✨Chu trình ozon-oxy
thumb|Chu trình ozon-oxy trong [[Lớp ozon|tầng ozon]] Chu trình ozon-oxy là quá trình trong đó ozon được tiếp tục tái sinh vào tầng bình lưu của Trái Đất, chuyển đổi bức xạ tử ngoại (UV) thành nhiệt. Vào năm 1930 Sydney Chapman giải quyết được phần hóa học liên quan. Quá trình này thường được gọi là Chu trình Chapman bởi các nhà khoa học khí quyển.
Hầu hết sự sản sinh ozon xảy ra ở thượng tầng bình lưu nhiệt đới và tầng trung lưu. Tổng khối lượng của ozon được sản xuất trong một ngày trên toàn cầu là vào khoảng 400 triệu tấn. Khối lượng ozon toàn cầu không đổi một cách tương đối ở khoảng 3 tỷ tấn, nghĩa là Mặt Trời sản xuất khoảng 12% tầng ozon mỗi ngày.
Hóa học
Sự tạo thành: một phân tử oxy bị tách (quang ly) bởi tia UV tần số cao thành hai nguyên tử oxy (xem hình vẽ):
::O2 + ℎν → 2 O•
: Mỗi nguyên tử oxy sau đó nhanh chóng kết hợp lại với một phân tử oxy để tạo thành một phân tử ozon:
::O• + O2 → O3
Hầu hết OH và NO thì có một cách tự nhiên trong tầng bình lưu, nhưng hoạt động của con người, đặc biệt là việc thải ra chlorofluorocarbons (CFCs) và halon, đã làm tăng một cách đáng kể sự tập trung Cl và Br, dẫn tới sự suy giảm ozon. Mỗi nguyên tử Cl hay Br có thể xúc tác hàng ngàn phản ứng phân hủy trước khi nó bị lấy ra khỏi tầng bình lưu.
👁️ 0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
thumb|Chu trình ozon-oxy trong [[Lớp ozon|tầng ozon]] **Chu trình ozon-oxy** là quá trình trong đó ozon được tiếp tục tái sinh vào tầng bình lưu của Trái Đất, chuyển đổi bức xạ tử ngoại (UV)
phải|nhỏ|350x350px|Chu trình oxy **Chu trình oxy** là chu trình sinh địa hóa của oxy bên trong bốn nguồn dự trữ chính của nó: khí quyển (không khí), tổng tất cả vật chất sinh học trong
**Ozon** (O3) là một phân tử chất vô cơ với công thức hóa học ****. Nó là một chất khí màu xanh lam nhạt, có mùi hăng đặc trưng. Nó là một dạng thù hình
thumb|Tầng ozon nhìn từ không gian ở đường chân trời của Trái Đất. thumb|upright=1.5|[[Chu trình ozon-oxy ở tầng ozon]] **Tầng ozon** hoặc **lá chắn ozon** là một khu vực trong tầng bình lưu của Trái
Hình chụp lỗ thủng ozon lớn nhất ở [[Nam Cực từ trước đến nay vào tháng 9 năm 2000.]] **Sự suy giảm tầng ozon** bao gồm hai sự kiện liên quan được quan sát thấy
**Oxy** (tiếng Anh: _oxygen_ ; bắt nguồn từ từ tiếng Pháp _oxygène_ ), hay **dưỡng khí**, là một nguyên tố hóa học có ký hiệu **O** và số hiệu nguyên tử 8. Nó là một thành
nhỏ|320x320px|Chu trình nitơ. **Khử nitơ** là một quá trình tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật, trong đó nitrat được phân giải và cuối cùng tạo ra nitơ phân tử (N2) thông qua
**Tự nhiên** hay **thiên nhiên**, theo nghĩa rộng nhất, là thế giới hay vũ trụ mang tính vật chất. "Tự nhiên" nói đến các hiện tượng xảy ra trong thế giới vật chất, và cũng
**Carbon dioxide** hay **carbonic oxide** (tên gọi khác: _thán khí_, _anhydride carbonic_, _khí carbonic_) là một hợp chất ở điều kiện bình thường có dạng khí trong khí quyển Trái Đất, bao gồm một nguyên
**Natri peroxide** là một hợp chất vô cơ có công thức hóa học **Na2O2**. Đây là một sản phẩm của phản ứng đốt natri với oxy. Nó là một oxit base và là chất oxy
