Tài chính phi tập trung (thường được gọi là DeFi) là một hình thức tài chính dựa trên blockchain, không phụ thuộc vào các bên trung gian tài chính trung ương như người môi giới, sàn giao dịch hoặc ngân hàng để cung cấp các công cụ tài chính truyền thống, mà thay vào đó sử dụng các hợp đồng thông minh trên blockchain, loại phổ biến nhất là Ethereum. Nền tảng DeFi cho phép mọi người cho vay hoặc đi vay từ những người khác, đầu cơ dựa theo sự biến động giá trên một loạt các tài sản sử dụng phái sinh, thương mại tiền mã hóa, bảo đảm chống lại rủi ro, và kiếm được lãi trong những tài khoản giống như sổ tiết kiệm. DeFi sử dụng kiến trúc phân lớp và các blocks xây dựng có khả năng kết hợp cao. Một số ứng dụng DeFi đưa ra lãi suất cao nhưng có rủi ro cao. Đến tháng 10 năm 2020, hơn 11 tỷ đô la (giá trị quy đổi từ tiền điện tử) đã được gửi vào các giao thức tài chính phi tập trung khác nhau, thể hiện mức tăng trưởng hơn mười lần trong suốt năm 2020. Tính đến tháng 1 năm 2021, khoảng 20,5 tỷ đô la đã được đầu tư vào DeFi.
Lịch sử
Nền tảng cho vay dựa trên stablecoin (đồng tiền ổn định) của MakerDAO là ứng dụng DeFi đầu tiên có số lượt sử dụng đáng kể. Nó cho phép người dùng vay Dai, token gốc của nền tảng có chế độ tỉ giá hối đoái cố định với đô la Mỹ. Thông qua một loạt các hợp đồng thông minh trên Ethereum blockchain, chi phối các khoản vay, khoản trả, và quy trình thanh toán, MakerDAO nhằm duy trì được giá trị ổn định của Dai trong một cách thức phi tập trung và tự chủ.
Vào tháng 6 năm 2020, bên cạnh lãi suất thanh toán thông thường của người cho vay, Compound Finance bắt đầu thưởng người cho vay và người đi vay tiền mã hóa trên nền tảng của nó bằng một loại tiền mã hóa mới có tên là COMP token. Loại tiền này không chỉ được sử dụng cho việc quản lý của nền tảng Compound mà còn giao dịch được trên các sàn giao dịch tiền mã hóa. Các nền tảng khác cũng làm theo, tung ra hiện tượng được gọi là "canh tác lợi nhuận" (yield farming) hoặc "khai thác thanh khoản" (liquidity mining), trong đó các nhà đầu cơ tích cực chuyển tài sản tiền điện tử giữa các tổ hợp tài sản (pools) khác nhau trong một nền tảng và giữa các nền tảng khác nhau để tối đa hóa tổng lợi nhuận, không chỉ bao gồm lãi và phí mà còn cũng là giá trị của các mã token bổ sung nhận được dưới dạng phần thưởng.
Vào tháng 7 năm 2020, tờ The Washington Post đã viết một bài báo sơ lược về tài chính phi tập trung bao gồm các chi tiết về canh tác lợi nhuận (yield farming), tỷ suất hoàn vốn và những rủi ro liên quan. Ethereum đã chứng kiến sự gia tăng các nhà phát triển trong năm 2020 do sự quan tâm ngày càng tăng đối với DeFi.
