Vũ trụ sinh tâm (tiếng Anh: Biocentric Universe, từ tiếng Hy Lạp: βίος, phiên âm: bios, mang nghĩa "sự sống") — còn được biết tên với gọi thuyết sinh tâm (tiếng Anh: Biocentrism) là khái niệm do bác sĩ, nhà khoa học trong lĩnh vực y học tái tạo và sinh học người Mỹ Robert Lanza đưa ra vào năm 2007, trong đó sinh học được xem như ngành khoa học trung tâm, trợ giúp cho sự phát triển của các ngành khoa học còn lại. Thuyết sinh tâm cho rằng sự sống và sinh học là trung tâm của sinh vật (being), thực tế, và cosmos — rằng ý thức tạo ra vũ trụ và phủ nhận những cách lý giải khác. Thuyết sinh tâm nhấn mạnh rằng những lý thuyết hiện đại đang cố gắng giải thích nguồn gốc của thế giới tự nhiên (vũ trụ) sẽ không bao giờ thành công cho đến khi sự sống và ý thức được công nhận. Trong khi vật lý là môn khoa học tự nhiên nghiên cứu những thành phần cơ bản cấu thành nên vũ trụ, hoá học nghiên cứu vật chất, thuyết sinh tâm khẳng định rằng các nhà khoa học cần đặt sinh học lên trước tất cả các môn (ngành) khoa học còn lại trước khi muốn đưa ra Thuyết vạn vật(thí dụ: Lý thuyết Dây.)
Nhiều câu hỏi đã được đặt ra để xét đoán về tính đúng đắn của thuyết sinh tâm. Lanza cho rằng những thí nghiệm vật lý trong tương lai, ví dụ như thí nghiệm chồng chất lượng tử cỡ lớn, có thể ủng hộ hoặc phủ nhận thuyết sinh tâm.
Giả thuyết
Robert Lanza nhắc đến khái niệm thuyết sinh tâm lần đầu tiên trong một bài báo đăng trên tạp chí The American Scholar vào năm 2007. Hai năm sau, Lanza và nhà thiên văn học Bob Berman đồng xuất bản cuốn sách Biocentrism: How Life and Consciousness Are the Keys to Understanding the True Nature of the Universe (tạm dịch: Thuyết sinh tâm: Tại sao sự sống và ý thức là chìa khoá để hiểu bản chất thật sự của vũ trụ) nhằm mở rộng giả thuyết về thuyết sinh tâm trong bài báo nói trên.
Thuyết sinh tâm cho rằng vị trí hàng đầu của các đặc trưng ý thức xuất hiện trong các tác phẩm của Descartes, Kant, Leibniz, Berkeley, Schopenhauer và Bergson. Lanza nhìn nhận điều này như là sự ủng hộ cho khẳng định trung tâm cho rằng những gì mà chúng ta gọi là không gian và thời gian chỉ là các dạng nhận thức tri giác của con người hoặc sinh vật có ý thức, chứ không phải là các vật thể tự nhiên bên ngoài. Lanza cho rằng thuyết sinh tâm đem lại cái nhìn xuyên thấu cho một số vấn đề hóc búa lớn của khoa học, như Nguyên lý Bất định của Heisenberg, thí nghiệm khe đôi, và sự tinh chỉnh các lực, các hằng số và các định luật vật lý quyết định hoạt động của vũ trụ như chúng ta cảm nhận nó. Theo Lanza và Bob Berman: "thuyết sinh tâm mang đến một góc nhìn mới đầy hứa hẹn để thống nhất tất cả các thuyết vật lý - điều mà một số nhà khoa học đã và đang cố gắng thực hiện, khởi đầu từ lý thuyết trường thống nhất không thành công do Einstein khởi xướng cách đây tám mưoi năm."
