Ác là, bồ các, ác xắc, hỉ thước, ác là châu Âu (danh pháp hai phần: Pica pica) là một loài chim định cư trong khu vực châu Âu, phần lớn châu Á, tây bắc châu Phi. Nó là một trong vài loài chim trong họ Quạ (Corvidae) có tên gọi chung là ác là và thuộc về nhánh phân tỏa cận Bắc cực của ác là "đơn sắc".
Cho tới trước phiên bản 8.2 thì Ủy ban điểu học Quốc tế (IOC) coi Pica pica bao gồm cả Pica asirensis, Pica mauritanica, Pica serica, Pica bottanensis nên tại Việt Nam thì Pica pica khi đó là loài duy nhất của chi Pica có mặt. Tuy nhiên, từ phiên bản 8.2 thì IOC đã tách các loài này ra khỏi Pica pica nên loài có tại Việt Nam hiện nay được liệt kê dưới danh pháp Pica serica và cụm từ "ác là" trở thành tên gọi riêng cho loài này.
Mô tả và hệ thống hóa
trái|nhỏ|Ác là đang bay
Ác là có chiều dài khoảng 40–51 cm. Đầu, cổ và ngực màu đen bóng với ánh lục và tím kim loại, bụng và vai màu trắng; hai cánh màu đen và được làm bóng bằng màu xanh lục sẫm hay tía, các lông cánh có các tơ bên trong màu trắng, lộ rõ khi dang cánh ra. Đuôi xòe rộng dần màu đen, lốm đốm xanh lục-vàng đồng hay các màu ngũ sắc khác. Chân và mỏ màu đen.
Chim non trông tương tự như chim trưởng thành, nhưng không có độ bóng trên bộ lông màu đen than. Ác là đực lớn hơn một chút so với ác là cái.
Loài này có nhiều phân loài. Chủng ở tây bắc châu Phi khác ở chỗ có một mảng da trần xung quanh mắt và không có mảng trắng trên phao câu, chủng tây nam bán đảo Ả Rập khác ở chỗ nhỏ hơn, với bộ lông màu đen xỉn và không có các sắc thái ngũ sắc cũng như chỉ có lượng màu trắng tối thiểu tại cánh. Chủng Siberia có nhiều màu trắng trên cánh nhất và ngũ sắc xanh lục rực rỡ; chủng ở Triều Tiên có nước bóng màu tía và các cánh dài hơn nhưng đuôi lại ngắn hơn.
Phân tích các trình tự mtDNA
- Pica asirensis Bates, 1936: Tây nam Saudi Arabia. Tách ra từ P. pica theo Lee et al. (2003) và Song et al. (2018). Nói chung, loài chim này gắn liền với bất hạnh và phiền muộn. Điều này có thể là do xu hướng đã được biết khá rõ của nó trong việc "trộm cắp" các vật thể sáng bóng, cũng như tiếng kêu khàn khàn, ríu rít của nó. Chẳng hạn tại Scotland, ác là gần cửa sổ của nhà là điềm báo trước cái chết còn trong văn hóa dân gian Đức thì ác là được nhìn nhận như là kẻ trộm.
Tuy nhiên, tại Trung Quốc, thay vì là dấu hiệu của sự không may mắn, ác là lại được coi là dấu hiệu của may mắn. Tên của nó trong tiếng Trung (喜鹊: hỉ thước) nghĩa là con chim báo điềm lành.
Tên gọi chim khách
Từ điển Việt–Bồ–La (1651) viết "bò, chim bò các: pega: pica, æ." và "khách, chim khách: pega: pica, æ. bò các, idem." nhưng không thấy đề cập tới tên gọi "ác là" mà chỉ thấy đề cập tên gọi "ác quạ" như sau "ác quạ, cái ác: coruo: coruus, i. ác mỗ, dai ác: os coruos te comão: corui te rodant, maledictum.". Như vậy, tại thời điểm khoảng năm 1650 thì "chim khách" và "bồ các" là các tên gọi khác nhau của cùng một loài chim có tên Latinh là pica.
