Nội chiến Nigeria hay Chiến tranh Nigeria–Biafra (tiếng Anh: Nigerian Civil War, Nigerian–Biafran War hay Biafran War) (6 tháng 7 năm 1967 – 15 tháng 1 năm 1970) là cuộc nội chiến giữa Nigeria và Cộng hòa Biafra, một quốc gia ly khai đã tuyên bố độc lập khỏi Nigeria vào năm 1967. Nigeria do Tướng Yakubu Gowon lãnh đạo, trong khi Biafra do Trung tá Chukwuemeka "Emeka" Odumegwu Ojukwu chỉ huy. Biafra đại diện cho khát vọng chủ nghĩa dân tộc của nhóm dân tộc Igbo, mà nhóm lãnh đạo cảm thấy họ không còn có thể cùng tồn tại với chính phủ liên bang, vốn bị chi phối bởi lợi ích của người Hồi giáo Hausa-Fulanis ở Bắc Nigeria. Cuộc xung đột bắt nguồn từ những căng thẳng chính trị, kinh tế, sắc tộc, văn hóa và tôn giáo xảy ra trước khi Vương quốc Anh chính thức phi thực dân hóa Nigeria từ năm 1960 đến năm 1963. Nguyên nhân trực tiếp của cuộc chiến năm 1966 bao gồm một cuộc đảo chính quân sự, một cuộc phản đảo chính và thảm sát người Igbo ở miền Bắc Nigeria. Kiểm soát việc sản xuất nguồn dầu béo bở ở đồng bằng sông Niger cũng là một nguyên nhân chiến lược quan trọng, và là một nguyên nhân khiến Pháp ủng hộ mạnh mẽ Biafra. Trong hai năm rưỡi của cuộc chiến, có khoảng 100.000 thương vong quân sự tổng thể, trong khi khoảng 500.000 đến 2 triệu thường dân Biafra chết đói.
Cùng với Chiến tranh Việt Nam đang diễn ra đồng thời, Nội chiến Nigeria là một trong những cuộc chiến đầu tiên trong lịch sử loài người được truyền hình cho khán giả toàn cầu. Vào giữa năm 1968, hình ảnh những đứa trẻ Biafra suy dinh dưỡng và chết đói tràn ngập các phương tiện thông tin đại chúng của các nước phương Tây. Hoàn cảnh của những người Biafra chết đói đã trở thành một nguyên nhân gây chú ý chính ở nước ngoài, tạo điều kiện cho sự gia tăng đáng kể nguồn tài trợ và sự nổi bật của các tổ chức phi chính phủ quốc tế (NGO). Biafra đã nhận được viện trợ nhân đạo quốc tế từ dân thường trong cuộc không vận Biafra, một sự kiện đã truyền cảm hứng cho việc thành lập Bác sĩ không biên giới sau khi chiến tranh kết thúc. Vương quốc Anh và Liên Xô là các nước ủng hộ chính của chính phủ Nigeria, trong khi Pháp, Israel (sau năm 1968) và một số quốc gia khác ủng hộ Biafra. Quan điểm chính thức của Hoa Kỳ là trung lập, coi Nigeria là "trách nhiệm của Anh", nhưng một số người giải thích việc từ chối công nhận Biafra là có lợi cho chính phủ Nigeria.
