✨Sao cực

Sao cực

thumb|upright|Các [[circumpolar star ở Bắc Bán cầu, nhìn trông như đang quay quanh Polaris, với kỹ thuật phơi sáng lâu tạo ra ảnh star trail.]]

Sao cực là một ngôi sao có thể nhìn thấy được gần như thẳng hàng với trục quay của một thiên thể; nghĩa là một ngôi sao có vị trí biểu kiến ​​gần với một trong các thiên cực của thiên thể đó. Trên Trái Đất, một sao cực sẽ nằm ngay trên đầu khi nhìn từ Bắc Cực hoặc Nam Cực. Sao cực gần thiên cực bắc được gọi là sao Bắc Cực, sao cực gần thiên cực nam được gọi là sao Nam Cực.

Hiện tại, sao Bắc Cực của Trái Đất là Polaris (Alpha Ursae Minoris), sao Nam Cực là Polaris Australis (Sigma Octantis).

Lịch sử

Vào thời cổ đại, sao Kochab (Beta Ursae Minoris) ở gần thiên cực bắc hơn Polaris. Mặc dù không có ngôi sao nào có thể nhìn thấy bằng mắt thường ở gần thiên cực bắc vào thời điểm đó, trung điểm giữa Polaris và Kochab khá gần với cực và có vẻ như toàn bộ chòm sao Tiểu Hùng (trong thời cổ đại được gọi là Cynosura (tiếng Hy Lạp Κυνόσουρα "đuôi chó")) đã được người Phoenicia sử dụng để xác định hướng bắc.

Polaris được mô tả là ἀειφανής (phiên âm là aeiphanes), có nghĩa là "luôn ở phía trên đường chân trời", "luôn tỏa sáng", bởi Stobaeus vào thế kỷ thứ 5, khi nó vẫn còn cách thiên cực bắc khoảng 8°. Trong Vishnu Puranas, Polaris được nhân cách hóa với cái tên Dhruva ("bất động, cố định").

Cái tên stella polaris được đặt ra vào thời Phục Hưng, mặc dù vào thời điểm đó, người ta đã nhận ra rằng Polaris cách thiên cực vài độ; Gemma Frisius vào năm 1547 đã xác định Polaris cách thiên cực 3°8'.

Sao Bắc Cực

phải|nhỏ|Sao Polaris nằm trong [[chòm sao Tiểu Hùng.]] Sao Bắc Cực là tên gọi cho ngôi sao nằm gần thiên cực trên thiên cầu bắc. Ngôi sao phù hợp nhất hiện nay là sao Polaris (Alpha Ursae Minoris) trong chòm sao Tiểu Hùng.

Sao Bắc Cực trong lịch sử đã được các nhà thám hiểm, hàng hải, người đi rừng sử dụng để xác định vĩ độ của họ trên Trái Đất. Từ một điểm bất kỳ trên bán cầu bắc, giá trị của góc từ đường chân trời tới sao Bắc Cực (cao độ của nó) là bằng vĩ độ của người quan sát trên Trái Đất. Ví dụ, người quan sát nhìn thấy sao Bắc Cực nằm cách chân trời 30°, thì người quan sát đang có mặt tại vĩ độ 30°.

Polaris có cấp sao biểu kiến là 1,97. Khoảng năm 3.000 trước Công Nguyên, sao Thuban trong chòm sao Thiên Long nằm gần thiên cực bắc nên được coi là sao Bắc Cực. Với cấp sao biểu kiến là 3,67, sao Bắc Cực khi đó mờ hơn sao Bắc Cực ngày nay khoảng năm lần. Sao Chức Nữ trong chòm sao Thiên Cầm sẽ trở thành sao Bắc Cực vào khoảng năm 14.000.

👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
phải|So sánh kích thước giữa Mặt Trời và [[VY Canis Majoris, một ngôi sao cực siêu khổng lồ, cũng là ngôi sao lớn thứ ba được biết cho đến nay]] **Sao cực siêu khổng lồ**
thumb|upright|Các [[circumpolar star ở Bắc Bán cầu, nhìn trông như đang quay quanh Polaris, với kỹ thuật phơi sáng lâu tạo ra ảnh star trail.]] **Sao cực** là một ngôi sao có thể nhìn thấy
phải|nhỏ|[[Eta Carinae, trong chòm sao Carina, một trong những ứng cử viên sáng giá cho một hypernova ở tương lai]] **Cực siêu tân tinh** hay **siêu tân tinh cực sáng** là một ngôi sao đặc
**Sao Súng Lục** (tiếng Anh: **Pistol star**) là một sao cực siêu khổng lồ xanh lam cực sáng và là một trong những ngôi sao sáng nhất được biết đến trong dải Ngân Hà. Đây
Trong thiên văn học, **quần thể sao** (stellar population) đề cập đến một tập hợp con của các ngôi sao trong một thiên hà có độ kim loại gần giống nhau (và do đó có
nhỏ|Sơ đồ này cho thấy các bước mà các nhà thiên văn học cho rằng cần thiết để tạo ra một ẩn tinh có tốc độ quay cực nhanh.
1. Một ngôi sao siêu khổng
MÔ TẢ SẢN PHẨMBút kẻ mắt và chấm sao không lem TUTUBút kẻ mắt + chấm sao TUTU (ANGEL VARIETY)Bút lông kẻ mắt nước 2 đầu TuTu cao cấp dễ vẽ, nét mảnh, mềm, nhanh
**Sao Barnard** là một sao lùn đỏ có khối lượng rất thấp, cách Trái Đất khoảng 6 năm ánh sáng trong chòm sao Xà Phu. Nó là ngôi sao riêng lẻ thứ tư được biết
Một **Quasi-star** (còn gọi là **ngôi sao lỗ đen**) là một loại giả thuyết về ngôi sao cực kỳ lớn có thể tồn tại từ rất sớm trong lịch sử Vũ trụ. Không giống như
thế=A cosmic couple|nhỏ|Hình ảnh Tinh vân M1-67 xung quanh sao Wolf–Rayet WR 124 của [[Kính thiên văn Không gian James Webb|Kính Viễn Vọng Không Gian James Webb]] **Sao Wolf–Rayet**, thường viết tắt thành **sao WR**,
nhỏ|300x300px|Cấu trúc bên trong của một ngôi sao giống Mặt Trời và một ngôi sao khổng lồ đỏ. Hình ảnh: [[Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu|ESO.]] Một **sao khổng
right Dưới đây là **danh sách các ngôi sao lớn nhất hiện được biết đến**, được sắp xếp theo bán kính. Đơn vị tính là bán kính Mặt Trời (khoảng ). Đường kính góc của
**Các sao có cấp sao tuyệt đối sáng nhất** mà khoa học loài người trên Trái Đất đã quan sát và tính toán được có thể tạm sắp xếp theo danh sách dưới đây. ##
**Sao Thủy** (tiếng Anh: **Mercury**) hay **Thủy Tinh** (chữ Hán: 水星) là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng
**Từ quyển của Sao Mộc** là khoang rỗng trong luồng gió mặt trời sinh ra bởi từ trường của hành tinh này. Mở rộng đến bảy triệu km theo hướng về phía Mặt Trời và
**Sao Hải Vương** (tiếng Anh: **Neptune**), hay **Hải Vương Tinh** (chữ Hán: 海王星) là hành tinh thứ tám và xa nhất tính từ Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời. Nó là hành tinh lớn thứ
thumb|Thiên cực Bắc, thiên cực Nam và mối tương quan với [[Quay|trục quay, mặt phẳng quỹ đạo và độ nghiêng trục quay.]] **Thiên cực**, bao gồm thiên cực Bắc và thiên cực Nam, là 2
