nhỏ|Hỗn thiên nghi cùng với đồng hồ thiên văn, được chế tạo năm 1585 tại Kassel, hiện trưng bày ở bảo tàng Nordiska Museet ở Stockholm.
Hỗn thiên nghi (渾天儀), Hỗn thiên cầu (渾天球) hoặc Hoàn hình cầu nghi (環形球儀), trong tiếng Anh gọi là armillary sphere, là một thiết bị thể hiện các vật thể trên bầu trời (tức trên thiên cầu), lấy Trái Đất hoặc Mặt Trời làm trung tâm, bao gồm các đường (vòng) tượng trưng cho kinh độ trời (xích kinh) và vĩ độ trời (xích vĩ) cùng các đặc điểm thiên văn quan trọng khác, chẳng hạn như đường hoàng đạo. Và như vậy thì thiết bị này khác thiên cầu - tức một quả cầu phẳng được dùng để thể hiện bản đồ các chòm sao. Hỗn thiên nghi được phát minh độc lập tại Hy Lạp cổ và Trung Hoa cổ đại, về sau này được sử dụng ở thế giới Hồi giáo và châu Âu thời trung cổ.
Nếu lấy Trái Đất làm tâm, thiết bị hỗn thiên nghi đó được gọi là hệ Địa tâm (Ptolemaic). Còn nếu lấy Mặt trời làm trung tâm, hỗn thiên nghi được gọi là hệ Nhật tâm (Copernican).
Lịch sử
Việt Nam
Nhà thiên văn Đặng Lộ, làm quan dưới thời Trần Minh Tông và Trần Hiến Tông, được xem như nhà khoa học thực nghiệm ra đời sớm nhất của Việt Nam vào thời phong kiến. Qua nhiều năm mày mò nghiên cứu, thử nghiệm, ông đã chế tạo thành công một dụng cụ dùng xem thiên văn gọi là "Linh lung nghi" mục đích để đo đạc, xác định vị trí các sao, độ lệch của quỹ đạo mặt trời và Mặt Trăng so với xích đạo qua các tháng trong một năm và liên tục trong nhiều năm.
Sử sách đương thời đã đánh giá dụng cụ xem thiên văn của ông như sau: "Linh Lung Nghi khảo nghiệm khí tượng trên trời không việc gì là không đúng"..Dụng cụ do ông chế ra gồm có một quả cầu ở giữa, bao quanh bởi nhiều vòng. Dụng cụ "rất kỹ xảo" vì khi dùng khảo nghiệm thiên tượng đều đúng cả. Qua nhiều năm nghiên cứu về lịch và thiên văn, mùa xuân năm 1339, ông nhận thấy "Tên lịch từ trước đến nay đều gọi là lịch Thủ thì", có khá nhiều bất hợp lý và sau đó ông quyết định tâu với vua Trần Hiến Tông xin đổi là lịch Hiệp kỷ, liền được vua chuẩn y. Những công trình nghiên cứu công phu về thiên văn của Đặng Lộ đã giúp ích cho việc tính toán, chia thời vụ trong sản xuất nông nghiệp và đắp đê phòng chống lũ lụt mà đương thời các vua nhà Trần rất quan tâm.
Triều Tiên & Hàn Quốc
Những ý tưởng về thiên văn học và dụng cụ thiên văn của Trung Quốc đã được du nhập vào Triều Tiên, nơi biến các ý tưởng này thành những cải tiến sâu sắc hơn. Vua Triều Tiên Thế Tông lệnh cho Tưởng Anh Thực, một nhà sáng chế người Triều Tiên, chế tạo một hỗn thiên nghi.Thiết bị Hỗn thiên nghi (혼천의, Honcheonui) này hoàn thành năm 1433.
Hỗn thiên thời kế (혼천시계, Honcheonsigye) là một hỗn thiên nghi hoạt động theo cơ chế đồng hồ, được chế tạo bởi nhà thiên văn Triều Tiên Tống Dĩ Dĩnh (宋以穎, Song I-Yeong). Đó là chiếc đồng hồ thiên văn duy nhất còn sót lại từ thời Đại Triều Tiên Quốc. Cách thức hoạt động của hỗn thiên nghi này kế thừa cơ chế của hỗn thiên nghi (Hỗn Nghi 渾儀, 1435), thiên cầu (Hỗn tượng 渾象, 1435) và đồng hồ nước (Ngọc Lậu 玉 漏, 1438) thời Thế Tông. Cơ chế như vậy tương tự như hỗn thiên nghi của Thôi Du Chi (최유지 | 崔攸之, 1603~1673), chế tạo năm 1657.
