✨Hà Công Trình

Hà Công Trình

Hà Công Trình (1434 - 1511) còn có tên là Hà Trình, Hà Tông Trình, sinh tại tỉnh Hà Tĩnh, đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ đời vua Lê Thánh Tông, làm quan đến Thượng thư (Bộ trưởng) bộ Hình, bộ Công; năm 1502 kiêm chức Tế tửu (Hiệu trưởng) Quốc Tử Giám.

Tiểu sử

Hà Công Trình sinh năm 1434, đỗ Hoàng giáp, niên hiệu Quang Thuận thứ 7, đời vua Lê Thánh Tông (năm 1466). Hà Công Trình là tên chép ở bia Văn Miếu Quốc Tử Giám và Đại Việt sử ký toàn thư, còn theo gia phả họ Hà thì chép là Hà Tông Trình. Ông làm tế tửu Quốc Tử Giám, sau làm quan đến thượng thư Bộ Hình, Bộ Binh. Hà Công Trình sinh năm Giáp Tuất, thủa nhỏ còn có tên là Hà Trình, tên tự là Tuấn Nghị - quê xã Tĩnh Thạch, tổng Phù Lưu, huyện Thiên Lộc, trấn Nghệ An xưa, nay là xã Tùng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh.

Hà Công Trình sinh ra trong một gia đình danh tiếng, cụ nội là phụ quốc thượng tướng quân, thượng vị hầu trấn thủ xứ Nghệ An, ông nội là Đại tướng Hoàng Bảng. Bố Hà Công Trình là Hà Nho, bị giặc Minh truy lùng vì ông và cha là quan đại thần nhà Trần và trực tiếp chống lại giặc Minh, nên không có điều kiện theo con đường khoa cử, chỉ làm thầy dạy học.

Thủa nhỏ Hà Công Trình nổi tiếng hiếu học, thông minh và có đức hạnh và là một cự phách của xứ Nghệ An. Năm Bính Tuất, niên hiệu Quang Thuận thứ 7 (1466) đời vua Lê Thánh Tông (1460-1497), Hà Công Trình thi đỗ Đệ nhị giáp tiến sĩ, đệ tứ danh (bia tiến sĩ tại Văn Miếu Quốc Tử Giám ghi tên những người đỗ khoa thi năm Bính Tuất, niên hiệu Quang Thuận thứ 7 (1466) và bài ký bia tiến sĩ khoa Bính Tuất ghi danh Hà Công Trình, xã Tỉnh Thạch, huyện Thiên Lộc, niên hiệu Hồng Đức thứ 15, đời vua Lê Thánh Tông (1475) đậu Đệ nhị giáp tiến sĩ xuất thân.

Sau khi thi đỗ, Hà Công Trình được triều đình nhà Lê (Lê Thánh Tông) bổ nhiệm làm tri huyện Tứ Kỳ, tỉnh Hải Dương, thăng làm tri phủ Triệu Phong (Triệu Phong là tên phủ thời Lê, bao gồm các huyện Triệu Hải (Quảng Trị), Hương Điền, Hương Phú, Phú Lộc (Thừa Thiên) và các huyện Điện Bàn, Hòa Vang, Tiên Phước (Quảng Nam) ngày nay. Sau đó được thăng chức thừa chính xứ Đạo Sơn Nam (xứ Sơn Nam gồm: Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thái Bình và một phần đất Hà Tây, Hưng Yên ngày nay). Sau một thời gian, do có nhiều công lao, Hà Công Trình được điều về triều đình ở Thăng Long và được thăng chức Thượng thư Bộ Binh, Bộ Hình. Đến thời vua Lê Hiến Tông (1497-1504), Hà Công Trình được kiêm giữ chức nhập thị Kinh Diên (là nơi giảng bài cho vua) và chức tế tửu Quốc tử Giám. Tháng 2 năm Nhâm Tuất (1502) đời vua Lê Hiến Tông, niên hiệu Cảnh Thống mở khoa thi hội, Quốc tử giám tế tửu Hà Công Trình được nhà vua giao đọc quyển thi.