nhỏ|300x300px|Những đám mây xoáy vòng đầy màu sắc của Sao Mộc. Một ảnh chụp [[Vết Đỏ Lớn, dùng màu giả, từ Voyager 1. Cơn bão hình bầu dục màu trắng phía dưới Vết Đỏ Lớn
**Sao Thiên Vương** (tiếng Anh: **Uranus**) hay **Thiên Vương Tinh** (chữ Hán: 天王星) là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời, là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng
Hình ảnh của Sao Hỏa, được ghép lại từ 102 ảnh chụp riêng lẻ bởi tàu quỹ đạo [[Viking 1 vào năm 1980.]] **Khí hậu Sao Hỏa** là các thống kê đo lường về thời
thumb|right|Ý tưởng phác họa của một họa sĩ về quá trình cải sinh Sao Hỏa. **Cải tạo Sao Hỏa** là một quá trình giả định mà các nhà khoa học sẽ biến đổi khí hậu
thumb|Hình động minh họa [[Polaris và các chòm sao quanh cực ở Bắc bán cầu.]] phải|nhỏ|Những [[vệt sao quanh cực được chụp với độ phơi sáng kéo dài.]] nhỏ|Hình động minh họa [[Hiện tượng tự
Trong thiên văn học, **sao quanh cực** là một ngôi sao mà khi được quan sát từ một vĩ độ địa lý cho trước không bao giờ lặn xuống dưới đường chân trời do có
**Sao Lão Nhân** hay **Sao Thọ,** tên tiếng Anh là **Canopus,** là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Thuyền Để ở Thiên cầu Nam. Nó là ngôi sao sáng thứ hai trên bầu trời
**Sao Thiên Lang** hay **Thiên Lang tinh** là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với cấp sao biểu kiến là -1,46. Tên gọi theo định danh Bayer của sao Thiên Lang là **α
**Địa lý Sao Hỏa** là một lĩnh vực con của khoa học hành tinh, chuyên phân định và mô tả đặc điểm địa lý của các vùng của Sao Hỏa. Địa lý Sao Hỏa giống
phải|nhỏ|Bắc cực quang phải|nhỏ|Nam cực quang nhỏ|Bắc cực quang chiếu sáng trên [[hồ Bear (Alaska)|hồ Bear]] nhỏ|Nam cực quang tại châu Nam Cực Trong thiên văn học, **cực quang** là một hiện tượng quang học
Khí quyển Sao Hỏa chụp nghiêng (có sử dụng kính lọc đỏ) bởi [[vệ tinh Viking cho thấy các lớp bụi lơ lửng cao đến 50 km]] Sao Hỏa lộ ra như một sa mạc
**Sao neutron** là một dạng trong vài khả năng kết thúc của quá trình tiến hoá sao. Một sao neutron được hình thành từ suy sụp hấp dẫn ở nhân của một sao siêu khổng
nhỏ|phải|Sao Thiên Lang A và Thiên Lang B, chụp bởi kính thiên văn Hubble. Thiên Lang B, một sao lùn trắng, có thể thấy là một chấm mờ phía dưới bên trái cạnh sao Thiên
**Sao chổi** là thiên thể gần giống tiểu hành tinh nhưng không cấu tạo nhiều từ đất đá, mà chủ yếu là băng. Nó được miêu tả bởi một số chuyên gia bằng cụm từ
**Lục địa Nam Cực** hay **châu Nam Cực** (, phát âm hay ; còn được gọi là **Nam Cực**) là lục địa nằm xa về phía nam và tây nhất trên Trái Đất, chứa Cực
**Chi Cúc chuồn** hay còn gọi **chi sao nhái**, **chi chuồn chuồn**, **hoa cánh bướm** (danh pháp khoa học: **_Cosmos_**) là một chi của khoảng 20-42 loài thực vật sống một năm hay lâu năm
**Sao heli cực đoan** (viết tắt là **EHe**), hay **sao biến PV** **telescopii**, là một sao siêu khổng lồ có khối lượng thấp và gần như không có hydro, nguyên tố hóa học phổ biến
thumb|Một bản đồ sao từ thế kỷ 17, bởi họa sĩ Hà Lan Frederik de Wit thumb|_Farnese Atlas_ tại Bảo tàng địa chất Quốc gia Naples **Bản đồ sao** là một bản đồ mô phỏng