File:EB1711 Armillary Sphere.png
Armillary_sphere.png
File:Représentation_ottomane_sphère_armilaire_-_XVIe.jpg|Thế kỷ 16
Britannica_armilla02.png
File:Kraków_-_Collegium_Maius_-_Sfera_armilarna.jpg
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Hỗn thiên nghi cùng với đồng hồ thiên văn, được chế tạo năm 1585 tại Kassel, hiện trưng bày ở bảo tàng Nordiska Museet ở Stockholm. **Hỗn thiên nghi (渾天儀), Hỗn thiên cầu (渾天球)** hoặc
_[[Nhà thiên văn học (Vermeer)|Nhà thiên văn_, họa phẩm của Johannes Vermeer, hiện vật bảo tàng Louvre, Paris]] **Thiên văn học** là một trong những môn khoa học ra đời sớm nhất trong lịch sử
Cuốn sách Tương Lai Đến Nhanh Hơn Bạn Nghĩ của Peter H. Diamandis và Steven Kotler khắc họa bức tranh rõ nét về những biến đổi công nghệ đang diễn ra nhanh chóng. Tác phẩm
Cuốn sách Tương Lai Đến Nhanh Hơn Bạn Nghĩ của Peter H. Diamandis và Steven Kotler khắc họa bức tranh rõ nét về những biến đổi công nghệ đang diễn ra nhanh chóng. Tác phẩm
Cuốn sách Tương Lai Đến Nhanh Hơn Bạn Nghĩ của Peter H. Diamandis và Steven Kotler khắc họa bức tranh rõ nét về những biến đổi công nghệ đang diễn ra nhanh chóng. Tác phẩm
Cuốn sách Tương Lai Đến Nhanh Hơn Bạn Nghĩ của Peter H. Diamandis và Steven Kotler khắc họa bức tranh rõ nét về những biến đổi công nghệ đang diễn ra nhanh chóng. Tác phẩm
**Hipparchus xứ Nicaea** (; , _Hipparkhos_; TCN) là một nhà thiên văn học, nhà địa lý và nhà toán học người Hy Lạp. Ông được coi là người sáng lập ra lượng giác học, nhưng
**Cuộc biểu tình tại Quảng trường Thiên An Môn**, ở Trung Quốc được gọi là **Sự cố ngày 4 tháng 6** (), là các cuộc biểu tình do sinh viên lãnh đạo được tổ chức
Trong Công giáo Rôma, hôn nhân được gọi là **Bí tích Hôn phối**, đây là sự tác hợp vợ chồng giữa một người nam và một người nữ thông qua giáo quyền. Theo quan điểm
thumb|Bản đồ thế giới các nước tham gia chiến tranh thế giới thứ nhất. Khối Hiệp ước màu xanh, [[Liên minh Trung tâm màu cam, và các nước trung lập màu xám.]] **Hội nghị Hòa
**Hội nghị Nghị chính Vương Đại thần** (; ), còn được gọi tắt là **Nghị chính xứ** (), là một cơ quan cố vấn cho Hoàng đế (Đại hãn) thời kỳ đầu nhà Thanh. Nghị
TẠI SAO NÊN DÙNG NƯỚC TẨY TRANG?Cùng với sữa rửa mặt, nước tẩy trang là sản phẩm làm sạch da phổ biến có công dụng loại bỏ lớp trang điểm, kem chống nắng, bụi bẩn,
Chứa Vitamin C nguyên chất 10%, Salicylic Acid, Neurosensine…Thành phần an toàn, dành cho da nhạy cảm, không gây kích ứngGiảm thâm nám, cải thiện sắc tố daChống oxi hóa, giảm nếp nhănKết cấu dạnh
**Sao Thiên Lang** hay **Thiên Lang tinh** là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với cấp sao biểu kiến là -1,46. Tên gọi theo định danh Bayer của sao Thiên Lang là **α
nhỏ|phải|Họa phẩm về những ánh mắt nghi ngờ nhỏ|Nghi ngờ **Nghi ngờ** là một trạng thái trong đó tâm trí phải đứng giữa hai hoặc nhiều đề xuất mâu thuẫn và không thể chấp nhận
"**Hồn tử sĩ**" là một bài hát được dùng trong nghi thức lễ tang chính thức của nhà nước Việt Nam hiện nay. Trước năm 1975, bài hát này đã được cả hai miền sử