Làng Tỉnh Thạch xưa có tên là làng Đông Tỉnh. Tương truyền vào giữa thế kỷ XV, Hà Công Trình vốn nhà nghèo nhưng học giỏi. Một hôm đi câu cá về khuya, nằm lăn ở hòn đá đầu làng ngủ thiếp đi. Trong giấc mơ thấy một người đến gặp khuyên hãy bỏ rượu và tu chí học hành ắt sẽ thành tài. Xã Tỉnh Thạch có tên đến năm 1945. Sau đó đổi tên thành xã Sơn Thủy. Năm 1948-1952 mang tên xã Ích Hòa. Từ năm 1953 đến nay là xã Tùng Lộc.

Sắc phong của Triều Nguyễn, Tự Đức thứ 6, ngày 13 tháng giêng năm 1853 viết: "Sắc truyền tiến sĩ xuất thân khoa Bính Tuất (1466) Thượng thư bộ Binh, bộ Hình triều Lê, Phủ quân họ Hà giúp nước yêu dân, linh ứng rõ rệt. Đến nay vâng lệnh Đức Cả, mệnh lệnh sáng suốt, suy xét sâu xa, thần vị được tặng Tuấn lương thần. Chuẩn cho xã Tỉnh Thạch, huyện Can Lộc phụng thờ như cũ. Mong thần ra sức giúp nước, bảo vệ dân ta". Ông Hà Công Trình được coi là ông tổ học họ Hà. Tùng Lộc được coi là quê gốc họ Hà ở Hà Tĩnh.

Hậu duệ

Theo các gia phả Họ Hà ở Hà Tĩnh thì họ Hà ở Hà Tĩnh đã có từ đời Trần, cư trú tại huyện Cẩm Xuyên, sang thời thuộc Minh thì dời về xã Tỉnh Thạch huyện Thiên Lộc (Nay là xã Tùng Lộc huyện Can Lộc). Họ Hà Tỉnh Thạch cuối thế kỷ XV có Hà Công Trình, đỗ hoàng giáp thời Quang Thuận đời Lê Thánh Tông (1466).

Cháu 7 đời của Hà Tông Trình là Hà Tông Mục đỗ Tiến sĩ năm Chính Hòa thứ 9 (1688), làm bồi tụng kiêm Phủ Doãn phủ Phụng Thiên, thống lĩnh thủy quân và làm Biên tu Quốc Sử quán, tham gia viết Đại Việt sử ký tục biên. Sau khi chết được truy tặng Thượng thư bộ Công. Khi còn sống được nhân dân quê nhà lập Sinh Từ, văn bia Sinh Từ nói về công đức của ông hiện nay vẫn còn.

Ngày nay, người ta còn giữ được các sắc phong của Hà Tông Mục và nhiều giấy tờ thời Lê cũng như di chúc của Hà Tông Mục do tay cụ viết.

Không biết từ đời nào của dòng họ Hà ở Tỉnh Thạch, có xảy ra một sự cố đáng ghi nhớ. Đó là trong một dịp khao làng, con cháu đã để thuốc độc rơi vào nồi cháo, có người bị trúng độc. Quan huyện sai người đến bắt, vì vậy có mấy người con trai phải bỏ trốn. Một người chạy lên huyện Hương Sơn làm thành dòng Hà Huy của Hương Sơn (dòng họ của ông Hà Huy Giáp). Sau một bộ phận cùa dòng họ này tách thành họ Hà Học (họ của Hà Học Trạc). Một người chạy vào huyện Cẩm Xuyên làm thành họ Hà Huy ở Cẩm Xuyên (họ của ông Hà Huy Tập, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam). Một người chạy ra huyện Nghi Xuân làm thành dòng họ của Hà Văn Đại, đỗ Phó bảng năm 1919; Hà Văn Tấn, nhà sử học, Giải thưởng Hồ Chí Minh. Dòng họ Hà ở Như Xuân, theo văn bia, sau có người dời ra Kim Vực huyện Thiệu Yên, tỉnh Thanh Hóa (Nay là huyện Yên Định) là dòng họ Hà của Hà Tông Huân, đậu Bảng nhãn năm Bảo Thái thứ 5 (1724) làm quan đến Tham tụng và Thượng thư bộ Binh. Dòng họ Hà ở Thanh Hóa sau có người dời về Cát Động huyện Thanh Oai, tỉnh Hà Đông làm thành dòng họ của Hà Tông Quyền đỗ Tiến sĩ năm Minh Mệnh thứ 3 (1822). Dòng họ Hà ở Nghi Xuân vào thế kỷ thứ XVI có một chi dời vào huyện Quế Sơn tỉnh Quảng Nam.