**Dinitơ monoxide**, còn gọi là **khí gây cười**, **khí vui** hay **bóng cười**, là hợp chất hóa học ở điều kiện bình thường có dạng khí trong khí quyển Trái Đất, bao gồm 2 nguyên
**Fluor** (danh pháp cũ: **flo**) là một nguyên tố hóa học có ký hiệu là **F** và số hiệu nguyên tử là 9. Đây là halogen nhẹ nhất và tồn tại dưới dạng chất khí
thumb|upright=1.35|Hiệu ứng nhà kính của bức xạ [[mặt trời|Mặt Trời trên bề mặt Trái Đất do phát thải khí nhà kính.]] **Khí nhà kính** (đôi khi viết tắt là **KNK**; tiếng Anh: **greenhouse gas** (**GHG**
**Môi trường tự nhiên** bao gồm tất cả các sinh vật sống và không sống có trong tự nhiên, có nghĩa là không phải là nhân tạo. Thuật ngữ này thường được áp dụng cho
phải|nhỏ|291x291px|Một cơn dông mùa hè tại [[Sofia, Bulgaria.]] nhỏ|450x450px|Các vệt sét từ mây xuống đất (loại CG) trong một cơn dông tại [[Oradea, Romania.|thế=]] **Sét** hay **tia sét**, **sấm sét**, **tia chớp**, **sấm chớp**, **lôi
nhỏ|Môi chất lạnh R134a **Chất làm lạnh**, hay còn gọi là **môi chất lạnh**, **tác nhân lạnh**, **ga lạnh** (tiếng Anh: _refrigerant_) là một chất hoặc hỗn hợp, thường là chất lỏng, được sử dụng
nhỏ|Tác động tích lũy toàn cầu của con người lên đại dương Các hoạt động của con người ảnh hưởng đến sinh vật biển và sinh cảnh biển thông qua việc đánh bắt quá mức,
**Hydro peroxide**, hoặc **hydrogen peroxide** (thường gọi là **nước oxy già** có công thức hóa học là **H2O2**), là một chất oxy hóa dạng lỏng trong suốt, đặc tính nhớt, có các thuộc tính oxy
phải|nhỏ|275x275px|Phân tử Nitrogen **Nitơ** (danh pháp IUPAC: _nitrogen_) là một nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn các nguyên tố có ký hiệu **N** và số nguyên tử bằng 7, nguyên tử khối bằng
thumb|right|Một chiếc đèn phóng điện thủy ngân áp suất thấp chiếu sáng bên trong tủ an toàn sinh học (BioSafety Cabinet – BSC) bằng đèn UV sóng ngắn khi không sử dụng, khử trùng các
nhỏ | Một vụ [[cháy rừng ở bang Georgia, Mỹ. Cháy rừng là một trong những nguyên nhân chủ yếu gây ra ô nhiễm không khí.|258x258px]] **Ô nhiễm không khí** là sự thay đổi lớn
thumb|Một tấm lọc khí thông thường, đang được làm sạch bằng máy hút bụi **Chất lượng không khí trong nhà** (**IAQ**) là thuật ngữ nói đến chất lượng không khí bên trong và xung quanh
nhỏ|phải|Hình ảnh Trái Đất chụp năm 1972. Biểu đồ thời gian lịch sử Trái Đất **Lịch sử Trái Đất** trải dài khoảng 4,55 tỷ năm, từ khi Trái Đất hình thành từ Tinh vân Mặt
Dưới đây là **danh sách các quan niệm sai lầm phổ biến**. Các mục trong bài viết này truyền đạt , còn bản thân các quan niệm sai lầm chỉ được ngụ ý. ## Nghệ
phải|nhỏ|120x120px| Một mô hình 3D của [[ethylen, alken đơn giản nhất.]] Trong hóa hữu cơ, **alken** là một hydrocarbon chứa liên kết đôi carbon–carbon. Alken thường đồng nghĩa với olefin. Thuật ngữ **olefin** dùng cho
**Aérospatiale-BAC Concorde** là thành tựu hợp tác của chính phủ Anh và Pháp. Concorde là máy bay chở khách siêu thanh thương mại thành công nhất từng hoạt động, (chiếc kia là Tupolev Tu-144). Bay
nhỏ|[[Ánh sáng xanh bị tán xạ nhiều hơn các bước sóng khác bởi các khí trong khí quyển, bao quanh Trái Đất trong một lớp màu xanh rõ ràng khi nhìn từ không gian trên
