✨Sao khổng lồ
nhỏ|300x300px|Cấu trúc bên trong của một ngôi sao giống Mặt Trời và một ngôi sao khổng lồ đỏ. Hình ảnh: [[Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu|ESO.]] Một sao khổng lồ là một ngôi sao có bán kính và độ sáng lớn hơn đáng kể so với một ngôi sao dãy chính (hoặc sao lùn) có cùng nhiệt độ bề mặt. Chúng nằm trên dãy chính (cấp độ sáng V trong phân loại quang phổ Yerkes) trên biểu đồ Hertzsprung–Russell và tương ứng với cấp độ sáng II và III. Thuật ngữ khổng lồ và lùn được Ejnar Hertzsprung đặt ra vào khoảng năm 1905 cho các ngôi sao có có độ sáng tương đối khác nhau mặc dù có nhiệt độ hay quang phổ tương tự nhau.
Những ngôi sao khổng lồ có bán kính gấp vài trăm lần Mặt Trời và độ sáng từ 10 đến vài nghìn lần so với Mặt Trời. Những ngôi sao vẫn sáng hơn những ngôi sao khổng lồ được gọi là sao siêu khổng lồ và sao cực siêu khổng lồ.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
So sánh giữa các sao khổng lồ đỏ và [[Mặt Trời (bên phải)]] Một ngôi **sao khổng lồ đỏ** là một sao khổng lồ toả sáng với khối lượng thấp hay trung bình đang ở
nhỏ|300x300px|Cấu trúc bên trong của một ngôi sao giống Mặt Trời và một ngôi sao khổng lồ đỏ. Hình ảnh: [[Tổ chức Nghiên cứu thiên văn châu Âu tại Nam Bán cầu|ESO.]] Một **sao khổng
nhỏ|Các ngôi sao có lõi tương tự Mặt Trời đang thoái hóa trên nhánh khổng lồ đỏ, đồng thời di chuyển dần lên đỉnh của nhánh này trước khi bắt đầu trải qua quá trình
**Sao khổng lồ sáng** là các sao khổng lồ có độ sáng độ **II** trong phân loại quang phổ Yerkes. Đây là những ngôi sao nằm giữa ranh giới giữa những sao khổng lồ và
Trong thiên văn học, **sao khổng lồ xanh** là một ngôi sao nóng với lớp độ sáng III (sao khổng lồ) hoặc II (sao khổng lồ sáng). Trong sơ đồ Hertzsprung-Russell tiêu chuẩn, những ngôi
**Sao siêu khổng lồ đỏ** (tiếng Anh: **Red supergiant**, **RSG**) là những ngôi sao siêu khổng lồ có lớp độ sáng (lớp Jennkes **I**) thuộc loại quang phổ K hoặc M. Chúng là những ngôi
thumb|280x280px|Bốn hành tinh khổng lồ trong Hệ Mặt Trời, đặt so sánh với Mặt Trời theo đúng tỷ lệ thumb|Tỷ lệ khối lượng của các hành tinh phần ngoài Hệ Mặt Trời Một **hành tinh
nhỏ|431x431px|[[Biểu đồ Hertzsprung-Russell|**Biểu đồ Hertzsprung-Rusell**]] Một **ngôi sao gần mức khổng lồ** (còn gọi là **sao hạ khổng lồ**) là một ngôi sao có độ sáng hơn một ngôi sao theo dãy chính bình thường
**Cá sao khổng lồ** (danh pháp khoa học: **_Kathetostoma giganteum_**) (tiếng Anh: **Giant Stargazer**) là một loài cá biển thuộc Họ Cá sao (Uranoscopidae), được tìm thấy trên các thềm lục địa quanh New Zealand
phải|So sánh kích thước giữa Mặt Trời và [[VY Canis Majoris, một ngôi sao cực siêu khổng lồ, cũng là ngôi sao lớn thứ ba được biết cho đến nay]] **Sao cực siêu khổng lồ**
phải|nhỏ|[[Biểu đồ Hertzsprung-Russell|Biểu đồ H – R của cụm sao cầu M5, với các ngôi sao thuộc nhánh tiệm cận khổng lồ đã biết, được đánh dấu bằng màu xanh lam, hai bên là một
[[Sao Mộc được chụp bởi tàu thăm dò _New Horizons_ vào tháng 1 năm 2007]] [[Sao Thổ tại điểm phân được chụp bởi tàu thăm dò _Cassini_ vào tháng 8 năm 2009]] **Hành tinh khí
