Rodolfo Guzmán Huerta (23 tháng 9 năm 1917 – 5 tháng 2 năm 1984), còn được biết tới với danh hiệu El Santo (Vị Thánh), là một võ sĩ đô vật chuyên nghiệp, diễn viên điện ảnh, anh hùng dân tộc Mỹ Latinh (lucha libre) người México. Ông cũng là một diễn viên nổi tiếng và là một biểu tượng trong văn hóa đại chúng México.
El Santo cùng với Blue Demon và Mil Máscaras là 3 đô vật lucha libre nổi tiếng nhất của México và được xem là "huyền thoại" của thể thao đất nước này Sự nghiệp đô vật của ông kéo dài đến 5 thập kỷ, và trong thời gian đó hình ảnh El Santo trở thành một biểu tượng "anh hùng", hình tượng của chính nghĩa trong văn hóa, truyền thông đại chúng, thông qua sự xuất hiện của "siêu anh hùng" El Santo trong truyện tranh và phim ảnh. Ông được cho là người đã truyền bá rộng rãi môn đô vật chuyên nghiệp tại México giống như Rikidozan truyền bá môn này ở Nhật Bản.
Sự nghiệp
Sự nghiệp ban đầu
nhỏ|Mặt nạ ban đầu của El Santo, trưng bày trong một sự kiện của Chính quyền thành phố Mexico, năm 2016.
Có nhiều giả thuyết khác nhau nói về lúc Rodolfo Guzmán bắt đầu thi đấu đô vật chuyện nghiệp, có nguồn nói là tại Nhà thi đấu Peralvillo Cozumel vào ngày 28 tháng 6 năm 1934, có nguồn nói tại Deportivo Islas ở khu dân cư Guerrero tại thủ đô México năm 1935. Nhưng có điều chắc chắn là từ nửa cuối thập niên 1930 ông đã tham gia đô vật chuyên nghiệp, sử dụng các biệt danh như Rudy Guzmán, El Hombre Rojo (Người Đỏ), El Demonio Negro (Con Quỷ Đen), và El Murcielago II (Con Dơi II), biệt danh cuối cùng đặt dựa theo danh hiệu của đô vật Jesus Velazquez, người được gọi là "con dơi" (El Murcielago) vì lối đô vật đặc trưng của mình. Tuy nhiên sau đó Velazquez khiếu nại và cơ quan chủ quản tuyên bố Guzmán không được sử dụng danh hiệu này nữa. Trận đấu cuối cùng của Santo diễn ra vào ngày 12 tháng 9 năm 1982, một tuần trước kỷ niệm sinh nhật lần thứ 65 của ông. Đây là sự kiện duy nhất cho thấy Santo để lộ dung mạo thật của mình trước công chúng.
Santo và gia đình luôn luôn giữ bí mật dung mạo thật của mình. Ông luôn xuất hiện trước công chúng với chiếc mặt nạ màu bạc. Ông cũng không bắt các chuyến bay chung với đoàn làm phim vì không muốn ai thấy dung mạo của mình khi phải cởi mặt nạ trình diện trước hải quan, và nếu có người đi chung ông bảo họ cố gắng đừng nhìn về phía ông. Sau khi qua đời, ông được an táng khi mang một chiếc mặt nạ, và khi tạp chí điện ảnh SOMOS đăng các hình chụp dung mạo thật của Santo, gia đình ông đã lên tiếng phản đối và đe dọa kiện tờ báo. Lần duy nhất ông để lộ dung mạo thật trước công chúng là vào một buổi phỏng vấn ngày 26 tháng 1 năm 1984, trên chương trình truyền hình Contracepto, khi ông chủ động cởi bỏ chiếc mặt nạ và để lộ dung mạo thật của một người đàn ông lớn tuổi, trải qua nhiều sương gió.
Đầu thập niên 1960, một nữ võ sĩ tên là Irma González dưới sự cho phép của Santo đã sử dụng chiếc mặt nạ bạc để thi đấu dưới tên gọi La Novia del Santo ("Cô dâu của Thánh"). Trước đây Irma González theo lời hứa với hôn phu đã giải nghệ, nhưng sau một thời gian đã thi đấu trở lại vì không cưỡng được sức hút của nghề đô vật. 7 tháng sau, Irma chính thức kết hôn và cô cũng chính thức giải nghệ. Ít lâu sau, một nam đô vật đồng tính luyến ái cũng thi đấu với cái tên này, nhưng Santo khiếu nại và không cho anh ta sử dụng tên hiệu "Santo".
