thumb|right|Bản đồ Tây châu Nam Cực.
thumb|right|Tây châu Nam Cực nằm ở bên trái.
Tây châu Nam Cực (tiếng Anh: West Antarctica), hay còn được gọi là Tiểu Nam Cực (tiếng Anh: Lesser Antarctica), là một phần của châu Nam Cực nằm ở Tây Bán cầu, bao gồm cả Bán đảo Nam Cực, và là một trong hai khu vực chính của Nam Cực. Nó được ngăn cách với Đông châu Nam Cực bởi dãy núi Xuyên Nam cực (Transantarctic) và được Tấm băng ở Tây Nam Cực bao phủ. Nó nằm giữa biển Ross (được bao phủ một phần bởi Thềm băng Ross) và biển Weddell (được bao phủ phần lớn bởi Thềm băng Filchner-Ronne). Tây châu Nam Cực có thể được coi là một bán đảo khổng lồ, trải dài từ Nam Cực về phía mũi Nam Mỹ.
Tây châu Nam Cực phần lớn được bao phủ bởi Tấm băng Nam Cực, nhưng đã có những dấu hiệu cho thấy biến đổi khí hậu đang có một số ảnh hưởng và tấm băng này có thể đã bắt đầu thu hẹp lại một chút. Trong 50 năm qua, bờ biển phía tây của Bán đảo Nam Cực đã và đang là một trong những khu vực nóng lên nhanh nhất trên hành tinh, và các bờ biển của Bán đảo là những phần duy nhất của Tây châu Nam Cực không có băng vào mùa hè. Chúng tạo thành đài nguyên Tây châu Nam Cực và có khí hậu ấm nhất ở Nam Cực. Những tảng đá được bao phủ bởi rêu và địa y có thể chống chọi với cái lạnh khắc nghiệt của mùa đông và mùa sinh trưởng ngắn ngủi.
Vị trí và miêu tả
Tây châu Nam Cực nằm ở phía Thái Bình Dương của dãy núi Xuyên Nam cực. Khu vực bao gồm bán đảo Nam Cực (với Vùng đất Graham và Vùng đất Palmer), Vùng đất Ellsworth, Vùng đất Marie Byrd và Vùng đất King Edward VII, các đảo ngoài khơi như đảo Adelaide và thềm băng, đặc biệt là thềm băng Filchner-Ronne trên biển Weddell và thềm băng Ross trên biển Ross.
Tây châu Nam Cực được đặt tên vào đầu thế kỷ 20. Tên gọi này đã được chính thức hóa sau Năm Vật lý Địa cầu Quốc tế (1957–1958), và các cuộc thám hiểm tiết lộ rằng Dãy núi Xuyên Nam cực tạo thành một đường ranh giới khu vực hữu ích giữa Tây châu Nam Cực và Đông châu Nam Cực. Ủy ban Cố vấn về Địa danh châu Nam Cực (Advisory Committee on Antarctic Names, viết tắt: US-ACAN) đã phê duyệt tên này vào năm 1962.
Tây châu Nam Cực chủ yếu được bao phủ bởi Tấm băng ở Tây Nam Cực. Trong những thập kỷ gần đây, tảng băng này có dấu hiệu giảm khối lượng.
Lịch sử địa chất của Tây châu Nam Cực đã được tóm tắt trong một ấn phẩm năm 2020.