**Sao siêu khổng lồ** là một nhóm trong những ngôi sao lớn và sáng nhất. Sao siêu khổng lồ chiếm vùng trên cùng của biểu đồ Hertzsprung–Russell với cấp sao tuyệt đối khả kiến khoảng
**Maia** , được **20 Tauri** (viết tắt **20 Tàu),** là một ngôi sao trong chòm sao Kim Ngưu. Nó là ngôi sao sáng thứ tư trong cụm sao mở Tua Rua (M45), sau Alcyone, Atlas
|- bgcolor="#FFFAFA" | Ghi chú (thể loại: tính biến quang): || Biến quang phát xạ (_emission vary_) H và K **Sao Đại Giác** (**大角星** / **Đại Giác Tinh**) (định danh Bayer: **Alpha Boötis** hay **α
nhỏ|[[Alnitak trong chòm sao Lạp Hộ.]] nhỏ|Hệ ba sao [[Beta Centauri (Hadar) trong chòm sao Bán Nhân Mã.]] **Sao siêu khổng lồ xanh** (**BSG**) là những ngôi sao nóng, sáng, được gọi một cách khoa
**Alpha Hydrae** (tên chính thức: **_Alphard_**, danh pháp Bayer **_α Hydrae_**) là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Trường Xà (_Hydra_). Alpha Hydrae cách Trái Đất khoảng 100 năm ánh sáng, có độ sáng
**Atlas** , chỉ định **27 Tauri**, là một hệ thống ba sao ở chòm sao của Kim Ngưu. Nó là một thành viên của Tua Rua, một cụm sao mở (M45). Nó là 431 năm
**Mira** (**Omicron Ceti** hay **o Ceti**, viết tắt là **o Cet**) là một sao biến quang khổng lồ đỏ cách hệ Mặt Trời của chúng ta khoảng 200 - 400 năm ánh sáng, có vị
Trong thiên văn học, **phân loại sao** là phân loại của các sao ban đầu dựa trên nhiệt độ quang quyển và các đặc trưng quang phổ liên quan của nó, rồi sau đó chuyển
**Sao** (tiếng Anh: _star_), **Ngôi sao**, **Vì sao** hay **Hằng tinh** (chữ Hán: 恒星) là một thiên thể plasma sáng, có khối lượng lớn được giữ bởi lực hấp dẫn. Sao gần Trái Đất nhất
**Thiên thể Thorne–Żytkow** (viết tắt: **TŻO** hay **TZO**), còn được gọi là sao lai, là một loại sao được phỏng đoán, trong đó một sao khổng lồ đỏ hoặc siêu sao chứa một sao neutron
**Sao Hải Vương** (tiếng Anh: **Neptune**), hay **Hải Vương Tinh** (chữ Hán: 海王星) là hành tinh thứ tám và xa nhất tính từ Mặt Trời trong Hệ Mặt Trời. Nó là hành tinh lớn thứ
**Song Tử** (双子) (tiếng Latinh: Gemini, biểu tượng: ♊︎) là một trong những chòm sao của Đai Hoàng Đạo và nằm ở bán cầu bắc. Nó là một trong 48 chòm sao được mô tả
**Sao Thiên Lang** hay **Thiên Lang tinh** là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với cấp sao biểu kiến là -1,46. Tên gọi theo định danh Bayer của sao Thiên Lang là **α
**Capella**, còn gọi là **Alpha Aurigae** (**α Aurigae**, viết tắt **Alpha Aur**, **α Aur**), là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Ngự Phu, và sáng thứ sáu trên bầu trời đêm, và là ngôi
**Sao Lão Nhân** hay **Sao Thọ,** tên tiếng Anh là **Canopus,** là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Thuyền Để ở Thiên cầu Nam. Nó là ngôi sao sáng thứ hai trên bầu trời
**Sao Thiên Vương** (tiếng Anh: **Uranus**) hay **Thiên Vương Tinh** (chữ Hán: 天王星) là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời, là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng
Một **hành tinh băng khổng lồ** là một hành tinh khổng lồ bao gồm chủ yếu các nguyên tố nặng hơn hydro và heli, như là oxy, carbon, nitơ, và lưu huỳnh. Có hai hành
nhỏ|phải|Sao Thiên Lang A và Thiên Lang B, chụp bởi kính thiên văn Hubble. Thiên Lang B, một sao lùn trắng, có thể thấy là một chấm mờ phía dưới bên trái cạnh sao Thiên
**Sao Súng Lục** (tiếng Anh: **Pistol star**) là một sao cực siêu khổng lồ xanh lam cực sáng và là một trong những ngôi sao sáng nhất được biết đến trong dải Ngân Hà. Đây
Một **Quasi-star** (còn gọi là **ngôi sao lỗ đen**) là một loại giả thuyết về ngôi sao cực kỳ lớn có thể tồn tại từ rất sớm trong lịch sử Vũ trụ. Không giống như