Đại Nam quấc âm tự vị (1895-1896) đề cập tới tên gọi "ác là" trong mục từ ác (鵶) như sau: "Loại quạ mà nhỏ con, kêu chát tiếng", "chim khách" trong mục từ khách (客) như sau: "Thứ chim đen lông đuôi dài, nhỏ con hơn con tu hú, tục hiểu là chim báo tin có khách tới, cho nên gọi là chim khách, cũng lấy tiếng nó kêu mà đặt tên" và "chim thước" trong mục từ thước (鵲) như sau: "Thước (鵲). Con ác là. Chim thước: id. Ô thước: Quạ quạ, ác là. Giá thước kiều ngưu nữ độ hà (駕鵲橋牛女渡河): Bắc cầu ô cho sao Ngưu sao Nữ qua sông giang hà. Tục nói đêm mồng bảy tháng bảy, quạ đội cầu cho hai vì sao ấy qua lại cùng nhau, lại tháng ấy quạ rụng lông đầu là tại đội cầu (coi chữ tịch)". Như vậy, ở đây "chim thước", "ô thước", "quạ quạ" và "ác là" là một và gắn với sự tích Ngưu Lang - Chức Nữ, nhưng "chim khách" thì có thể không phải là "ác là". Đại Nam quấc âm tự vị không đề cập tới tên gọi "bồ các".
Việt-Nam Tự-điển (1931) thì định nghĩa ác là, bồ các, chim khách và chim thước như sau:
- Ác là: Chim bồ các hay chim khách.
- Bồ các: Một thứ chim, lông đen, có đốm trắng ở ngực.
- Khách (客). Khách. Tên một loài chim, hình [giống] như chim chèo bẻo, lông đen đuôi dài. Tức là chim thước. Tục thường tin nghe tiếng chim ấy kêu là nhà có khách đến, nên gọi là chim khách.
- Thước (鵲). Chim khách. Ngoài rèm thước chẳng mách tin (Chinh phụ ngâm).
Như vậy, theo Việt-Nam Tự-điển của hội Khai Trí Tiến Đức thì "chim khách" và "chim thước" là một, trong khi "ác là" là "chim bồ các" hay "chim khách", nhưng không nói rõ "chim bồ các" và "chim khách" có phải là một hay không.
Danh lục chim Việt Nam (1995) và Danh lục các loài chim ở Việt Nam (2009) dùng các tên gọi ác là, ác xắc, bồ các để chỉ Pica pica, nhưng dùng tên chim khách cho loài khác. Cụ thể, tên gọi chim khách dành cho Crypsirina temia, còn tên gọi chim khách đuôi cờ cho Temnurus temnurus.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Ác là**, **bồ các**, **ác xắc**, **hỉ thước**, **ác là châu Âu** (danh pháp hai phần: **_Pica pica_**) là một loài chim định cư trong khu vực châu Âu, phần lớn châu Á, tây bắc
**Chi Ác là** (danh pháp khoa học: **_Pica_**) là một chi với 3-4 loài chim trong họ Quạ (Corvidae) ở cả Cựu thế giới lẫn Tân thế giới. Chúng có đuôi dài và bộ lông
**Ác là phương Đông** (_Pica serica_) là loài chim ác là được tìm thấy ở phía đông nam Nga và Myanmar đến miền đông Trung Quốc, Đài Loan và phía Bắc bán đảo Đông Dương.