nhỏ|Ô nhiễm không khí từ các nhà máy trong thời kỳ [[Chiến tranh thế giới thứ hai|chiến tranh thế giới lần 2]]**Ô nhiễm môi trường** là hiện tượng môi trường tự nhiên bị ô nhiễm
**Bệnh tả**, hoặc **thổ tả**, **dịch tả** (Tiếng Anh gọi là _cholera_) là một bệnh nhiễm trùng đường ruột do vi trùng _Vibrio cholerae_ gây ra, độc tố của vi trùng này gây tiêu chảy
thumb|[[Nước xám (một dạng nước thải) trong bể lắng]] **Nước thải** là nước được thải ra sau khi đã sử dụng, hoặc được tạo ra trong một quá trình công nghệ và không còn có
thumb|[[Cá voi lưng gù (_Megaptera novaeangliae_)]] thumb|[[Hải cẩu báo (_Hydrurga leptonyx_)]] **Thú biển** hay **động vật có vú biển** là các loài thú (động vật có vú) sống dựa vào đại dương và các hệ
**Polycacbonat** là một loại polymer nhựa nhiệt dẻo. Polycacbonat là một loại nhựa tổng hợp trong đó các đơn vị polymer được liên kết thông qua các nhóm cacbonat, chất liệu này có thể được
**Bạc** hay **ngân** là một nguyên tố hóa học trong bảng tuần hoàn nguyên tố có ký hiệu **Ag** (từ tiếng Latin: _Argentum_) và số hiệu nguyên tử bằng 47. Là một kim loại chuyển
**Tổng chất rắn lơ lửng** (TSS) là trọng lượng khô của đất bị giữ lại bởi lưới lọc. Nó là một chỉ tiêu đánh giá chất lượng nước sử dụng để đo lường chất lượng
nhỏ|Một máy rải phân bón cũ nhỏ|Một máy rải phân bón lớn và hiện đại tại Mỹ. Hình chụp năm 1999 **Phân bón** là "chất dinh dưỡng" do con người bổ sung cho cây trồng.
Việt Nam đã nhận biết các dấu hiệu đại dịch COVID-19 và có các biện pháp kiểm soát từ khá sớm. Đầu tháng 1 năm 2020, trên một số tờ báo lớn tại Việt nam
**Thế Pliocen** () hay **thế Pleiocen** hoặc **thế Thượng Tân** là một thế địa chất, theo truyền thống kéo dài từ khoảng 5,332 tới 1,806 triệu năm trước (Ma). Tuy nhiên, trong phiên bản 2009
**Từ quyển của Sao Mộc** là khoang rỗng trong luồng gió mặt trời sinh ra bởi từ trường của hành tinh này. Mở rộng đến bảy triệu km theo hướng về phía Mặt Trời và
nhỏ|phải|Một con [[bò đực thuộc giống bò thịt được chăn nuôi để lấy thịt bò]] nhỏ|phải|Một con [[bò sữa đang được chăn thả để lấy sữa]] nhỏ|phải|Một con [[bò cày kéo đang gặm cỏ khô
Hình [[Mặt Trời nhìn dưới bước sóng tia tử ngoại 17,1 nm bằng kính viễn vọng tử ngoại của tàu vũ trụ SOHO]] Tia cực tím gây hại cho [[DNA của sinh vật theo nhiều
**Phân thứ bộ Cá voi** (danh pháp khoa học: **Cetacea**) (từ tiếng La tinh _cetus,_ cá voi) là một phân thứ bộ động vật có vú guốc chẵn gồm các loài như cá voi, cá
nhỏ|350x350px| Một trang trại đô thị ở [[Chicago ]] **Nông nghiệp** **đô thị** **, trồng trọt** **đô thị**, hoặc **làm vườn đô thị** là hoạt động trồng trọt, chế biến và phân phối thực phẩm
nhỏ|Khí thải của các nhà máy công nghiệp **Chất thải công nghiệp** là chất thải được tạo ra từ hoạt động công nghiệp, bao gồm bất kỳ vật liệu nào trở nên vô dụng trong
nhỏ|Cấu trúc của phân tử amyl nitrit. **Amyl nitrit** là một hợp chất hóa học có công thức C 5 H 11 ONO. Nhiều loại đồng phân đã được biết đến, nhưng tất cả đều
nhỏ|Cấu trúc tế bào sơ khai. 1 = Màng. 2 = Chất nền. 3 = Các siêu vi giọt. 4 = Phân chia màng. 5 = DNA hoặc RNA. **Tế bào sơ khai** (protocell) cũng