✨Đường mây trong cõi mộng + Đường mây trên đất hoa + Hoa trôi trên sóng nước

1. Đường Mây Trong Cõi Mộng

Đại sư Hám Sơn (1546 -1623) là một trong bốn vị thánh tăng đã có công phục hưng và phát triển Phật giáo trong triều đại nhà Minh (Trung Quốc). Cuộc đời hành đạo đầy gian khổ của Đại sư gắn liền với những biến cố chính trị của lịch sử Trung Hoa cũng như hoàn cảnh suy đồi của Phật giáo thời bấy giờ. Đại sư Hám Sơn là người có công đóng góp rất lớn cho việc chấn hưng Phật giáo thời nhà Minh, mở ra hướng đi mới cho Phật giáo sau một thời gian dài suy thoái. Nhờ cuộc đời tu trì Thiền – Tịnh song tu và công phu hoằng pháp của ngài cùng với các vị cao tăng khác cùng thời, Phật giáo Trung Hoa ngày càng khởi sắc theo tinh thần dung thông, hợp nhất các tông phái.

Đại sư Hám Sơn cũng được coi là người có công đặt nền móng cho tư tưởng “tam giáo đồng nguyên” (sự hòa hợp giữa Nho giáo, Đạo giáo và Phật giáo) khởi phát cho đến ngày nay. Mà ở đó mỗi biến chuyển trong cuộc đời tu hành mẫu mực của ngài là một bài học quan trọng, đáng cho đại chúng suy ngẫm, học hỏi.

Ngoài việc cung cấp thông tin đầy đủ, quan trọng về cuộc đời của đại sư Hám Sơn, cuốn sách còn có nhiều giá trị ở mặt sử liệu, cung cấp những góc nhìn khác biệt về thời cuộc chính trị với nhiều nhiễu nhương, đặt ra câu hỏi Phật giáo hưng thịnh có phải vì có nhiều chùa và đông chư tăng hay không?

Đường mây trong cõi mộng được GS. John Vu - Nguyên Phong và Hòa thượng Thích Hằng Đạt kỳ công biên tập từ ấn bản tiếng Anh A Buddhist Master In Dreamland của Charles Luk, là bản dịch từ cuốn Hám Sơn Đại sư Mộng du tập và cuốn Chan Master Han Shan’s Autobiography của Lu Kuan Yu (bản dịch từ cuốn Hám Sơn Lão nhân Tự sự Niên phổ), đồng thời khảo cứu nhiều tư liệu lịch sử quan trọng khác về tình hình Phật giáo và triều đại nhà Minh của Trung Quốc.

Xem xét với bối cảnh Phật giáo ngày nay, những bài học từ cuốn sách Đường mây trong cõi mộng dường như không mất đi mà càng có nhiều giá trị hơn nữa. Ước mong câu chuyện về cuộc đời hoằng pháp gian nan nhưng hào hùng của Đại sư Hám Sơn được thuật trong sách sẽ góp phần động viên tinh thần những người vẫn đang âm thầm góp công sức giữ mạch Chánh Pháp. Ước mong những lời khai thị giản dị nhưng sâu sắc của đại sư Hám Sơn sẽ giúp cho những người đang trăn trở trên đường tu tập tìm thấy lời giải đáp.

2. Đường Mây Trên Đất Hoa

Phần lớn các thiền sư đều ra đi không để lại dấu vết, nếu có thì chỉ lưu lại một vài giai thoại sơ lược nên rất ít ai biết rõ công phu tu tập của các ngài. Có lẽ biết rõ chúng sanh thời Mạt pháp nghiệp dày, trí mỏng, tín tâm yếu kém nên một vài thiền sư đã để lại tài liệu tu tập như một chứng tích cho chúng sanh đời sau theo gương đó mà tu hành. Hiếm hoi trong đó có tập sách “Đường mây trên đất hoa” của Hòa thượng Hư Vân ghi chép lại chi tiết, cặn kẽ về cuộc đời tu hành và hoằng pháp của Ngài.

Quyển “Đường mây trên đất hoa” ban đầu được dịch từ ấn bản tiếng Anh “Emty Cloud” của Chales Luk, xuất bản năm 1959. Tuy nhiên, nhận thấy bản dịch này còn thiếu sót, dịch giả Nguyên Phong (GS. John Vu) đã dày công tham cứu thêm quyển “Biography of Venerable Master Hsu Yun”, quyển “Chan & Zen teaching Series 1” để bổ sung thêm. Đặc biệt, giáo sư đã xin phép và tham khảo cuốn sách “Biên niên tự thuật của Hòa thượng Hư Vân” (bản nguyên tác chữ Hán được cư sĩ Sầm Học Lữ - đệ tử thân tín theo hầu hòa thượng Hư Vân trong nhiều năm, trực tiếp ghi chép từ lời của hòa thượng Hư Vân) được hòa thượng Thích Hằng Đạt công phu biên dịch.