Chiến tranh đã bộc lộ những sai sót trong chủ nghĩa toàn châu Phi ngay từ đầu thời kỳ châu Phi giành độc lập khỏi chủ nghĩa thực dân, thông qua bằng chứng cho thấy các dân tộc châu Phi quá đa dạng để tìm thấy sự thống nhất chung, đồng thời nó cũng bộc lộ những điểm yếu ban đầu của Tổ chức châu Phi Thống nhất. Chiến tranh cũng dẫn đến việc người Igbo bị gạt ra ngoài lề chính trị, vì Nigeria chưa bao giờ có tổng thống người Igbo nào khác kể từ khi chiến tranh kết thúc, khiến một số người Igbo tin rằng họ đang bị trừng phạt bất công vì chiến tranh. Chủ nghĩa dân tộc Igbo đã nổi lên kể từ khi chiến tranh kết thúc, cũng như nhiều nhóm ly khai tân Biafra như Người bản địa Biafra và Phong trào Hiện thực hóa Nhà nước có chủ quyền Biafra.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Nội chiến Nigeria** hay **Chiến tranh Nigeria–Biafra** (tiếng Anh: **Nigerian Civil War**, **Nigerian–Biafran War** hay **Biafran War**) (6 tháng 7 năm 1967 – 15 tháng 1 năm 1970) là cuộc nội chiến giữa Nigeria và
Thuật ngữ **nội chiến** và **chiến tranh trong nước** thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng từ nội chiến được sử dụng nhiều hơn. Nó ám chỉ bất kỳ cuộc xung đột nào
**Nội chiến Syria** là một cuộc nội chiến đang diễn ra ở Syria bắt nguồn từ Cách mạng Syria vào tháng 3 năm 2011 khi hàng loạt các cuộc biểu tình phản đối Bashar al-Assad
**_Captain America: Nội chiến siêu anh hùng_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Captain America: Civil War_**) là phim điện ảnh siêu anh hùng của Mỹ năm 2016 dựa trên nhân vật truyện tranh Captain America của
**Nigeria** (; phiên âm: "Ni-giê-ri-a"), tên chính thức là **Cộng hòa Liên bang Nigeria** (tiếng Anh: _Federal Republic of Nigeria_) là một quốc gia thuộc khu vực Tây Phi và cũng là nước đông dân
**Xung đột miền Bắc Mali**, **Nội chiến Mali** hay **Chiến tranh Mali** đề cập đến các cuộc xung đột vũ trang bắt đầu từ tháng 1 năm 2012 giữa miền bắc và miền nam của
**Chiến dịch Pedestal** (, **Trận chiến giữa tháng Tám**), được người dân Malta gọi là **** (, **Đoàn vận tải Santa Maria**), là một chiến dịch tiếp vận đảo Malta của Hải quân Hoàng gia
**Cộng hòa Guinea Xích Đạo** (phiên âm tiếng Việt: **Ghi-nê Xích Đạo**; tiếng Tây Ban Nha: _República de Guinea Ecuatorial_) là một quốc gia nằm ở bờ biển phía tây của Trung Phi, với diện
**Ném bom trại tị nạn Nigeria 2017** là một vụ oanh tạc vào ngày 17 tháng 1 năm 2017, khi một máy bay phản lực của Không quân Nigeria nhầm ném bom một trại tị
**Mikoyan-Gurevich MiG-17** (tiếng Nga: Микоян и Гуревич МиГ-17; Tên ký hiệu của NATO: **Fresco**) là một máy bay tiêm kích phản lực cận âm sản xuất bởi Liên Xô, được đưa vào sử dụng từ
**Grace Atinuke** (sinh ngày 16 tháng 11 năm 1931) là Hoa hậu đầu tiên của Nigeria năm 1957. ## Tiểu sử Oyelude sinh ra ở bang Kano, Nigeria. Bà học hết chương trình giáo dục
**John Winston Ono Lennon** (tên khai sinh: **John Winston Lennon**; 9 tháng 10 năm 19408 tháng 12 năm 1980) là nam ca sĩ, nhạc sĩ, nhạc công và nhà hoạt động hòa bình người Anh,
**Chimamanda Ngozi Adichie** (sinh ngày 15 tháng 9 năm 1977) là nữ văn sĩ người Nigeria. Các tác phẩm nổi bật bao gồm tiểu thuyết Cẩm Quỳ Tím (2003), Nửa Mặt Trời Vàng (2006), Americanah
:_Đây là bài viết về một kiểu máy bay quân sự Hoa Kỳ còn có tên là **B-26** từ năm 1948 đến năm 1965. Về kiểu máy bay B-26 trong Thế Chiến II xin xem
