Phật học là một ngành nghiên cứu học thuật về Phật giáo. Thuật ngữ Phật học (Buddhology) được - một mục sư nhất vị luận - đặt ra vào đầu thế kỷ 20, có nghĩa là "nghiên cứu về Phật quả, bản chất của Đức Phật và giáo lý của một vị Phật", nhưng nói chung trong bối cảnh đương đại, hai thuật ngữ Phật học và Phật giáo thường được coi là đồng nghĩa. Theo William M. Johnston, trong một số bối cảnh cụ thể, Phật giáo có thể được xem như một tập hợp con của Phật học, tập chung vào các thông điệp, , bản thể luận và các thuộc tính của Phật. Các học giả Phật học tập chung vào lịch sử, văn hóa, khảo cổ, nghệ thuật, bác ngữ, nhân chủng, xã hội, thần học, triết học, thực hành, so sánh liên tôn giáo và các môn học khác liên quan đến Phật giáo.
Trái ngược với những nghiên cứu về Do Thái giáo hay Ki-tô giáo, lĩnh vực nghiên cứu về Phật giáo bị chi phối bởi "người ngoài" - đối với các nền văn hóa và truyền thống Phật giáo. Mặc dù cũng có những đóng góp lớn từ các trường đại học Nhật Bản, người gốc Á sinh sống tại phương Tây và người phương Tây tín ngưỡng Phật giáo.
Chương trình đại học và học viện
Chương trình đào tạo sau đại học đầu tiên về Phật học ở Bắc Mỹ bắt đầu vào năm 1961 tại Đại học Wisconsin – Madision. Theo Prebish, Phật học tại Hoa Kỳ trước năm 1975 bị chi phối bởi Đại học Wisconsin, Đại học Harvard và Đại học Chicago. Các tổ chức khác tại Hoa Kỳ được công nhận chương trình đào tạo về Phật giáo bao gồm University of the West, Institute of Buddhist Studies, Naropa University, và California Institute of Integral Studies.
Các tổ chức nổi bật về nghiên cứu Phật học tại châu Âu có Đại học Oxford, Đại học Cambridge, Đại học Humboldt Berlin, Đại học Hamburg, Đại học Munich, Đại học Heidelberg, Đại học Bon, Đại học Vienna, Đại học Ghent, Sorbonne và School of Oriental and African Studies. Tại châu Á có Đại học Tokyo và Đại học Rissho là hai trung tâm lớn nghiên cứu Phật học lâu năm, và Đại học Nalanda mới đưa ra một chương trình đào tạo thạc sĩ vào năm 2016.
Hiệp hội
:* [http://iabsinfo.net/ Hiệp hội nghiên cứu Phật giáo quốc tế]
Nhà xuất bản
Tạp chí chuyên nghiên cứu Phật giáo:
: [http://www.equinoxjournals.com/ojs/index.php/BSR Tạp chí Phật học]
: [https://thecjbs.org/ Tạp chí Nghiên cứu Phật giáo Canada]
: [https://web.archive.org/web/20110930163505/http://www.tandf.co.uk/journals/rcbh Phật giáo đương đại]
: [http://web.otani.ac.jp/EBS/about.html Phật giáo phương Đông]
: [http://www.iijbs.org/ Tạp chí Nghiên cứu Phật giáo Quốc tế Ấn Độ]
: _[https://www.chineseupress.com/index.php?route=product/product&path=60_90&product_id=3038 Tạp chí quốc tế về nghiên cứu Phật giáo nhân văn]
:* [http://blogs.dickinson.edu/buddhistethics/ Tạp chí Đạo đức Phật giáo]
:* [http://www.buddhistphilosophy.net/ Tạp chí Triết học Phật giáo]