**Ác là Đài Loan**, tên khoa học là **_Urocissa caerulea_**, là một loài chim trong họ Corvidae. Đây là giống chim đặc hữu sống tại vùng núi ở Đài Loan. ## Mô tả Ác là
nhỏ|phải|Một con vịt ác là **Vịt Ác là** hay **vịt Magpie** là một giống vịt nhà đã được thuần dưỡng có kích thước nhẹ. Được phát triển vào đầu thế kỷ 20, chúng được nuôi
**Bách thanh ác là** (tên khoa học **_Urolestes melanoleucus_**) là một loài chim trong chi đơn loài **_Urolestes_**. Chúng được tìm thấy ở Angola, Botswana, Kenya, Mozambique, Namibia, Nam Phi, Swaziland, Tanzania, Zambia, Zimbabwe. nhỏ|trái|Bách
**Ó ác là** (danh pháp khoa học: **_Accipiter albogularis_**) là một loài chim trong họ Ưng. Nó được tìm thấy ở Papua New Guinea và quần đảo Solomon. Môi trường sinh sống tự nhiên của
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
MÔ TẢ SẢN PHẨMKem duỡng trắng da trừ mụn AC Cream Skinaz Ai bảo kem dưỡng AC ko hót, chẳng qua ko có thời gian để đăng em nó thôi ạ☺️☺️#KEM #DƯỠNG #AC LÀ DÒNG
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
Nhật Ký Săn Đuổi Tội Ác Nhật kí săn đuổi tội ác là hành trình phá án, tìm ra chân lý sự thật của thần thám Long Nghị. Một tên sát nhân tóc đỏ quái
nhỏ|Vị trí cầu Ác thuộc địa bàn xã Việt Hồng **Thảm sát tại Cầu Ác** là vụ thảm sát đẫm máu của Thực dân Pháp gây ra tại cầu Ác thuộc địa phận thôn Cổ
Cái Ác - Một Thách Thức Đối Với Tiết Học Và Thần Học Tác giả Paul Ricoeur là triết gia Pháp có vị trí và tầm ảnh hưởng lớn trong nền triết học đương đại.
Cái Ác - Một Thách Thức Đối Với Tiết Học Và Thần Học Tác giả Paul Ricoeur là triết gia Pháp có vị trí và tầm ảnh hưởng lớn trong nền triết học đương đại.
Thông tin sản phẩmA-DERMA có rất nhiều dòng sản phẩm khác nhau cho từng loại da, sữa rửa mặt dạng gel A-DERMA Moussant Purifiant thuộc dòng Phys-AC. Là dòng sản phẩm chăm sóc vệ sinh
Thông tin sản phẩmA-DERMA có rất nhiều dòng sản phẩm khác nhau cho từng loại da, sữa rửa mặt dạng gel A-DERMA Moussant Purifiant thuộc dòng Phys-AC. Là dòng sản phẩm chăm sóc vệ sinh
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
MÔ TẢ SẢN PHẨMSữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản
**Đế quốc Byzantine**, còn được gọi là **Đế quốc Đông La Mã**, là sự tiếp nối của Đế quốc La Mã ở các tỉnh phía đông trong thời kỳ Hậu Cổ đại và Trung cổ
**Vương Trấn Ác** (chữ Hán: 王镇恶, 11 tháng 6, 373 – 7 tháng 3, 418), người huyện Kịch, quận Bắc Hải, tướng lĩnh cuối đời Đông Tấn trong lịch sử Trung Quốc. ## Thiếu thời
phải| Một trong năm bức tranh về _Hủy diệt Ác ma_ miêu tả Sendan Kendatsuba, một trong tám người bảo vệ luật Phật giáo, xua đuổi cái ác. phải|[[Satan là hiện thân của cái ác,
**Tuyệt Đại Song Kiêu** (Trung văn phồn thể: 絕代雙嬌) hay còn được gọi là Giang Hồ Thập Ác là một tác phẩm võ hiệp được viết bởi nhà văn Cổ Long vào năm 1967. Tác
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
