Yersinia pestis (Y. pestis) (trước đây là Pasteurella pestis) là một loài vi khuẩn coccobacillus gram âm, không có tính di động, hình que thuộc họ Yersiniaceae. Nó là tác nhân gây bệnh của dịch hạch — căn bệnh đã gây nhiều trận dịch kinh hoàng với tỉ lệ tử vong rất cao trong lịch sử nhân loại (nếu không được điều trị, tử vong ở thể hạch là 75%, và ở thể phổi là gần 100%) như ở trận Đại dịch hạch (1665 ở Anh với 60.000 người chết) và Cái chết đen (giữa thế kỉ 14, giết chết 1/3 dân số châu Âu). Có 3 dạng bệnh dịch hạch chính là dịch hạch thể hạch, dịch hạch thể phổi và dịch hạch thể máu.
Giống Yersinia là các coccobacillus nhuộm Gram âm và lưỡng cực (hình quả tạ). Cũng như các Enterobacteriaceae khác, nó có khả năng lên men đường. Yersinia pestis có khả năng tiết ra chất nhờn chống thực bào. Vi khuẩn trở nên di động trong môi trường phân lập, nhưng bất động khi ở trong vật chủ (động vật có vú).
Lịch sử
nhỏ|phải|Yersinia pestis ở mẫu nhuộm huỳnh quang, 2000x. Nguồn: CDC.
Y. pestis được khám phá vào năm 1894 do công của bác sĩ và nhà vi khuẩn học người Pháp Alexandre Yersin trong trận dịch của bệnh dịch hạch tại Hồng Kông. Yersin là thành viên của "trường phái Pasteur". Shibasaburo Kitasato, một nhà vi khuẩn học người Nhật được huấn luyện tại Đức, thuộc "trường phái Koch" đối thủ, lúc bấy giờ cũng tham gia tìm tác nhân gây bệnh của dịch hạch. Tuy nhiên chính Yersin là người đã liên kết bệnh dịch hạch với Yersinia pestis. Vi khuẩn này lúc đầu được gọi là Pasteurella pestis, và sau đó được đặt lại tên theo tên của Yersin.
Tính sinh bệnh và miễn dịch
Tính sinh bệnh là do hai kháng nguyên kháng thực bào F1 và VW; cả hai đều cần thiết cho độc tính của vi khuẩn. Chúng được vi khuẩn sản xuất ra ở 37 °C, điều này giải thích tại sao một số côn trùng như bọ chét chỉ mang khuẩn không độc tính. Hơn nữa, Y. pestis sống sót và sản xuất các kháng nguyên F1 và VW bên trong các tế bào máu như bạch cầu đơn nhân mà không trong bạch cầu đa nhân trung tính. Miễn dịch tự nhiên hay cảm ứng có được là do cơ thể sản xuất kháng thể opsonin đặc hiệu chống lại các kháng nguyên F1 và VW. Chúng kích thích hiện tượng thực bào ở bạch cầu trung tính.
Hiện nay có vắcxin bất hoạt formalin cho người lớn ở mức nguy cơ cao, nhưng nó không hiệu quả lắm và có thể gây phản ứng viêm trầm trọng. Các thí nghiệm với kĩ thuật di truyền sản xuất vắcxin dựa trên các kháng nguyên F1 và VW đang được tiến hành và tỏ ra có nhiều triển vọng.
