Lý Huỳnh (tên thật: Giuse Đaminh Lý Kim Tuyền, 24 tháng 2 năm 1942 – 22 tháng 10 năm 2020) là một võ sư Việt Nam từng được xếp vào nhóm "Nam Kỳ tứ tú" (4 ngôi sao sáng xứ Nam Kỳ) ở miền Nam Việt Nam trước 1975. Ông nổi tiếng với chiêu "Liên hoàn bát cước" (Tung người đá 8 cước trên không) và từng thách đấu công khai với huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long.
Ông là võ sư chưởng môn của lò võ Huỳnh Tiền có danh tiếng ở Sài Gòn từ thời Chiến tranh Đông Dương và Chiến tranh Việt Nam, từng đào tạo ra nhiều võ sĩ thượng đài với các võ sĩ người Pháp, người Mỹ, người Thái, người Miên, người da đen. Ông cũng đồng thời là một diễn viên và nhà sản xuất điện ảnh, được nhà nước Việt Nam phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân.
Ông là cha của Lý Hùng, diễn viên võ thuật và nghệ sĩ danh tiếng trong thời kỳ xã hội hóa tư nhân hóa điện ảnh.
Lý Huỳnh là một tín hữu Công giáo Rôma, ông có tên thánh là Giuse Đa Minh.
Nghiệp võ
Lý Huỳnh sinh ngày 24 tháng 2 năm 1942 tại huyện Bình Minh, tỉnh Vĩnh Long, trong một gia đình người Hoa giỏi võ. Ngoài việc học võ với cha, Lý Huỳnh còn học võ Thiếu Lâm, võ cổ truyền Tây Sơn Bình Định, và Quyền Anh với các võ sư Hai Yến, Huỳnh Đạt Dân, Huỳnh Tiền.
Từ năm 1957 đến 1964, Lý Huỳnh thượng đài 6 trận về Quyền Anh và thắng 3 trận, trong đó có trận đấm ngã đối thủ Lyauté Francoise, võ sĩ da đen vô địch quân đội Pháp và các trận thắng võ sĩ nổi tiếng Anh Thạch, Mạch Trung Phương vô địch 6 tỉnh miền Trung.
Năm 1965, ông bắt đầu mở trường dạy võ, và từ đây đã đào tạo nhiều võ sĩ giỏi với tên gọi bắt đầu bằng hai từ "Lý Huỳnh", như: Lý Huỳnh Cường, Lý Huỳnh Yến v.v.
Do những đóng góp trong sự nghiệp đào tạo, Lý Huỳnh đã được Tổng nha Thanh niên (thuộc Bộ Văn hóa Giáo dục và Thanh niên của Việt Nam Cộng hòa) tặng bằng danh dự cho thành tích "đào tạo nhiều võ sĩ ưu tú cho làng đấm Việt Nam" cùng với ba võ sư: Từ Thiện Hồ Văn Lành, Nguyễn Xuân Bình và Trần Xil, và từ đó giới võ thuật gọi bốn võ sư nhận phần thưởng của Tổng nha Thanh niên là "Tứ Tú" (bốn ngôi sao) nối tiếp xứng đáng cho "Tam Nhật" (Hàn Bái, Ba Cát, Bảy Mùa) và "Tam Nguyệt" (Trương Thanh Đăng, Quách Văn Kế, Vũ Bá Oai).
Năm 1973, ông công khai thách đấu với Lý Tiểu Long trên truyền hình, sự kiện này được báo chí Việt Nam và Hồng Kông đưa tin, tuy nhiên Lý Tiểu Long chưa kịp nhận lời thì đã qua đời sau đó không lâu.
Diễn viên điện ảnh
Từ năm 1972 đến năm 1989, Lý Huỳnh tham gia đóng phim Việt Nam và trở thành người Việt đầu tiên đưa võ vào điện ảnh Việt Nam thành công. Lý Huỳnh quan niệm rằng đóng phim võ thuật không có nghĩa là chỉ biểu diễn các màn võ đơn điệu, mà diễn viên còn phải biết đi sâu vào tính cách, tâm lý nhân vật. Bởi vậy, trước khi diễn ông luôn nghiên cứu kỹ tính cách nhân vật, quan sát những mẫu người thật ở ngoài đời, hoà trộn với bản ngã, tài năng để làm vai diễn trở nên sống động. Đến ngày trưa 24 tháng 10 năm 2020, linh cữu của ông được đi an táng tại Nghĩa trang Phúc An Viên, Quận 9, Thành phố Hồ Chí Minh.