**_Nigeria’s Next Top Model_** là một sự kiện truyền hình ở Nigeria. Ban đầu chương trình đã được lên kế hoạch là một cuộc thi thực tế nhiều tập như _America's Next Top Model_. Tuy
**Enugu** () là thủ phủ của bang Enugu tại Nigeria, tọa lạc tại đông nam Nigeria. Thành phố có dân số 722.664 theo thống kê 2006 của Nigeria. Cái tên _Enugu_ xuất phát từ tiếng
**Biafra**, tên chính thức **Cộng hòa Biafra**, là một quốc gia tồn tại ở phía đông Nigeria từ 30 tháng 5 năm 1967 đến tháng 1 năm 1970. Quốc gia này trước đây được công
Bản đồ thế giới năm 1980 với các liên minh Bài **Chiến tranh Lạnh (1962-1979)** nói về một giai đoạn trong cuộc Chiến tranh Lạnh từ sau cuộc Khủng hoảng tên lửa Cuba cuối tháng
**_Black Panther: Chiến binh Báo Đen_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Black Panther_**) là một phim của điện ảnh Hoa Kỳ dựa trên nhân vật siêu anh hùng cùng tên của hãng Marvel Comics, sản xuất
**_Sahara: Con tàu tử thần_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Sahara_**) là phim điện ảnh hành động-hài phiêu lưu năm 2005 do Breck Eisner đạo diễn, dựa trên cuốn tiểu thuyết bán chạy cùng tên của
nhỏ|Chiến dịch Cockpit **Chiến dịch Cockpit** là một loạt các cuộc không kích được thực hiện bởi lực lượng hải quân Đồng Minh (các lực lượng đặc nhiệm 69 và 70) vào ngày 19 tháng
**Tòa án Đặc biệt Sierra Leone**, hay "Tòa án đặc biệt" (**SCSL**), còn được gọi là **Tòa án Sierra Leone**, là một cơ quan tư pháp được chính phủ Sierra Leone và Liên hiệp quốc
**Thành Đô Tiêm-7** (tiếng Trung: 歼-7; phiên bản xuất khẩu có tên là **F-7**; tên ký hiệu NATO: **Fishcan**) là một loại máy bay tiêm kích được Trung Quốc sản xuất theo giấy phép của
**Cộng hòa Sierra Leone** (tên phiên âm tiếng Việt: **Xi-ê-ra Lê-ôn**) là một quốc gia nằm ở Tây Phi. Sierra Leone giáp Guinée về phía đông bắc, Liberia về phía đông nam và Đại Tây
**Lịch sử thế giới hiện đại** theo mốc từng năm, từ năm 1910 đến nay. ## Thập niên 1910 * 1910: Bắt đầu cuộc cách mạng México. George V trở thành vua của Vương quốc
**Gambia** (phiên âm tiếng Việt: **Găm-bi-a**), quốc hiệu là **Cộng hòa Gambia** (tiếng Anh: _Republic of The Gambia_) là một quốc gia tại Tây Phi, được vây quanh bởi Sénégal với một đường bờ biển
**Bờ Biển Ngà**, cũng được gọi là **Côte d'Ivoire**, quốc hiệu là **Cộng hòa Bờ Biển Ngà**, là một quốc gia ở Tây Phi. Bờ Biển Ngà giáp với Liberia về phía tây, Guinea và
**Jollof** (), hoặc **cơm** **jollof**, là một món cơm có nguồn gốc từ khu vực Tây Phi. Món ăn thường được chế biến với gạo, cà chua và tương cà chua, ớt, hành tây, gia
**Thế kỷ 20** là khoảng thời gian tính từ ngày 1 tháng 1 năm 1901 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2000, nghĩa là bằng 100 năm. Thế kỷ 20 bị chi phối bởi
**Wole Soyinka** (tên thật là **Akinwande Oluwole Soyinka**; sinh ngày 13 tháng 7 năm 1934) là nhà văn, nhà thơ, nhà viết kịch người Nigeria, ông đã đoạt giải Nobel Văn học năm 1986. ##
**Ngozi Ebere** (sinh ngày 5 tháng 8 năm 1991) là một cầu thủ bóng đá người Nigeria đóng vai trò hậu vệ cho đội bóng Arna-Bjørnar trong giải hạng 1 Féminine và cho đội tuyển
**Cộng hòa Liberia** (tiếng Việt: Li-bê-ri-a) là một quốc gia nằm ở Tây Phi, giáp giới với các nước Sierra Leone, Guinée, và Côte d'Ivoire. Liberia có diện