phải|nhỏ|250x250px| [[Phân ngựa và cỏ khô là mạt vụn dùng làm phân chuồng. ]]
Mạt vụn (chữ Anh: Detritus, chữ Trung: 碎屑, Hán - Việt: toái tiết) là một loại thành phần của đá trầm tích hoặc vật trầm tích, nó là sản phẩm của phong hoá cơ học của đá mẹ. Về phương diện sinh vật học, thì dùng cho biểu thị mảnh vụn của cơ thể sinh vật, xương thừa hoặc vật chất bài tiết và sản vật phân giải phổ biến của chúng nó. Trên thật tế, bên trong chúng nó luôn luôn có vi sinh vật trộn lẫn, công việc đứt rời đối với chúng nó vừa mới là đầu mối sự việc, hơn nữa thao tác đứt rời và xử lí là hợp lí hay không vẫn đợi để được thương lượng, do đó chữ mạt vụn được nói đến phần nhiều chỉ tất cả mà bao hàm trong số đó.
Thuật ngữ sinh vật học
T. R. Parsons và H. Seki (1970) đề nghị đem vi sinh vật và mảnh vụn cùng sản vật phân giải cùng nhau gọi là mạt vụn (detritus), nhưng mà bỏ đi vi sinh vật gọi là mảnh thừa hữu cơ (organic debris), nhưng mà vẫn chưa được tiếp thu rộng khắp. Bất luận trong lục địa và nước mạt vụn đều đến nơi nào đó để tồn tại, hơn nữa số lượng cũng nhiều. Nó là trung tâm của hoạt động vi sinh vật như vi khuẩn, đồng thời cũng đang chiếm cứ vị trí trọng yếu ở trong chuỗi thực vật. Ngoài ra, mạt vụn trong nước lại gọi là vật phù du (tripton).
Thuật ngữ địa chất học
Mạt vụn (chữ Anh: Detritus hoặc Clast) là chỉ vật chất vụn, nhỏ mà chủ yếu đến từ đá mẹ của vùng khởi nguyên hoặc vật trầm tích cố kết - cố kết yếu kém trải qua nơi tác dụng phong hoá vật lí hoặc phá huỷ cơ học mà hình thành, kết cấu vật chất hoặc thành phần hoá học của nó chưa có biến hoá khá lớn. Thường thấy có mạt vụn nguồn lục địa, mạt vụn nội và mạt vụn núi lửa. Thành phần hợp thành chủ yếu là các nham thạch như đá mạt vụn, đá muối cácbônát mạt vụn và đá mạt vụn núi lửa. Nó có thể là khoáng vật đơn chiếc, cũng có thể là bản chất nham thạch, người đi trước gọi là mạt vụn khoáng vật, người đi sau gọi là vụn đá.
Mạt vụn nguồn lục địa
Mạt vụn nguồn lục địa (chữ Anh: Terrigenous clast) là chỉ vật chất vụn, nhỏ do đá mẹ của nguồn lục địa trải qua phong hoá vật lí hoặc phá huỷ cơ học mà hình thành.
Trong khoáng vật của mạt vụn nguồn lục địa thường thấy nhất dùng thạch anh. Trừ thạch anh đơn tinh thể ra, thường thấy thạch anh đa tinh thể do mấy viên thạch anh hoặc rất nhiều thạch anh hạt cực kì nhỏ hợp thành; trong khoáng vật loại đá fenspat thường thấy dùng đá microclin, trong đá plagiocla thì đá anbit vượt qua xa đá anorthit; mạt vụn loại mica thông thường dùng mica trắng là chính; trong khoáng vật nặng thường thấy như là khoáng vật thứ yếu ở bên trong đá mắc-ma và đá biến chất, ví dụ đá zircon, đá rutin, v.v; mạt vụn nham thạch là hòn vụn nham thạch do đá mẹ làm vỡ vụn hình thành.
Căn cứ vào kích thước của hạt viên mạt vụn, mạt vụn nguồn lục địa có thể chia làm bốn loại:
Đá sỏi: đường kính mạt vụn lớn hơn 2 milimét.
Đá cát: đường kính mạt vụn từ 2 đến 0,005 milimét.
Cát bột: đường kính mạt vụn từ 0,05 đến 0,005 milimét.
Bùn: đường kính mạt vụn nhỏ hơn 0,005 milimét.
Phần nhiều sinh sản ở khu vực ven biển của biển nông nhiệt đới.