Gia đình
Vợ: Đoàn Thị Nguyên (Bà Lan)
Con trai: diễn viên Lý Hùng - đạo diễn phim, doanh nhân Lý Sơn (Lý Điền Sơn)
*Con gái: diễn viên Lý Hương, doanh nhân Lý Thanh, doanh nhân Lý Nga, ca sĩ Lý Hồng
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Lại Lý Huynh** (sinh ngày 16 tháng 5 năm 1990) là một vận động viên cờ tướng người Việt Nam, đạt danh hiệu đặc cấp quốc tế đại sư. Lại Lý Huynh từng giành chức
**Lý Huỳnh** (tên thật: **Giuse Đaminh Lý Kim Tuyền**, 24 tháng 2 năm 1942 – 22 tháng 10 năm 2020) là một võ sư Việt Nam từng được xếp vào nhóm "Nam Kỳ tứ tú"
**Lý Chấn Phiên**, thường được biết đến với nghệ danh **Lý Tiểu Long** (tiếng Trung: 李小龍, tiếng Anh: _Bruce Lee,_ 27 tháng 11 năm 1940 – 20 tháng 7 năm 1973), là một cố võ
**_Tây Sơn hào kiệt_** là một bộ phim lịch sử cổ trang của hãng phim Lý Huỳnh phối hợp cùng hãng phim Thanh Niên sản xuất, công chiếu tại các rạp trên toàn quốc Việt
**Tập đoàn Hoa Nghị huynh đệ** (Tiếng Anh: **_Huayi Brothers Media Corporation_**) hay còn gọi là **Hoa Nghị huynh đệ ảnh nghiệp**, là tập đoàn điện ảnh và giải trí Trung Quốc. Tập đoàn được
**Văn hóa Sa Huỳnh** là một nền văn hóa khảo cổ được xác định ở vào khoảng năm 1000 TCN đến cuối thế kỷ thứ 2. Nền văn hóa Sa Huỳnh là một trong ba
**Lưu huỳnh tetrafluoride** là một hợp chất vô cơ với công thức hóa học **SF4**. Hợp chất này tồn tại dưới dạng khí ở các điều kiện chuẩn. Nó là một chất ăn mòn, giải
Kính hiển vi huỳnh quang (_Fluorescence microscope_) là một kỹ thuật hiển vi quang học, trong đó sử dụng hiệu ứng phát huỳnh quang của vật mẫu để tạo ra hình ảnh, để nghiên cứu
**Huỳnh Hữu Nghĩa** là thị trấn huyện lỵ của huyện Mỹ Tú, tỉnh Sóc Trăng, Việt Nam. ## Địa lý Thị trấn Huỳnh Hữu Nghĩa nằm ở trung tâm huyện Mỹ Tú, có vị trí
phải|nhỏ|Đèn huỳnh quang dạng thu nhỏ loại mới và dạng ống dài loại cũ **Đèn huỳnh quang** hay gọi đơn giản là **đèn tuýp** (hay **đèn ống**) gồm điện cực (wolfram) và vỏ đèn phủ
**Lưu huỳnh** (tên khác: **_Sulfur_** (đọc như _"Xun-phu"_), **_lưu hoàng_** hay **_diêm sinh_**) là nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn có ký hiệu **S** và số nguyên tử 16. Nó là một phi
**Bảo tàng Văn hoá Sa Huỳnh** nằm tại số 149 đường Trần Phú, thành phố Hội An là một trong những nơi hiếm hoi ở Quảng Nam trưng bày các hiện vật về đời sống,
**Cao Ly Thần Tông** (Hangul: 고려 신종; chữ Hán: 高麗 神宗; 11 tháng 8 năm 1144 – 15 tháng 2 năm 1204, trị vì 1197 – 1204) là quốc vương thứ 20 của vương triều
**Huỳnh Thúc Kháng** (chữ Nho: 黃叔沆, 1 tháng 10 năm 1876 – 21 tháng 4 năm 