Thuyết sinh tâm được cấu thành từ bảy nguyên tắc chính." Nguyên tắc thứ hai và thứ ba tương ứng phát biểu rằng "thế giới bên ngoài và thế giới nội tâm kết nối với nhau" và hành vi của các hạt (particle) "không thể tách khỏi sự hiện diện của người quan sát." Nguyên tắc thứ tư gợi ý rằng ý thức phải tồn tại, nếu không "vật chất rơi vào trạng thái không xác định về xác suất." Nguyên tắc thứ năm cho rằng bản thân cấu trúc của vũ trụ, và các định luật, các lực, các hằng số của vũ trụ dường như đã được tinh chỉnh cho sự sống. Cuối cùng, nguyên tắc thứ sáu và thứ bảy khẳng định rằng không gian và thời gian không phải là các vật hay các thứ mà chỉ là các công cụ của sự hiểu biết của sinh vật có ý thức. Lanza so sánh hình ảnh con người gắn bó với hệ không-thời gian như "chú rùa đi đâu cũng mang theo mai."
Lanza cho biết ông có ý định công bố các khía cạnh của thuyết sinh tâm trên các tạp chí khoa học có thẩm định. Thuyết sinh tâm cho rằng ngoài nhận thức của sinh vật có ý thức ra thì không có bất cứ một vũ trụ nào có thể độc lập tồn tại bên ngoài. Thuyết sinh tâm dự đoán rằng hơn 200 tham số vật lý trong vũ trụ không tồn tại một cách ngẫu nhiên mà có thể (chứng minh được) theo một cách nào đó, trợ giúp cho sự sống và tồn tại của ý thức. Bác sĩ, chủ nhân giải Nobel Sinh lý học và Y học E. Donnall Thomas ủng hộ thuyết sinh tâm: "Bất cứ một khẳng định ngắn nào không thể phủ định rằng thuyết sinh tâm - với tư cách khoa học và triết học chính thống, đưa sinh học lên vị trí của ngành khoa học trung tâm để thống nhất tất cả." Tuy nhiên, một số nhà vật lý cho rằng trong điều kiện hiện tại, thuyết sinh tâm không thể được chứng minh. Stephen P. Smith phê bình cuốn "Thuyết sinh tâm" rằng thứ mà Lanza đang miêu tả là một hình thức của chủ nghĩa duy tâm. Smith cho rằng khẳng định "Thời gian là ảo tưởng" của Lanza không chính xác vì chính giả thiết về thời gian còn chưa được kiểm chứng. Smith đi đến kết luận, mặc dù "Thuyết sinh tâm" thiếu đi những bằng chứng khoa học, triết học chặt chẽ nhưng nói chung, cuốn sách có văn phong đơn giản, dễ hiểu, không kén người đọc thường được tìm thấy trong những quyển sách khoa học thường thức.
Guru chủ nghĩa New Age Deepak Chopra đưa ra nhận xét "Insight vào bản năng của ý thức của Lanza vừa độc nhất lại thú vị" và "thuyết sinh tâm phản ánh chân thực trí tuệ của những nền văn minh cổ đại nhất trên thế giới - rằng ý thức tiếp nhận, bảo vệ và trở thành thế giới bên ngoài." Jacquelynn Baas, cố vấn danh dự của Bảo tàng Nghệ thuật Đại học California Berkeley, wrote rằng thử thách chủ yếu con người thời hiện đại đang phải đối mặt là câu hỏi liệu "tất cả những thắc mắc có thể được trả lời thông qua phương pháp khoa học - quan sát khách quan và tính toán?" Bà đề cập tới cuốn "Thuyết sinh tâm" của tác giả Lanza với ý kiến: Nếu vũ trụ sinh tâm thực sự tồn tại thì câu hỏi nêu trên sẽ không bao giờ có lời giải đáp.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Vũ trụ sinh tâm** (tiếng Anh: Biocentric Universe, từ tiếng Hy Lạp: βίος, phiên âm: _bios_, mang nghĩa "sự sống") — còn được biết tên với gọi** thuyết sinh tâm ** (tiếng Anh: Biocentrism) là