Mạt vụn núi lửa
Mạt vụn núi lửa (chữ Anh: Pyroclast hoặc Tephra) là mạt vụn của mắc-ma gặp lạnh ngưng kết vào lúc núi lửa phun bắn ra cùng mạt vụn ở bên trong đường thông suốt của núi lửa và mạt vụn nham thạch ở chung quanh bức vách. Nó bao gồm tinh thể đơn chiếc, mạt tinh thể, mạt thủy tinh, mạt đá, hình trạng của chúng nó không có nhận lấy sửa đổi của tác dụng tích tụ chất đống lại lần nữa vào khoảng thời thời gian sau. Mạt vụn núi lửa lớn nhỏ bất nhất, tính chất của hình thái và đá nguyên thủy có quan hệ nhất định, nguyên lúc đầu là nham thạch mang tính mềm và dai thay đổi lần lượt rồi mở rộng khá là trơn bóng tròn, nham thạch mang tính giòn thì hiện ra hình dạng góc cạnh vả lại vết vỡ có hình dạng vỏ ngao vỏ hến. Mạt vụn núi lửa là đá núi lửa ngưng kết vào giai đoạn thời kì đầu, nham thạch ở chung quanh đường thông suốt của núi lửa và nham thạch ở đáy móng của núi lửa bị phá nổ xé vỡ và sụp đổ đập vỡ vào lúc núi lửa phun ra mà biến thành.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
phải|nhỏ|300x300px| Một vật mạt vụn núi lửa (chọn lấy từ bang [[California, Hoa Kỳ). ]] nhỏ|Vật mạt vụn núi lửa ở Bờ biển Brown, [[châu Nam Cực (năm 2016).]] **Vật mạt vụn núi lửa** (chữ
phải|nhỏ|250x250px| [[Phân ngựa và cỏ khô là mạt vụn dùng làm phân chuồng. ]] **Mạt vụn** (chữ Anh: _Detritus_, chữ Trung: 碎屑, Hán - Việt: toái tiết) là một loại thành phần của đá trầm
nhỏ|350x350px phải|nhỏ|300x300px|Nhà địa chất học của [[Cục Khảo sát Địa chất Hoa Kỳ|Cục Điều tra địa chất Hoa Kỳ kiểm tra khối đá của đá bọt ở cạnh ven của dòng mạt vụn núi lửa
nhỏ|300x300px| Luồng mạt vụn núi lửa của [[núi lửa Mayon ở nước Cộng hoà Philippines, năm 1984. ]] **Luồng mạt vụn núi lửa** (chữ Anh: Pyroclastic flow) là luồng khí hơi tốc độ cao lúc
nhỏ|[[Địa tầng|Tầng đất chứa tro núi lửa của núi lửa Akahoya bạo phát biểu thị bằng màu da cam, ở vào di chỉ Uenohara của thành phố Kirishima, tỉnh Kagoshima, Nhật Bản.]] **Mạt vụn núi
phải|nhỏ|340x340px| Sỏi núi lửa ở [[Kīlauea|núi lửa Kīlauea. ]] **Sỏi núi lửa** (chữ Anh: Lapilli) là vật mạt vụn núi lửa có đường kính ở vào khoảng giữa 2 - 64 milimét, sỏi núi lửa
nhỏ|Đạn núi lửa hình dạng chuỳ kéo sợi của núi lửa Capelinhos ở đảo Faial, [[Açores|quần đảo Açores, Bồ Đào Nha.]] nhỏ|Đạn núi lửa của [[Nón núi lửa|nón bã núi lửa ở Khu bảo tồn
nhỏ|Núi lửa [[Sabancaya, Peru năm 2017]] nhỏ|Dãy núi lửa [[Cordillera de Apaneca tại El Salvador. Quốc gia này có 170 núi lửa, 23 đang hoạt động, gồm hai hõm chảo, một trong hai là siêu
nhỏ| [[Núi lửa Mayon ở Philippines có nón núi lửa đối xứng. ]] **Nón núi lửa** (chữ Anh: _Volcanic cone_) là gò núi do vật chất phun ra của núi lửa tích tụ và chất
thumb|upright=1.4|[[Đất xấu khắc vào đá phiến sét dưới chân cao nguyên Bắc Caineville, Utah, trong đèo được khắc bởi sông Fremont và được gọi là the Blue Gate. Grove Karl Gilbert đã nghiên cứu các
**Nevado del Ruiz** (), còn được gọi là **La Mesa de Herveo** () là một ngọn núi lửa trên biên giới tỉnh Caldas và Tolima ở Colombia, cách thủ đô Bogotá khoảng 129 km (80 mi) về
**Núi Melbourne** là một núi lửa dạng tầng cao 2733 mét ở Victoria Land, Nam Cực, giữa vịnh Wood và vịnh Terra Nova. Nó là một ngọn núi dài với đỉnh hõm chảo chứa đầy
nhỏ|Thung lũng Calchaquí ở [[Argentina.]] nhỏ|Hẻm núi hình chữ U ở [[Vườn quốc gia Glacier (Hoa Kỳ)|vườn quốc gia Glacier, bang Montana, Hoa Kỳ.]] nhỏ|Hẻm núi Romsdalen ở Tây Na Uy có vách núi dốc