1947), tự **Giới Sanh**, hiệu **Mính Viên** (hay đôi khi được viết là **Minh Viên**), là một chí sĩ
**Huỳnh Thị Chiến Hòa** (sinh ngày 18 tháng 4 năm 1973) là nữ chính trị gia nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Bà hiện là Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy
**Nicôla Huỳnh Văn Nghi** (1927–2015) là một Giám mục Công giáo người Việt, từng giữ chức Giám mục phụ tá Tổng giáo phận Sài Gòn, rồi Giám mục chính tòa Giáo phận Phan Thiết và
**Huỳnh Ngọc Lập** (sinh ngày 17 tháng 5 năm 1993), thường được biết đến với nghệ danh **Huỳnh Lập**, là một nam diễn viên, nghệ sĩ hài, doanh nhân kiêm nhà làm phim người Việt
phải|nhỏ|Cửa biển Sa Huỳnh nhìn từ Quốc lộ 1 vào năm 2016 **Sa Huỳnh** là một cửa biển ở phía nam tỉnh Quảng Ngãi, nơi đầm Nước Mặn thông ra Biển Đông và cũng là
**Huỳnh Anh** (2 tháng 1 năm 1932 – 13 tháng 12 năm 2013) là nhạc sĩ kiêm nhạc công nổi tiếng trước năm 1975. của Việt Nam Cộng hòa Ông là tác giả của một
**Cao Ly Minh Tông** (Hangul: 고려 명종, chữ Hán: 高麗 明宗; 8 tháng 11 năm 1131 – 3 tháng 12 năm 1202, trị vì 1170 – 1197) là quốc vương thứ 19 của Cao Ly.
**Giacôbê Huỳnh Văn Của** (1915–1995) là một Giám mục của Giáo hội Công giáo tại Việt Nam Ông nguyên là Giám mục phó Giáo phận Phú Cường trong khoảng thời gian từ năm 1976 đến
**Huỳnh Dịch Bân** (, ; sinh ngày 13 tháng 1 năm 2000), có tên khai sinh là **Huỳnh Hy Hoằng** (黃熙泓). Là nam ca sĩ và diễn viên Hồng Kông, thí sinh top 9 của
**Huỳnh Tiền** (1916–1996) tên thật là **Huỳnh Văn Tiền**, là một đại võ sư nổi tiếng người Việt Nam bộ môn quyền Anh. Ông là người đào tạo ra nhiều thế hệ võ nổi tiếng
**Lưu huỳnh tetrachloride** là một hợp chất vô cơ với công thức hóa học **SCl4**. Nó thường thu được dưới dạng một chất rắn màu vàng nhạt không ổn định. SF4, tương ứng là một
**Lưu huỳnh trioxide** (còn gọi là _anhydride sunfuric_, _sulfur trioxide_) là một hợp chất vô cơ với công thức hóa học **SO3**. Nó là chất lỏng không màu, tan vô hạn trong nước và axit
**Huỳnh Công Lý** (sinh năm 1958) là Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao người Việt Nam. Ông hiện là Chánh tòa Tòa lao động Tòa án nhân dân cấp cao tại Thành phố
**Huỳnh Văn Tí** (sinh ngày 12 tháng 10 năm 1956) là chính trị gia người Việt Nam. Ông từng là Thứ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, đại biểu Quốc hội Việt Nam
**Huỳnh Thành Đạt** (sinh ngày 26 tháng 8 năm 1962) là một chính trị gia. Ông hiện là Ủy viên Trung ương Đảng khóa XIII, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương.
