✨Lượng Đường Mà Người Tiểu Đường Nên Tiêu Thụ

Khi nói đến việc hạn chế ăn đường, nhiều người – đặc biệt là bệnh nhân tiểu đường – thường chỉ nghĩ đến việc giảm sử dụng đường tinh luyện (như đường trắng, đường cát) được dùng trong nấu ăn hoặc pha chế. Tuy nhiên, thực tế đường (carbohydrate) còn ẩn trong rất nhiều loại thực phẩm quen thuộc như cơm, bún, bánh mì, xôi, trái cây, sữa, thậm chí cả trong rau củ. Vậy người bệnh có cần tuyệt đối kiêng đường hay không?Nhiều người bệnh tiểu đường thường lo lắng rằng việc ăn đường sẽ khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Tuy nhiên, thực tế không hoàn toàn như vậy. Cơ thể con người – đặc biệt là não bộ – vẫn cần một lượng nhất định đường glucose để duy trì hoạt động sống. Do đó, ngay cả khi mắc bệnh tiểu đường, người bệnh vẫn cần tiêu thụ thực phẩm có chứa đường, nhưng phải lựa chọn và kiểm soát một cách khoa học. 

Một phần đường trong cơ thể có nguồn gốc từ carbohydrate – nhóm chất dinh dưỡng có nhiều trong cơm, bún, bánh mì, trái cây… Sau khi được nạp vào cơ thể, carbohydrate sẽ được phân giải thành glucose, cung cấp năng lượng cho tế bào. Các loại carbohydrate đơn giản như đường tinh luyện, kẹo hoặc trái cây ngọt sẽ phân giải nhanh và làm lượng đường huyết tăng vọt. Trong khi đó, carbohydrate phức tạp như gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt hoặc rau củ có nhiều chất xơ sẽ phân giải chậm hơn, giúp duy trì đường huyết ổn định hơn theo thời gian.

Ở người khỏe mạnh, tuyến tụy sẽ sản xuất insulin – hormone có vai trò đưa glucose từ máu vào tế bào để sử dụng làm năng lượng. Nhưng ở bệnh nhân tiểu đường, tuyến tụy không sản xuất đủ insulin hoặc cơ thể kháng insulin, làm cho glucose không được hấp thu hiệu quả, dẫn đến tích tụ đường trong máu. Tình trạng đường huyết cao kéo dài chính là nguyên nhân gây ra các biến chứng nguy hiểm như tổn thương mạch máu, ảnh hưởng đến tim, thận, mắt và hệ thần kinh.Mặc dù ăn quá nhiều đường sẽ làm tăng đường huyết và gây ra các biến chứng nguy hiểm, nhưng điều đó không có nghĩa là người bị tiểu đường phải kiêng hoàn toàn đường. Điều quan trọng là người bệnh cần hiểu rõ về các loại đường, đặc biệt là đường ẩn trong thực phẩm chế biến sẵn, và kiểm soát lượng calo nạp vào mỗi ngày.

Khi lựa chọn thực phẩm, người bệnh nên đọc kỹ thành phần dinh dưỡng trên nhãn, ưu tiên những sản phẩm giàu chất xơ, ít đường để giúp duy trì đường huyết ổn định. Nếu quá thèm đồ ngọt, bạn hoàn toàn có thể ăn một lượng nhỏ các loại trái cây có vị ngọt nhẹ như sơ ri, bưởi, cam… Hoặc nếu thèm món ngọt như chè, bạn có thể ăn khoảng 1–2 muỗng nhỏ, miễn là không lạm dụng và kiểm soát tốt tổng lượng carbohydrate trong ngày.Người bệnh tiểu đường cần tiêu thụ ít đường hơn so với người bình thường vì cơ thể họ không sử dụng insulin – loại hormone điều chỉnh lượng đường trong máu – một cách hiệu quả. Khi insulin hoạt động kém, đường trong máu không được kiểm soát, dễ dẫn đến tình trạng tăng đường huyết, thậm chí gây viêm trong cơ thể.

Nếu người bệnh tiêu thụ quá nhiều đường, nhiều cơ quan trong cơ thể, bao gồm cả các tế bào sản xuất insulin, sẽ bị ảnh hưởng. Lượng đường cao liên tục có thể làm tổn thương tuyến tụy, khiến các tế bào không còn khả năng sản xuất insulin. Tình trạng viêm mạn tính do đường huyết cao kéo dài có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng như tổn thương tim, mạch máu, dây thần kinh, mắt và thận.Ăn trái cây tươi thay vì uống nước ép: Mặc dù nước ép trái cây chứa đường tự nhiên, nhưng lại không có chất xơ – yếu tố giúp làm chậm quá trình hấp thu đường. Khi uống nước ép, đường huyết có thể tăng nhanh đột ngột. Ưu tiên nước lọc và đồ uống không chứa đường: Tránh các loại thức uống có vị ngọt hoặc nước ngọt đóng chai, kể cả những loại được quảng cáo là “ít đường”. Tạo vị ngọt tự nhiên: Có thể dùng nước ép từ các loại quả mọng (như nho, nhãn, chôm chôm…) để tạo vị ngọt cho sữa hoặc sữa chua, thay vì sử dụng đường, sữa đặc hay sữa tươi có đường. Giảm khẩu phần món ngọt yêu thích: Nếu muốn thưởng thức các món có đường, hãy tập ăn với khẩu phần nhỏ hơn và nhai kỹ để cảm nhận vị ngọt, giúp thỏa mãn cơn thèm mà vẫn kiểm soát được lượng đường nạp vào. Ăn đa dạng thực phẩm: Bổ sung đầy đủ rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và sữa ít béo để cung cấp dinh dưỡng cân bằng, giúp cơ thể no lâu và hạn chế cảm giác thèm đồ ngọt. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn và món hầm nhừ: Những món này thường chứa nhiều đường bổ sung và dễ khiến đường trong máu tăng nhanh do cơ thể hấp thụ rất nhanh khi ăn.Việc giảm lượng đường tiêu thụ không chỉ giúp kiểm soát cân nặng mà còn là cách hiệu quả để phòng ngừa các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường, tim mạch và béo phì. Bằng cách điều chỉnh chế độ ăn uống hợp lý, ưu tiên thực phẩm tự nhiên, giảm đồ ngọt và thay đổi thói quen ăn uống hàng ngày, bạn hoàn toàn có thể bảo vệ sức khỏe của mình một cách bền vững. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ để tạo nên lối sống lành mạnh hơn mỗi ngày!