DeFi đã thu hút các nhà đầu tư mạo hiểm lớn như Andreessen Horowitz,
Cách hoạt động
DeFi xoay quanh các ứng dụng được gọi là DApps (ứng dụng phi tập trung) thực hiện các chức năng tài chính trên sổ cái kỹ thuật số được gọi là blockchain, một công nghệ lần đầu tiên được sử dụng bởi Bitcoin nhưng sau đó đã được phát triển rộng rãi. Thay vì thực hiện giao dịch thông qua một trung gian tập trung, các giao dịch ở đây được thực hiện trực tiếp giữa những người tham gia, qua trung gian của các chương trình hợp đồng thông minh. Nhiều DApp trong số này có thể kết nối và làm việc cùng nhau để tạo ra các dịch vụ tài chính phức tạp. Ví dụ: chủ sở hữu của stablecoin có thể cam kết tài sản vào một nhóm thanh khoản trong một giao thức thanh khoản như Aave. Những người khác có thể vay từ nhóm này, bằng cách đóng góp thêm tài sản thế chấp, thường nhiều hơn số tiền của khoản vay. Giao thức tự động điều chỉnh lãi suất dựa trên nhu cầu từng thời điểm đối với tài sản. Aave cũng đưa "các khoản vay nhanh" ra thị trường, là các khoản cho vay phi tập trung với số lượng tùy ý được lấy ra và trả lại trong một khoảng thời gian khối duy nhất, khoảng thời gian vài phút hoặc thậm chí vài giây. Mặc dù có thể có các mục đích sử dụng hợp pháp cho các khoản vay như vậy - chẳng hạn như chênh lệch giá, hoán đổi tài sản thế chấp và tự thanh lý - nhiều hoạt động khai thác nền tảng DeFi đã sử dụng các khoản vay nhanh để thao túng giá giao ngay tiền điện tử trong ngắn hạn.
"Phi tập trung" ý chỉ việc không có sàn giao dịch trung tâm. Các chương trình hợp đồng thông minh cho chính các giao thức DeFi được chạy bằng phần mềm nguồn mở bởi một cộng đồng các nhà phát triển và lập trình viên.
Một ví dụ về giao thức DeFi là Uniswap, là một sàn giao dịch phi tập trung (DEX) chạy trên blockchain Ethereum và cho phép giao dịch hàng trăm mã token kỹ thuật số khác nhau được phát hành trên chuỗi khối Ethereum. Thay vì dựa vào các nhà tạo lập thị trường tập trung để thực hiện các đơn đặt hàng, thuật toán của Uniswap khuyến khích người dùng hình thành các nhóm thanh khoản cho các mã thông báo bằng cách phát hành phí giao dịch cho những người cung cấp thanh khoản. Một nhóm phát triển viết phần mềm để triển khai trên Uniswap, nhưng nền tảng này cuối cùng do người dùng quản lý. Vì không có bên tập trung nào điều hành Uniswap, nên không có ai kiểm tra danh tính của những người sử dụng nền tảng. Chưa rõ cơ quan quản lý nào sẽ đảm nhận tính hợp pháp của một nền tảng như Uniswap.
Chỉ trích
Các giao dịch trên blockchain là không thể thay đổi. Điều này có nghĩa là nếu thực hiện một giao dịch không chính xác hoặc triển khai mã hợp đồng thông minh lỗi, ta không thể sửa lại một cách dễ dàng với nền tảng DeFi. Vào năm 2020, nền tảng Yam Finance nhanh chóng tăng số tiền gửi lên 750 triệu đô la, nhưng vài ngày sau khi ra mắt, nền tảng này đã sập với nguyên nhân là lỗi mã. Ngoài ra, các hợp đồng thông minh triển khai nền tảng DeFi nói chung là các phần mềm mã nguồn mở có thể dễ dàng sao chép để thiết lập các nền tảng cạnh tranh, điều này tạo ra sự bất ổn khi tiền chuyển từ nền tảng này sang nền tảng khác.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tài chính phi tập trung** (thường được gọi là **DeFi**) là một hình thức tài chính dựa trên blockchain, không phụ thuộc vào các bên trung gian tài chính trung ương như người môi giới,