Thiếu tá **Lưu Dương** (; sinh tháng 10 năm 1978), quê ở Lâm Châu, Hà Nam là một phi công và nhà du hành vũ trụ Trung Quốc, cô là thành viên phi hành đoàn
**Giả thuyết về sự kết thúc của vũ trụ** là một chủ đề trong vật lý vũ trụ. Các giả thiết khoa học trái ngược nhau đã dự đoán ra nhiều khả năng kết thúc
nhỏ| Một cái nhìn về [[bầu khí quyển của Trái Đất với Mặt trăng bên kia]] **Hàng không vũ trụ** là những nỗ lực của con người trong nghiên cứu khoa học, kỹ thuật và
Bức hình so sánh giữa hai ngọn đèn: một bên là lửa ở trên [[Trái Đất (bên trái) và một bên là lửa ở trong môi trường vi trọng lực (bên phải), một ví dụ
**Vũ trụ** bao gồm tất cả các vật chất, năng lượng và không gian hiện có, được xem là một khối bao quát. Vũ trụ hiện tại chưa xác định được kích thước chính xác,
Soyuz TMA-7 **Soyuz** ("Liên Hiệp") là một loại tàu vũ trụ của Nga dùng để đưa các nhà du hành vũ trụ lên không gian. Trải qua nhiều lần cải tiến, Soyuz đã trở thành
thumb|upright=1.20|[[Axit nucleic có thể không phải là dạng phân tử duy nhất trong vũ trụ có khả năng mã hóa các quá trình sống.]] **Sinh học vũ trụ** là lĩnh vực nghiên cứu về nguồn
**_Người Nhện: Vũ trụ mới_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Spider-Man: Into the Spider-Verse_**) là một bộ phim điện ảnh hoạt hình máy tính siêu anh hùng năm 2018 của Mỹ lấy nhân vật Miles Morales
**Vũ trụ Điện ảnh Marvel** (tiếng Anh: **Marvel Cinematic Universe**, viết tắt là **MCU**) là một thương hiệu điện ảnh Mỹ và là một vũ trụ chia sẻ về các bộ phim siêu anh hùng
**Vũ trụ Người nhện của Sony** (tiếng anh: **Sony's Spider-Man Universe**, viết tắt là **SSU**), là một nhượng quyền truyền thông và vũ trụ được chia sẻ mà tập trung vào loạt phim siêu anh
Các **phim điện ảnh của Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU)** (tránh nhầm với các phim truyền hình của Vũ trụ Điện ảnh Marvel) là một loạt các tác phẩm siêu anh hùng chiếu trên
Trong phạm vi của ngành vũ trụ học, **hằng số vũ trụ** (hay **hằng số vũ trụ học**) là dạng mật độ năng lượng đồng nhất gây ra sự _giãn nở gia tốc_ của vũ
Ảnh của bức xạ phông chụp bởi vệ tinh [[WMAP của NASA vào tháng 6 năm 2003]] **Bức xạ phông vi sóng vũ trụ** (hay **bức xạ nền vũ trụ**, **bức xạ tàn dư vũ
**_Người Nhện: Du hành Vũ trụ Nhện_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Spider-Man: Across the Spider-Verse_**) là một bộ phim hoạt hình máy tính siêu anh hùng của Mỹ năm 2023 có nhân vật Marvel Comics
**Vũ trụ Mở rộng DC** (tiếng Anh: **DC Extended Universe** hay viết tắt là **DCEU**) là một nhượng quyền truyền thông và vũ trụ giả tưởng của Mỹ tập trung vào một loạt các phim
**Vũ trụ học tôn giáo** là sự giải thích về nguồn gốc, sự tiến hóa và số phận cuối cùng của vũ trụ, từ góc độ tôn giáo. Điều này có thể bao gồm niềm
**Cơ quan Vũ trụ Canada** (CSA hay, trong Tiếng Pháp, l 'Agence spatiale canadienne, ASC) là một cơ quan vũ trụ của Canada chịu trách nhiệm các chương trình không gian của đất nước này.