**AC/DC** là một ban nhạc rock người Úc được thành lập vào năm 1973 bởi 2 anh em gốc Scotland Malcom và Angus Young. Malcolm tiếp bước George chơi cho 1 band nhạc ở Newcastle,
Trong Chiến tranh Việt Nam, quân đội Hoa Kỳ và các lực lượng đồng minh đã gây ra hàng loạt tội ác như giết người, hãm hiếp, đánh đập tù nhân, ném bom vào thường
Một con gà ác **Gà ác** hay còn gọi là **ô cốt kê**, **ô kê** hay còn có tên khác là **gà đen** hay **gà chân chì** hoặc **gà ngũ trảo** là một giống gà
Bản đồ thể hiện sự hiện diện quân sự của Hoa Kỳ trên thế giới, năm 2007. Màu càng đậm nghĩa là ảnh hưởng quân sự càng nhiều, màu càng nhạt thì sự ảnh hưởng
Trong Chiến tranh thế giới thứ hai, quân Đồng Minh đã phạm phải tội ác chiến tranh đã được kiểm chứng và vi phạm luật pháp chiến tranh chống lại dân thường hoặc quân nhân
Sữa rửa mặt A-Derma Gel Moussant Purifiant Phys-Ac là sản phẩm của thương hiệu A-Derma danh tiếng, sản phẩm chăm sóc làn da phái đẹp thật cẩn thận và chu đáo. Sản phẩm có thể
**Tội ác của Apartheid** được quy định bởi Đạo luật Rome của Tòa án Hình sự Quốc tế năm 2002 là hành vi vô nhân đạo của một nhân vật tương tự như các tội
**.ac** là tên miền quốc gia cấp cao nhất (ccTLD) dành cho đảo Ascension. Nó được quản lý bởi [https://www.nic.ac/ NIC.AC] , công ty phụ của [https://www.icb.co.uk/ Cục Máy tính Internet] ở Vương quốc Liên
**Tội ác chống lại loài người** là một số hành vi được thực hiện có chủ đích như một phần của chính sách rộng rãi hoặc có hệ thống nhằm chống lại con người, trong
**Tội ác của Hoa Kỳ trong thế chiến thứ hai** bao gồm các hành động cướp bóc, đánh đập tù nhân, giết người, cưỡng hiếp phụ nữ và đặc biệt là sử dụng vũ khí
Một hố chôn tập thể tại cánh rừng Katyn nơi hàng nghìn sĩ quan, học giả và tù binh chiến tranh bị giết trong vụ [[Thảm sát Katyn (1940)]] **Tội ác chiến tranh gây ra
thế=|nhỏ|Buổi biểu diễn trên sân khấu của các thiếu nữ Nhật Bản cho Hitlerjugend Tội ác chiến tranh của Đế quốc Nhật Bản xảy ra ở nhiều nước Châu Á Thái Bình Dương trong thời
**Tội ác Cộng sản** là tên một loại tội phạm tại một số nước ở khối phía Đông. Chính phủ các nước này quy định việc truyền bá các biểu tượng của chủ nghĩa Cộng
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Ary_Scheffer_-_The_Temptation_of_Christ_(1854).jpg|nhỏ|[[Hung thần|Ma quỷ, đối lập với ý muốn của Đức Chúa Trời, đại diện cho cái ác, đang cám dỗ Christ, hiện thân của tính cách và ý muốn của Đức Chúa Trời. Ary
thumb|upright 1.2|Một người lính Hoa Kỳ đang nhìn các nạn nhân trong vụ [[thảm sát Malmedy (17 tháng 12 năm 1944), trong đó có 84 tù binh Hoa Kỳ đã bị sát hại bởi lực
**Wolfsberger AC**, hay còn gọi **Wolfsberg** hay đơn giản **WAC**, là một câu lạc bộ bóng đá Áo có trụ sở ởWolfsberg, Carinthia, hiện tại thi đấu ở Giải vô địch quốc gia Áo. Từ
Trước bàn gương sáng, tay điểm đậm trang dung. Là ác Là thiện Y, tên hoạn quan tàn độc mà Hoắc Phong đã thề dù có hóa thành ma cũng sẽ không buông tha, chẳng