Tên đường phố

Tại Thành phố Hà Tĩnh, tỉnh Hà Tĩnh có một đường phố tên là Hà Tông Trình.

👁️ 3 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Hà Công Trình** (1434 - 1511) còn có tên là **Hà Trình**, **Hà Tông Trình**, sinh tại tỉnh Hà Tĩnh, đỗ Đệ nhị giáp Tiến sĩ đời vua Lê Thánh Tông, làm quan đến Thượng
nhỏ|phải|Một phần móng lộ của công trình xây dựng, Tàn tích dọc theo Đường mòn Appalachian tại Totts Gap, Hạt Northampton, trong Khu giải trí Quốc gia Delaware Water Gap. Hình vẽ phần móng dưới
thumb|Khoan khảo sát địa chất công trình tại Vũng Áng, Hà Tĩnh. **Địa chất công trình** là ngành học thuộc khoa học Trái Đất chuyên nghiên cứu thành phần, trạng thái, tính chất vật lý,
**Hội Địa chất Công trình và Môi trường Việt Nam** là tổ chức xã hội - nghề nghiệp của những người làm việc trong lĩnh vực liên quan đến địa chất công trình và môi
**Công trình thủy lợi Cái Lớn – Cái Bé** hay **Cống Cái Lớn – Cái Bé** là công trình thủy lợi gồm hai cống ngăn mặn, một cống trên sông Cái Lớn và một cống
phải|nhỏ|Cầu Long Biên phải|nhỏ|Phủ Chủ tịch Năm 1897, sau khi trở thành kiến trúc sư trưởng Hà Nội, kiến trúc sư Henri Vildieu bắt đầu quy hoạch lại Hà Nội theo phong cách quy hoạch
**Bưu điện Hà Nội** (hay còn gọi là **Bưu điện Bờ Hồ**;) là một công trình nằm đối diện với hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội, gồm ba tòa nhà bưu điện tọa lạc tại các
**Đường sắt đô thị Hà Nội** () là hệ thống đường sắt đô thị của thành phố Hà Nội. Hệ thống được vận hành bởi Công ty Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro Company –
**Trường Trung học phổ thông Chuyên Chu Văn An** (còn được gọi là **Trường Chu Văn An**, **Trường Bưởi**, **Trường Chu** hay trước đây là **Trường Trung học phổ thông Quốc gia Chu Văn An,**
phải|nhỏ|Thái Hà Ấp trên một tấm [[bưu thiếp thời Pháp thuộc]] **Thái Hà Ấp**, còn được gọi là **Ấp Hoàng Cao Khải**, là thái ấp của Kinh lược sứ Bắc Kỳ Hoàng Cao Khải tại
**Viện Kỹ thuật Công trình đặc biệt** là một đơn vị đào tạo và nghiên cứu khoa học trực thuộc Học viện Kỹ thuật Quân sự, được thành lập trên cơ sở tổ chức lại
nhỏ|phải|Quang cảnh Phủ chúa Trịnh do Samuel Baron vẽ năm 1685. **Phủ chúa Trịnh** (chữ Hán: 鄭王府 / **Trịnh vương phủ**) - vốn có danh xưng chính thức là **Chính phủ** (chữ Hán: 政府) hoặc
**Nhà hát Lớn Hà Nội** là một công trình kiến trúc tại thành phố Hà Nội, Việt Nam, phục vụ biểu diễn nghệ thuật. Nhà hát tọa lạc trên quảng trường Cách mạng tháng Tám,
**Ga Hà Nội** tên cũ là **Ga Hàng Cỏ**, là một nhà ga xe lửa lớn của Việt Nam nằm trên địa bàn phường Văn Miếu – Quốc Tử Giám, Hà Nội. Từ đây, hành
nhỏ|234x234px|Logo của Tổng Giáo phận Hà Nội với hình ảnh Nhà thờ Lớn Hà Nội trên cây thánh giá **Nhà thờ Lớn Hà Nội** (tên chính thức: **Nhà thờ chính tòa Thánh Giuse**, cũng gọi