:* [http://www.chibs.edu.tw/eng_html/index_eng00_04.html Tạp chí nghiên cứu Phật giáo Trung Quốc]
:* [http://www.globalbuddhism.org/ Tạp chí Phật giáo toàn cầu]
:* [https://web.archive.org/web/20110904025322/http://ci.nii.ac.jp/vol_issue/nels/AN00018579_en.html Tạp chí Nghiên cứu Ấn Độ và Phật giáo / Indogaku Bunkkyogaku Kenkyu]
:* [http://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/jiabs/index Tạp chí của Hiệp hội Nghiên cứu Phật giáo Quốc tế]
:* [https://icabs.repo.nii.ac.jp/index.php?action=pages_view_main&active_action=repository_view_main_item_snippet&index_id=1&pn=1&count=20&order=17&lang=english&page_id=15&block_id=18 Tạp chí của trường đại học quốc tế về nghiên cứu Phật giáo sau đại học]
:* [http://www.ocbs.org/journal Tạp chí của Trung tâm nghiên cứu Phật giáo Oxford]
:* [https://web.archive.org/web/20170525142452/http://www.shin-ibs.edu/publications/pacific-world/ Thế giới Thái Bình Dương: Tạp chí của Viện nghiên cứu Phật giáo]
:* [http://www.iasbs.org/pure-land-journal/ Tịnh độ: Tạp chí của Hiệp hội nghiên cứu Phật giáo quốc tế Shin]
:* [https://icabs.repo.nii.ac.jp/index.php?action=pages_view_main&active_action=repository_view_main_item_snippet&index_id=2&page_no=1&list_view_num=20&sort_order=17&search_type=detail&andor=and&lang=english&page_id=15&block_id=18 Tạp chí Nghiên cứu Phật giáo Sengokuyama]
:* [https://web.archive.org/web/20160125125344/http://www.sh.mahidol.ac.th/bodhi/content.php?content_id=3%3A Tạp chí Phật học quốc tế Thái Lan]
:* [https://web.archive.org/web/20120328144037/http://ccbs.ntu.edu.tw/BDLM/toModule.do?prefix=%2Fwebsite&page=%2Fperiodical.jsp%3Fseq%3D8 Tạp chí Phật giáo Universal Gate / 普 門]_
Ngoài ra, nhiều học giả xuất bản bài viết của mình trên các tạp chí khoa học mang tính khu vực (như Nhật Bản, Trung Quốc, v.v.), hay nghiên cứu tôn giáo nói chung, hoặc các ngành khác như lịch sử, nhân chủng học, ngôn ngữ. Một số ví dụ là:
:[https://www.springer.com/philosophy/non-western+philosophy/journal/10783 Tạp chí Ấn-Iran]
: [http://nirc.nanzan-u.ac.jp/en/publications/jjrs/listofjournals/ Tạp chí nghiên cứu tôn giáo Nhật Bản]
: [http://isites.harvard.edu/icb/icb.do?keyword=k7027&tabgroupid=icb.tabgroup41942 Tạp chí tôn giáo Trung Quốc]
: [http://www.informaworld.com/smpp/title~content=t713429468~db=all Tạp chí tôn giáo đương đại]
:__
: [http://www.palitext.com/ Tạp chí của Hội văn bản Pali]
: [http://www.uhpress.hawaii.edu/journals/pew/ Triết học phương Đông và phương Tây]
: [http://www.uhpress.hawaii.edu/journals/bcs/ Nghiên cứu Phật giáo-Kitô giáo]
Các nhà xuất bản đại học có ấn phẩm trong lĩnh vực này là Oxford, Cambridge, Indiana, Princeton, , và các viện đại học California, Michigan, Chicago, Hawaii và Virginia. Các nhà xuất bản phi đại học có Curzon Press, E.J. Brill, Asian Humanities Press, và Motilal Banarsidass.
