Dãy núi Hoành Đoạn (tiếng Trung: 横断山脉; bính âm: Héngduàn Shānmài, Hán-Việt: Hoành Đoạn sơn mạch) là một dãy núi ở Trung Quốc trong khu vực có tọa độ khoảng từ 22° tới 32°05' vĩ bắc và từ 97° tới 103° kinh đông. Dãy núi này nằm ở phía đông nam cao nguyên Thanh Tạng. Nó nằm trong lãnh thổ của các tỉnh Tứ Xuyên, Vân Nam và miền đông Khu tự trị Tây Tạng. Phần kết thúc phía nam của dãy núi tạo thành biên giới giữa Myanmar và Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Về tổng thể, dãy núi này chạy gần đúng theo hướng bắc-nam, tạo thành rìa phía đông của cao nguyên Tây Tạng. Phía bắc chạy tới Cam Đô, Cam Tư và Mã Nhĩ Khang. Phía nam chạy tới biên giới Trung Quốc-Myanmar. Phía tây nối vào đỉnh Bá Thư Lạp. Phía đông bắt nguồn từ Cung Lai sơn. Diện tích trên 600.000 km². Là dãy núi dài nhất, rộng nhất chạy theo hướng bắc-nam tại Trung Quốc.
Tổ thành sông núi
Từ đông sang tây có Cung Lai sơn, Đại Độ hà, Đại Tuyết Sơn, Nhã Lung giang, Sa Lỗ Lý Sơn, Kim Sa giang, Mang Khang Sơn (Ninh Tĩnh Sơn), Lan Thương giang, Nộ Sơn, Nộ giang và Cao Lê Cống Sơn, còn gọi là "tứ sơn lục giang" (bốn núi sáu sông).
Dãy núi là kết quả của sự va chạm giữa hai mảng kiến tạo Á-Âu và Ấn Độ trong hoạt động kiến tạo sơn đã tạo ra dãy núi Himalaya. Đỉnh cao nhất của dãy núi này nằm trong dãy núi Đại Tuyết sơn, là đỉnh Minya Konka (貢嘎山, Cống Giới sơn), cao 7.556 m trong tỉnh Tứ Xuyên.
Sinh thái
Các ngọn núi trong dãy núi này phần lớn được che phủ bằng các khu rừng cây lá kim cận núi cao, với cao độ trong khoảng từ 1.300 tới 4.000 m. Những cánh rừng nguyên sinh rậm rạp, tương đối cô lập và một thực tế là phần lớn khu vực không bị băng hà hóa trong các thời kỳ băng hà đã tạo ra một môi trường sống rất phức tạp với mức độ cao trong đa dạng sinh học. Khu vực miền núi này là quê hương của loài gấu trúc lớn rất hiếm và đang cực kỳ nguy cấp. Các loài bản địa khác của khu vực này còn có thanh tùng Trung Hoa (Taxus chinensis) và nhiều loài cây hiếm khác, hươu, nai và linh trưởng.
Các nhóm môi trường coi khu vực sinh thái này là đang bị đe dọa bởi "sự gia tăng của dân số và nhu cầu về các sản phẩm rừng phi gỗ và động vật hoang dã để sử dụng y học và sử dụng khác".
