✨Oaxaca (thành phố)
Thành phố và khu tự quản Oaxaca de Juárez, hay đơn giản là Oaxaca là thủ phủ và thành phố lớn nhất của bang cùng tên ở México. Nó nằm ở quận Centro trong vùng Thung lũng Oaxaca, tại chân đồi Sierra Madre ở chân núi Cerro del Fortín kéo dài đến bờ sông Atoyac. Du lịch di sản chiếm một phần quan trọng trong nền kinh tế của thành phố, và nó có nhiều công trình kiến trúc thời kỳ thuộc địa cũng như các địa điểm khảo cổ quan trọng và các yếu tố văn hóa của người Zapotec và Mixtec bản địa.
Thành phố còn được gọi là "la Verde Antequera" (Antequera xanh) do tên tiếng Tây Ban Nha trước đây của nó (Nueva Antequera) cùng với sự đa dạng của các cấu trúc được xây dựng từ đá xanh bản địa. Tên Oaxaca có nguồn gốc từ tên Nahuatl của địa danh Huaxyacac, được tiếng Tây Ban Nha hóa thành Guajaca, sau này được đánh vần là Oaxaca. Năm 1872, "de Juárez" được thêm vào để vinh danh Benito Juárez, một người gốc của bang này đã trở thành tổng thống, phục vụ từ năm 1852-1878 và dẫn dắt đất nước vượt qua các thử thách, bao gồm cả sự xâm lược của Pháp. Quốc huy của thành phố mang hình ảnh của Donají, một phụ nữ Zapotec làm con tin bị người Mixtec sát hại và chặt đầu trong cuộc xung đột ngay sau Cuộc chinh phục. Một cây hoa Loa kèn mọc ở nơi cô được chôn cất.
Lịch sử
Các dân tộc Zapotec và Mixtec đã định cư ở thung lũng Oaxaca trong hàng nghìn năm, đặc biệt là liên quan đến các trung tâm cổ đại quan trọng của Monte Albán và Mitla. Thành phố Oaxaca hiện đại phát triển tương đối gần họ.
Khi người Tây Ban Nha đến đây vào năm 1521, những người Zapotec và Mixtec đã tham gia vào một trong số những cuộc chiến của họ. Cuộc chinh phạt của người Tây Ban Nha đã kết thúc cuộc giao tranh này, áp đặt một hòa bình đế quốc cho khu vực. Đồng thời, các nhà truyền giáo Công giáo Tây Ban Nha bắt đầu truyền đạo cho các dân tộc bản địa, thúc giục họ cải đạo.
Khí hậu
Oaxaca có khí hậu xavan nhiệt đới, gần giáp với khí hậu cận nhiệt đới ẩm do độ cao lớn. Trong mùa khô, nhiệt độ trong ngày vẫn ấm với mức cao trung bình là vào tháng mát mẻ nhất là tháng 12.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
File:2020 collage v2.png|Từ bên trái, theo chiều kim đồng hồ: Vụ nổ Beirut năm 2020 đã làm hư hại một phần lớn của thành phố; SpaceX khởi động chuyến bay có phi hành đoàn đầu
Thành phố và khu tự quản **Oaxaca de Juárez,** hay đơn giản là **Oaxaca** là thủ phủ và thành phố lớn nhất của bang cùng tên ở México. Nó nằm ở quận Centro trong vùng