Tính nhạy cảm
Y. pestis nhạy cảm cao đối với vài loại kháng sinh, chủ yếu là streptomycin và chloramphenicol.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Yersinia pestis** (_Y. pestis_) (trước đây là _Pasteurella pestis_) là một loài vi khuẩn coccobacillus gram âm, không có tính di động, hình que thuộc họ Yersiniaceae. Nó là tác nhân gây bệnh của dịch
**Dịch hạch (plague)** là một loại bệnh do vi khuẩn _Yersinia pestis_ hình que thuộc họ Enterobacteriaceae gây ra. Từ nguyên của từ "plague" được cho là đến từ plāga Latin ("vết thương") và plangere
thumb|Cái Chết Đen lan rộng ở châu Âu và vùng Cận Đông ([[1346-1353)|485x485px]] **Cái Chết Đen** là một đại dịch xảy ra ở châu Á và châu Âu trong thế kỷ XIV, mà đỉnh điểm
**_Enterobacteriaceae_** hay **họ Vi khuẩn đường ruột** là họ vi khuẩn Gram âm gồm các loài vi khuẩn vô hại, các loài gây bệnh như _Salmonella_, _Escherichia coli_, _Yersinia pestis_, _Klebsiella_ và _Shigella_. Đây là
**Alexandre Émile John Yersin** (22 tháng 9 năm 1863 – 1 tháng 3 năm 1943) là một bác sĩ, nhà vi khuẩn học và nhà thám hiểm người Pháp gốc Thuỵ Sĩ. Ông nổi tiếng
**Vắc-xin bệnh dịch hạch** là một loại vắc-xin được sử dụng chống lại _Yersinia pestis_. Vi khuẩn giết chết đã được sử dụng từ năm 1890 nhưng ít hiệu quả hơn đối với bệnh dịch
thumb|Một máy vi tính điện tử quét mô tả một khối lượng vi khuẩn _Yersinia pestis_. **Bệnh dịch hạch thể phổi** là một bệnh nhiễm trùng phổi nghiêm trọng do vi khuẩn _Yersinia pestis gây
**Viêm phổi do vi khuẩn** là một loại viêm phổi do nhiễm vi khuẩn. ## Phân loại ### Gram dương _Streptococcus pneumoniae_ () là nguyên nhân vi khuẩn phổ biến nhất gây viêm phổi ở
**Vắc-xin** (, ) là một chế phẩm sinh học cung cấp khả năng miễn dịch thu được chủ động đối với một bệnh truyền nhiễm cụ thể. Vắc xin thường chứa tác nhân giống vi
**Virus**, thường được viết là **vi-rút** (bắt nguồn từ tiếng Pháp _virus_ /viʁys/), còn được gọi là **siêu vi**, **siêu vi khuẩn** hay **siêu vi trùng**, là một tác nhân truyền nhiễm chỉ nhân lên
Albert Calmette **Léon Charles Albert Calmette** (12 tháng 7 năm 1863 – 29 tháng 10 năm 1933) là một bác sĩ, một nhà vi khuẩn học, miễn dịch học người Pháp và là một thành
**Bọ chét chuột phương Đông** hay **bọ chét chuột nhiệt đới** hay (tên khoa học là _Xenopsylla cheopis_), là một loài côn trùng ký sinh trên các động vật gặm nhấm, chủ yếu là _chuột_,
**Bệnh dịch hạch thể hạch** là một trong ba loại bệnh dịch hạch do vi khuẩn _Yersinia pestis_ gây ra. Một đến bảy ngày sau khi tiếp xúc với vi khuẩn, các triệu chứng giống
**Vi khuẩn gây bệnh** là vi khuẩn có thể gây ra bệnh. Bài viết này đề cập đến vi khuẩn gây bệnh ở người. Mặc dù hầu hết các vi khuẩn là vô hại hoặc
**_Francisella tularensis_** là một loài vi khuẩn gram âm mầm bệnh hiếu khí coccobacillus. Nó không hình thành bào tử, không vận động và là tác nhân gây bệnh sốt thỏ, dạng viêm phổi thường
**Cuộc đại thảm sát chuột ở Hà Nội** (Chữ Nôm: 局慘刹𤝞於河內; tiếng Pháp: _Massacre des rats de Hanoï_) diễn ra vào năm 1902, ở Hà Nội khi chính quyền Pháp cố gắng kiểm soát số
## Thuốc * Viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn do enterococcus gây ra khi sinh vật không nhạy cảm với gentamicin * Lao, kết hợp với các kháng sinh khác. Đối với lao hoạt động,
phải|nhỏ|307x307px| Xác định [[Vi khuẩn hiếu khí và kị khí bằng cách cấy trong ống nghiệm chứa nước thioglycollate (xem kết quả trong bảng)]] **Sinh vật kị khí tùy nghi** hay **sinh vật yếm khí
**Alfonso của Castilla, Alfonso của Trastámara hay Alfonso Ngây thơ** (tiếng Tây Ban Nha: _Alfonso de Castilla_; _Alfonso el Inocente_; tiếng Anh: _Alfonso of Castile_; 17 tháng 11 năm 1453 – 5 tháng 7 năm
right|thumb|Vết mụt hạch trên chân, do [[bệnh dịch hạch thể hạch]] **Mụt hạch** (Tiếng Anh: _bubo_; Hy Lạp: βουβών, boubôn, 'háng') là viêm hạch hoặc viêm của các hạch bạch huyết và là một ví
**Tiêu hóa** là sự phân hủy phân tử thức ăn không hòa tan lớn thành phân tử thức ăn tan trong nước nhỏ để có thể được hấp thu vào huyết tương. Trong cơ quan