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Dãy núi Hoành Đoạn** (tiếng Trung: 横断山脉; bính âm: Héngduàn Shānmài, Hán-Việt: Hoành Đoạn sơn mạch) là một dãy núi ở Trung Quốc trong khu vực có tọa độ khoảng từ 22° tới 32°05' vĩ
**Dãy núi Trường Sơn**, hoặc gọi **dãy núi Trung Kì** (chữ Pháp: chaîne Annamitique, cordillère Annamitique), là dãy núi chủ yếu ở bán đảo Đông Dương, dài khoảng 1.100 kilômét, là đường phân thủy của
nhỏ|Sông băng trên Cống Qua Sơn **Đại Tuyết Sơn** (chữ Hán: 大雪山山脉, 大雪山; bính âm: Dàxuě Shān; phiên âm Wade–Giles: Ta-hsüeh; có nghĩa đen là Núi tuyết lớn) là một dãy núi tại khu vực
**Ba Vì** là một dãy núi đất và đá vôi nhỏ, trải dài trên các huyện Ba Vì, Thạch Thất của Hà Nội và thành phố Hòa Bình của tỉnh Hòa Bình. Đỉnh núi Ba
thumb|Gongga nhìn từ phía tây. thumb|Phép chiếu Orthographic tập trung vào núi Gongga **Núi Gongga** (), còn được gọi là **Minya Konka** (bính âm tiếng Tạng Kham: _Mi'nyâg Gong'ga Riwo_), là ngọn núi cao nhất
**Ai Lao Sơn** (chữ Anh: _Ailao Mountains_, chữ Hà Nhì: _Hhaqlol haolgaoq_), hoặc gọi là **Dãy núi Ai Lao**, là một dãy núi nằm ở miền trung Vân Nam, Trung Quốc, là phần kéo dài
**Núi tuyết Mai Lý** (梅里雪山 - Mai Lý tuyết sơn / Meili Xue Shan) là một dãy núi ở Khu tự trị dân tộc Tạng Địch Khánh, tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Đỉnh núi cao
Dòng sông Mê kông Sông **Mê Kông** là một trong những con sông lớn nhất trên thế giới, bắt nguồn từ cao nguyên Thanh Tạng nơi sông bắt nguồn thuộc tỉnh Thanh Hải, chảy qua
**Cuộc khởi nghĩa của Nông Văn Vân** là một cuộc đấu tranh chống nhà Nguyễn của các dân tộc thiểu số ở Việt Bắc (Việt Nam) do Nông Văn Vân làm thủ lĩnh, xảy ra
**Tứ Xuyên** () là một tỉnh nằm ở tây nam của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Tỉnh lị của Tứ Xuyên là Thành Đô, một trung tâm kinh tế trọng yếu của miền Tây
**Bán đảo Đông Dương** (, _Indochina_), hoặc gọi **bán đảo Ấn-Trung**, **Đông Nam Á lục địa**, là một bán đảo nằm ở Đông Nam Á, là một trong ba bán đảo lớn ở phía nam
nhỏ|300x300px|Bản đồ khí hậu Köppen Myanmar. nhỏ|Cháy trên những ngọn đồi và những thung lũng của Myanmar, [[Thái Lan, Lào và Việt Nam (dán nhãn với chấm đỏ).]] Myanmar (còn được gọi là Miến Điện)
**Tam Giang Tịnh Lưu** () là một khu vực bảo tồn tại tỉnh Vân Nam, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Đây là thượng nguồn của ba con sông nổi tiếng: sông Dương Tử, sông
**Đằng Xung** (tiếng Trung phồn thể: 腾冲市, giản thể: 腾冲市, Hán Việt: _Đằng Xung thị_, tiếng Thái Na: _ᥛᥫᥒᥰ ᥛᥦᥢᥰ_, tiếng Ngõa: _yaong mīex_) là một thành phố cấp huyện thuộc địa cấp thị Bảo
**Nguyên Giang** (tiếng Trung: 元江) là một đoạn thuộc sông Hồng chảy qua lãnh thổ tỉnh Vân Nam, Trung Quốc. Do nước sông về mùa lũ có màu đỏ phù sa nên trước đây còn
**Lâm Thương** (临沧市) Hán Việt: _Lâm Thương thị_), xưa gọi là Miến Ninh, là một địa cấp thị thuộc tỉnh Vân Nam, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, nằm ở phía tây nam của tỉnh
thế=|nhỏ|200x200px|Phủ Tiên Hương là phủ chính thờ [[Liễu Hạnh công chúa|Liễu Hạnh công chúa tại Phủ Dầy]] Hầu đồng tại Phủ Dầy nơi thờ [[Liễu Hạnh công chúa|Liễu Hạnh công chúa]] **Phủ Dầy** (hay **Phủ
**Trà Mã Cổ Đạo** là một mạng lưới giao thương cổ đại có thể sánh ngang với " Con đường tơ lụa " trong lịch sử Trung Quốc , nó nằm ở phía tây nam
**Cảnh Hồng** (, , , , , chuyển ngữ Việt: Chiềng Hung); trước đây cũng Latinh hóa thành _chiang rung_, _chiang hung_, _chengrung_, _cheng hung_, _jinghung_ và _muangjinghung_ là thành phố cấp huyện, thủ phủ
**Người Phổ Mễ** (, Hán Việt: Phổ Mễ tộc, tên tự gọi: , cũng gọi là **Pumi**, **Primi**) là một nhóm dân tộc được công nhận chính thức tại Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.