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Huỳnh Thế Kỳ** (1 tháng 6 năm 1956 – 17 tháng 4 năm 2020) là Thiếu tướng Công an nhân dân Việt Nam, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Quốc
**Lý Hùng** (sinh ngày 22 tháng 2 năm 1969) là một diễn viên điện ảnh kiêm ca sĩ của Việt Nam. Anh từng nổi danh trong giới diễn viên điện ảnh Việt Nam thập niên
**Cao Ly Tĩnh Tông** (Hangeul: 고려 정종, chữ Hán: 高麗 靖宗; 31 tháng 8 năm 1018 – 24 tháng 6 năm 1046, trị vì 1034 – 1046) là vua thứ 10 của vương triều Cao
**Huỳnh Đức Bửu** (15 tháng 4 năm 1917 – 20 tháng 7 năm 2012) là thẩm phán và quan chức Việt Nam Cộng hòa, từng giữ chức Tổng trưởng Bộ Tư pháp dưới thời Đệ
**Suy đoán của Lý Mễ** (Tiếng Trung Quốc: **李米的情想**, Tiếng Anh: **The Equation of Love and Death**) là bộ phim tâm lí xã hội kết hợp hình sự của Trung Quốc ra mắt năm 2008
**Huỳnh Ngọc Trảng** (1905–?) là một nhà cách mạng Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy đầu tiên của tỉnh Trà Vinh. ## Thân thế Huỳnh Ngọc Trảng sinh ra tại Bắc Ninh, có tên là
nhỏ|Ông Trần Văn Lý Ông **Trần Văn Lý** (陳文理, 1901 – 1970) là một nhân sĩ, chính khách Việt Nam, quan nhà Nguyễn thời kỳ cuối, cựu Tổng đốc bốn tỉnh Tây nguyên, Thủ hiến
thumb|upright|[[Wilhelm Röntgen (1845–1923), người đầu tiên nhận giải Nobel Vật lý.]] Mặt sau huy chương giải Nobel vật lý **Giải Nobel Vật lý** là giải thưởng hàng năm do Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng
**Lý** (李) là một họ của người Đông Á. Họ này tồn tại ở các nước Trung Quốc ("Li/Lee"), Hàn Quốc ("Lee", "I", "Yi" hoặc "Rhee") và Bắc Triều Tiên ("Ri" ), Đài Loan ("Lee"),
nhỏ|[[Máy ly tâm phòng thí nghiệm]] **Ly tâm** (tiếng Anh: **Centrifugation**) là quá trình cơ học liên quan đến sử dụng lực ly tâm để phân tách các hạt khỏi dung dịch theo kích thước,
**Xử lý nước thải công nghiệp** bao gồm các cơ chế và quy trình sử dụng để xử lý nước thải được tạo ra từ các hoạt động công nghiệp hoặc thương mại. Sau khi
Trong vật lý lý thuyết, **Lý thuyết trường lượng tử** (tiếng Anh: **quantum field theory**, thường viết tắt QFT) là một khuôn khổ lý thuyết để xây dựng các mô hình cơ học lượng tử
**Lý Sơn** là một Đặc Khu (trước đây là Huyện đảo) thuộc tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam. Trước đây, Lý Sơn được gọi là **Cù lao Ré**, theo cách lý giải của dân gian là
phải|nhỏ|Thùng rác xanh tại [[Berkshire, Anh]] **Quản lý chất thải** (tiếng Anh: _Waste management_) là việc thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế, loại bỏ hay thẩm tra các vật liệu chất thải. Quản
**Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp** hay** Ủy ban Quản lý vốn nhà nước** là cơ quan thuộc Chính phủ Việt Nam; được Chính phủ giao thực hiện quyền, trách nhiệm
**Tâm lý học học đường** là một lĩnh vực áp dụng các nguyên tắc của tâm lý giáo dục, tâm lý học phát triển, tâm lý học lâm sàng, tâm lý học cộng đồng và
**Lý Thi Hoa** (, sinh ngày 12 tháng 2 năm 1981), nghệ danh trước đây là **Lý Thi Vận**, là một nữ diễn viên kiêm ca sĩ người Canada gốc Hồng Kông. Cô từng là
**Lý sinh học** (hay _vật lý sinh học_) là môn khoa học liên ngành, ứng dụng lý thuyết và phương pháp của khoa học vật lý vào các vấn đề sinh học. Lý sinh học
**Cao Ly Huệ Tông** (Hangul: 고려 혜종, Hanja: 高麗 恵宗; 912 – 945), trị vì từ năm 943 – 945. Ông là vị quốc vương thứ hai của triều đại Cao Ly. Ông là người
**Lý Tiểu Lộ** (sinh ngày 30 tháng 9 năm 1981) là nữ diễn viên Trung Quốc. Năm 17 tuổi, cô là diễn viên trẻ nhất từng nhận giải thưởng Kim Mã lần thứ 35 cho
**Lý Toàn** (chữ Hán: 李全, ? – 1231), người Bắc Hải Duy Châu, thủ lĩnh Hồng Áo quân thời Kim. ## Tiểu sử Sinh ra trong một gia đình nhà nông, thuở nhỏ đã phải