**Hôn nhân cùng giới** hợp pháp tại bang **Oaxaca** của México từ ngày 5 tháng 10 năm 2019. Vụ kiện Oaxaca năm 2012 là mấu chốt trong việc mở ra cánh cửa hợp pháp hôn
Bang tự do và chủ quyền **Oaxaca** (tên Tiếng Tây Ban Nha: _Estado Libre y Soberano de Oaxaca_, phát âm tiếng Tây Ban Nha: [waxaka] (nghe)) là một trong 31 bang của México, nằm ở
thumb|upright=1.8|Các khu vực và huyện của bang Oaxaca, với Thung lũng Trung tâm ở giữa **Thung lũng Trung tâm** (tiếng Tây Ban Nha: Valles Centrales) của Oaxaca, cũng được gọi đơn giản là **Thung lũng
nhỏ|phải|Khu phố cổ La Havana nhỏ|phải|[[Phố cổ Hội An]] **Phố cổ** hay **khu phố cổ** (tiếng Anh: old town) trong là khu vực lõi mang tính lịch sử văn hóa hoặc tính kiến trúc nguyên
thumb|right|Thành phố Tehuacán về đêm **Tehuacán** () là thành phố lớn thứ hai ở bang Puebla của Mexico, nép mình trong Thung lũng Đông Nam của Tehuacán, giáp với các bang Oaxaca và Veracruz. Cuộc
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
**Kinh tế Mexico** là một trong những nền kinh tế lớn nhất thế giới, đứng thứ 15 trên thế giới. Kể từ cuộc khủng hoảng 1994, chính phủ México đã có những cải cách đáng
là một nam diễn viên người Nhật Bản xuất hiện trong hơn 150 phim điện ảnh. Ông nổi tiếng nhất nhờ 16 bộ phim hợp tác (1948–1965) với Kurosawa Akira trong những tác phẩm như
nhỏ|350x350px|Phân bố các ngôn ngữ Mixtec ở bang Oaxaca, hiển thị các ngôn ngữ lân cận. **Nhóm ngôn ngữ Mixtec** là nhóm ngôn ngữ thuộc ngữ tộc Mixtec của ngữ hệ Oto-Mangue. Ngôn ngữ Mixtec
**Taco** ( hoặc ) là món ăn truyền thống của người México được làm từ bột ngô hoặc bột mì cho lớp vỏ giòn rụm bên ngoài, trong khi nhân bên trong với nhiều lựa
**Hernán Cortés de Monroy y Pizarro, Hầu tước thứ nhất xứ Valle de Oaxaca** (; 1485 – 2 tháng 12 năm 1547) là một _conquistador_ Tây Ban Nha, lãnh đạo đoàn thám hiểm chinh phục
**Diego Martínez** (sinh ngày 22 tháng 9 năm 1988 ở Tlalpan, Mexico City) là một cầu thủ bóng đá người México thi đấu cho Oaxaca của Ascenso MX.
thumb|288x288px|Cương vực [[đế quốc Aztec khoảng năm 1519]] **Aztec** (phiên âm tiếng Việt: **A-xơ-tếch**) là một nền văn hóa Trung Bộ châu Mỹ phát triển mạnh ở miền trung Mexico vào hậu kỳ cổ điển
nhỏ|Cách làm quesadilla pho mát nhỏ|Cả cái quesadilla nhỏ|Những miếng quesadilla được chia nhỏ ra để trình bày món ăn Bánh **quesadilla** (; liên_kết=| Về âm thanh này) là một món ăn Mexico và một
Dưới đây là tên các di sản thế giới được công nhận trong **kỳ họp thứ 34 của UNESCO** từ 25 tháng 7 đến 3 tháng 8 năm 2010, tại Brasilia (gồm 15 di sản