**Hội quán Hà Chương** (chữ Hán: 霞漳會館) còn có tên là **Hội quán Chương Châu**, hay còn được gọi là **chùa Ông Hược**. hoặc **chùa Bà Hà Chương**; hiện tọa lạc tại số 802 Nguyễn
Đảo Chùa Vàng trong hồ núi chàng Lớ Những chiếc thuyền ở phố cổ Hoa Lư Núi Lớ, hồ Cá Voi trong công viên Tràng An Núi Kỳ Lân, tiền đồn cửa ngõ vào công
phải|nhỏ|Công viên văn hoá Đầm Sen **Công viên Văn hóa Đầm Sen** là công viên giải trí nằm trên đường Hòa Bình, Quận 11, Thành phố Hồ Chí Minh. Công viên có diện tích 50
**Lotte Center Hà Nội** (_Hanoi City Complex_) cao 272,3m là tòa nhà chọc trời cao thứ 3 tại Việt Nam và thứ 2 ở thành phố Hà Nội. Hiện tại, cùng với Keangnam Hanoi Landmark
**Công ty Vaccine Pasteur Đà Lạt** là một doanh nghiệp trực thuộc Bộ Y tế Việt Nam, nằm tại số 18 đường Lê Hồng Phong, thành phố Đà Lạt. Tiền thân của cơ sở này
**Đập Nha Trinh** là một đập thủy lợi nằm trên sông Cái Phan Rang tại tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam. Qua hơn 800 năm tồn tại, ngày nay, đập nước vẫn giữ vai trò điều
**Hà Công Văn** (1957 – 1 tháng 12 năm 2014) là một giáo viên tiểu học, Anh hùng Lao động Việt Nam. ## Tiểu sử Hà Công Văn sinh năm 1957 tại xã Hàm Ninh,
thế=|nhỏ|300x300px|Thành phố [[Hà Tĩnh (thành phố)|Hà Tĩnh]] Đây là **Danh sách tòa nhà cao nhất tại tỉnh Hà Tĩnh** được xếp hạng dựa trên chiều cao của tòa nhà (độ cao tính từ chân tòa
công tác thiết kế, thi công và giảng dạy trong lĩnh vực xây dựng công trình ngầm trong môi trường đô thị — đặc biệt là theo phương pháp đào mở (open cut method). Trong
**Nhà thi đấu Hà Nam**, tên gọi chính thức là **Nhà thi đấu thể dục thể thao tỉnh Hà Nam** là một công trình thi đấu đa năng nằm giữa cánh đồng ở xã Tiên
**Cầu Thái Hà** là một cây cầu bắc qua sông Hồng, nối liền hai tỉnh Thái Bình và Hà Nam, Việt Nam. Chiều dài toàn tuyến là khoảng 6,2 km, trong đó cầu dài khoảng 2,1 km,
Hệ thống **cống đập Ba Lai** được xây dựng tại cửa sông Ba Lai, thuộc địa bàn xã Thạnh Trị, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre. Cống đập Ba Lai là một trong 9 hạng
Keo LIMOSI C0 là lựa chọn lý tưởng cho cả những không gian sang trọng bên trong và các khu vực chịu nhiều tác động từ môi trường bên ngoài. - Bạn có thể dùng
Địa chỉ: 269B Nguyễn Thái Học, P Mỹ Hòa, TPLX Email: [email protected] Điện thoại: 0327 067 777 Mã số thuế: 0104753865-024 Website: https://viettelconstruction.com.vn/ Ngày thành lập: 2019-03-27Là đơn vị hạch toàn độc lập, một phần
Chọn vật liệu xây dựng là một việc cực kỳ quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng, độ bền và chi phí của công trình. Tuy nhiên, không phải ai cũng có chuyên
Công trình được thực hiện nhằm chào mừng thành công của Đại hội đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh Kiên Giang, nhiệm kỳ 2024-2029, đồng thời hướng đến các hoạt động
**Hội Cơ học đất và Địa kỹ thuật Công trình Việt Nam** (viết tắt tiếng Việt là Hội CHĐ & ĐKTCT VN) là tổ chức xã hội - nghề nghiệp của những tổ chức và
nhỏ|250x250px|Công viên Văn hóa ở Powsin (2017) **Công viên Văn hóa ở Powsin** (tiếng Ba Lan: _Park Kultury w Powsinie_) là một công viên thể thao và giải trí thú vị nằm ở quận Ursynów,
**Giuse Maria Trịnh Như Khuê** (11 tháng 12 năm 1898 – 27 tháng 11 năm 1978) là một hồng y thuộc Giáo hội Công giáo Rôma và là hồng y tiên khởi của Việt Nam. Khẩu
**Giuse Maria Trịnh Văn Căn** (19 tháng 3 năm 1921 – 18 tháng 5 năm 1990) là một hồng y và dịch giả Công giáo người Việt Nam. Ông cũng là Tổng giám mục thứ
**Hà Nam** (), là một tỉnh ở miền trung của Trung Quốc. Tên gọi tắt là _Dự_ (豫), đặt tên theo Dự châu, một châu thời Hán. Tên gọi Hà Nam có nghĩa là _phía
_[[Chiếu dời đô_ – bản dịch của Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.|thế=]] nhỏ|330x330px|Một góc phố Hà Nội đêm 10 tháng 10 năm 2010 **Đại lễ 1000 năm Thăng Long – Hà
**Xung đột Công ty Đông Ấn Hà Lan với Đàng Trong** là cuộc xung đột giữa xứ Đàng Trong do các chúa Nguyễn cai trị thời chúa Nguyễn Phúc Lan với Công ty Đông Ấn
Hà Lan, bất chấp diện tích và dân số thực sự khiêm tốn, có một phần đóng góp đáng kể trong quá trình hình thành nên xã hội hiện đại ngày nay. Đất nước Hà
**Hà Lan** ( ) là một quốc gia tại Tây Âu. Đây là quốc gia cấu thành chủ yếu của Vương quốc Hà Lan, và còn bao gồm ba lãnh thổ đảo tại Caribe (Bonaire,
phải|Trái phiếu Cải cách Điền địa cấp năm 1970 **Cải cách điền địa** là tên gọi chung cho 2 đợt phân phối lại ruộng đất trong khuôn khổ chương trình **Cải cách nông nghiệp** và
**Công viên Tuổi Trẻ**, là một trong những công viên lớn tại Hà Nội thuộc địa phận phường Thanh Nhàn (quận Hai Bà Trưng), là một trong 9 công trình trọng điểm của Thành phố
**Trịnh Chi Long** (; 16 tháng 4 năm 1604 – 24 tháng 11 năm 1661), hiệu **Phi Hồng**, **Phi Hoàng**, tiểu danh **Iquan**, tên Kitô giáo là **Nicholas** hoặc **Nicholas Iquan Gaspard**, người làng Thạch
**Formosa thuộc Hà Lan** đề cập đến thời kỳ chính quyền thuộc địa Hà Lan tồn tại ở Formosa (nay gọi là Đài Loan) từ năm 1624 đến 1662. Trong bối cảnh thời đại khám
thumb|[[Thiên hà Chong Chóng, một thiên hà xoắn ốc điển hình trong chòm sao Đại Hùng, có đường kính khoảng 170.000 năm ánh sáng và cách Trái Đất xấp xỉ 27 triệu năm ánh sáng.]]
**Hà Đông** là một quận nội thành cũ của thành phố Hà Nội, Việt Nam. ## Địa lý Quận Hà Đông nằm ở phía tây nam nội thành của thủ đô Hà Nội, nằm cách
**Nam Phi** (), quốc hiệu là **Cộng hòa Nam Phi** (Republic of South Africa) là một quốc gia nằm ở mũi phía nam châu Phi, giáp Namibia, Botswana, Zimbabwe, Mozambique, Eswatini, và bao quanh toàn
**Trường Đại học Xây dựng Hà Nội** (tiếng Anh: _Hanoi University of Civil Engineering_, viết tắt là **HUCE**) là một trong những trường đại học kỹ thuật hàng đầu tại Việt Nam, đồng thời đứng
Ziggurat **Lưỡng Hà** (_Mesopotamia_) là một bình nguyên nằm giữa hai con sông Tigris và Euphrates thuộc Tây Á, ngày nay là miền nam của Iraq. ## Giai đoạn 4000 năm trước Công nguyên Các
**Đại học Bách khoa Hà Nội** (, **HUST**) là đại học theo lĩnh vực kỹ thuật và công nghệ có trụ sở tại Hà Nội, Việt Nam. Đại học Bách khoa Hà Nội được xem