Đài nguyên Tây châu Nam Cực
Các bờ biển của Bán đảo Nam Cực là các phần của Tây châu Nam Cực không bị băng bao phủ (ốc đảo Nam Cực). Chúng tạo thành một khu vực đa dạng sinh học được gọi là Đài nguyên Tây châu Nam Cực (Marielandia Antarctic tundra) (theo tên của Vùng đất Marie Byrd). Khu vực này có khí hậu ấm nhất Nam Cực với những tảng đá phủ đầy rêu và địa y không có tuyết trong những tháng mùa hè, mặc dù thời tiết vẫn rất lạnh và mùa sinh trưởng rất ngắn.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|right|Bản đồ Tây châu Nam Cực. thumb|right|Tây châu Nam Cực nằm ở bên trái. **Tây châu Nam Cực** (tiếng Anh: **West Antarctica**), hay còn được gọi là **Tiểu Nam Cực** (tiếng Anh: **Lesser Antarctica**), là
thumb|upright=1.5|Đông châu Nam Cực nằm ở bên phải. thumb|Hình của nhiều loại băng ở bờ biển của đông châu Nam Cực. **Đông châu Nam Cực** là một phần lớn (hai phần ba) của lục địa
**Lục địa Nam Cực** hay **châu Nam Cực** (, phát âm hay ; còn được gọi là **Nam Cực**) là lục địa nằm xa về phía nam và tây nhất trên Trái Đất, chứa Cực
nhỏ|phải|Châu Nam cực nhìn từ [[vệ tinh.]] **Hiệp ước Nam Cực** (tiếng Anh, **Antarctic Treaty**) và các hiệp định liên quan được gọi chung là **Hệ thống Hiệp ước Nam Cực** (gọi tắt là **ATS**),
**Châu Nam Cực thuộc Argentina** () là một khu vực của châu Nam Cực được Argentina tuyên bố chủ quyền như một phần lãnh thổ quốc gia của mình. Nó bao gồm Bán đảo Nam
**Lãnh thổ châu Nam Cực thuộc Chile** (tiếng Tây Ban Nha: **Territorio Chileno Antártico** hay **Antártica Chilena**, tiếng Anh: _Chilean Antarctic Territory_ hay _Chilean Antarctica_) là lãnh thổ ở châu Nam Cực do Chile tuyên
**Dãy núi xuyên Nam Cực** (tiếng Anh: **Transantarctic Mountains** (**TAM**)) bao gồm một dãy núi đá (chủ yếu là trầm tích) nổi lên và kéo dài dọc Nam Cực, xuyên lục địa từ Mũi Adare
nhỏ|Tấm băng Tây Nam Cực. **Tấm băng Tây Nam Cực** (tiếng Anh: **Western Antarctic Ice Sheet** (**WAIS**)) là một phần của tấm băng bao phủ phía tây châu Nam Cực và một phần của Nam
**Châu Nam Cực thuộc Brasil** ( hay _Antártica Brasileira_) là một lãnh thổ của châu Nam Cực ở phía nam vĩ tuyến 60° Nam và từ 28°T đến 53°T , được học giả địa chính
thumb|Bản đồ bán đảo Nam Cực. thumb|Vị trí của bán đảo Nam Cực trên lục địa [[Châu Nam Cực.]] **Bán đảo Nam Cực**, được gọi là O'Higgins Land ở Chile, Tierra de San Martin ở
**Lãnh thổ châu Nam Cực thuộc Anh** (Tiếng Anh: _British Antarctic Territory_) là một phần của Châu Nam Cực bị đòi chủ quyền bởi Anh Quốc và là một trong 14 lãnh thổ hải ngoại
276x276px|nhỏ|Vị trí của Nam Cực trên thế giới **Nam Cực** hay **Cực Nam Địa lý** là điểm có vĩ độ bằng -90 độ trên Trái Đất. Nó là điểm cực nam trên bề mặt Trái
**Quần thực vật Nam Cực** là một cộng đồng riêng biệt các loài thực vật có mạch đã tiến hóa hàng triệu năm trước trên siêu lục địa Gondwana, và hiện nay được tìm thấy
nhỏ|Bản đồ Nam Cực. **Tấm băng Đông Nam Cực** (tiếng Anh: **East Antarctic Ice Sheet** (**EAIS**)) là 1 trong 2 tấm băng lớn ở Nam Cực và là tấm băng lớn nhất trên toàn Trái
thumb|[[Chim cánh cụt hoàng đế (_Aptenodytes forsteri_) là động vật duy nhất sinh sản ở đất liền châu Nam Cực vào mùa đông.]] **Thiên nhiên châu Nam Cực** là nơi cư ngụ cho sinh vật
thumb|Hình vệ tinh tấm băng Nam Cực thumb|Xu hướng Nhiệt độ Nam Cực giữa năm 1981 và 2007, dựa trên các quan sát hồng ngoại nhiệt được thực hiện bởi một loạt các cảm biến