Một trong 25 người cháu của El Santo cũng thi đấu đô vật dưới biệt danh El Nieto del Santo ("Cháu của Thánh"). Tuy nhiên, El Hijo del Santo đã ngăn cản người này sử dụng danh hiệu "Santo cháu" vì ông dự tính sẽ cho con trai của mình sử dụng tên hiệu đó. Vì vậy, người đô vật này đã sử dụng biệt danh chính thức là "Axxel" và chỉ sử dụng biệt hiệu "Santo cháu" trong những trường hợp không chính thức để tránh kiện tụng. Giống như các thế hệ Santo, Axxel thi đấu với mạt nạ màu bạc và trang phục màu bạc, nhưng ông vận thêm các sọc đen và phần đầu gối màu đen để tránh "vi phạm bản quyền". Vào tháng 8 năm 2012, tòa án đã phán quyết cho phép Axxel được thi đấu với tên hiệu "Santo cháu".
Sự nghiệp điện ảnh
Santo từng tham gia đóng 52 bộ phim, bao gồm:
Santo contra el cerebro del mal (Santo vs. the Evil Brain, 1958)
Santo contra hombres infernales (Santo vs. the Infernal Men, 1958)
Tope de Cristo (Diving headbutt)
Giải vô địch quốc gia México hạng trung: 4 lần vô địch
Giải vô địch đồng đội quốc gia México: 2 lần vô địch cùng với Rayo de Jalisco, Sr.
Giải vô địch quốc gia México hạng bán trung: 2 lần vô địch
Giải vô địch thế giới NWA hạng trung: 1 lần vô địch
Giải vô địch thế giới NWA hạng bán trung: 2 lần vô địch
*Bảo tàng và Tòa nhà Danh vọng Đô vật chuyên nghiệp*: được vinh danh năm 2013
Giải thưởng Wrestling Observer NewsletterTòa nhà Danh vọng Wrestling Observer Newsletter: được vinh danh năm 1996
**Rodolfo Guzmán Huerta** (23 tháng 9 năm 1917 – 5 tháng 2 năm 1984), còn được biết tới với danh hiệu **El Santo** (_Vị Thánh_), là một võ sĩ đô vật chuyên nghiệp, diễn viên
**Ciudad Colonial** (tiếng Tây Ban Nha của "thành phố thuộc địa") là khu trung tâm lịch sử của thành phố Santo Domingo và khu định cư thường xuyên, lâu đời nhất của những người châu
**Sân bay El Portillo** là một sân bay phục vụ tỉnh Samana của Cộng hòa Dominicana. Sân bay này nằm ở phía bắc tỉnh này. Sân bay El Portillo có 1 đường băng dài 472
**El filibusterismo** (Kẻ phản bội) là tiểu thuyết thứ hai được viết bởi người anh hùng dân tộc Philippines José Rizal. Đây là phần tiếp theo của tiểu thuyết _Noli Me Tángere _ (Đừng động
phải|nhỏ|Máy bay [[AeroSucre tại nhà ga hàng hóa quốc nội, nhà ga này bị phá năm 2008]] **Sân bay quốc tế El Dorado** là một sân bay quốc tế ở Bogotá, Colombia. Đây là sân
**Sân bay quốc tế Samaná El Catey** , (tiếng Tây Ban Nha: _Aeropuerto Internacional Presidente Juan Bosch (AISA)_), là một sân bay quốc tế mới khai trương ngày 6 tháng 11 năm 2006, phục vụ
**Carlos III của Tây Ban Nha** (Tiếng Anh: _Charles III_; Tiếng Ý và Tiếng Napoli: _Carlo Sebastiano_; Tiếng Sicilia: _Carlu Bastianu_; Sinh ngày 20/01/1716 - Mất ngày 14/12/1788) là Công tước có chủ quyền xứ
**Héctor Benjamín Alterio Onorato** (sinh ngày 21 tháng 9 năm 1929) là một diễn viên truyền hình và điện ảnh người Argentine, ông được biết đến ở cả hai nước Argentina và Tây Ban Nha.
