Trịnh Duy Đại (chữ Hán: 鄭惟岱, ? - 1517) là tướng Đại Việt cuối thời Lê sơ, người làng Thủy Chú, xã Xuân Thắng, huyện Thọ Xuân, Thanh Hoá, Việt Nam.
Tiểu sử
Trịnh Duy Đại là cháu nội của Trịnh Khắc Phục, một công thần khai quốc nhà Hậu Lê.Ông Trịnh Khắc Phục sinh 8 người con trai là Trịnh Bá Nhai, Trịnh Trọng Ngạn, Trịnh Trọng Phong, Trịnh Thúc Thông, Trịnh Thúc Tùng,Trịnh Đại Hưng, Trịnh Như Sơn và Trịnh Quý Nham. Trong đó ông Trịnh Trọng Ngạn sinh ba con trai là Trịnh Duy Thận, Trịnh Duy Đại và Trịnh Duy Sản. (theo gia phả họ Trịnh Khắc Phục - làng Vân Đô, huyện Đông Sơn, tỉnh Thanh Hóa).
Phế lập
Nhờ tập ấm của ông nội, Trịnh Duy Đại thăng tiến khá nhanh, làm chức Thương thư Bộ Hộ thời Lê Tương Dực, rồi được thăng làm Văn quận công.
Tháng 4 năm 1516, em ông là Trịnh Duy Sản giết Lê Tương Dực và họp tông thất và đại thần bàn bạc lập vua mới. Duy Sản định lập con của Mục Ý vương Lê Doanh là Lê Quang Trị năm đó lên 8 tuổi làm vua, nhưng một đại thần khác là Vũ Tá hầu Phùng Mại không ủng hộ. Do đó Duy Sản lập anh họ của Quang Trị, tức con của Cẩm Giang vương Sùng là Lê Y làm vua, tức là Lê Chiêu Tông.
Tuy nhiên, Trịnh Duy Đại và Tường quận công Phùng Dĩnh không đồng tình lập Lê Y mà vẫn muốn lập Lê Quang Trị. Phùng Dĩnh sai lực sĩ giết Phùng Mại ở nhà nghị sự và lập Quang Trị làm vua. Quang Trị vừa lên ngôi được 3 ngày, chưa kịp đổi niên hiệu mới, thì Trịnh Duy Đại rước vào Tây Kinh (Thanh Hóa).
Ít lâu sau, Trịnh Duy Sản và số đông các đại thần tránh thế mạnh của quân khởi nghĩa Trần Cảo, cũng đưa Chiêu Tông vào Tây Kinh. Cuối tháng 5 năm 1516, Trịnh Duy Đại thế yếu muốn trở về theo Chiêu Tông bèn giết chết Quang Trị cùng hai người em.
Bị giết
Trịnh Duy Sản tập hợp lực lượng các lộ tấn công chiếm lại Thăng Long, đưa vua Lê Chiêu Tông trở về kinh thành. Trần Cảo phải rút lui về Lạng Nguyên.
Tình hình tạm yên, các tướng nhà Lê lại quay sang đánh nhau. Các đại thần chia làm hai phe: họ Trịnh và họ Nguyễn. Người cùng họ Trịnh Duy Đại là Trịnh Tuy dàn quân đánh nhau với Nguyễn Hoằng Dụ ngay tại kinh thành.
Trịnh Duy Đại cùng chú Hoằng Dụ là Nguyễn Văn Lự hẹn nhau cùng vào gặp vua Chiêu Tông để hòa giải hai họ. Khi đến trước điện, Văn Lự bất ngờ lấy tờ sớ bí mật trong tay áo đưa ra, tâu với Chiêu Tông rằng: Trịnh Tuy cùng Trịnh Duy Đại bàn mưu với nhau lập Nguyễn Tùng là con Nguyễn Trinh làm ngụy chúa, định làm việc bạo nghịch lớn.