**Đo khoảng cách** được sử dụng trong vũ trụ học vật lý để đưa ra một khái niệm tự nhiên về khoảng cách giữa hai vật thể hoặc sự kiện trong vũ trụ. Chúng thường
**Đại Trung sinh** (**_Mesozoic_** ) là một trong ba đại địa chất thuộc thời Phanerozoic (thời Hiển sinh). Sự phân chia thời gian ra thành các đại bắt đầu từ thời kỳ của Giovanni Arduino
**_Apollo 10½: Thời thơ ấu ở kỷ nguyên vũ trụ_** (tên tiếng Anh: **_Apollo 10½: A Space Age Childhood_**) là bộ phim hoạt hình dành cho tuổi mới lớn thuộc thể loại hài chính kịch
**Bụi vũ trụ** là các hạt vật chất cỡ nhỏ phân tán trong khoảng không giữa các thiên thể. Theo quan niệm hiện nay, bụi vũ trụ cấu thành từ các hạt có kích thước
**Phoenix** là một phi thuyền không gian được gửi lên Sao Hỏa để thực hiện nhiệm vụ thám hiểm không gian theo chương trình Mars Scout (Thăm dò Sao Hỏa). Đặc biệt, đây là nhiệm
Năm 2012, Trung Quốc đã trở thành quốc gia thứ ba sau Liên Xô/Nga và Hoa Kỳ đưa phụ nữ vào vũ trụ bằng chương trình không gian riêng; 49 năm sau nữ phi hành
Theo thuyết Vụ Nổ Lớn, [[vũ trụ bắt nguồn từ một trạng thái vô cùng đặc và vô cùng nóng (điểm dưới cùng). Một lý giải thường gặp đó là không gian tự nó đang
**Đại học Công nghệ Quốc phòng Trung Quốc** (tên tiếng Anh: **National University of Defense Technology** (**NUDT**; ) trực thuộc Quân ủy Trung ương Trung Quốc, là một trường đại học trọng điểm quốc gia
nhỏ|phải|Con rùa với đặc điểm của nó được xem như một tiểu vũ trụ nhỏ|phải|Tượng con rùa vũ trụ Kurma ở Ấn Độ **Con rùa vũ trụ** (_Cosmic Turtle_) nay còn gọi là con **con
Bài viết này mô tả các nhân vật đáng chú ý xuất hiện trong vũ trụ hư cấu của _Mass Effect_. Các nhân vật này được khám phá trong các tiểu thuyết _Mass Effect: Revelation_,
**Mô-đun chỉ huy và dịch vụ Apollo** (tiếng Anh: **Apollo command and service module**, viết ngắn gọn là **Apollo CSM**) là một trong hai thành phần chính cấu tạo nên tàu vũ trụ Apollo của
**_Vũ trụ cò bay_** là album phòng thu thứ tư của nữ ca sĩ kiêm sáng tác nhạc người Việt Nam Phương Mỹ Chi hợp tác với nhóm nhạc sĩ kiêm nhà sản xuất âm
**Vũ Cát Tường** (sinh ngày 2 tháng 10 năm 1992) là một ca sĩ kiêm sáng tác nhạc và nhà sản xuất thu âm người Việt Nam. Tường được biết đến với khả năng kết
**Hứa Đạt Triết** (tiếng Trung: 许达哲, bính âm: Xǔ Dá Zhé), sinh tháng 9 năm 1956, một người Hán, Chính khách nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông nguyên là Bí thư Tỉnh ủy
**Anthony Edward Stark,** thường được gọi là **Tony Stark**, là một nhân vật hư cấu do Robert Downey Jr. thủ vai trong nhượng quyền điện ảnh Vũ trụ Điện ảnh Marvel (MCU), dựa trên nhân
Phòng thí nghiệm vũ trụ học và hạt thiên văn (tiếng Anh: **Astroparticle and Cosmology Laboratory** (**APC**)) được thành lập vào tháng 1 năm 2005 để liên kết các nhà khoa học đã hợp tác