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Mỹ. ## Antigua và Barbuda (1) trái|nhỏ|[[Xưởng đóng tàu Nelson|Xưởng tàu Hải quân Antigua.]] * Xưởng tàu Hải quân
**Mùa bão Đại Tây Dương 2005** là mùa bão Đại Tây Dương hoạt động mạnh nhất trong lịch sử, cho đến khi kỷ lục này bị phá vỡ 15 năm sau vào năm 2020. Mùa
nhỏ|_Zea mays "fraise"_ nhỏ|_Zea mays "Oaxacan Green"_ thumb|_Zea mays "Ottofile giallo Tortonese"_ **Ngô**, **bắp** hay **bẹ** (danh pháp hai phần: _Zea mays_ L. ssp. _mays_), là một loại cây lương thực được thuần canh tại
**Sân bay quốc tế Xoxocotlán** là một sân bay quốc tế ở Oaxaca, Oaxaca, México. Sân bay này có một đường băng dài 2450 m, rải nhựa asphalt. ## Các hãng hàng không và các
**Cuộc chinh phục Chiapas của Tây Ban Nha** là một chuỗi các xung đột quân sự khởi phát bởi những chinh phục tướng công Tây Ban Nha nhằm chống lại các chính thể Trung Bộ
thumb|**8 reales Mexico, đúc năm 1840 GoPJ** thumb|**8 reales Mexico, đúc năm 1890 ZsFZ** thumb|**8 reales Mexico, đúc năm 1897 GoRS - đây là năm cuối cùng của dòng xu này được đúc** **Real** là
**Sân bay quốc tế Bahías de Huatulco** là một sân bay quốc tế tại Huatulco, Oaxaca, México ven biển Thái Bình Dương. Sân bay này kết nối các tuyến hàng không nội địa và quốc
**Nền văn minh Zapotec** là một nền văn minh thời tiền Columbo bản địa phát triển mạnh mẽ trong thung lũng Oaxaca ở Trung Bộ châu Mỹ. Bằng chứng khảo cổ cho thấy văn hóa
**Cuộc chinh phục Guatemala của Tây Ban Nha** là một chuỗi các xung đột dai dẳng trong thời kỳ Tây Ban Nha thuộc địa hóa châu Mỹ ở nơi ngày nay là đất nước Guatemala.
**Đế quốc Aztec**, **Liên minh Tam quốc** hay **Liên minh Ba nước** (**Ēxcān Tlahtōlōyān**, [ˈjéːʃkaːn̥ t͡ɬaʔtoːˈlóːjaːn̥]), khởi đầu như một liên minh của ba "altepetl" (thành bang) người Nahua: México-Tenochtitlan, México-Texcoco, và México-Tlacopan. Ba thành
right|thumb|Trung Bộ châu Mỹ và các khu vực văn hóa của vùng này.thumb|[[Tikal là một trong những di chỉ khảo cổ và trung tâm đô thị lớn nhất của nền văn minh Maya thời kỳ
[[Tập tin:America 1000 BCE.png|thumb|right|Lược đồ thể hiện các cộng đồng người ở châu Mỹ vào năm 1000 trước Công nguyên. ]] **Thời kỳ tiền Colombo** () bao hàm tất cả các giai đoạn lịch sử
**Động đất Guerrero 2021** là trận động đất mạnh Mw 7,0 hoặc 7,1 độ richter đã xảy ra gần thành phố Acapulco ở bang Guerrero của Mexico vào lúc 20:47 giờ địa phương ngày 7
**Binh đoàn Lê dương Pháp** (tiếng Pháp: _Légion étrangère,_ tiếng Anh_:_ _French Foreign Legion-FFL_) là một đội quân được tổ chức chặt chẽ, kỷ luật, chuyên môn cao, tinh nhuệ trực thuộc Lục quân Pháp.