tích là 43.000 dặm vuông anh (111.369 km2)
**Tchad**, quốc hiệu là **Cộng hòa Tchad**, là một quốc gia nội lục tại Trung Phi. Tchad giáp với Libya ở phía bắc, với Sudan ở phía đông, với Cộng hòa Trung Phi ở phía
**L1A1 Self-Loading Rifle,** còn được gọi là **SLR** (Self-Loading Rifle), chỉ định **C1A1** với Quân đội Canada **(C1)** hay ở Mỹ là **"mẫu inch" FAL,** là một phiên bản Anh của Súng trường chiến đấu
**BM-21 "Grad"** () là một loại pháo phản lực bắn loạt tự hành cỡ nòng 122 mm thiết kế tại Liên Xô. Hệ thống cùng với rocket M-210F được phát triển từ những năm 1960 và
**Bác sĩ không biên giới** hay **Y sĩ không biên giới** (tiếng Pháp: _Médecins Sans Frontières_, viết tắt **MSF**; tiếng Anh: _Doctors Without Borders_) là một tổ chức phi chính phủ quốc tế do một
**Janet Febisola Adeyemi** (sinh 16 tháng 7 năm 1958) là tên của một phụ nữ người Nigeria hiện đang giữ chức chủ tịch của tổ chức phụ nữ khai khoáng (tiếng Anh: [http://internationalwim.org/ International Women
**Cạnh tranh ảnh hưởng giữa Ả Rập Xê Út và Iran** (đôi khi được gọi là Chiến tranh Lạnh Ả-rập Xê-út – Iran hay Chiến tranh Lạnh ở Trung Đông) là cuộc đấu tranh đang
**Ireland** (phiên âm: "Ai-len"; phát âm tiếng Anh: ; ), hay còn được gọi chi tiết là **Cộng hòa Ireland** (, ), là một quốc gia ở tây bắc châu Âu, chiếm khoảng 5/6 diện
**Muammar Abu Minyar al-Gaddafi** ( __; còn gọi là **Đại tá Gaddafi**; 7 tháng 6 năm 1942 - 20 tháng 10 năm 2011) đã là lãnh đạo _trên thực tế_ của Libya từ một cuộc
**Ethiopia**, quốc hiệu là **Cộng hòa Dân chủ Liên bang Ethiopia**, là một quốc gia nội lục ở vùng sừng châu Phi giáp với Eritrea về phía bắc, Djibouti về phía đông bắc, Somalia về
**Chioma Kanu Agomo** là một giáo sư luật người Nigeria tại Đại học Lagos với chuyên ngành về luật hợp đồng, luật công nghiệp, luật bảo hiểm và giới và luật. ## Giáo dục và
**Chiến dịch Nghìn Tỷ Cây Xanh** (từ nguyên Anh ngữ: **Trillion Tree Campaign**) là chiến dịch vận động trồng cây xanh cho Trái Đất, được phát động và hưởng ứng trên phạm vi toàn cầu.
**Ilyushin Il-28** là một máy bay ném bom phản lực ban đầu được chế tạo cho Không quân Xô viết và là chiếc đầu tiên kiểu như vậy đi tới giai đoạn sản xuất hàng
thumb|Tổng thống Nga [[Vladimir Putin và Vua Ả Rập Xê Út Salmán bin Abdulaziz tại Điện Kremli, 2017.]] Vào ngày 8 tháng 3 năm 2020, Ả Rập Xê Út đã bắt đầu một cuộc chiến
**Guiné-Bissau** (phiên âm Tiếng Việt: **Ghi-nê Bít-sau**), tên đầy đủ là **Cộng hòa Guiné-Bissau** (tiếng Bồ Đào Nha: _República da Guiné-Bissau_) là một quốc gia ở Tây Châu Phi và là một trong những nước
**_Conflict Zone_** (tên đầy đủ là **_Conflict Zone: Modern War Strategy_**) là trò chơi chiến lược thời gian thực lấy bối cảnh chiến tranh hư cấu trong tương lai do hãng MASA Group phát triển
nhỏ|Quang cảnh Bioko nhìn từ không gian **Bioko** (cũng viết là **Bioco**, tại châu Âu theo truyền thống gọi là **Fernando Pó**) là một hòn đảo nằm cách 32 km của ngoài khơi bờ biển Tây
**Người nội di tản** hay **người di cư trong nước** (; viết tắt: _IDP_) là người bị buộc phải rời khỏi nhà của họ nhưng vẫn ở trong biên giới của đất nước họ. Họ
thumb|Theo chiều kim đồng hồ: Trận động đất Tonghai 1970; [[Apollo 13; Giải vô địch bóng đá thế giới 1970; Trận động đất Ancash 1970/1970 trận lở tuyết ở Huascarán Ohsumi; Vụ cướp Dawson's Field;