DeFi Tài chính phi tập trung Cho tới hiện tại thế giới vẫn đang vận hành theo mô hình tài chính tập trung CeFi - Centralized Finance. Bản thân các sản phẩm tài chính sẽ
**Phi tập trung hóa** là quá trình trong đó các hoạt động của một tổ chức, đặc biệt là các hoạt động liên quan đến lập kế hoạch và ra quyết định, được phân phối
Web3 là thế hệ thứ ba của Internet, nơi mà các hệ thống và dịch vụ được vận hành trên các mạng lưới phi tập trung như blockchain, thay vì phụ thuộc vào các máy
**Thị trường chứng khoán phi tập trung** (Thị trường OTC - over the counter market) là thị trường chứng khoán xuất hiện sớm nhất của sự phát triển và hình thành thị trường chứng khoán
**Thị trường phi tập trung** (tiếng Anh: **Over-the-counter**: OTC) còn gọi là _giao dịch qua quầy_, _giao dịch ngoài sàn_ (off-exchange) hay _giao dịch bảng hồng_ (pink sheet) là thị trường giao dịch được thực
**Bộ Tài chính** là cơ quan của Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tài chính, ngân sách nhà nước, thuế, phí,
**Tài chính quản lý** hay **tài chính quản trị** là nhánh của tài chính mà chính nó liên quan với ý nghĩa quản lý của các kỹ thuật tài chính. Nó tập trung vào việc
nhỏ|phải|Một bản kế hoạch tài chính **Kế hoạch tài chính** (_Financial plan_) là sự đánh giá toàn diện về mức lương hiện tại và tình trạng tài chính trong tương lai của một cá nhân
nhỏ|phải|Xuất khẩu vốn trong năm 2006 nhỏ|phải|Nhập khẩu vốn trong năm 2006 **Vốn tài chính** là tiền được sử dụng bởi các doanh nhân và doanh nghiệp để mua những gì họ cần để làm
**Hệ thống tài chính toàn cầu** là khuôn khổ toàn thế giới của các hiệp định pháp lý, thể chế và tác nhân kinh tế chính thức và không chính thức cùng nhau tạo điều
Tương lai của DeFi Visa đã thông báo vào quý đầu tiên của năm 2021 rằng họ sẽ sớm bắt đầu thực hiện các giao dịch USDC trên Ethereum. Vào tháng 52021, Aave đã xây
**Tài chính công** nghiên cứu về vai trò của chính phủ trong nền kinh tế. Nó là một khía cạnh của ngành kinh tế học giúp đánh giá doanh thu của chính phủ và số
Tháp canh ở khu tưởng niệm Buchenwald, năm 1983 **Trại tập trung Buchenwald** (tiếng Đức: _Konzentrationslager (KZ) Buchenwald_, (rừng cây sồi) là một trại tập trung do Đức Quốc xã lập ra ở _Ettersberg_ (núi
**Tài chính chuỗi cung ứng toàn cầu** đề cập đến tập hợp các giải pháp có sẵn để tài trợ cho hàng hóa và/hoặc sản phẩm cụ thể khi chúng di chuyển từ điểm xuất
nhỏ **Đại học Tài chính và Kinh tế Thượng Hải** (chữ Hán: 上海财经大学, bính âm: _ShàngHǎi Cáijìng DàXué_) được thành lập năm 1917 tại thành phố Thượng Hải. Đây là trường đào tạo chuyên ngành
**Dịch vụ tài chính** là một lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân chuyên cung cấp các dịch vụ kinh tế gồm: dịch vụ ngân hàng, dịch vụ bảo hiểm và dịch vụ môi
**Chính quyền địa phương** là một tổ chức hành chính có tư cách pháp nhân được hiến pháp và pháp luật công nhận sự tồn tại vì mục đích quản lý một khu vực nằm
Trong tài chính, **định giá** là quá trình ước tính giá trị mà một cái gì đó có. Các thứ thường được định giá là các tài sản hoặc trách nhiệm tài chính. Định giá
**Cuộc khủng hoảng tài chính Nga năm 2014** là kết quả của sự suy giảm nhanh chóng giá trị của đồng rúp Nga đối với các đồng tiền khác trong năm 2014 và suy thoái
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường?Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường?