Combo Sách Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu Thiên Tài Bên Trái, Kẻ Điên Bên Phải Bộ 2 Cuốn 1. Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu SÓI VÀ CỪU - BẠN
Combo Sách Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu Thiên Tài Bên Trái, Kẻ Điên Bên Phải Bộ 2 Cuốn 1. Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu SÓI VÀ CỪU - BẠN
Combo Sách Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu Thiên Tài Bên Trái, Kẻ Điên Bên Phải Bộ 2 Cuốn 1. Không Phải Sói Nhưng Cũng Đừng Là Cừu SÓI VÀ CỪU - BẠN
thumb|upright=1.3|Sơ đồ hình cái dĩa của chuỗi Hubble **Phân loại hình thái của thiên hà** là một hệ thống được sử dụng bởi các nhà thiên văn học để chia các thiên hà thành các
(6 tháng 2 năm 885 – 23 tháng 10 năm 930) là vị thiên hoàng thứ 60 của Nhật Bản, theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống. Ông trị vì từ năm 897 đến 930,
Kem dưỡng ẩm dành cho da dầu và da hỗn hợp Laneige Water Bank Hydro Cream Ex 50mlTHÔNG TIN SẢN PHẨM:Kem Dưỡng Da Laneige Water Bank Hydro Cream EX được ra đời sau hơn 25
**Thiên nga** là một nhóm chim nước cỡ lớn thuộc họ Vịt, cùng với ngỗng và vịt. Thiên nga và ngỗng có quan hệ gần gũi, cùng được xếp vào phân họ Ngỗng trong đó
Nếu là người quan tâm tới các vấn đề môi trường, hẳn bạn sẽ ưu tiên sử dụng các sản phẩm chống nắng thế hệ mới có công thức phân hủy sinh học và thân
**Võ Tắc Thiên** (chữ Hán: 武則天, 624 - 16 tháng 12, 705) hay **Vũ Tắc Thiên**, thường gọi **Võ hậu** (武后) hoặc **Thiên hậu** (天后), là một phi tần ở hậu cung của Đường Thái
còn gọi là hay là tước hiệu của người được tôn là Hoàng đế ở Nhật Bản. Nhiều sách báo ở Việt Nam gọi là _Nhật Hoàng_ (日皇), giới truyền thông Anh ngữ gọi người
là vị Thiên hoàng thứ 122 của Nhật Bản theo Danh sách Thiên hoàng truyền thống, trị vì từ ngày 13 tháng 2 năm 1867 tới khi qua đời. Ông được đánh giá là một
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Rosarium_philosphorum_Soul.jpg#/media/File:Rosarium_philosphorum_Soul.jpg|nhỏ|Hình ảnh của linh hồn trong triết học Rosarium. **Tâm hồn** trong nhiều truyền thống tôn giáo, triết học và thần thoại, là bản chất hợp nhất của một sinh vật. Tâm hồn trong
**Nghị định 168/2024/NĐ–CP** (gọi tắt: **Nghị định 168**) là một nghị định do Chính phủ Việt Nam ban hành về việc "Quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao
Thụy Sĩ đã cho phép đăng ký bạn đời cho các cặp cùng giới kể từ ngày 1 tháng 1 năm 2007, sau cuộc trưng cầu dân ý năm 2005. Dự luật hợp pháp hóa
**Thiên Thai tông** (zh. _tiāntāi-zōng_ 天台宗, ja. _tendai-shū_) là một tông phái Phật giáo Trung Quốc do Trí Di (538-597) sáng lập. Giáo pháp của tông phái này dựa trên kinh _Diệu pháp liên hoa_,
Ỷ Thiên Đồ Long ký là bộ tiểu thuyết nằm trong Xạ điêu tam bộ khúc của Kim Dung, phần tiếp theo của Anh hùng xạ điêu và Thần điêu hiệp lữ, trong truyện có
**Đại Thiện** (; ; 19 tháng 8 năm 1583 – 25 tháng 11 năm 1648) là một hoàng thân Mãn Châu và chính trị gia có ảnh hưởng của nhà Thanh trong thời gian khai
nhỏ|Bàn thờ tại [[Nhà thờ Santa Cecilia in Trastevere|nhà thờ Thánh Cecilia tại Trastevere, thành phố Roma, với cách bài trí được duy trì từ năm 1700]] **Nghi chế Rôma** () là nghi chế được