Đèo Ngang **Đèo Ngang** là đèo trên Quốc lộ 1 cũ vượt núi Hoành Sơn tại ranh giới của 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình. Đèo Ngang là một thắng cảnh của miền Trung
Đàng Trong và [[Đàng Ngoài (1757).]] **Đàng Trong** (chữ Nôm: 唐冲), hay **Nam Hà** (chữ Hán: 南河) là tên gọi vùng lãnh thổ Đại Việt do chúa Nguyễn kiểm soát, xác định từ sông Gianh
**Champa** (tiếng Phạn: चम्पा, Tiếng Trung: 占婆 _Chiêm Bà_, tiếng Chăm: ꨌꩌꨚ) hay **Chiêm Thành** (占城) là một quốc gia cổ từng tồn tại độc lập liên tục qua các thời kỳ từ năm 192
**Thọ Sơn** (), trước đây là **Đả Cẩu Sơn** (), **Đả Cổ Sơn** (), cũng thường được gọi là **Sài Sơn** (), là một ngọn núi tọa lạc tại quận Cổ Sơn ở thành phố
nhỏ|Bergisches Land ở Đức nhỏ|Ngôi nhà Bergisch điển hình ở Wuppertal-Beyenburg nhỏ|Sư tử Bergisch trên cửa sổ kính **Bergisches Land** là một vùng ở Nordrhein-Westfalen (Đức) được đặt tên theo lãnh thổ lịch sử của
**Hoa phúc hoa** (danh pháp khoc học: **_Sinadoxa corydalifolia_**) là loài thực vật duy nhất trong chi Hoa phúc hoa **_Sinadoxa_**, thuộc họ Adoxaceae. Đây là loài đặc hữu của vùng núi Hoành Đoạn của
**Quảng Ninh** là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông Bắc Bộ Việt Nam. Theo quy hoạch phát triển kinh tế, Quảng Ninh vừa thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía bắc, và vừa thuộc
**Kinh Môn** là một thị xã cũ nằm ở phía đông bắc tỉnh Hải Dương, Việt Nam. Thị xã Kinh Môn thuộc vùng bán sơn địa, một dãy núi đất trong cánh cung Đông Triều
**Tục thờ rắn** là một tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Các vùng miền ở Việt Nam đều có ghi nhận tục thờ rắn. ## Miền Bắc ### Tuyên Quang Tại Đền Cấm ở thuộc
**Thành nhà Hồ** (hay còn gọi là **thành Tây Đô**, **thành An Tôn**, **thành Tây Kinh** hay **thành Tây Giai**) là kinh đô nước Đại Ngu (quốc hiệu của Việt Nam dưới thời nhà Hồ),
nhỏ|phải|Một con hổ dữ nhỏ|phải|Một con [[hổ Sumatra, chúng là phân loài hổ có thể hình nhỏ nhất nhưng lại hung hăng và tích cực tấn công con người]] **Hổ vồ người** (hay **hổ vồ
**Nguyễn Hoàng** (chữ Hán: 阮潢; 28 tháng 8 năm 1525 – 20 tháng 7 năm 1613) hay **Nguyễn Thái Tổ**, **Chúa Tiên**, **Quốc chúa** là vị Chúa Nguyễn đầu tiên, người đặt nền móng cho
**Sóc Sơn** là một huyện ngoại thành nằm ở phía bắc thành phố Hà Nội, Việt Nam. Huyện được đặt tên theo núi Sóc là một ngọn núi quan trọng trong văn hóa người Việt
**Tây Hạ** (chữ Hán: 西夏, bính âm: _Xī Xià_; chữ Tây Hạ: x20px|link= hoặc x20px|link=) (1038-1227) là một triều đại do người Đảng Hạng kiến lập trong lịch sử Trung Quốc. Dân tộc chủ thể
**Vạn Lý Trường Thành** (), gọi tắt là **Trường Thành**, là tên gọi chung cho nhiều thành