thumb|Bản đồ đứt gãy San Andreas thể hiện hướng chuyển động
phải|nhỏ|Ảnh phóng đại độ cao của đứt gãy San Andreas trên [[đồng bằng Carrizo ở miền Nam California, 35°07'N, 119°39'W. Đây là ảnh tổ hợp giữa dữ liệu radar và ảnh Landsat.]]
phải|nhỏ|Ảnh đứt gãy San Andreas chụp từ máy bay trên [[đồng bằng Carrizo]]
Đứt gãy San Andreas là một đứt gãy chuyển dạng lục địa, có độ dài khoảng 1.300 km (800 mile), cắt qua California, Hoa Kỳ. Đây là một đứt gãy trượt bằng, và cũng là ranh giới kiến tạo giữa mảng Thái Bình Dương và mảng Bắc Mỹ.
Đứt gãy được xác định lần đầu tiên ở miền bắc California bởi giáo sư địa chất Andrew Lawson thuộc trường Đại học California vào năm 1895 và được ông đặt tên theo một cái hồ nhỏ nằm trong một thung lũng hẹp được hình thành bởi đứt gãy này gần miền nam San Francisco, tên là Laguna de San Andreas. Sau trận động đất San Francisco năm 1906, ông Lawson cũng đã phát hiện ra rằng đứt gãy San Andreas kéo dài đến phía nam của Nam California.
Hình thành
thumb|Tiến hóa kiến tạo đứt gãy San Andreas.
Đứt gãy San Andreas đã bắt đầu hình thành vào Cenozoi giữ cách nay khoảng 30 triệu năm. Vào lúc đó, trung tâm tách giãn giữa mảng Thái Bình Dương và mảng Farallon (hiện đã bị hút chìm gần hết trong khi các mảng khác còn lại gồm mảng Juan de Fuca, mảng Rivera, mảng Cocos, và mảng Nazca) đã bắt đầu chạm tới đới hút chìm ngoài khơi bờ biển tây của Bắc Mỹ. Do sự chuyển động tương đối giữa mảng Thái Bình Dương và mảng Bắc Mỹ khác với sự chuyển động tương đối giữa mảng Farallon và Bắc Mỹ, sống núi tách giãn đã bắt đầu "bị hút chìm" tạo ra một sự chuyển động tương đối mới và cách biến dạng mới dọc theo các ranh giới mảng. Các đặc trưng địa chất này được thấy rõ dọch theo đứt gãn San Andreas. Nó cũng bao bao gồm tác nhân có thể gây biến dạng Basin and Range, sự tách biệt bán đảo Baja California, và việc đổi hướng của dãy Transverse.
Đoạn chính phía nam của đứt gãy San Andreas có thể đã tồn tại cách đây khoảng 5 triệu năm. Phần được biết đến đầu tiên của phần phía nam của đứt gãy là đới Clemens Well-Fenner-San Francisquito có tuổi khoảng 22–13 triệu năm. Hệ thống này đã thêm vào đứt gãy San Gabriel khi hoạt động chuyển động chính vào khoảng 10–5 triệu năm trước. Hiện tại, người ta tin rằng San Andreas hiện đại sẽ đổi hướng chuyển động của nó thành một đứt gãy trong đới cắt trượt đông California. Sự tiến hóa phức tạp này đặc biệt dọc theo đoạn phía nam, chủ yếu là do hoặc "Big Bend" hoặc do sự khác biệt về vector chuyển động giữa các mảng và xu hướng của đứt gãy và các nhánh xung quanh của nó.
Động đất
Đứt gãy San Andreas có nhiều trận động đất lịch sử như:
- Động đất Fort Tejon 1857: Nứt đất kéo dài ở vùng trung tâm và nam. Độ lớn 7,9.
- Động đất San Francisco 1906: Nứt đất kéo dài ở Bắc California. Tâm chấn gần San Francisco. Ít nhất 3.000 người thiệt mạng do động đất và cháy. Độ lớn ước tính 7,8.
- Động đất San Francisco 1957: Độ lớn 5.
- Động đất Loma Prieta 1989: Nứt đất kéo dài gần Santa Cruz, California, 63 người chết và gây phá hủy trung mình ở các vùng dễ tổn thương vùng vịnh San Francisco. Độ lớn khoảng 6,9.