**Núi Trường Bạch**, còn gọi là **núi Bạch Đầu**, **núi Paektu**, là một ngọn núi dạng núi lửa nằm trên biên giới giữa Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên và Trung Quốc. Với
Thiết kế chắc chắn, nhỏ gọn, có vành chắn kim loại an toàn Máy cắt gỗ Tolsen 79532 1300Wsở hữu kiểu thiết kế nhỏ gọn, trọng lượng máy chỉ nặng khoảng 3.4 kg, kèm theo
**Napoli** (; tiếng Hy Lạp cổ đại: Νεάπολις – _Neapolis_ có nghĩa là "_thành phố mới_", còn phổ biến với tên gọi **Naples** trong tiếng Anh và tiếng Pháp) là thành phố lớn thứ ba
[[Tập_tin:Hawaiian_Eruption-numbers.svg|phải|nhỏ|250x250px|Sơ đồ phun bắn ra kiểu Hawaii: 1. Cột phun bắn ra; 2. Suối phun dung nham; 3. Miệng núi lửa; 4. Hồ dung nham; 5. Lỗ phun khí núi lửa; 6. Dòng dung nham;
là Thiên hoàng thứ 62 của Nhật Bản theo danh sách kế thừa truyền thống. Húy Thành Minh (Nariakira). Triều đại của Murakami kéo dài từ năm 946 cho đến khi ông chết vào năm
**_Astropecten polyacanthus_** là tên của một loài sao biển thuộc họ Astropectinidae. Chúng là loài phân bố rất rộng khi so sánh với các loài cùng chi. Người ta thấy chúng sinh sống ở khắp
**Dãy Cascade** (tiếng Anh: **' hay **' (ở Canada)) là một dãy núi kéo dài nằm đối diện với bờ biển thuộc khu vực phía tây của Bắc Mỹ, giữa tiểu bang California, Oregon, Washington
**Khối núi lửa** (chữ Anh : _Volcanic block_) là khối đá góc cạnh sắc bén và có đường kính lớn hơn 64 milimét (2,5 inxơ). Thành phần của khối núi lửa thông thường là dung
**Sao Thủy** (tiếng Anh: **Mercury**) hay **Thủy Tinh** (chữ Hán: 水星) là hành tinh nhỏ nhất và gần Mặt Trời nhất trong tám hành tinh thuộc hệ Mặt Trời, với chu kỳ quỹ đạo bằng
**_The Other Final_** là một bộ phim tài liệu năm 2003 do làm đạo diễn. Bộ phim có nội dung về trận đấu bóng đá giữa Bhutan và Montserrat, hai đội bóng có thứ hạng
Núi lửa Taal ở Philippines đã phun trào bắt đầu vào ngày 12 tháng 1 năm 2020. Viện Núi lửa và địa chấn học Philippines (PHIVOLCS) đã đưa ra Cảnh báo cấp 4, cho thấy
**Felsic** là một thuật ngữ địa chất dùng để chỉ các khoáng vật silicat, mác ma và đá giàu các nguyên tố nhẹ như silic, oxy, nhôm, natri, và kali. Thuật ngữ trên là sự
**Io** (IPA: ˈaɪoʊ; tiếng Hy Lạp: Ῑώ) là vệ tinh tự nhiên nằm phía trong cùng trong số bốn vệ tinh Galileo của Sao Mộc và với đường kính 3.642 kilômét, là vệ tinh lớn
**Herculaneum** () là một thành phố cổ xưa ngày nay là đô thị Ercolano, ở Campania, Ý. Thành phố đã bị phá hủy và bị chôn vùi dưới lớp tro đá núi lửa và trong
**_Acanthurus tennentii_** là một loài cá biển thuộc họ Cá đuôi gai, có chiều dài tối đa 31 cm (12 in). Nó được tìm thấy ở vùng biển nhiệt đới và cận nhiệt đới tại Ấn Độ
thumb|[[Nhà núi lửa học lấy mẫu dung nham bằng búa đá và xô nước]] **Núi lửa học** là ngành khoa học nghiên cứu về núi lửa, dung nham, magma, và các hiện tượng địa chất,
**Trầm tích nửa biển khơi** hoặc **trầm tích bán biển khơi** là một loại trầm tích biển; bao gồm các hạt kích thước bột và sét, là loại vật liệu có nguồn gốc lục địa
nhỏ| Cừu ăn các mô thực vật có chứa nồng độ carbon cao so với nồng độ nitơ và phosphor (tức là tỷ lệ _C: N: P_) cao. Để tăng trưởng và phát triển, các
nhỏ|Khí núi lửa xâm nhập vào khí quyển với bụi và mạt vụn trong vụ phun trào núi lửa ở Augustine, 2006. nhỏ| Vụ phun trào [[núi St. Helens ]] **Khí núi lửa** là khí