lũy kéo dài hàng ngàn cây số từ Đông sang Tây, được xây dựng bằng đất và đá
**An Huy** (, IPA:_ánxwéi_) là một tỉnh của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Năm 2020, An Huy là tỉnh đông thứ tám về số dân, đứng thứ 11 về kinh tế Trung Quốc với
**Lịch sử Việt Nam** nếu tính từ lúc có mặt con người sinh sống thì đã có hàng vạn năm trước Công Nguyên, còn tính từ khi cơ cấu nhà nước được hình thành thì
thumb|300x300px|Các tiểu vùng của Châu Âu - CIA World Factbook **Châu Âu** hay **Âu Châu** (, ) về mặt địa chất và địa lý là một bán đảo hay tiểu lục địa, hình thành nên
**Huế** là một trong sáu thành phố trực thuộc trung ương và là thành phố di sản của Việt Nam. Thành phố là một trong các trung tâm văn hóa, y tế và giáo dục
**Vân Nam** () là một tỉnh ở phía tây nam của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, giáp biên giới với các tỉnh Điện Biên, Lai Châu, Lào Cai và Tuyên Quang của Việt Nam.
**Sicilia** ( , ) là một vùng hành chính tự trị của Ý. Vùng này gồm có đảo Sicilia lớn nhất Địa Trung Hải và lớn thứ 45 thế giới, cùng một số đảo nhỏ
nhỏ|Bản đồ hành chính tỉnh [[Nam Định]] **Nam Định** là một tỉnh cũ thuộc vùng nam đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. ## Lịch sử tổ chức hành chính ### Trước khi thành lập tỉnh
**Chùa Bái Đính** là một quần thể chùa lớn với nhiều kỷ lục châu Á và Việt Nam được xác lập như chùa có tượng Phật bằng đồng dát vàng lớn nhất châu Á, chùa
_Đối với các định nghĩa khác, xem_ _Ninh Bình (định hướng)._ **Ninh Bình** là tỉnh nằm ở cửa ngõ phía Nam của thủ đô Hà Nội và thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng, miền Bắc,
**Nam Định** là một tỉnh cũ nằm ở phía Nam Đồng bằng sông Hồng, Việt Nam. Năm 2023, Nam Định là đơn vị hành chính Việt Nam đứng thứ 13 về số dân, xếp thứ
**Đình Hoa Vân Hải** là một ngôi đình lâu đời tại Việt Nam. Đình thuộc làng Vân Hải tổng Cổ Đạm, nay là xã Cổ Đạm, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh; được xây dựng
**Triệu Vũ Đế** (chữ Hán: 趙武帝, 257 TCN hoặc 235 TCN - 137 TCN), húy **Triệu Đà** (chữ Hán: 趙佗), là vị vua đầu tiên của nước Nam Việt và nhà Triệu, án ngữ tại
**Nhà Thanh** hay **Trung Hoa Đại Thanh quốc**, **Đại Thanh Đế Quốc**, còn được gọi là **Mãn Thanh** (chữ Hán: 满清, ), là triều đại phong kiến cuối cùng trong lịch sử Trung Quốc. Nguồn
thumb|right|Trung Quốc thumb|[[Cờ năm màu (Ngũ sắc kỳ 五色旗), biểu thị khái niệm Ngũ tộc cộng hòa. ]] thumb|[[Lương Khải Siêu, người đưa ra khái niệm Dân tộc Trung Hoa. ]] [[Vạn Lý Trường Thành,
**Bình Định** là một tỉnh cũ ven biển nằm ở phía bắc vùng Duyên hải Nam Trung Bộ, miền Trung, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số