gọi là "Thất Đinh thời đại" hay "Mạc phủ Muromachi", "thời kỳ Ashikaga", "Mạc phủ Ashikaga") là một thời kỳ trong lịch sử Nhật Bản trong khoảng
**Bắc thuộc lần thứ nhất** (chữ Nôm: 北屬吝次一, ngắn gọn: **Bắc thuộc lần 1**) trong lịch sử Việt Nam là thời kỳ đầu tiên Việt Nam nằm dưới sự cai trị của của nền phong
**Thế vận hội Zappas** (), còn được gọi đơn giản là **Thế vận hội** (, _Olympia_) vào thời điểm đó, là một chuỗi bốn cuộc thi thể thao được tổ chức tại Athens từ năm
**Kỵ sĩ Madara** hay **Người cưỡi ngựa Madara** (, _Madarski konnik_) là khối đá lớn khắc hình nổi từ đầu thời Trung Cổ trên cao nguyên Madara, gần làng Madara, phía đông tỉnh Shumen thuộc
[[Ivan Bilibin's illustration to the tale.]] Tem thư Liên Xô. **Truyện kể cuộc viễn chinh Igor. Igor, con trai Svyatoslavich, cháu nội Olgov** (; tiếng Nga cổ: _Слово о плъку Игоревѣ, Игоря сына Святъславля, внука
**100 Wörter des Jahrhunderts** (100 từ của thế kỷ) là tựa đặt ra bởi một nhóm truyền thông, gồm có đài truyền hình 3sat, truyền thanh DeutschlandRadio Berlin, báo Süddeutsche Zeitung và nhà xuất bản