- Động đất Parkfield 2004: Độ lớn 6.0.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Bản đồ đứt gãy San Andreas thể hiện hướng chuyển động phải|nhỏ|Ảnh phóng đại độ cao của đứt gãy San Andreas trên [[đồng bằng Carrizo ở miền Nam California, 35°07'N, 119°39'W. Đây là ảnh tổ
Đới đứt gãy Mendocino giữa mảng Gorda và mảng Thái Bình Dương **Đới đứt gãy Mendocino** là một đới đứt gãy và ranh giới chuyển dạng nằm ngoài khơi mũi Mendocino xa về phía bắc
**_San Andreas_** (tựa tiếng Việt: **Khe nứt San Andreas**) là một bộ phim thảm họa Mỹ năm 2015 do Brad Peyton đạo diễn. Kịch bản phim được Carlton Cuse viết, với sự đóng góp tình
**Động đất San Francisco 1906** là trận động đất lớn tấn công vào San Francisco, California và bờ biển bắc California vào lúc 5:15 sáng ngày thứ 4, 18 tháng 4 năm 1906. Độ lớn
khung|Vị trí vịnh San Francisco, vịnh San Pablo và [[Cầu Cổng Vàng]] **Vịnh San Francisco** là một vùng cửa sông nông tại tiểu bang California, Hoa Kỳ. Đây là cửa biển mà thông qua nó
:_Về một bộ lạc người bản thổ Mỹ, xem Mohave._ **Hoang mạc Mojave**, người địa phương thường gọi là **High Desert** (có nghĩa là Hoang mạc trên cao), chiếm một phần lớn vùng đông nam
**Cầu Cổng Vàng** (tiếng Anh: _Golden Gate Bridge_) là một cây cầu treo bắc qua Cổng Vàng, eo biển rộng một dặm (1,6 km) nối liền vịnh San Francisco và Thái Bình Dương. Cầu này nối
**Vườn quốc gia Pinnacles** là một vườn quốc gia tại Hoa Kỳ, bảo vệ một khu vực miền núi nằm về phía đông của thung lũng Salinas ở Trung California, khoảng về phía đông của
Những [[chấn tâm động đất toàn cầu, 1963–1]] **Động đất** hay **địa chấn** (Tiếng Anh: _earthquake_, Chữ Hán: 地震) là sự rung chuyển trên bề mặt Trái Đất do kết quả của sự giải phóng
nhỏ|Các mảng kiến tạo trên thế giới được vẽ vào nửa sau của thế kỷ 19. **Kiến tạo mảng** (tiếng Anh: **plate tectonics**; tiếng Hy Lạp: τέκτων _tektōn_, nghĩa là "người xây dựng", "thợ nề")
**Địa chất học** là môn khoa học nghiên cứu về các vật chất rắn và lỏng
Dứt gãy chuyển dạng (đỏ) **Đứt gãy chuyển dạng** hay **ranh giới chuyển dạng** là đứt gãy chạy dọc theo ranh giới của mảng kiến tạo. Chuyển động tương đối của các mảng này là
Một trận **động đất chậm** là một trận động đất không liền mạch. Sự kiện giống động đất mà giải phóng năng lượng trong thời gian vài giờ đến vài tháng thay vì vài giây
**Thế kỷ 20** là khoảng thời gian tính từ ngày 1 tháng 1 năm 1901 đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2000, nghĩa là bằng 100 năm. Thế kỷ 20 bị chi phối bởi
nhỏ|550x550px|Một bản đồ El Salvador El Salvador giáp với Bắc Thái Bình Dương ở phía nam và tây nam, giáp với Guatemala ở phía bắc-tây bắc và Honduras về phía bắc-đông bắc. Ở phía đông
**Động đất Landers 1992** xảy ra vào ngày 28 tháng 6 với tâm chấn gần thị trấn Landers, California. Trận động đất có độ lớn mô men 7,3, và là trận động đất lớn nhất
nhỏ|phải|259x259px|Vành đai núi lửa cảnh thực nhỏ|283x283px|5 ngọn núi lửa trên vành đai: [[Núi lửa Mayon|Mayon, Krakatau (Krakatoa), Helens, Pinatubo, Garib]] **Vành đai lửa Thái Bình Dương**, được gọi đầy đủ là **Vành đai núi
thumb|right|Bắc Mỹ trên địa cầu Bắc Mỹ là lục địa lớn thứ ba thế giới, có dân số ước tính vào khoảng 380 triệu người và diện tích lên tới 21,346,000 km² (824,714 mi²). Cùng với Nam
430x430px|thumb ## Sự kiện * 15 tháng 3 - Công ty Rolls-Royce đăng ký hoạt động. * 18 tháng 4 - Vụ động đất tại San Francisco năm 1906 (khoảng 7,8 độ) ở vết đứt
**Mảng Thái Bình Dương** là một mảng kiến tạo đại dương nằm dưới Thái Bình Dương. Về phía bắc của mặt phía đông là ranh giới phân kỳ với mảng Explorer, mảng Juan de Fuca
nhỏ|Bản đồ biển Salton. **Biển Salton** là dạng biển nông, hồ nước mặn nằm trên đứt gãy San Andreas.
