nhỏ|trái|Nữ thần Gaia trao Erichthonius cho Athena
Trong Thần thoai Hy Lạp, Gaia (tiếng Hy Lạp: Γαῖα; phát âm là // hay //; nghĩa là "mặt đất"), hay Gaea (Γῆ), là một trong các vị thần ban sơ, được người Hy Lạp tôn thờ là "đất mẹ", tượng trưng cho mặt đất. Gaia là vị thần thuở ban sơ và được coi như tổ tiên của vạn vật. Bà được tôn kính như nữ thần vĩ đại hay như Mẫu thần. Thần bầu trời Uranus, chồng bà, cũng do bà sinh ra. Hai người sinh ra dòng dõi các vị thần Titan (hậu duệ là các vị thần Olympus) và các Cyclops, Hecatonchire.
Trong thần thoại La Mã, bà được gọi là Terra.
Thần thoại
Thuở ban sơ, trong thế giới thần thoại Hy Lạp ban đầu chưa có gì cả ngoại trừ Hỗn mang Chaos. Thế rồi từ Chaos sản sinh ra Gaia, nữ thần Đất Mẹ với bộ ngực nở nang. Chaos còn sản sinh tiếp những vị thần khác: Tartarus (địa ngục vô tận), Erebus (vực thẳm và bóng tối khôn cùng), Nyx (đêm tối vô biên) và Eros (ái tình và dục vọng, nhưng đa phần đều cho rằng Eros là con của nữ thần Aphrodite và Ares).
Trong tập Theogony (Thần phả) của mình, nhà thơ Hy Lạp Hesiod đã kể lại rằng chính nữ thần Gaia có bộ ngực to lớn là nguồn gốc vô tận của tất cả các vị thần và loài người trên Trái Đất. Không thể tách ra hoàn toàn từ những nguyên tố của chính mình, từ Gaia đã sinh ra Uranus (bầu trời đầy sao), Pontus (biển cả) và Ourea (núi đồi hoang sơ). Sau đó, theo như Hesiod, Gaia cùng với đứa con đầu lòng của mình là Uranus sinh ra:
- 12 Titan (những người khổng lồ): Oceanus, Coeus, Crius, Hyperion, Iapetus, Theia, Rhea, Themis, Phoebe, Mnemosyne, Tethys và cuối cùng là Cronus, "trẻ nhất và đáng sợ nhất".
- 3 tên khổng lồ một mắt Cyclops hung bạo, tuy nhiên vì sự khéo léo, chúng được coi là những người thợ rèn điêu luyện, những người luyện ra vũ khí cho các vị thần. Các Cyclop bao gồm: Brontes (sét), Steropes (sấm) và Arges (chớp)
- 3 tên quái vật khổng lồ Hecatonchire với 100 cánh tay và 50 cái đầu: Cottus, Briareus, Gyges.
Vì ghê tởm và xấu hổ về hình thù quái dị của những Cyclops và Hecatonchire, Uranus bắt giam chúng vào địa ngục Tartarus vô tận. Sự hiện diện của những đứa con ở Tartarus, một phần ruột của mình, gây ra những cơn đau cùng cực và từ đó cũng hình thành trong Gaia những ý định chấm dứt cái ác của Uranus. Gaia tạo nên nham thạch, nham thạch định hình nên một cái liềm. Bà yêu cầu sự giúp đỡ từ những đứa con Titan của minh về việc sát hại người cha ác độc bằng lưỡi liềm bén nhọn. Nhưng chỉ có Cronus, đứa con út, là nhận lời. Đợi cho đến khi Uranus bị Gaia dụ xuống ăn nằm với mình để tránh xa bầu trời, nguồn sức mạnh của ông, Cronus dùng lưới liềm thiến đi bộ phận sinh dục của cha mình. Uranus bỏ chạy. Thần sống như đã chết, sức mạnh của thần chỉ còn trong kí ức. Từ những giọt máu và tinh dịch của Uranus rơi xuống đất sinh ra các nữ thần phục thù Erinyes, những gã khổng lồ Gigantes với nửa thân dưới là rắn (tiếng Anh gọi là Giants, bọn khổng lồ), khiên giáp sáng ngời và các vị tiên nữ của cây Tần bì Meliae. Từ tinh hoàn của Uranus rơi xuống biển, nữ thần ái tình và sắc đẹp Aphrodite được sinh ra từ những bọt biển (Aphrodite mang nghĩa là "sinh ra từ bọt biển").
Cronus lên ngôi, thả tất cả những đứa con Cyclop và Hecatonchire của Gaia. Dưới sự kính trọng của mọi người, Cronos trở thành vị vua của các thần linh và bắt đầu một Thời đại hoàng kim. Về sau, Cronus được lời tiên tri sẽ bị chính con sát hại và chiếm ngôi. Lo sợ lịch sử lặp lại, Cronus đã nuốt chửng những đứa con của mình với Rhea khi chúng vừa mới sinh ra: Hestia, Demeter, Hera, Hades, Poseidon. Nhưng nhờ sự giúp đỡ của Gaia, Zeus đã may mắn được mẹ mang đi thoát được. Khi đã đủ khôn lớn, Zeus quay lại giết cha và giải phóng các anh chị của mình.
Sau Uranus, Gaia kết hôn với Pontus và sinh ra những vị thần biển: Nereus, Thaumas, Phorcys, Ceto và Euribya. Với Tartarus, Gaia sinh ra Echidna và Typhon (đứa con cuối cùng của Gaia).
Zeus đã giấu Elara, một trong những người tình của mình, xuống đất để Hera không biết. Vì vậy đứa con của Elara và Zeus, tên khổng lồ Tityas, đôi lúc cũng được gọi là con của cả Gaia và Elara.
Gaia còn làm cho Aristaeus bất tử.
Gaia được cho là nguồn gốc của những lời tiên tri ở đền thờ Oracle ở Delphi (Joseph Fontenrose 1959 và một số người khác). Bà truyền quyền năng của mình, tùy theo những dị bản, cho Apollo, Poseidon và Themis. Tuy nhiên, Apollo là người nổi tiếng nhất về những lời tiên tri ở Delphi, vì đã giết một đứa con của Gaia, Python. Vì điều này, Hera trừng phạt Apollo bằng cách bắt làm người chăn cừu cho vua Admetus trong 9 năm.
Lời thề dưới danh nghĩa của nữ thần Gaia trong xã hội Hy Lạp cổ đại được công nhận như một lời thề có giá trị nhất.
Trong nghệ thuật cổ điển, hình tượng Gaia thường được mô tả theo hai hướng: một là hình ảnh người phụ nữ có nửa thân người trên gắn liền và nhô lên khỏi mặt đất; hai là hình ảnh bà nâng đứa bé Erichthonius (một vị vua tương lai của thành Athena).
Phả hệ
- Tự sinh ra
Uranus
Pontus
Ourea
Nesoi
- Cùng với Elara
** Tityas
- Với Aether (Khí quyển, con của Erebus và Nyx)
Aergia
Dolos
- Với Oceanus
Kreousa
Triptolemos
- Với Pontus
Ceto
Eurybia
Phorcys
Nereus
** Thaumas
- Với Poseidon
Antaeus
Charybdis
** Laistrygon
- Với Tartarus
Echidna
Typhon
- Với Uranus
Các Cyclop
** Arges
Brontes
* Steropes
* Các Hecatonchire
Briareus
Cottus
Gyges
Các Titan
** Cronus
Rhea (vợ của Cronus)
Oceanus
Tethys (vợ của Oceanus, mẹ của 3000 vị nữ thần sông hồ khác)
Hyperion (Thần ánh sáng, là vị thần Mặt Trời thuở ban sơ)
Theia (cùng với Hyperion sinh ra Helios, Eos, Selene)
Mnemosyne (Trí nhớ, mẹ của các tiên nữ muse)
Themis (Công lý và trật tự, mẹ của Fates và Thần mùa cùng với Zeus)
Iapetus (Cha của Prometheus, Epimetheus, Menoetius và Atlas)
Coeus (Trí tuệ)
Phoebe (Mặt Trăng, vợ của Coeus, mẹ của Leto)
Crius (Cha của Pallas, Perses and Astraios)
- Với Hephaestus
** Erichthonius thành Athens
- Chưa biết cha là ai
Python
Preme
Cecrops
*Với Zeus
*Manes
Còn lại
Muses
Mneme
Melete
*Aoide
Gigantes
Erinyes
Meliae
Nghĩa của tên gọi Gaia
Gaia được ghép từ hai từ Ge và Aia. Trong các ngôn ngữ châu Âu, Ge thường gắn liền với đất (ví dụ: Geology là địa chất học, Geography là địa lý...). Aia là một từ cổ nghĩa là "bà". Vì vậy, Gaia có lẽ có nghĩa là "bà của Trái Đất".
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|trái|Nữ thần Gaia trao Erichthonius cho Athena Trong Thần thoai Hy Lạp, **Gaia** (tiếng Hy Lạp: Γαῖα; phát âm là // hay //; nghĩa là "mặt đất"), hay **Gaea** (Γῆ), là một trong các vị
Tượng bán thân [[Zeus ở Otricoli (Sala Rotonda, Museo Pio-Clementino, Vatican), tỉnh Terni. Trong thần thoại Hy Lạp, Zeus là chúa tể các vị thần, ngự trên đỉnh Olympus.]] **Thần thoại Hy Lạp** là tập
Trong thần thoại Hy Lạp, **Titan** (tiếng Hy Lạp: Τιτάν, số nhiều Τιτάνες) là một nhóm các vị thần đầy sức mạnh thống trị suốt thời gian huyền thoại trước khi mười hai vị thần
**Athena** hoặc **Athene**, còn có hiệu là **Pallas**, là một nữ thần Hy Lạp cổ đại gắn liền với trí tuệ, nghề thủ công mỹ nghệ và chiến tranh, Dòng chữ này có thể liên
Dưới đây là danh sách các vị thần trong Thần thoại Hy Lạp. ## Các thần nguyên thủy - Primordial ### Các thần sinh ra đầu tiên - Protogenoi I ### Các thần thế hệ
nhỏ|trái|Pontus Trong thần thoại Hy Lạp, **Pontus** (hay **Pontos** (Πόντος), nghĩa là "biển") là một vị thần biển cổ đại, có trước các thần Olympus, ông là một trong các thần Hy Lạp nguyên thủy.
**Atlas** (tiếng Hy Lạp: Ἄτλας) là một vị thần khổng lồ trong thần thoại Hy Lạp, người nâng đỡ bầu trời. Dù tên tuổi gắn liền với rất nhiều địa danh, ông thường được nhận
**Hyperion** là một trong 12 vị thần Titan của thần thoại Hy Lạp. Hyperion là con của thần Uranus (bầu trời) và nữ thần Gaia (đất mẹ). Vị thần Titan này kết hôn với nữ
**Ouranos** (Uranus) theo tiếng Hy Lạp nghĩa là bầu trời. Trong thần thoại Hy Lạp ông được coi là cha trời, bản thân ông là con và cũng là chồng của Gaia, mẹ đất. Uranus
nhỏ|Sách _Mitologia Comparata (Thần thoại đối chiếu)_ năm 1887 bằng [[tiếng Ý]] **Thần thoại học** (tiếng Hy Lạp: _μυθολογία_ ghép từ _μῦθος_ - "thần thoại" hay "truyền thuyết" và _λόγος_ - "lời nói", "câu chuyện",
Nữ thần Phoebe, [[Asteria, Pergamonaltar]] **Phoebe** (tiếng Hy Lạp: Φοιβη) là một nữ thần trong các thần khổng lồ (_Titan_) của thần thoại Hy Lạp (con của Uranus và Gaia). Ở châu Âu, người ta
nhỏ|Bức tranh Apollo Giết Trăn bởi Eugène Delacroix. Thể hiện cái chết của Python. Trong thần thoại Hy Lạp, **Python** là con của nữ thần Đất mẹ Gaia sinh ra theo lời cầu xin của
**Chaos** (tiếng Hy Lạp: χάος (khaos)) được nhắc đến và tôn thờ như một đấng toàn năng trong thần thoại Hy Lạp. Theo miêu tả thì Chaos là khoảng không vô cùng vô tận, trống
Trong thần thoại Hy Lạp, , **Iapetus (I là i hoa, không phải l thường)** cũng được gọi là **Japetus** ( _Iapetos_), là một Titan, con trai của Uranus và Gaia.
**Rhea** (Ῥέα) hay **** là nữ thần của sự sinh sản, màu mỡ, một trong những vị thần Titan, là con gái của thần Uranus (bầu trời) và nữ thần Gaia (đất mẹ). Ngoài Gaia,
Người Hy Lạp cổ đại có rất nhiều thuyết khác nhau về **các vị thần nguyên thủy** trong thần thoại của mình. Nhiều thần hệ đã được các nhà thơ của Hy Lạp tạo ra
nhỏ|phải|Tượng [[Quan Âm, là một vị Bồ tát trong Phật giáo, Quan Âm đã được mẫu hóa thành hình tượng Mẹ Quan Âm được thờ trong các ngôi miếu]]**Mẫu thần** (_Mother goddess_/_Nữ thần mẹ_) là
**Zeús**, hay **Dzeús** (tiếng Hy Lạp: Ζεύς) hay **Dias** (tiếng Hy Lạp: Δίας), còn gọi là **thần Sấm Sét**, là thần trị vì các vị thần và là thần của bầu trời cũng như sấm
**Cronus** (tiếng Hy Lạp: Κρόνος; còn gọi là **Kronos**) là một vị thần trong thần thoại Hy Lạp. Thần là con út của Uranus và Gaia, và là một trong 12 Titan. Vị thần Saturn
Trong thần thoại Hy Lạp, **Tartarus** (tiếng Hy Lạp: Τάρταρος) là vực thẳm bên dưới Trời (_Uranus_), Đất (_Gaia_) và Đại dương (_Pontus_). Nơi này được miêu tả là một chốn sâu thẳm, tối tăm,
**Themis** (Tiếng Hy Lạp: Θέμις) là một vị nữ thần Titan của Hy Lạp cổ. Bà được miêu tả như một "luật sư công minh", và là hiện thân cho thứ bậc thần linh, luật
[[Zeus ném tia sét vào Typhon, bình gốm có từ những năm 550 trước công nguyên, Staatliche Antikensammlungen]] Trong thần thoại Hy Lạp, **Typhon** (tiếng Hy Lạp: , _Tuphōn_), cũng là **Typheus**/**Typhoeus** (, _Tuphōeus_), **Typhaon**
Trong thần thoại Hy Lạp, **Tethys** ( ; ) là một trong những vị thần Titan. Bà là con gái của Uranus với Gaia, em gái/vợ của Titan Oceanus, đồng thời cũng là mẹ của
:_Để xem phần mềm trước đây có tên là Coeus, xem Kimba Kano_ Trong thần thoại Hy Lạp, **Coeus** (tiếng Hy Lạp: Κοῖος; còn gọi là **Koios**) là một trong số 12 vị thần khổng
nhỏ|phải|_"Nằm giữa Scylla và Charybdis" một bức họa mô tả con tàu của Hiến pháp bị mắc kẹt dữ đá ngầm Dân chủ và vũng xoáy nước của Quyền lực chuyên quyền._Tác giả [[James Gillray
Trong thần thoại Hy Lạp, **Oceanus** (; , cũng là Ὠγενός, Ὤγενος, hoặc Ὠγήν) là một trong các vị thần Titan, con trai của thần Uranus và Gaia, chồng của Titan Tethys, cha của các
Trong thần thoại Hy Lạp, nữ thần **Hera** (tiếng Hy Lạp: Ἥρα), hay còn gọi là **Here**, là một trong mười hai vị thần trên đỉnh Olympus. Hera là chị và cũng là vợ của
**Con rắn** là một trong những biểu tượng thần thoại lâu đời nhất và phổ biến nhất của thế giới loài người. Loài rắn này đã được kết hợp với một số các nghi lễ
Trong thần thoại Hy Lạp và thần thoại La Mã, **Medusa** là một con quỷ trong ba chị em quỷ có tên chung đó là Gorgon gồm Stheno, Euryale và Medusa. Trong số ba chị
Trong thần thoại và tôn giáo Hy Lạp cổ đại, **Artemis** (; ) là nữ thần săn bắn, vùng đất hoang vu, động vật hoang dã, thiên nhiên, thảm thực vật, sinh nở, chăm bẵm
**Apollo** (tiếng Hy Lạp: Απόλλων _Apóllon_) là thần ánh sáng, chân lý và nghệ thuật trong thần thoại Hy Lạp, thường được thể hiện dưới hình dạng một chàng trai tóc vàng, đeo cung bạc
**Núi Ólympos** (; , also , ) hay **núi Olympus** hoặc **Óros Ólimbos**, còn gọi là **Núi Ô Lim**, là ngọn núi cao nhất ở Hy Lạp. Đây là một phần của khối núi Ólympos
thumb|upright=1.8|[[Phù điêu La Mã (thế kỷ thứ 3 sau Công nguyên) mô tả một chuỗi các Kỳ công, đại diện từ trái sang phải Sư tử Nemean, Lernaean Hydra, Lợn Erymanthian, Hươu Ceryneian, Chim Stymphalian,
Trong thần thoại Hy Lạp, Mặt Trời được nhân cách hóa thành **Helios** (tiếng Hy Lạp: Ἥλιος / ἥλιος). Homer gọi Helios là một Titan hay Hyperion. Helios là con của hai Titan: Hyperion và
**Minerva** (tiếng Anh /mɪˈnɜːrvə/ (tiếng Latin: [mɪˈnɛrwa]; tiếng Etrusca: _Menrva_) là nữ thần La Mã của lý trí, chiến tranh, nghệ thuật và khoa học. Từ thế kỉ thứ II TCN, người La Mã đánh
thumb|upright=1.2|[[Clytemnestra cố gắng đánh thức các nữ thần Erinyes dậy, 380–370 TCN.]] **Erinyes** (; hay **Erinys** , ; , pl. of , _Erinys_), cũng gọi là **Furies** là các nữ thần báo thù trong tôn
Theo thần thoại Hy Lạp, **Erebus** (), hay **Erebos** (Hy Lạp Cổ: , "vực thẳm và bóng tối khôn cùng"), là con trai của thần nguyên thủy, Chaos, và là hiện thân của bóng tối,
**Mnemosyne** (, /mnɛːmosýːnɛː/) là nữ thần của ký ức trong thần thoại Hy Lạp, là con của Gaia và Uranus, có chín người con với Zeus sau 9 đêm liên tiếp được gọi là Muse.
Trong thần thoại Hy Lạp, **Moirai** hoặc Moerae / mɪrˌiː / hoặc / miːˌriː /, (tiếng Hy Lạp cổ đại: Μοῖραι, "apportioners"), thường được biết bằng tiếng Anh là Fates (tiếng Latinh: Fatae), là những
nhỏ|Ban thờ Hậu Thổ tại [[Khổng phủ, Khúc Phụ]] hay là thần đất mẹ trong văn hóa Trung Quốc, cai quản mặt đất rộng lớn, tương đương với nữ thần Gaia trong thần thoại Hi
nhỏ| Những gã khổng lồ Fafner và Fasolt nắm chặt [[Freyja trong minh họa do Arthur Rackham vẽ trong tác phẩm _Der Ring des Nibelungen_ của Richard Wagner. ]] nhỏ| Người khổng lồ Mata và
**Sao Thiên Lang** hay **Thiên Lang tinh** là ngôi sao sáng nhất trên bầu trời đêm với cấp sao biểu kiến là -1,46. Tên gọi theo định danh Bayer của sao Thiên Lang là **α
Bán đảo Hy Lạp và đảo lân cận [[Parthenon ở Athena]] Địa điểm xuất phát phát triển của **nền văn minh Hy Lạp** là đồng bằng Thessalia (Θεσσαλία) màu mỡ, rộng lớn ở vùng bắc
nhỏ|phải|Một con rùa lớn, trong văn hóa, rùa biểu tượng cho vũ trụ, huyền cơ, sự trường thọ nhỏ|phải|Tượng rắn thần [[Naga, đây là hình mẫu mỹ thuật ở những nền văn hóa Ấn Độ
**Sao Lão Nhân** hay **Sao Thọ,** tên tiếng Anh là **Canopus,** là ngôi sao sáng nhất trong chòm sao Thuyền Để ở Thiên cầu Nam. Nó là ngôi sao sáng thứ hai trên bầu trời
**Song Ngư** (tiếng Anh: Pisces ; _Ikhthyes_; ký hiệu: ♓︎) là cung hoàng đạo thứ mười hai và cuối cùng trong Hoàng Đạo, trải dài từ 330° đến 0°Của kinh độ thiên thể. Biểu tượng
phải **Hình tượng con Cá** xuất hiện trong văn hóa từ Đông sang Tây với nhiều ý nghĩa biểu trưng. Đặc biệt con cá gắn liền với biểu tượng cho nguồn nước và sự no
**Enceladus** (phiên âm ) là vệ tinh lớn thứ sáu của Sao Thổ. Nó được nhà thiên văn học William Herschel phát hiện vào năm 1789. Trước năm 1980 (thời điểm 2 tàu vũ trụ
phải|nhỏ|250x250px| _Bức_ ảnh _[[Viên bi xanh|Blue Marble_ của Trái Đất, được chụp trong nhiệm vụ Apollo 17 lên Mặt Trăng vào năm 1972. ]] Quan điểm văn hóa về Trái Đất, hoặc thế giới, thay
nhỏ| Bản đồ hiển thị các khu vực đất của [[Trái Đất|Trái đất, có màu xanh lục vàng. ]] nhỏ|Đường bờ biển gồ ghề của Knight's Point, [[New Zealand.]] **Đất**, đôi khi được gọi là