Chòm sao **Nam Cực** 南極, (tiếng La Tinh: **_Octans_**) là một trong 88 chòm sao hiện đại, mang hình ảnh dụng cụ đo và định hướng kính bát phân. Chòm sao này có diện tích
phải|nhỏ|upright=1.8|Hình ảnh các vành đai chính, chụp ở điểm thuận lợi khi [[Sao Thổ che khuất Mặt Trời từ tàu không gian Cassini ngày 15 tháng 9 năm 2006 (độ trắng được cường điệu). "Đốm
nhỏ|Phong cảnh bãi biển trên São Tomé. nhỏ|Tự nhiên tuyệt vời - Pico Cão Grande. **São Tomé và Príncipe** là một quốc gia nhỏ bao gồm một quần đảo nằm trong Vịnh Guinea của xích
**RW Cephei** là một sao biến quang cực siêu khổng lồ trong chòm sao Tiên Vương, ở rìa của vùng H II Sharpless 132 và gần với cụm sao phân tán nhỏ là Berkeley 94.
thumb|Vùng khí áp thấp phía trên [[Quebec và Maine là một phần của xoáy Bắc Cực suy yếu trong buổi sáng lạnh kỷ lục ngày 21 tháng 1 năm 1985]] Một **xoáy cực** là một
**VV Cephei** (hay còn gọi là **HD 208816**) là sao cực siêu khổng lồ nằm trong chòm sao Tiên Vương (Cepheus) và là ngôi sao sáng nhất của chòm sao đó. Trong chòm sao Tiên
**_Người về từ Sao Hỏa_** (tựa gốc: **_The Martian_**) là bộ phim khoa học viễn tưởng năm 2015 được đạo diễn bởi Ridley Scott, với sự tham gia diễn xuất của Matt Damon. Bộ phim
**Sao Diêm Vương** (**Pluto**) hay **Diêm Vương tinh** (định danh hành tinh vi hình: **134340 Pluto**) là hành tinh lùn nặng thứ hai đã được biết trong Hệ Mặt Trời (sau Eris) và là vật
Chiêu thức _Đơn tiên_ trong Thái cực quyền của họ Trần **Trần thức Thái cực quyền** (tiếng Trung: 陳式太極拳), còn được gọi là **Trần gia Thái cực quyền** (陳式太極拳) hay **Trần thị Thái cực quyền**
phải|thumb|Bồn trũng Borealis là khu vực lớn màu xanh và màu xanh lá cây nằm ở phía bắc của đường xích đạo. Các vụ phun trào trên cao nguyên núi lửa [[Tharsis, khu vực cao
thế=Sự đi qua của Sao Thủy vào ngày 8 tháng 11, năm 2016 với vết đen 921, 922 và 923.|nhỏ|Sự đi qua của Sao Thủy vào ngày 8 tháng 11, năm 2006 với [[Vết đen
Nhóm sao Bắc Đẩu. **Nhóm sao Bắc Đẩu**, hay còn gọi là **Thất Tinh Bắc Đẩu** (北斗七星) hay **Bắc Đẩu Thất Tinh**, là một nhóm sao gồm bảy ngôi sao trong chòm sao Đại Hùng.
Bản đồ Sao Hỏa của Giovanni Schiaparelli. Vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20 người ta đã tin rằng có những **kênh đào trên Sao Hỏa**. Đã có một mạng lưới bao
upright=1.5|phải|nhỏ|Sao Thiên Vương và sáu vệ tinh lớn nhất của nó (_kích thước theo tỷ lệ, thứ tự khoảng cách đến hành tinh không theo tỷ lệ_). Từ trái sang phải: Puck, Miranda, Ariel, Umbriel,
thế=Hình ảnh chụp Mặt Trời cho thấy Sao Kim là chấm đen xuất hiện phía trước Mặt Trời vào lần đi qua năm 2012. Hình ảnh được chụp bởi Đài Quan sát Nhiệt động lực