**Frida Kahlo de Rivera** (; tên khai sinh **Magdalena Carmen Frida Kahlo y Calderón**; 6 tháng 7 năm 1907 - 13 tháng 7 năm 1954) là một họa sĩ người Mexico, người đã vẽ nhiều
Đại tướng **José de la Cruz Porfirio Díaz Mori** (15 tháng 9 năm 1830 - 2 tháng 7 năm 1915) một tình nguyện viên trong cuộc chiến tranh Cải cách và là một nhà lãnh
**Đế quốc México** () hay **Đệ nhị Đế quốc México** () là tên của México dưới chế độ quân chủ cha truyền con nối giới hạn được tuyên bố bởi Hội đồng Notables vào ngày
**Phượng** hay **phượng vĩ**, **phượng vỹ**, **xoan tây**, **điệp tây** (danh pháp hai phần: **_Delonix regia_**) (họ Fabaceae) (tiếng Trung: _鳳凰木: cây Phượng Hoàng_; tiếng Anh: _Flamboyant_, _Royal poinciana_ và _Mohur tree_) là một loài
**Nacho** là một món ăn nhẹ từ phía bắc México. Món ăn này bao gồm bánh tortilla và pho mát, và thường được phục vụ làm món ăn nhẹ. Những phiên bản phức tạp hơn
**Capella**, còn gọi là **Alpha Aurigae** (**α Aurigae**, viết tắt **Alpha Aur**, **α Aur**), là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Ngự Phu, và sáng thứ sáu trên bầu trời đêm, và là ngôi
**Doña Isabel Moctezuma** (tên khai sinh: **Tecuichpoch Ichcaxochitzin**; 1509/1510 – 1550/1551) là con gái của Hoàng đế Aztec Moctezuma II. Bà là vợ của Atlixcatzin, một tlacateccatl, sau trở thành vợ của các hoàng đế
[[Tập tin:Flag of Mexico.svg|thumb| Tập tin:Welterbe.svg Tập tin:UNESCO logo.svg ]] Ủy ban Di sản thế giới là nơi có tầm quan trọng về bảo tồn các di sản văn hoá và tự nhiên được miêu
**Quyền của người đồng tính nữ, đồng tính nam, song tính và chuyển giới** (tiếng Tây Ban Nha: _lesbianas, gays, bisexuales y transexuales_) ở **Mexico** đã mở rộng trong những năm gần đây, phù hợp
Hôn nhân cùng giới được công nhận hợp pháp trên toàn bộ México kể từ 31 tháng 12, 2022. Kết hợp dân sự đã được thực hiện hợp pháp tại Thành phố México và ở
**Đế quốc México** () là một chế độ quân chủ ngắn ngủi và nhà nước thuộc địa sau độc lập đầu tiên ở México. Đây là thuộc địa duy nhất của Đế quốc Tây Ban
Dưới đây là 31 tiểu bang của México, cùng với thành phố México (không phải một tiểu bang) xếp theo diện tích. ## Tên các tiểu bang thuộc Mexico theo vần Anphabet *Hình: Flag of
**Sân bay quốc tế General Mariano Escobedo** là một sân bay quốc tế ở Apodaca, Nuevo León, México. Cùng với Sân bay quốc tế Del Norte, sân bay quốc tế General Mariano Escobedo phục vụ
[[Tập tin:Enfants au travail dans le monde.png|Tỉ lệ lao động trẻ em theo dữ liệu của Ngân hàng Thế giới năm 2006 ]] nhỏ|Một số hình thức của lao động trẻ em tại [[Trung Mỹ,
**Alambre** a'lambre là một món ăn Mexico phổ biến bao gồm bò nướng phủ bởi thịt muối cắt nhỏ, ớt chuông, hành tây, pho mát, salsa và bơ. Người ta thường ăn nó với ngô
**_Captain America: Thế giới mới_** (tiếng Anh: **_Captain America: Brave New World_**) là phim điện ảnh siêu anh hùng Mỹ ra mắt vào năm 2025 dựa trên nhân vật Sam Wilson / Captain America của
**Veracruz** (phát âm tiếng Tây Ban Nha [beɾakɾus]), tên chính thức là Veracruz de Ignacio de la Llave ([beɾakɾuz de iɣnasjo de la ʎaβe]; Veracruz có nghĩa là Chữ thập thật sự) là một trong
Vào sáng ngày 16 tháng 8 năm 1931, một trận động đất mạnh đã xảy ra ở Tây Texas với cường độ lớn nhất theo thang đo Mercalli là VIII (_Trầm trọng_). Đây là trận
Iton **Candelaria** có thể đề cập đến: *Pentacalia candelaria, một loài thực vật có hoa trong họ Cúc. *Leptobasis candelaria, một loài chuồn chuồn trong họ Coenagrionidae. ## *Candelária, một đô thị thuộc bang Rio