**Khu vực 51** là tên gọi chung của một cơ sở tối mật của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ (USAF) nằm trong Khu vực Huấn luyện và Thử nghiệm Nevada. Một biệt đội từ
**_Grand Theft Auto IV_** (được gọi và viết ngắn gọn là **GTA IV**) là video game hành động-phiêu lưu thế giới mở, được phát triển bởi Rockstar North và phát hành bởi Rockstar Games. Trò
**Phái Hồng quân** (; viết tắt là **RAF**, ), cũng được gọi là **Nhóm Baader-Meinhof** hoặc **Băng đảng Baader-Meinhof** (), là tổ chức chiến binh hiếu chiến theo xu hướng cực tả của Tây Đức.
nhỏ|phải|Chữ thập của dòng Đền Các **Chiến hữu Nghèo của Chúa Kitô và Đền Solomon** (tiếng Latinh: _paupers commilitones Christi Templique Solomonici_), thường được gọi tắt là **Hiệp sĩ dòng Thánh**, **Hiệp sĩ dòng Đền**
phải|nhỏ|Tác động của [[sóng thần gây ra bởi một trận động đất ngày 26 tháng 1 năm 1700]] nhỏ|[[Seismit hình thành bởi sự hoá lỏng của trầm tích trong động đất cuối kỷ Ordovic (bắc
**Nhôm** là một nguyên tố hóa học có ký hiệu **Al** và số nguyên tử 13. Nhôm có khối lượng riêng thấp hơn các kim loại thông thường khác, khoảng một phần ba so với
Một trận **Động đất dưới đại dương** hay **động đất dưới đáy biển**, hoặc **trận động đất dưới nước** là một trận động đất xảy ra dưới nước, ở dưới đáy của một vùng nước,
**_Grand Theft Auto V_** là một trò chơi điện tử hành động phiêu lưu năm 2013 do Rockstar North phát triển và Rockstar Games phát hành. Đây là phần thứ bảy của dòng trò chơi
**Kyle Ann Minogue**, OBE (; sinh ngày 28 tháng 5 năm 1968) hay còn được biết đến với nghệ danh **Kylie**, là một nữ nghệ sĩ thu âm, người sáng tác nhạc kiêm diễn viên
**Chủ nghĩa Marx** hay **Mác-xít** (phiên âm từ Marxist) là hệ thống học thuyết triết học, lịch sử và kinh tế chính trị dựa trên các tác phẩm của Karl Marx (1818 - 1883) và
**Eisleben** là một thị trấn nằm ở bang Sachsen-Anhalt, Đức. Nó nổi tiếng là quê hương của Martin Luther, do đó, tên chính thức của nó là **Lutherstadt Eisleben**. Tính đến năm 2015, Eisleben có
**_Grand Theft Auto: Vice City_** là một video game thuộc thể loại hành động phiêu lưu thế giới mở năm 2002 được phát triển bởi Rockstar North (trước đây là DMA Design) ở Anh và
**Rafael Nadal Parera** (, sinh ngày 3 tháng 6 năm 1986 tại Manacor, Mallorca), biệt danh **Rafa**, là một cựu vận động viên quần vợt chuyên nghiệp người Tây Ban Nha. Nadal được đánh giá
nhỏ|Bản báo cáo của Ủy ban nhân quyền Tháng 9 năm 1967, Đan Mạch, Na Uy, Thuỵ Điển, cùng Hà Lan tố cáo chính quyền quân sự Hy Lạp làm trái Công ước nhân quyền