👁️
3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Phật học** là một ngành nghiên cứu học thuật về Phật giáo. Thuật ngữ Phật học (Buddhology) được - một mục sư nhất vị luận - đặt ra vào đầu thế kỷ 20, có nghĩa
nhỏ|Tượng minh hoạ [[Đức Phật Chuyển Pháp Luân tại Bảo tàng khảo cổ học Sarnath của Ấn Độ vào thế kỷ 3-5]] **Phật giáo** (tiếng Hán: 佛教 - tiếng Phạn: बुद्ध धर्म - IAST: _Buddha
nhỏ|Huy Hiệu Hoa Sen**Gia đình Phật tử Việt Nam** (**GĐPTVN**) là một tổ chức giáo dục thanh thiếu niên được thành lập từ những năm 1940, mang danh xưng chính thức là Gia đình Phật
nhỏ|Trụ sở Giáo hội Phật giáo Việt Nam tại chùa Quán Sứ, Hà Nội **Giáo hội Phật giáo Việt Nam** là tổ chức Phật giáo toàn quốc của Việt Nam, là đại diện Tăng, Ni,
**Kinh điển Phật giáo sơ kỳ** (thuật ngữ tiếng Anh: _Early Buddhist texts_ - **EBT**), hay **Kinh văn Phật giáo sơ kỳ**, là một khái niệm học thuật để chỉ hệ thống các kinh văn
**Học viện Phật giáo Việt Nam** là một hệ thống Đại học Phật giáo Việt Nam của Giáo hội Phật giáo Việt Nam được thành lập từ năm 1981, đặt dưới sự quản lý của
**Biến cố Phật giáo 1963**, còn được gọi là **sự kiện đàn áp Phật giáo 1963, pháp nạn Phật giáo Việt Nam 1963 **hay gọi đơn giản là **phong trào Phật giáo 1963 **là một
nhỏ|Bức ảnh này trích trong một chương về [[Ấn Độ trong cuốn _Câu chuyện về các quốc gia của Hutchison_, mô tả Ajatashatru đến thăm Đức Phật để giác ngộ tội lỗi của mình.]] **Phật
**Chấn hưng Phật giáo** hay **Công cuộc Chấn hưng Phật giáo Việt Nam** là một phong trào vận động cho sự phục hưng Phật giáo nhằm tìm lại các giá trị truyền thống và phát
Theo một số tài liệu nghiên cứu gần đây thì giữa Thế giới Phật giáo và nền văn minh Phương Tây đã có những cuộc gặp gỡ cách hàng ngàn năm. Thế nhưng chỉ sau
nhỏ|phải|Một ấn phẩm Phật giáo tại Lào, có chú thích bằng tiếng Anh **Phật giáo hiện đại** (_Buddhist modernism_ hay _Neo-Buddhism_) là những phong trào Phật giáo tân thời dựa trên sự diễn giải lại
nhỏ|250x250px|Theo [[Mahavamsa, Đại bảo tháp ở Anuradhapura, Sri Lanka (khoảng 140 BCE).]] nhỏ|[[Tượng phật Avukana từ thế kỷ thứ 5.]] nhỏ| Bức tượng bằng đồng mạ vàng của [[Bồ Tát|Bồ tát Tara, từ thời Anuradhapura
**Kinh điển Phật giáo** có số lượng cực kỳ lớn, thậm chí xưa lấy 84.000 để ước chừng tượng trưng về số lượng pháp uẩn. Kinh văn Phật giáo truyền miệng hoặc được viết ở
nhỏ|phải|Thai tạng giới [[Mạn-đà-la ()]] nhỏ|phải|Vòng Pháp luân **Nghệ thuật Phật giáo** là sự phản ánh các khái niệm trong đạo Phật dưới các hình thức nghệ thuật khác nhau – nhất là các lĩnh
nhỏ|phải|Chùa Xá Lợi, nơi đặt cơ sở đầu tiên của Viện Đại học Vạn Hạnh **Viện Đại học Vạn Hạnh** là viện đại học tư thục ở Sài Gòn do Giáo hội Phật giáo Việt
Hiện vẫn chưa định được chính xác thời điểm đạo Phật bắt đầu truyền vào Việt Nam và **Phật giáo Việt Nam** đã thành hình như thế nào. Một nghiên cứu cho rằng đạo Phật
phải|nhỏ|305x305px|Bản đồ các trung tâm địa lý chính của các trường phái Phật học lớn ở Nam Á, vào khoảng thời gian [[Huyền Trang du hành đến vào thế kỷ VII.
* Màu đỏ: trường
nhỏ|phải|Tượng Phật ở [[chùa Long Sơn (Nha Trang)|chùa Long Sơn Nha Trang, dựng năm 1963. Pho tượng này có đặc điểm là khuôn mặt của Đức Phật được tạc theo nét mặt người Việt]] **Phật
phải|Các sư Tây Tạng (lama) trong một buổi lễ ở [[Sikkim]] **Phật giáo Tây Tạng** (hay còn gọi là **Lạt-ma giáo**) là một một truyền thống Phật giáo phát triển chủ đạo ở Tây Tạng.
**Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất** (viết tắt là **GHPGVNTN**), thành lập vào tháng 1 năm 1964, là một trong những tổ chức Phật giáo tại Việt Nam, từng được nhà nước Việt
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hanoi_Temple_of_Literature.jpg|nhỏ|Quần thể di tích [[Văn Miếu – Quốc Tử Giám tại Hà Nội, bao gồm cả Quốc Tử Giám (國子監), trường đại học đầu tiên của Việt Nam]] Bài viết liệt kê danh sách các
nhỏ|Đạo kỳ **Tịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam** là một tổ chức tôn giáo - xã hội dựa trên nền tảng là Phật giáo nhưng độc lập với Giáo hội Phật giáo Việt
phải|Di tích thư viện Viện Đại học [[Nalanda, một trung tâm học tập bậc cao của Phật giáo ở Bihar, Ấn Độ, tồn tại từ năm 427 đến 1197.]] Một loạt **các cơ sở học
**Kinh tế học Phật giáo** (tiếng Anh: _Buddhist economics_) là một cách tiếp cận của Phật giáo đối với kinh tế học. Kinh tế học Phật giáo khảo sát đặc điểm tâm lý của trí
**Đại học Mahachulalongkornrajavidyalaya** hay MCU (tiếng Thái: มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย) là một trong hai trường đại học Phật giáo tại Thái Lan. Trường tọa lạc tại Wat Mahathat Yuwarajarangsarit Rajaworamahavihara ở Bangkok. ## Lịch sử Được thành
nhỏ|phải|Chuỗi tràng hạt Phật giáo **Chuỗi tràng hạt** là một vật dụng trong việc tụng kinh Phật giáo gồm một vòng xâu hạt. Hạt có thể làm bằng hàng thảo mộc, bằng xương, bằng đá
**Đại học Phật giáo Mahamakut** hay MBU (tiếng Thái: มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย) là một trong hai trường đại học Phật giáo tại Thái Lan. Trường được Vua Chualalongkorn thành lập năm 1893 như là viện đào tạo
nhỏ|273x273px|Tượng Nhiên Đăng Cổ Phật tại [[Kathmandu, Nepal.]] **_Nhiên Đăng Cổ Phật_** (tiếng Phạn là _Dipankara_ hay _Dipanikara_) là vị Phật thứ tư trong danh sách 28 vị Phật. _Nhiên_ - một từ Hán-Việt -
thumb|Tháp Phước Duyên thuộc [[chùa Thiên Mụ - biểu tượng đặc trưng ở Thừa Thiên Huế]] **Tháp** (chữ Hán: 塔) còn được gọi là **bảo tháp** (bửu tháp), **Phật tháp** hay **tháp chùa** là công
_Bài này viết về một thuật ngữ trong Phật giáo, các nghĩa khác xem Giới (định hướng)_. Có hai thuật ngữ **Giới** đồng âm dị nghĩa trong Phật học. ## Giới (戒) **Giới(戒) là gì?**
nhỏ|Duyên Giác Phật**Bích-chi Phật** (Devanagari: प्रत्येक बुद्ध; Sanskrit: _pratyeka-budhha_; Pali:_pacceka-buddha_; chữ Hán: 辟支佛), là **Độc giác Phật** (chữ Hán: 獨覺佛) hay **Duyên giác Phật** (chữ Hán: 緣覺佛), là một thuật ngữ dùng trong Phật giáo
Thể loại:Bản mẫu thanh bên theo chủ đề **Tu Ma Na Phật** (Pāli:_Sumana Buddha_ | “Sumana" trong tiếng Pāli có nghĩa là "Người có tâm ý thiện lành" hoặc "Người vui vẻ, phúc
nhỏ|phải|Một món ăn chay miến xào mộc nhĩ nhỏ|phải|Một dĩa đồ chay **Ẩm thực Phật giáo** (_Buddhist cuisine_) là một phần của ẩm thực châu Á được các tu sĩ, tăng lữ Phật giáo (Bhikkhu/Tỳ
**Ngũ sơn văn học** (zh. 五山文學, ja. _gozan bungaku_) là tên gọi chung của những tác phẩm của các vị Thiền sư Nhật Bản thuộc hệ thống Ngũ sơn tại Kinh Đô (_kyōto_) trong thời
**Tổng hội Phật giáo Việt Nam** là một tổ chức quy tụ những đoàn thể Phật giáo Đại thừa tại Việt Nam khắp ba miền: Bắc, Trung, Nam thời Chiến tranh Đông Dương. Tổng hội
:''Bài này nói về tâm trong Phật học, xin xem thêm các nghĩa khác của chữ tâm (định hướng) phải | Chữ Hán _tâm_ thường là đề tài cho [[thư pháp Thiền tông]] **Tâm** (zh.