“Đường mây trên đất hoa” là có thể xem là cuốn tự truyện và lời tự thuật của hòa thượng Hư Vân trong cuộc đời tu hành của mình. Hòa thượng Hư Vân là người có công lớn trong việc chấn hưng Phật giáo Trung Hoa trong những năm loạn lạc, biến động lịch sử - từ những năm 1840 khi các đế quốc xâu xé Trung Hoa đến sau khi nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa ra đời (1949). Suốt cuộc đời hành đạo mình, hòa thượng Hư Vân đã luôn khiêm tốn, nhẫn nhục, chịu đựng mọi sự bất hạnh không một lời than vãm. Cuộc đời của ngài là cả một công phu với những cố gắng phi thường, chứng đắc hoàn toàn dựa vào những nỗ lực cá nhân.

Cuốn sách được chia làm ba phần, phần thứ nhất do chính Hòa thượng Hư Vân kể lại đời mình cho các đệ tử ghi chép, phần thứ hai là do các đệ tử của ngài ghi lại những sự việc sau đó, còn phần thứ ba là lời giảng dạy của Hòa thượng trong hai khóa thiền thất.

Có thể nói, cuộc đời tu tập và hành đạo kéo dài suốt một trăm hai mươi năm của Hòa thượng Hư vân không chỉ là tấm bản đồ chỉ dẫn cho những người muốn tu tập, mà còn là bức tranh sống động có giá trị lịch sử về sự phát triển của Phật giáo Trung Hoa vào cuối thế kỷ mười chín. Ngoài giá trị về Phật học, nó còn mang giá trị rất lớn về mặt sử liệu. Mong rằng cuốn sách này sẽ giúp ích cho con đường tu tập của nhiều người, cũng như những người muốn tìm hiểu về cuộc đời phi thường của Hòa thượng Hư vân và sự vi diệu, thù thắng của Phật giáo.

3. Hoa Trôi Trên Sóng Nước

“Hoa trôi trên sóng nước” là một câu chuyện đặc biệt. Đó là câu chuyện đi tìm “kiến tánh”, đạt được giác ngộ của ni sư Satomi Myodo – một trong những ni sư lỗi lạc nhất của Thiền tông Nhật Bản.

Câu chuyện của ni sư Satomi Myodo đặc biệt ở chỗ, trước khi tu tập theo triết lý Phật Giáo, Satomi Myodo đã là vị thầy của Thần Đạo (một tôn giáo phổ biến ở Nhật Bản), được nhiều người kính nể. Hơn 40 tuổi, dù đã tu tập được nhiều công phu như nhìn được quá khứ vị lai và nhiều công phu khác, nhưng từ sâu trong thâm tâm Satomi Myodo vẫn phải chịu những nổi khổ đau dằn vặt của bản ngã, thứ mà bà “nghĩ rằng mình đã diệt được nó nhưng thực ra nó vẫn tiềm ẩn dưới một hình thức tinh tế không ngờ”.

Ở tuổi 40, đi theo con đường tọa thiền của Đức Phật, Satomi Myodo gặp phải 3 trở ngại lớn, ảnh hưởng đến việc tu tập của bà: Đó là việc ưa lý luận, suy nghĩ nhiều; có lòng tham mong cầu đạt ngộ; thụ động do việc thực hành thiền ngoại đạo. Cuối cùng, bằng một lòng dũng cảm và cả khát khao đi tìm sự giác ngộ, Satomi Myoyo đã quyết định vượt qua những trở ngại, định kiến; bà xuất gia, trở thành một người “sơ tâm” chưa biết gì và tu tập theo đúng con đường của Đức Phật.

Theo sự chỉ dẫn của thiền sư Bạch Vân Yasutani, Satomi Myoyo đã thực hành ba phương pháp tham cứu công án, quán hơi thở và Chỉ Quán Đả Tọa của tổ Đạo Nguyên (người sáng lập dòng thiền Tào Động Nhật Bản) để khắc chế ba trở ngại trên. Cuối cùng, Satomi Myoyo tìm được “kiến tánh”, điều mà bà mô tả là “khác với những hình ảnh lạ lùng, những màu sắc, âm thanh và một niềm vui tràn ngập châu thân, lần này con chỉ thấy một sự an lạc thầm kín, nhẹ nhàng không thế diễn tả”.

“Hoa trôi trên sóng nước” không chỉ là một câu chuyện xúc động về hành trình tu tập theo chân Đức Phật của ni sư Satomi Myodo mà chắc chắn còn là những trải nghiệm, chia sẻ sâu sắc và hữu ích với những người đang đi tìm chánh pháp, sự giác ngộ.