**Trương Trung Dương** (tiếng Trung giản thể: 张忠阳, bính âm Hán ngữ: _Zhāng Zhōngyáng_, sinh tháng 10 năm 1970, người Hán) là doanh nhân, chính trị gia nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông
Hình dung Vụ Co Lớn nhỏ|288x288px|Vụ Co Lớn được coi như [[phép nghịch đảo thời gian của Vụ Nổ Lớn]] Trong vũ trụ học, **Vụ Co Lớn** (tiếng Anh: **_the Big Crunch_**) là một dự
[[Trạm vũ trụ Quốc tế|Trạm vũ trụ quốc tế trong năm 2007]] Một **trạm không gian** là một cấu trúc nhân tạo được thiết kế cho con người sống trong không gian bên ngoài. Cho
là một bộ phim điện ảnh thể loại khoa học viễn tưởng sản xuất năm 1981 của đạo diễn Nishimaki Hideo, nằm trong loạt manga và anime nổi tiếng _Doraemon_. Đây là phim chủ đề
nhỏ|Hiểu được môi trường sống của hành tinh chủ yếu là ngoại suy các điều kiện trên Trái Đất, vì đây là [[hành tinh duy nhất được biết có hỗ trợ sự sống.]] **Khả năng
nhỏ|phải|Các tín đồ của giáo phái Người Vũ trụ **Người Vũ trụ** (_Universe People_) hay **Người vũ trụ có sức mạnh ánh sáng** (tiếng Séc: _Vesmírní lidé sil světla_/_Cosmic People of Light Powers_) là một
[[Dạng sống được biết đến sớm nhất|Các dạng sống được biết đến sớm nhất là các vi sinh vật giả định hóa thạch, tìm thấy trong các kết tủa thủy nhiệt, có thể đã tồn
**_Cuộc chiến đa vũ trụ_** (tựa gốc tiếng Anh: **_Everything Everywhere All at Once_**; viết tắt: **_EEAAO_**) là một bộ phim điện ảnh thuộc thể loại hài - hành động - chính kịch của Mỹ
nhỏ|Học viện quân sự-vũ trụ A.F. Mozhaysky **Học viện quân sự-vũ trụ A.F. Mozhaysky** () là một học viện quân sự của lực lượng vũ trang Liên bang Nga, có trụ sở tại Saint Petersburg.
Bộ 5 Cuốn 10 Vạn Câu Hỏi Vì Sao Vũ Trụ Kỳ Bí, Thế Giới Thực Vật, Động Vật, Cơ Thể Người, Bí Ẩn Quanh Ta Thế giới rộng lớn với biết bao nhiêu điều
Những công dân toàn cầu mang những nét đặc trưng nào Họ có sinh hoạt, làm việc, và hành xử theo các chuẩn mực khác biệt của riêng một cộng đồng mang đẳng cấp cao
Những công dân toàn cầu mang những nét đặc trưng nào Họ có sinh hoạt, làm việc, và hành xử theo các chuẩn mực khác biệt của riêng một cộng đồng mang đẳng cấp cao
Những công dân toàn cầu mang những nét đặc trưng nào Họ có sinh hoạt, làm việc, và hành xử theo các chuẩn mực khác biệt của riêng một cộng đồng mang đẳng cấp cao
Những công dân toàn cầu mang những nét đặc trưng nào Họ có sinh hoạt, làm việc, và hành xử theo các chuẩn mực khác biệt của riêng một cộng đồng mang đẳng cấp cao
Những công dân toàn cầu mang những nét đặc trưng nào Họ có sinh hoạt, làm việc, và hành xử theo các chuẩn mực khác biệt của riêng một cộng đồng mang đẳng cấp cao
**Stephen William Hawking** (8 tháng 1 năm 1942 – 14 tháng 3 năm 2018) là một nhà vật lý lý thuyết, nhà vũ trụ học và tác giả người Anh, từng là giám đốc nghiên