**Nicholas Hilmy Kyrgios** ( ; sinh ngày 27 tháng năm 1995) là một vận động viên quần vợt người Úc. Tính tới tháng 9 năm 2019, anh xếp hạng 27 đơn nam thế giới theo
**Huldrych** (hoặc **Ulrich**) **Zwingli** (1 tháng 1 năm 1484 – 11 tháng 10 năm 1531), là nhà lãnh đạo cuộc cải cách tôn giáo tại Thụy Sĩ. Zwingli từng theo học tại Đại học Vienna
**Maria Theresia Walburga Amalia Christina của Áo** (; 13 tháng 5, năm 1717 - 29 tháng 11, năm 1780) là một thành viên và cũng là Nữ quân vương duy nhất của Nhà Habsburg, một
**George V** (3 tháng 6 năm 1865– 20 tháng 1 năm 1936) là Quốc vương Vương quốc Anh và các quốc gia tự trị của Anh, và Hoàng đế Ấn Độ, từ 6 tháng 5
thumb|right|348x348px|Bìa của bài thơ có chủ đề tiến hóa của [[Erasmus Darwin, _Temple of Nature_ cho thấy một nữ thần vén bức màn bí ẩn của thiên nhiên (bên trong là Artemis). Tượng trưng và
**Cuộc Chiến tranh giành độc lập Hy Lạp** (1821–1829), cũng được biết đến với tên gọi **Cuộc chiến tranh cách mạng Hy Lạp** (tiếng Hy Lạp: Ελληνική Επανάσταση, _Elliniki Epanastasi_; tiếng Thổ Nhĩ Kỳ: يؤنان
Trung tâm thành phố Köln Nhà thờ lớn Köln và khu vực lân cận về ban đêm nhỏ|phảo|Khu phố Chợ Cũ (_Alter Markt_) ở Köln **Köln** hay **Koeln** (phiên âm tiếng Việt: **Cô-lô-nhơ** hay **Ku-ên**;
liên_kết=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vesalius-copy.jpg|thế=|nhỏ|357x357px|Một bức vẽ giải phẫu chi tiết trong cuốn _[[De humani corporis fabrica_ của Andreas Vesalius, vào thế kỷ XVI. Cuốn sách đã đánh dấu sự ra đời của bộ môn giải phẫu học.]] **Giải
**Friedrich Wilhelm** (16 tháng 2 năm 1620 – 29 tháng 4 năm 1688) là Tuyển đế hầu thứ 11 của Brandenburg và đồng thời Công tước của Phổ trong liên minh cá nhân Brandenburg-Phổ, trị
Từ thời kỳ cổ đại, **Đức** (lúc đó được người La Mã gọi là vùng đất Germania) đã có các bộ lạc người German (tổ tiên trực tiếp của người Đức) chính thức cư ngụ
**Jan Ullrich** (sinh 2 tháng 12 năm 1973) là một cựu vận động viên đua xe đạp đường trường chuyên nghiệp người Đức. Anh đã giành được huy chương vàng và bạc trong Thế vận
**Mùa giải 2018–19** là mùa giải thứ 127 của Liverpool và là mùa giải thứ 57 liên tiếp của họ ở giải đấu hàng đầu của bóng đá Anh. Đây cũng là mùa giải thứ
**Fluor** (danh pháp cũ: **flo**) là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là **F** và số hiệu nguyên tử là 9. Đây là halogen nhẹ nhất và tồn tại dưới dạng chất khí
**Đội tuyển bóng đá quốc gia Đức** () là đội tuyển bóng đá nam quốc gia đại diện cho Đức tại các giải đấu bóng đá quốc tế kể từ năm 1908. Kể từ khi
**Nicolaus Copernicus** (theo tiếng Latinh; tiếng Ba Lan: _Mikołaj Kopernik_, tiếng Đức: _Nikolaus Kopernikus_, thường được phiên âm trong tiếng Việt là **Cô-péc-ních** theo tiếng Pháp _Nicolas Copernic_) (19 tháng 2, 1473 – 24 tháng 5,