nhỏ|**Đá hình hạch** từ Đài hoa Burgsvik trở lên trên ([[Kỷ Silur|Kỉ Silua) ở phía nam tỉnh Gotland, nước Thuỵ Điển. Đường kính của hoa lớn là 02 cm.]] nhỏ|**Đá hình hạch** hình thành ở
**Đường khâu nối**, hoặc gọi **đới khâu**, thuật ngữ địa chất học, là khu vực kết hợp do sự va đụng của hai mảng lục địa, là một trong những ranh giới mảng. Khi hai
**Bồn địa Fergana**, hoặc gọi **thung lũng Fergana**, là bồn địa sơn gian nằm giữa dãy núi Thiên Sơn và dãy núi Gissar - Alay, ở vào khu vực giáp giới ba nước Uzbekistan, Tajikistan
nhỏ| Rãnh trên sàn hố mặt trăng [[Gassendi (hố)|Gassendi, chụp từ Apollo 16.]] nhỏ| Rãnh [[Mamers Valles trên Sao Hỏa.]] nhỏ| [[Rima Ariadaeus được xếp vào loại rãnh thẳng (graben) và có chiều dài hơn
**_Không_** (tên tiếng Anh: **_Nope_**) là một bộ phim điện ảnh Mỹ thuộc thể loại kinh dị – khoa học viễn tưởng công chiếu vào năm 2022 do Jordan Peele viết kịch bản, đạo diễn
**Caloris Planitia** () là một đồng bằng nằm trong một hố va chạm lớn trên Sao Thủy, có tên không chính thức là **Caloris**. "Calor" trong tiếng Latinh có nghĩa là "nhiệt". Sở dĩ đặt
**_Astatotilapia calliptera_** là loài cá hoàng đế thuộc tông Haplochromini ở vùng đông nam châu Phi. ## Mô tả Cá thể _Astatotilapia calliptera_ đực có môi màu xanh và một đường tối đi qua mắt
**Đảo Antsiferov** () còn được gọi là **Shirinki** (; tiếng Nhật: 林島, S**hirinki-tō**) là một hòn đảo núi lửa không có người ở nằm trong chuỗi quần đảo phía bắc thuộc quần đảo Kuril nằm
nhỏ|Archaster typicus **_Archaster typicus_** là tên của một loài sao biển thuộc họ Archasteridae. Chúng sinh sống tại vùng nước nông của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Chúng ăn mạt vụn và bất
nhỏ|Hình ảnh _Luidia senegalensis_. **_Luidia senegalensis_** là tên của một loài sao biển nhiệt đới thuộc họ Luidiidae. Người ta phát hiện ra loài sao biển này ở vùng biển phía tây Đại Tây Dương.
**Lam Ai Cập** hay **xanh Ai Cập** là tên gọi để chỉ màu có từ **bột màu lam Ai Cập** hay **calci đồng silicat** (CaCuSi4O10 hoặc CaOCuO(SiO2)4 (calci đồng tetrasilicat)), một bột màu được sử
Núi Vesuvius, một núi lửa dạng tầng tọa lạc tại Ý, phun trào vào khoảng chiều ngày 24/08 năm 79 công Nguyên thuộc một trong những vụ phun trào núi lửa tồi tệ nhất trong
nhỏ|phải|Một con [[lợn hoang ở Mỹ, chúng xuất hiện từ thế kỷ 16, đến nay ba phần tư số bang với hơn hơn 5 triệu con lợn hoang đang sống, chúng gây nên thiệt hại
**Nhà Liêu** hay **Liêu triều** ( 907/916-1125), còn gọi là nước **Khiết Đan** (契丹國, đại tự Khiết Đan: Tập tin:契丹國.png) là một triều đại phong kiến do người Khiết Đan kiến lập trong lịch sử
nhỏ|300x300px|Bản đồ miêu tả chiến tranh Kim–Tống **Chiến tranh Kim – Tống** là một loạt các cuộc xung đột giữa nhà Kim (1115–1234) của người Nữ Chân và nhà Tống (960–1279) của người Hán. Năm
hay **mạt trà** là phần bột nghiền mịn của lá trà xanh được trồng và chế biến đặc biệt, được tiêu thụ theo truyền thống tại Đông Á. Mạt trà nguyên bản có màu nâu,
**_Tam quốc chí_** (giản thể: 三国志; phồn thể: 三國志; Wade-Giles: _Sanguo Chih_; bính âm: _Sānguó Zhì_), là một sử liệu chính thức và có căn cứ về thời đại Tam Quốc của Trung Quốc từ
**Cà phê** (bắt nguồn từ tiếng Pháp: _café_ [/kafe/]) là một loại thức uống được ủ từ hạt cà phê rang, lấy từ quả của cây cà phê. Các giống cây cà phê được bắt