**Vịnh Amundsen**, có tên khác **Vịnh Băng**, là một nơi có hình dạng địa lý giống vịnh dài thông thường có độ dài , gần phía tây của núi Tula ở thềm lục địa Enderby,
thumb|right|Nam Đại Dương theo mô tả trong dự thảo ấn bản thứ tư tài liệu _Giới hạn của biển và đại dương_ của [[Tổ chức Thủy văn Quốc tế (2002)]] thumb|right|[[Đới hội tụ Nam Cực
thumb|Vùng đất Marie Byrd|alt=marie **Vùng đất Marie Byrd** (tiếng Anh: _Marie Byrd Land_, viết tắt: **MBL**) là một lãnh thổ vô chủ ở Nam Cực. Với diện tích 1.610.000 km2 (620.000 dặm vuông Anh), đây
**Nhàn Nam Cực** (danh pháp hai phần: _Sterna vittata_) là một loài chim thuộc họ Nhàn. Nó phân bố trên khắp các đại dương phía Nam. Nó có bề ngoài rất tương tự xuất hiện
**Mảng Nam Cực** là một mảng kiến tạo che phủ lục địa Nam Cực và trải dài ra ngoài nằm dưới các đại dương bao quanh. Mảng Nam Cực có ranh giới với các mảng
**Châu Đại Dương** hay **Châu Úc** (_Oceania_) là một khu vực địa lý bao gồm Melanesia, Micronesia, Polynesia và Australasia. Châu lục này trải trên Đông Bán cầu và Tây Bán cầu, có diện tích
Bản đồ [[tô pô khoanh vùng các cực bất khả tiếp cận trên mặt đất]] Các **cực bất khả tiếp cận** là các điểm nằm trên bề mặt Trái Đất với vị trí đặc biệt
**Các hòn đảo nằm gần Nam Cực của New Zealand** bao gồm 5 nhóm đảo và quần đảo của New Zealand. Các địa danh này được chỉ định chung là 1 Di sản thế giới.
**Cực Nam từ** của Trái Đất là một điểm trên bề mặt Trái Đất mà tại đó các đường sức từ hướng thẳng đứng lên trên. Cực nam từ khác với **cực địa từ Nam**.
**Công ước về Bảo tồn nguồn lợi ở biển Nam Cực** viết tắt là **CCAMLR** (viết tắt của chữ tiếng Anh là: _Convention for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources_), là một công ước
**Cá voi minke Nam Cực** (danh pháp hai phần: _Balaenoptera bonaerensis_) là một loài cá voi trong họ Balaenopteridae. Cá voi minke Nam Cực sinh sống ở Nam Bán Cầu. ## Mô tả Cá voi
**Châu Mỹ** hay **Mỹ châu** (tiếng Anh: _The Americas_ hoặc _America_) là một châu lục nằm ở Tây Bán Cầu, được bao quanh bởi Thái Bình Dương (phía tây), Đại Tây Dương (phía đông) và
**Các lãnh thổ đặc biệt của các thành viên Khu vực Kinh tế châu Âu** (tiếng Anh: _Special territories of members of the European Economic Area_), viết tắt là **EEA**, bao gồm 32 lãnh thổ
Nam Bán cầu của Trái Đất được tô [[màu vàng.]] nhỏ|Nam Bán cầu nhỏ|Poster với truyền thuyết "Ushuaia, ngày tận thế". Ushuaia ở Argentina là thành phố cực nam trên thế giới. **Nam Bán cầu**
**Vùng đất Queen Maud** () là một khu vực rộng khoảng ở Nam Cực được Na Uy tuyên bố là lãnh thổ phụ thuộc. Nó giáp với Lãnh thổ châu Nam Cực thuộc Anh ở
|- style="text-align: center;" | style="font-size:95%" colspan="2" | Tiêu ngữ: _Liberté, égalité, fraternité_ |- style="text-align: center;" | style="font-size:95%" colspan="2" | Quốc ca: La Marseillaise
Tập tin:La Marseillaise.ogg |- style="text-align: center;" | colspan="2" style="background:#ffffff;" | Tập tin:TerreAdelie.png |-nhỏ|Bản đồ Tây Bán cầu **Tây Bán cầu** là một nửa bề mặt của Trái Đất nằm ở phía Tây kinh tuyến gốc. Trong ngữ cảnh địa chính trị, thuật ngữ này được dùng để
thumb|Tòa thống đốc tỉnh Antártica Chilena tại Puerto Williams. **Tỉnh Antártica Chilena** () là tỉnh cực nam trong số bốn tỉnh của vùng Magallanes và Antártica Chilena (XII) của Chile. Thủ phủ là Puerto Williams.
