✨Yuri Ivanovich Manin

Yuri Ivanovitch Manin (; 16 tháng 2 năm 1937 – 7 tháng 1 năm 2023) là một nhà toán học người Nga nổi tiếng vì nghiên cứu hình học đại số, hình học Diophantos và nhiều công trình lưu trữ khác nhau, từ logic toán đến vật lý lý thuyết. Manin là một trong những người đầu tiên đề xuất ý tưởng về máy tính lượng tử vào năm 1980 với cuốn sách Vychislimoe i nevychislimoe (tạm dịch: Tính toán và không thể tính toán) của ông. Ông hiện là giáo sư tại Viện Toán học Max Planck ở Bonn và là giáo sư danh dự tại Đại học Tây Bắc.

Cuộc đời và sự nghiệp

Yuri Manin sinh ngày 16 tháng 2 năm 1937 tại Simferopol, Liên Xô. Ông lấy bằng tiến sĩ năm 1960 tại Viện toán Steklov với tư cách là học trò của Igor Shafarevich. Mariusz Wodzicki, Alexander Beilinson, Ivan Cherednik, Alexei Skorobogatov, Vladimir Drinfeld, Vyacheslav Shokurov, Arend Bayer và Victor Kolyvagin, các sinh viên nước ngoài gồm có Hà Huy Khoái (Việt Nam).

Ông qua đời ngày 7 tháng 1 năm 2023.

Giải thưởng

Ông đã được trao Giải thưởng Lenin vào năm 1967, Huy chương Brouwer năm 1987, Giải Toán học Nemmer lần đầu tiên năm 1994, Giải Rolf Schock của Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển năm 1999, Huy chương Cantor của Hội Toán học Đức năm 2002, Giải Vua Faisal năm 2002 và Giải Bolyai của Viện hàn lâm Khoa học Hungary năm 2010.

Tác phẩm

• Selected works with commentary, World Scientific 1996
• Mathematics as metaphor - selected essays, Hội Toán học Hoa Kỳ 2009
• Rational points of algebraic curves over function fields. Bản dịch của AMS 1966
• Algebraic topology of algebraic varieties. Uspekhi Matematicheskikh Nauk 1965
• Modular forms and Number Theory. International Congress of Mathematicians, Helsinki 1978
• Frobenius manifolds, quantum cohomology, and moduli spaces, Hội Toán học Hoa Kỳ 1999
• Quantum groups and non commutative geometry, Montreal, Centre de Recherches Mathématiques, 1988
• Topics in non-commutative geometry, Princeton University Press 1991
• Gauge field theory and complex geometry. Springer 1988 (Grundlehren der mathematischen Wissenschaften)
• Cubic forms - algebra, geometry, arithmetics, North Holland 1986
• A course in mathematical logic, Springer 1977, bản mở rộng thứ hai với những chương mới bởi tác giả và Boris Zilber, Springer 2010
• The provable and the unprovable (bằng tiếng Nga), Moskva 1979
• [https://arxiv.org/pdf/quant-ph/0005003.pdf Vychislimoe i nevychislimoe] (bằng tiếng Nga), Moskva 1980
• Mathematics and physics, Birkhäuser 1981
• New dimensions in geometry. trong Arbeitstagung Bonn 1984, Lectures Notes in Mathematics Quyển 1111, Springer Verlag
• Manin, Alexei Ivanovich Kostrikin: Linear algebra and geometry, Gordon and Breach 1989
• Manin, Sergei Gelfand: Homological algebra, Springer 1994 (Encyclopedia of Mathematical Sciences)
• Manin, Sergei Gelfand: Methods of Homological algebra, Springer 1996
• Manin, Igor Kobzarev: Elementary Particles: mathematics, physics and philosophy, Dordrecht, Kluwer, 1989 (This book is introductory.)
• Manin, Alexei A. Panchishkin: Introduction to Number theory, Springer Verlag 1995, ấn bản 2, 2005
• [http://xxx.uni-augsburg.de/abs/math.AG/0005144 Moduli, Motives, Mirrors, 3. European Congress Math. Barcelona 2000, Plenary talk]
• [http://xxx.uni-augsburg.de/abs/quant-ph/9903008 Classical computing, quantum computing and Shor´s factoring algorithm, Bourbaki Seminar 1999]
• [http://xxx.uni-augsburg.de/abs/math.AG/0201005 Von Zahlen und Figuren 2002]
• [http://xxx.uni-augsburg.de/abs/hep-th/0201036 Manin, Mathilde Marcolli Holography principle and arithmetic of algebraic curves, 2002]
• 3-dimensional hyperbolic geometry as infinite-adic Arakelov geometry, Inventiones Mathematicae 1991
• Mathematik, Kunst und Zivilisation, e-enterprise, 2014