**José Francisco de San Martín Matorras**, còn gọi là **José de San Martín** (phát âm: Hô-xê Phơ-ran-xi-xcô đê Xan Mác-tin Ma-toóc-rát) chống quân xâm lược Pháp. Sau khi tham gia trong một số trận chiến,
Ngày **12 tháng 9** là ngày thứ 255 (256 trong năm nhuận) trong lịch Gregory. Còn 110 ngày trong năm. ## Sự kiện *1683 – Liên quân Thần thánh gồm Ba Lan–La Mã Thần thánh
Tranh dân gian Đông Hồ miêu tả đấu vật tại Việt Namnhỏ|phải|249x249px|Thi vật trong đội [[Không quân Hoa Kỳ (Vật theo phong cách Mỹ)]] **Đấu vật** là môn thể thao tác chiến giữa hai đối
**Samuel Zayas** (sinh ngày 16 tháng 2 năm 1987) là một cầu thủ bóng đá người Cộng hòa Dominica thi đấu ở vị trí tiền đạo cho Cibao FC và đội tuyển quốc gia Cộng
**Juliano Rangel de Andrade** (sinh ngày 4 tháng 4 năm 1982 ở Alfredo Chaves) là một hậu vệ bóng đá người Brasil, thi đấu cho Câu lạc bộ Xelajú của Liga Nacional de Guatemala. ##
Dưới đây là danh sách các Di sản thế giới do UNESCO công nhận tại châu Mỹ. ## Antigua và Barbuda (1) trái|nhỏ|[[Xưởng đóng tàu Nelson|Xưởng tàu Hải quân Antigua.]] * Xưởng tàu Hải quân
**Các lâu đài ở Tây Ban Nha** được xây dựng với mục đích phòng thủ. Trong suốt thời kì Trung Cổ, các vương quốc Kitô phía bắc tranh chấp biên giới lãnh thổ với các
thumb|Biển hiệu consejo popular [[George Washington, Cuba được nhìn thấy khi bước chân vào phường.]] **Consejo popular** (; ; đôi khi rút ngắn thành **CP**) là phường bầu cử hoặc phân chia ranh giới chính
**Cuộc chinh phục Guatemala của Tây Ban Nha** là một chuỗi các xung đột dai dẳng trong thời kỳ Tây Ban Nha thuộc địa hóa châu Mỹ ở nơi ngày nay là đất nước Guatemala.
Danh sách này bao gồm các loại tiền tệ ở hiện tại và trong quá khứ. Tên địa phương của tiền tệ được sử dụng trong danh sách này kèm theo tên quốc gia hoặc
Dưới đây là danh sách các thành phố ở Argentina. Xem thêm danh sách đầy đủ những thành phố ở tất cả các tỉnh của Argentina. ## Thành phố theo dân số Thủ phủ tỉnh
**María Ugarte España** (22 tháng 2 năm 1914, Segovia,Tây Ban Nha - Ngày 04 tháng 3 năm 2011, Santo Domingo, Cộng hòa Dominica) là một nhà báo, nhà văn, viện sĩ, nhà sử học và
Sinh khoảng năm [[1450, Cristoforo Colombo được thể hiện trong bức chân dung do Alejo Fernándõ vẽ giai đoạn 1505–1536. Ảnh chụp của nhà sử học Manuel Rosa]] **Cristoforo Colombo** (tiếng Tây Ban Nha: _Cristóbal
**Cristiano Ronaldo dos Santos Aveiro** (; sinh ngày 5 tháng 2 năm 1985) là một cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp người Bồ Đào Nha hiện đang thi đấu ở vị trí tiền đạo và
Đây là danh sách các trọng tài là trọng tài của Liên đoàn bóng đá FIFA. ## Afghanistan * Hamid Yosifzai (2012–) ## Albania * Lorenc Jemini (2005–) * Enea Jorgji (2012–) * Bardhyl Pashaj
phải|nhỏ| Chưa có tiêu đề, 1960, dầu trên bảng điều khiển, Bảo tàng Bellapart (Santo Domingo, Cộng hòa Dominican)|liên_kết=Special:FilePath/Clara_Ledesma_01.jpg **Clara Ledesma Terrazas** (5 tháng 3 năm 1924 – 25 tháng 5 năm 1999) là một
**_Himno nacional de República Dominicana** (tiếng Việt: Quốc ca Cộng hoà Dominica)_ là quốc ca của Cộng hoà Dominica. Bài hát còn được biết tới với tên gọi khác là _**Quisqueyanos valientes**_ _(Những người Quisqueya
**Sân bay quốc tế Arroyo Barril** là một sân bay ở Cộng hòa Dominicana. Sân bay này có 1 đường băng dài 1900 m bề mặt nhựa đường. Đây là cơ sở hoạt động trên
Chiếc **Chance Vought F4U Corsair** là máy bay tiêm kích của Hoa Kỳ hoạt động rộng rãi trong giai đoạn nửa sau của Chiến tranh thế giới thứ hai và Chiến tranh Triều Tiên cũng
**USS _Waters_ (DD-115/ADP-8)** là một tàu khu trục thuộc lớp _Wickes_ của Hải quân Hoa Kỳ trong giai đoạn Chiến tranh Thế giới thứ nhất, sau được cải biến thành tàu vận chuyển cao tốc
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