Trong giao dịch kinh tế, **phái sinh** () là một dạng hợp đồng dựa trên giá trị của các tài sản cơ sở khác nhau như tài sản, chỉ số, lãi suất hay cổ phiếu
Đây là danh sách các từ viết tắt về kinh doanh và tài chính trong tiếng Anh. ## 0-9 * **1H** - Nửa đầu năm ## A * **ADR** - Biên lai lưu ký Hoa
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
Bạn có tin rằng người bình thường có thể đạt được những thành công tài chính phi thường? Chỉ với một cuốn sách nhỏ (nhưng là sự tích lũy 15 năm nghiên cứu, giảng dạy
**Tài chính cá nhân** là việc quản lý tài chính mà mỗi cá nhân hoặc một gia đình thực hiện để lập hầu bao, tiết kiệm và chi tiêu các nguồn tiền mặt theo thời
**Phân quyền tài chính** là việc chính quyền trung ương chuyển giao các nhiệm vụ chi và nguồn thu ngân sách cho các cấp chính quyền địa phương. ## Khái quát Phân quyền tài chính
**Tài chính quốc tế** là hệ thống những quan hệ kinh tế nảy sinh giữa nhà nước hoặc các tổ chức của nhà nước với các nhà nước khác, các công dân nước ngoài và
**Thị trường tài chính** là một thị trường trong đó mọi người và các thể chế có thể trao đổi các chứng khoán tài chính, các hàng hóa, và các món giá trị có thể
**Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia** (_National Financial Supervisory Commission - NFSC_) là một cơ quan có chức năng tham mưu, tư vấn cho Thủ tướng Chính phủ Việt Nam trong điều phối
**Mô hình tài chính **là nhiệm vụ xây dựng một mô hình trừu tượng (một mô hình) về tình hình tài chính trong thế giới thực. Đây là một mô hình toán học được thiết
**Vụ Tài chính quốc phòng, an ninh, đặc biệt (Vụ I)** là cơ quan trực thuộc Bộ Tài chính, có chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tài chính thực hiện nhiệm vụ quản
Thuế và ra quyết định tài chính là cuốn sách do TS Phạm Châu Thành và ThS Hứa Trung Phúc biên soạn, tập trung vào mối quan hệ giữa các chính sách thuế và quá
**Tập trung hóa** là quá trình mà các hoạt động của một tổ chức, đặc biệt là các hoạt động liên quan đến lập kế hoạch và ra quyết định, chiến lược và chính sách
**Tổ chức Tài chính Quốc tế** (tiếng Anh: _International Finance Corporation_, thường được gọi tắt là **IFC**), thành viên của **Nhóm Ngân hàng Thế giới**, là một tổ chức tài chính và phát triển quốc
Các quốc gia ảnh hưởng bởi cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997 **Khủng hoảng tài chính châu Á** là cuộc khủng hoảng tài chính bắt đầu từ tháng 7 năm 1997 ở
**Chủ nghĩa khu vực** (tiếng Anh: **Regionalism**) là một hệ tư tưởng chính trị ủng hộ tăng cường quyền lực chính trị, ảnh hưởng và quyền tự quyết của người dân ở một hoặc nhiều
**Cử nhân tài chính** là người sau khi tốt nghiệp chuyên ngành tài chính được trang bị nền tảng cần thiết và các công cụ để xây dựng một sự nghiệp thành công trong lĩnh
**Trường Đại học Tài chính – Kế toán** (tiếng Anh: _University of Finance and Accountancy_) là một trường đại học chuyên ngành về kinh tế với hai ngành trọng điểm là Tài chính - Ngân
nhỏ|Ngân hàng Slate Trong kinh tế học tài chính, **tổ chức tài chính** hay **định chế tài chính** là tổ chức có chức năng cung cấp các dịch vụ tài chính cho các khách hàng
**Chính quyền địa phương ở Việt Nam** là một bộ phận hợp thành của chính quyền nhà nước, thực hiện các chức năng quản lý và quyết định các biện pháp thực hiện nhiệm vụ
So sánh GDP TQ **Nền kinh tế của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa** là một nền kinh tế đang phát triển định hướng thị trường kết hợp kinh tế kế hoạch thông qua các
thumb | 220x124px | right | [[Adolf Hitler - lãnh đạo chế độ độc tài toàn trị của Đức Quốc Xã 1933 - 1945]] **Chế độ độc tài** (; cách dịch khác là **chuyên chính**),
right|thumb|[[Phân tầng xã hội truyền thống của những nước phương tây trong thế kỷ XV]] right|thumb **Giáo hội và nhà nước ở châu Âu thời trung cổ** nêu rõ sự tách biệt nguyên tắc phân