**Sao biến Beta Lyrae** là một lớp các sao đôi gần nhau. Tổng độ sáng của chúng là khác nhau vì hai ngôi sao thành phần quay quanh nhau và trong quỹ đạo này, một
**Gamma Velorum** (La tinh hóa từ **γ Velorum** theo định danh Bayer, tên viết tắt là γ Vel) là tên của một hệ bốn ngôi sao nằm trong chòm sao Thuyền Phàm. Bốn ngôi sao
**Thiên Ưng** (天鷹), còn gọi là **Đại Bàng** (tiếng Latinh: **Aquila**) là một trong 48 chòm sao Ptolemy và cũng là một trong 88 chòm sao hiện đại, nằm gần xích đạo thiên cầu. Sao
Chòm sao **Kim Ngưu** (金牛) (tiếng Latinh: **_Taurus_**, biểu tượng Tập tin:Taurus.svg) là một trong mười hai chòm sao hoàng đạo, nằm giữa chòm sao Bạch Dương kề phía tây và chòm sao Song Tử
**Naos** (gốc từ tiếng Hy Lạp _ναύς_ "ship") còn có tên gọi khác là **Zeta Puppis** (**ζ Pup** / **ζ Puppis**) hoặc **Suhail Hadar** (سهيل هدار, possibly "roaring bright one"), là một ngôi sao khổng
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Sirius_A_and_B_artwork.jpg|phải|nhỏ|397x397px|Ấn tượng của một nghệ sĩ về Sao Thiên Lang A và Sao Thiên Lang B, một [[Sao đôi|hệ thống sao nhị phân. Sao Thiên Lang A, một ngôi sao
nhỏ|Sơ đồ này cho thấy các bước mà các nhà thiên văn học cho rằng cần thiết để tạo ra một ẩn tinh có tốc độ quay cực nhanh.
1. Một ngôi sao siêu khổng
1. Một ngôi sao siêu khổng
**Sao carbon** thường là một ngôi sao thuộc dãy cận khổng lồ, một ngôi sao khổng lồ đỏ sáng, có bầu khí quyển chứa nhiều carbon hơn oxy; hai nguyên tố này kết hợp với
**Beta Ceti** (**β Ceti**, viết tắt thành **Beta Cet**, **β Cet**), còn có tên khác là **Diphda**, là sao sáng nhất trong chòm sao Kình Ngư. Mặc dù được đặt tên là 'beta', thực tế
alt=Arches cluster|right|thumb|Ảnh chụp **Cụm sao Arches** bởi [[Tổ chức Nghiên cứu vũ trụ châu Âu tại bán cầu Nam]] **Cụm sao Arches** được biết đến là cụm sao dày đặc nhất trong dải Ngân Hà
Big Book Of Stars And Planets - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Ngôi Sao Và Các Hành Tinh Thì ra, Trái đất chỉ là một hành tinh nhỏ bé trong vũ trụ bao la.
Big Book Of Stars And Planets - Cuốn Sách Khổng Lồ Về Các Ngôi Sao Và Các Hành Tinh Thì ra, Trái đất chỉ là một hành tinh nhỏ bé trong vũ trụ bao la.
**Sao lùn** là một ngôi sao có kích thước tương đối nhỏ và độ sáng thấp. Hầu hết các ngôi sao chuỗi chính là sao lùn. Thuật ngữ này ban đầu được đặt ra vào
Sao **Antares**, định danh là **Alpha Scorpii A**, còn được gọi là sao **Tâm Tú Nhị** (**心宿二**), tên gốc tiếng Ả Rập là _Ķalb al Άķrab_ nghĩa là "trái tim của bọ cạp", là ngôi
**Deneb**, tên Hán Việt: **sao Thiên Tân** (α Cyg / α Cygni / Alpha Cygni) là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Thiên Nga và là một đỉnh của Tam giác mùa hè. Đứng
phải|nhỏ|287x287px| [[Mặt trời, một ví dụ điển hình của ngôi sao loại G. ]] Một **ngôi sao loại G** (loại quang phổ: GV), là một ngôi sao dãy chính (loại độ sáng V) thuộc loại
phải|nhỏ|250x250px| Ảnh chụp tại [[Pháp khi xảy ra nhật thực năm 1999 ]] **Bầu khí quyển sao** là vùng bên ngoài thể tích của một ngôi sao, nằm phía trên lõi sao, vùng bức xạ
**Bellatrix**, tên gọi **γ Orionis** (Tiếng Latinh: _Gamma Orionis_, viết tắt là **_Gamma Ori_**, **_γ Ori_**), là ngôi sao sáng thứ ba trong chòm sao Lạp Hộ, cách 5° về phía tây của siêu sao