**Thủ khoa nho học Việt Nam** (còn gọi là **Đình nguyên**) là những người đỗ cao nhất trong các khoa thi nho học thời phong kiến ở Đại Việt (còn gọi là **thủ khoa Đại
**Tâm lý học** () là ngành khoa học nghiên cứu về tâm trí và hành vi, tìm hiểu về các hiện tượng ý thức và vô thức, cũng như cảm xúc và tư duy. Đây
_Cuốn [[The Compendious Book on Calculation by Completion and Balancing_]] Từ _toán học_ có nghĩa là "khoa học, tri thức hoặc học tập". Ngày nay, thuật ngữ "toán học" chỉ một bộ phận cụ thể
Tượng [[Thích-ca Mâu-ni tu khổ hạnh theo phong cách Phật giáo Hy Lạp hóa, khoảng thế kỷ thứ 2–3, Gandhara (nay thuộc miền đông Afghanistan), Bảo tàng Lahore, Pakistan.]] **Phật giáo Nguyên thủy**, còn gọi
**Triết học phương Đông** hay **triết học** **châu Á** bao gồm các triết học khác nhau bắt nguồn từ Đông và Nam Á bao gồm triết học Trung Quốc, triết học Nhật Bản và triết
nhỏ|430x430px|BrdU (màu đỏ), thể hiện quá trình neurogenesis trong trung khu dưới hạt (SGZ) của vùng DG hồi hải mã. Hình ảnh minh họa này của Faiz và cộng sự, năm 2005. **Khoa học thần
**Kinh tế học** (Tiếng Anh: _economics_) là môn khoa học xã hội nghiên cứu sự sản xuất, phân phối và tiêu dùng các loại hàng hóa và dịch vụ. Kinh tế học cũng nghiên cứu
thumb|[[Bảng tuần hoàn]] **Nguyên tố hóa học**, thường được gọi đơn giản là **nguyên tố**, là một chất hóa học tinh khiết, bao gồm một kiểu nguyên tử, được phân biệt bởi số hiệu nguyên
thumb|right|Quang học nghiên cứu hiện tượng [[tán sắc của ánh sáng.]] **Quang học** là một ngành của vật lý học nghiên cứu các tính chất và hoạt động của ánh sáng, bao gồm tương tác
Đạo Phật có một lịch sử phát triển rất thăng trầm trong suốt hơn 2.500 năm; lan tỏa từ Ấn Độ ra khắp nơi trên thế giới. Do đó, việc hình thành các bộ phái
thumb|upright=1.3|Các [[hàm sóng của electron trong một nguyên tử hydro tại các mức năng lượng khác nhau. Cơ học lượng tử không dự đoán chính xác vị trí của một hạt trong không gian, nó
Mối quan hệ giữa **sinh học và xu hướng tính dục** là một đối tượng trong công tác nghiên cứu. Mặc dù các nhà khoa học không biết được nguyên nhân cụ thể hình thành
**Trường Đại học Trà Vinh** (tiếng Anh: _Tra Vinh University - TVU_) là một trường đại học đa ngành tại tỉnh Trà Vinh thuộc nhóm trường có tốc độ phát triển bền vững nhanh nhất
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử