✨Friedrich Graf von Wrangel

[[Thống chế Đức|Thống chế Friedrich von Wrangel]] phải|nhỏ|Friedrich Graf von Wrangel. Tranh chân dung của [[Adolph Menzel, năm 1865.]]

Friedrich Heinrich Ernst Graf von Wrangel (13 tháng 4 năm 1784 tại Stettin, Pommern – 2 tháng 11 năm 1877 tại Berlin) là một Bá tước và Thống chế của quân đội Phổ, được xem là một trong những người đã đóng góp đến sự thành lập Đế quốc Đức. Được thị dân Berlin mệnh danh là Cha Wrangel (Papa Wrangel), ông trở thành một trong những tướng lĩnh được dân chúng ưa chuộng nhất của Phổ vì khiếu hài hước thô kệch của mình. Gia nhập các lực lượng Phổ vào năm 1796, Wrangel đã tham gia chiến đấu chống Pháp và thể hiện khả năng của mình trong những cuộc chiến tranh của Napoléon. Trên cương vị là một tư lệnh cấp sư đoàn ông đã giải quyết tình hình bất ổn tại Köln vào năm 1837. Về sau, ông chỉ huy quân đội Liên minh các quốc gia Đức trong Chiến tranh Schleswig lần thứ nhất vào năm 1848, tiến quân đến tận Jutland, và cùng năm đó ông dập dắt cuộc cách mạng ở Berlin. Vào năm 1864, ông được bổ nhiệm làm Tổng Tư lệnh quân đội liên minh Áo - Phổ trong cuộc Chiến tranh Schleswig lần thứ hai

Cuộc đời ban đầu

Wrangel ra đời tại Stettin (ngày nay là Szczecin, Ba Lan) ở tỉnh Pommern, Phổ. Khi mới 12 tuổi, ông đã gia nhập một trung đoàn long kỵ binh vào năm 1796 và được phong cấp thiếu úy vào năm 1798. Trong những cuộc chiến tranh của Napoléon, trung đoàn của chỉ được động viên hoàn toàn sau thất bại của Phổ trong trận Jena. Wrangel đặc biệt thể hiện khả năng của mình trong trận Heilsberg vào năm 1807, và được tặng thưởng huân chương cao quý nhất của Phổ – Huân chương Quân công. Trong quá trình cải cách quân đội, Wrangel lên quân hàm trung úy và tiếp theo đó là đại úy. Với cuộc tái cấu trúc trung đoàn long kỵ binh của ông, Wrangel trở thành Tư lệnh của Trung đoàn Thiết kỵ binh số 3 được hình thành từ trung đoàn long kỵ binh cũ của ông. Trong cuộc Chiến tranh Giải phóng năm 1813, ông chiến đấu tốt tại Hainan, Liebertwolkwitz, và Leipzig, nên được thăng quân hàm thiếu tá, và được nhận Huân chương Thập tự Sắt tại Wachau gần Leipzig. Năm 1814, ông ban đầu tham gia trong các hoạt động phong tỏa quanh Luxembourg, sau đó đóng một vai trò quan trọng trong giao tranh ác liệt vào tháng 2. Trên đường rút quân đến Etouges, ông được Thống chế Blücher vì tài năng chỉ huy trung đoàn của mình. Ông cũng tích cực tham gia trong các trận đánh tại Laon và Sezanne. Cùng năm đó, do những cống hiến của mình trong cuộc chiến, ông lên quân hàm thượng tá, và được giao quyền chỉ huy Trung đoàn Long kỵ binh số 2 Tây Phổ. Mặc dù trung đoàn không tham chiến trong chiến dịch năm 1815, ông trở thành đại tá.

Tướng và Thống chế Phổ

Trong thời kỳ hòa bình lâu dài, Wrangel đã thể hiện bản lĩnh của mình như một sĩ quan kỵ binh táo bạo và hiệu quả. mà không gặp phải nhiều sự kháng cự. Đoàn quân của ông được sự chào đón của tầng lớp trung lưu, những người đã mệt mỏi trước tình trạng rối ren và bất ổn trong cuộc cách mạng – chào đón. Trên cương vị là Thống đốc Berlin và Tổng Tư lệnh quân đội tại Brandenburg (chức vụ mà ông giữ cho đến khi mất), Wrangel đã tuyên bố vây hãm thành phố và trục xuất viên chủ tịch và các thành viên tự do chủ nghĩa của Hội đồng Quốc gia. và trên thực tế, Wrangel không phải là một nhà chiến lược tài năng, mà là một sĩ quan can trường trên trận tuyến với khiếu hài hước thô kệch kiểu Berlin. Sau trận Dybbøl, Wrangel từ chức chỉ huy, được phong làm Bá tước (Graf) và được nhận nhiều vinh dự khác. Từ điển Bách khoa Anh cho rằng thanh danh của Wrangel, và tài năng chỉ huy của Friedrich Karl, Helmuth von Moltke, Eduard Vogel von Falckenstein, và Ludwig Karl Wilhelm von Gablenz đã mang lại chiến thắng vang dội cho liên quân trong chiến dịch này.. Bất bình trước sự can thiệp của các nhà ngoại giao vào tình hình chiến sự, Wrangel đã đánh điện cho Đức vua: "Tâu Bệ hạ, đám nhà ngoại giao đáng bị đưa lên giá treo cổ". Nhưng đến một ngày, khi hai người ngồi cạnh nhau bên bàn của Đức vua, Wrangel đã tỏ ra ăn năn hối lỗi, và ông cùng Thủ tướng trở lại là bạn với nhau cho đến khi Wrangel mất. Vào năm 1866, trong cuộc Chiến tranh Áo-Phổ, ông không giữ một chức Tư lệnh nào vì tuổi tác của mình, nhưng tình nguyện đi theo quân đội ra chiến trường. Nhà sử học G. L. M. Strausse đã từng chứng kiến một lần tại quân y viện ở Nachod, Wrangel đã chia sẻ và động viên các thương binh, đồng thời cấp chút tiền cho họ. Sau cuộc chiến, ông hăng say đóng góp cho cuộc cải tổ binh chủng kỵ binh lần thứ hai trong giai đoạn 1866 – 1870, và trong cuộc Chiến tranh Pháp-Đức (1870 – 1871). Cũng như trong cuộc chiến với Áo, ông làm cố vấn quân sự cho Phổ trong cuộc chiến tranh với Pháp. Trong cuộc diễu binh chiến thắng của quân đội Phổ – Đức về kinh thành Berlin sau các cuộc chiến năm 1866 và 1870 – 1871, Wrangel được vinh dự dong ngựa ở phía trước những nhân vật quan trọng như Bismarck, Roon và Moltke. Ông từ trần tại Berlin vào năm 1877, hưởng thọ 93 tuổi.

Nhân dịp kỷ niệm thứ 70 ngày ông gia nhập quân ngũ, trung đoàn của Wrangel, Trung đoàn Thiết kỵ binh số 3, đã được đặt tên là "Bá tước Wrangel" (Graf Wrangel). Trong bộ phim Bismarck (1940) của đạo diễn Wolfgang Liebeneiner, Wrangel được Hans Junkermann thủ vai. Ngày nay ở Berlin-Kreuzberg có Đường Wrangel (Wrangelstraße), vốn đã được đặt theo tên ông từ năm 1849.

Lưu ý

Chú ý đến tên gọi của ông: Graf là một tước hiệu, tương đương với Bá tước, chứ không phải là một tên riêng hoặc tên lót. Trước năm 1919, tước hiệu nằm ở phía trước tên riêng. Tước hiệu cũ của những người còn sống sau năm 1919 là thành phần thuộc tên họ, do đó nằm phía sau tên thánh và không thể được dịch. Tước vị tương đương với Nữ Bá tước là Gräfin.