**Bảy kỳ quan thiên nhiên của thế giới** (tiếng Anh: New 7 Wonders of Nature) là một cuộc bình chọn do công ty tư nhân New Open World (NOW) Corporation, đặt trụ sở tại Thụy
**Đại hội Lập hiến Hoa Kỳ** (tiếng Anh: _Constitutional Convention_), bấy giờ được gọi bằng **Đại hội Liên bang** (_Federal Convention_), **Đại hội Philadelphia** (_Philadelphia Convention_) hay **Hội nghị lớn ở Philadelphia** (_Grand Convention at
**Thiện nhượng** (_chữ Hán_: 禪讓) có nghĩa là _nhường lại ngôi vị_, được ghép bởi các cụm từ **Thiện vị** và **Nhượng vị**, là một phương thức thay đổi quyền thống trị của những triều
**Hội đồng Nghị viện Liên Hợp Quốc** (tiếng Anh: **United Nations Parliamentary Assembly** - **UNPA**) là một cơ quan được đề xuất để bổ sung cho Hệ thống Liên Hợp Quốc cho phép sự tham
**_Nghi lễ_** (chữ Hán:儀禮) là một trong thập tam kinh của Nho giáo, nội dung ghi chép các loại lễ nghi trước thời Tần, trong đó chủ yếu ghi chép lễ nghi của sĩ đại
Đây là danh sách các nhân vật xuất hiện từ tiểu thuyết võ hiệp **_Thiên long bát bộ_** của nhà văn Kim Dung. Có hơn 230 nhân vật trong cuốn tiểu thuyết, bao gồm cả
**Hội nghị Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu** là một hội nghị thường niên tổ chức trong khuôn khổ Công ước khung Liên Hợp Quốc về Biến đổi Khí hậu (UNFCCC). Các hội
350x350px|thumb|Logo chính thức của Kính thiên văn Chân trời sự kiện **Kính thiên văn Chân trời sự kiện** (tiếng Anh: **E**vent **H**orizon **T**elescope, **EHT**) là một dự án và là chương trình quan sát thiên
**Hôn nhân cùng giới ở Thụy Điển** được hợp pháp kể từ ngày 1 tháng 5 năm 2009, sau khi áp dụng luật mới về tình dục về hôn nhân của Nghị viện Thụy Điển
**Hội nghị thượng đỉnh Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội 2019** (tên chính thức: **DPRK–USA Hanoi Summit Vietnam** theo tiếng Anh, hoặc **Hội nghị thượng đỉnh CHDCND Triều Tiên–Hoa Kỳ tại Hà Nội, Việt Nam**,
Hôn nhân cùng giới đã hợp pháp tại Nam Phi kể từ khi Đạo luật dân sự bắt đầu có hiệu lực vào ngày 30 tháng 11 năm 2006. Quyết định của Tòa án Hiến
nhỏ|276x276px|[[Đạt Lý Trát Nhã, A Lạp Thiện kỳ Trát Tát Khắc Thân vương cuối cùng]] **A Lạp Thiện Ách Lỗ Đặc bộ Trát Tát Khắc Hòa Thạc Thân vương** () là một tước vị Trát
Giữa thời đại mà sức khỏe tinh thần và trải nghiệm sống trở thành tài sản quý giá, khái niệm “du lịch nghỉ dưỡng” đã vượt xa việc lưu trú sang trọng. Người ta tìm
**Sao Thiên Vương** (tiếng Anh: **Uranus**) hay **Thiên Vương Tinh** (chữ Hán: 天王星) là hành tinh thứ bảy tính từ Mặt Trời, là hành tinh có bán kính lớn thứ ba và có khối lượng
**Thiên Tân** (; ), giản xưng **Tân** (津); là một trực hạt thị, đồng thời là thành thị trung tâm quốc gia và thành thị mở cửa ven biển lớn nhất ở phía bắc của
**Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc** năm 2017 là một hội nghị của Liên Hợp Quốc đã diễn ra từ ngày 5-9 tháng 6 năm 2017 nhằm huy động các hành động bảo tồn