**Giải Oscar cho thiết kế sản xuất xuất sắc nhất** (trước năm 2012 là _Chỉ đạo nghệ thuật xuất sắc nhất_) là một trong các giải Oscar mà Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ
Dưới đây là danh sách những cái chết đáng chú ý trong **tháng 10 năm năm 2011**. ## Tháng 10 năm 2011 ### 31 *Flórián Albert, 70, cầu thủ Hungary. [http://www.championat.com/football/news-975809.html] (tiếng Nga) *John Makin,
**José Maria Panganiban y Enverga** (1 tháng 2 năm 1863 - 19 tháng 8 năm 1890) là một nhà tuyên truyền, nhà ngôn ngữ học và nhà viết tiểu luận người Philippines. Ông là một
nhỏ|Blue Demon Jr. và [[El Hijo del Santo|El Hijo Del Santo.]] thumb|Những chiếc mặt nạ đấu vật **Đấu vật kiểu Mỹ Latinh** hay **lucha libre** (, nghĩa đen: "đấu vật tự do") là thuật ngữ
**Lịch sử Cuba** được đặc trưng bởi sự phụ thuộc vào các cường quốc bên ngoài như Tây Ban Nha, Hoa Kỳ và Liên Xô. Đảo Cuba là nơi sinh sống của nhiều nền văn
Đây là **danh sách cầu thủ nước ngoài ghi bàn tại Giải bóng đá Ngoại hạng Anh**. Premier League bắt đầu từ khi khởi tranh năm 1992, đã có cầu thủ của 110 nước thành
Đây là danh sách **các cầu thủ nước ngoài** tại **Premier League**, những người thi đấu từ mùa giải đầu tiên 1992. Danh sách dưới đây cầu thủ phải đạt cả hai điều kiện: #Thi
**Chi Ổi** (danh pháp khoa học: **_Psidium_**) là một chi thực vật gồm khoảng 90-100 loài cây bụi và cây nhỡ nhiệt đới thuộc họ Đào kim nương (Myrtaceae), có nguồn gốc México, Caribe, Trung
**Laritza Párraga** (sinh ngày 14 tháng 7 năm 1993) là DJ, nhà sản xuất nhạc, nữ diễn viên và nhà vẵn người Ecuador. Cô là Hoa hậu Hoàn Vũ Ecuador năm 2013 và đại diện
thumb|[[Tàu điện ngầm Luân Đôn là hệ thống metro đầu tiên và lâu đời nhất trên thế giới, mở cửa từ năm 1863.]] thumb|[[Tàu điện ngầm Thành phố New York là hệ thống metro lớn
Đây là danh sách các hãng hàng không đang hoạt động (theo các châu lục và các nước). ## Châu Á ### Singapore **Hãng hàng không quốc gia** *Singapore Airlines **Các hãng khác** *Jetstar Asia
[[Andes phủ tuyết phía trên trung tam Santiago]] **Santiago de Chile** (, "Santiago" là tên chỉ _Giacôbê, con của Zêbêđê_) hay gọi ngắn là **Santiago**, là thủ đô Chile và cũng là thành phố lớn
**_Oncidium_** là một chi có chứa khoảng 330 loài hoa lan từ phân tông _Oncidiinae_ của Họ Lan (_Orchidaceae_). Đây là một phức tạp, với nhiều loài được phân loại lại. ## Các loài *
**Cuộc cách mạng Philippines** (tiếng Filipino: Himagsikang Pilipino), hay còn được gọi là **Chiến tranh Tagalog** (tiếng Tây Ban Nha: _Guerra Tagalog_) bởi người Tây Ban Nha, là một cuộc cách mạng và các cuộc
**LATAM Chile**, tên cũ **LAN Airlines S.A.** (mã IATA = **LA**, mã ICAO = **LAN**) là hãng hàng không, trụ sở ở Santiago, Chile. LAN Airlines là một trong các hãng hàng không chính của
**José Julián Martí Pérez** (; 28 tháng 1 năm 1853–19 tháng 5 năm 1895) là một nhà dân tộc chủ nghĩa, nhà thơ, nhà triết học, nhà tiểu luận, nhà báo, dịch giả, giáo sư
**San Juan** (), tức **San Juan Bautista** (tên tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "Thánh Gioan Baotixita") là thủ phủ và đồng thời là thành phố lớn nhất Puerto Rico. Theo Thống kê Dân
**Mariano Ponce** (23 tháng 3 năm 1863 - 23 tháng 5 năm 1918), là một bác sĩ người Philippines, nhà văn, nhà báo và là thành viên tích cực của Phong trào Tuyên truyền. Ở
**Cecilia Ansaldo Briones** (sinh năm 1949) là một giáo sư, nhà tiểu luận và nhà phê bình văn học người Ecuador. ## Tiểu sử Cecilia Ansaldo được sinh ra ở Guayaquil vào năm 1949. Cô
**Lourdes Robles** là ca sĩ, nhạc sĩ, diễn viên người Puerto Rico. Cô sinh ra ở San Juan. Đầu những năm 1980 khi tham gia hát song ca với Carlos và phát hành hai album.