**Vùng đất Nữ vương Elizabeth** (tiếng Anh: **Queen Elizabeth Land**) là một phần của lục địa Nam Cực do chính phủ Vương quốc Anh đặt tên và được tuyên bố là một phần của Lãnh
**Quảng Châu** (chữ Hán giản thể: 广州, phồn thể: 廣州, pinyin: _Guǎngzhōu_, Wade-Giles: _Kuang-chou_, việt phanh: _Gwong2zau1_, Yale: _Gwóngjaū_) là thủ phủ và là thành phố đông dân nhất của tỉnh Quảng Đông ở miền
[[Tập tin:Iles eparses de l'ocean Indien.png|Các đảo rải rác tại Ấn Độ Dương:
• 1: Bassas da India
• 2: Europa
• 3: Quần đảo Glorieuses
• 4: Juan de Nova
__NOTOC__ Trang này liệt kê những sự kiện quan trọng vào tháng 3 năm 2008. ## Chủ nhật, ngày 2 tháng 3
không|Dmitry Anatolyevich Medvedev
*Dmitry Anatolyevich Medvedev của
**Đảo Amsterdam** (, cũng gọi là **Tân Amsterdam**, hay **Nouvelle Amsterdam**, là một đảo được đặt tên theo thành phố Amsterdam của Hà Lan. Đảo nằm tại Ấn Độ Dương và là một phần của
thumb|alt=Tàu ba cột buồm với cánh buồm cụp xuống, nằm cạnh một kệ băng. Tàu Discovery '' ở Nam Cực, cùng với [[thềm băng Ross|Khối băng cản Lớn]] **Cuộc thám hiểm Nam Cực Quốc gia
**Île Saint-Paul** (**Đảo Thánh Phaolô**) là một đảo thuộc Vùng đất phía Nam và châu Nam Cực thuộc Pháp (_Terres australes et antarctiques françaises_—TAAF) tại Ấn Độ Dương, đảo có diện tích . Hòn đảo
thumb|Vị trí của **Vùng đất Princess Elizabeth** (đỏ), Lãnh thổ châu Nam Cực thuộc Úc **Vùng đất Princess Elizabeth** () là một khu vực rộng lớn nằm ở Châu Nam Cực, nằm giữa kinh độ
thumb|Một tảng băng ở vùng đất Coast được chụp bởi [[đoàn thám hiểm xuyên Nam Cực của Đế quốc vào tháng 1 năm 1915]] **Vùng đất Coats** là một vùng của châu Nam Cực, tọa
__NOTOC__ Trang này liệt kê những sự kiện quan trọng vào tháng 6 năm 2006. ## Thứ năm, ngày 1 tháng 6 *Lực lượng an ninh Palestine đã đồng loạt biểu tình vì không được
**Bassas da India** (cũng gọi là **Basse de Judie**) là một phần của Vùng đất phía Nam và châu Nam Cực thuộc Pháp. Đây là một đảo không người ở, một đảo san hô vòng
phải|nhỏ|Bắc cực quang phải|nhỏ|Nam cực quang nhỏ|Bắc cực quang chiếu sáng trên [[hồ Bear (Alaska)|hồ Bear]] nhỏ|Nam cực quang tại châu Nam Cực Trong thiên văn học, **cực quang** là một hiện tượng quang học
**New Swabia** (tiếng Na Uy và ) là một khu vực được tuyên bố chủ quyền ở châu Nam Cực có tranh chấp của Đức Quốc xã trong phạm vi tuyên bố chủ quyền của
nhỏ|Sông băng Thwaites nhỏ|Cận cảnh tảng băng. **Sông băng Thwaites** (), đôi khi được gọi là **Sông băng Ngày tận thế,** là một sông băng rất rộng lớn ở Nam Cực chảy vào Vịnh Đảo
**Nam Georgia và Quần đảo Nam Sandwich** là một lãnh thổ hải ngoại của Anh ở Nam Đại Tây Dương. Nó là một tập hợp các đảo xa xôi và khắc nghiệt, bao gồm Nam
**Nam Bắc triều** (, 420-589) là một giai đoạn trong lịch sử Trung Quốc, bắt đầu từ năm 420 khi Lưu Dụ soán Đông Tấn mà lập nên Lưu Tống, kéo dài đến năm 589