Lê Chiêu Tông bèn sai bắt luôn Duy Đại cùng thủ hạ của ông là các tướng do Trịnh Bá Quát đứng đầu đem chém. Sau đó Chiêu Tông sai bêu đầu ông ra ngoài cửa dinh tướng Trần Chân. Không rõ năm đó Trịnh Duy Đại bao nhiêu tuổi.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Trịnh Duy Đại** (chữ Hán: 鄭惟岱, ? - 1517) là tướng Đại Việt cuối thời Lê sơ, người làng Thủy Chú, xã Xuân Thắng, huyện Thọ Xuân, Thanh Hoá, Việt Nam. ## Tiểu sử Trịnh
**Trịnh Duy Sản** (chữ Hán: 鄭惟㦃; ? - 1516), là nhà chính trị, tướng lĩnh quân phiệt Đại Việt cuối thời Lê Sơ. Ông được đánh giá là nghịch thần, truyện về ông được chép
**Trịnh Duy Đồng** (giản thể: 郑惟桐, bính âm: _Zheng Weitong_; sinh năm 1994) là một kỳ thủ cờ tướng người Trung Quốc, quê ở Thành Đô, Tứ Xuyên. Hiện tại, anh đang đứng thứ hai
**Trịnh** là một họ của người thuộc vùng Văn hóa Đông Á. Họ này tương đối phổ biến ở Việt Nam và Trung Quốc (giản thể: 郑, Bính âm: Zhèng, Wade-Giles: Cheng) và Triều Tiên
**Đại số** là một nhánh của toán học nghiên cứu những hệ thống trừu tượng nhất định gọi là cấu trúc đại số và sự biến đổi biểu thức trong các hệ thống này. Đây
**Đại học Virginia** (tiếng Anh: _University of Virginia;_ gọi tắt: _U.Va_ hoặc _UVA_) là một trường đại học nghiên cứu công lập tại Charlottesville, Virginia, Hoa Kỳ. Trường được Thomas Jefferson thành lập vào năm
**Trịnh Khắc Phục** (chữ Hán: 鄭克復; 1400 - 26 tháng 7, 1451), còn gọi là **Lê Khắc Phục**, là một khai quốc công thần nhà Lê sơ trong lịch sử Việt Nam, có công giúp
**Đại học Trung văn Hồng Kông** (, ) là trường đại học nghiên cứu công lập ở Sa Điền, Hồng Kông, chính thức thành lập vào năm 1963 bằng khế ước đại học do Hội
**Chúa Trịnh** (chữ Nôm: 主鄭, chữ Hán: 鄭王 / **Trịnh vương**; 1545 – 1787) là một vương tộc phong kiến kiểm soát quyền lực lãnh thổ Đàng Ngoài suốt thời Lê Trung hưng. Về danh
**Trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An** được thành lập tại Quyết định số 542/QĐ-TTg ngày 4/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ. ## Lịch sử hình thành và phát triển Trường Đại học
Mục đích của bài viết này là làm nổi bật những điểm quan trọng về nguồn gốc của các phương trình Navier–Stokes cũng như các ứng dụng và việc xây dựng công thức cho các
**Trịnh Kiểm** (chữ Hán: 鄭檢, 14 tháng 9, 1503 – 24 tháng 3, 1570), tên thụy **Thế Tổ Minh Khang Thái vương** (世祖明康太王), là nhà chính trị, quân sự có ảnh hưởng của Đại Việt
**Trường Đại học Tôn Đức Thắng** (TDTU) là một trường đại học công lập của Việt Nam. Trường trực thuộc Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam. Trường hoạt động theo cơ chế tự chủ
**Đại học Quốc tế Florida** là một trường đại học nghiên cứu công lập với khuôn viên chính tại University Park, Florida, Hoa Kỳ. Được thành lập vào năm 1965 bởi Quốc hội Florida, trường
|nhỏ|300x300px|Trong [[không gian Euclide ba chiều, ba mặt phẳng này biểu diễn các nghiệm của phương trình tuyến tính, và giao tuyến của chúng biểu thị tập các nghiệm chung: trong trường hợp này là
**Đại học Chicago** (, gọi tắt là **UChicago**, **Chicago** hoặc **UChi**) là một viện đại học nghiên cứu tư thục ở Chicago, Illinois, Hoa Kỳ. Trường đại học được Hội Giáo dục Báp-tít Hoa Kỳ
**Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh** (, viết tắt là **VNUHCM**), mã đại học **QS**, là một trong hai hệ thống đại học quốc gia của Việt Nam bên cạnh Đại học
**Viện Đại học Bách khoa Virginia** (tên đầy đủ tiếng Anh: _Virginia Polytechnic Institute and State University_, "Viện Bách khoa và Viện Đại học Tiểu bang Virginia", thường đọc ngắn gọn là **Virginia Tech**) là
nhỏ|Hoa lê (Ewha) nhỏ|Vào cổng chính nhỏ|Khuôn viên trường **Viện Đại học Nữ sinh Ewha** hay là _Đại học Nữ sinh Hoa Lê_ (tiếng Anh: **Ewha Womans University**, tiếng Hàn: 이화여자대학교, Chữ Hán: 梨花女子大學校 _Lê
GS **Nguyễn Duy Xuân** (sinh năm 1925 tại Ô Môn, tỉnh Cần Thơ, mất 1986 tại trại Ba Sao thuộc tỉnh Hà Nam Ninh (nay thuộc huyện Kim Bảng-tỉnh Hà Nam) từng là Viện trưởng
nhỏ|Cờ của [[Tổ chức Thể thao liên châu Mỹ (PASO)]] **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ** là một sự kiện thể thao lớn tại châu Mỹ, với các môn thể thao mùa hè và
**Pascal** là một ngôn ngữ lập trình cho máy tính thuộc dạng mệnh lệnh và thủ tục, được Niklaus Wirth phát triển vào năm 1970. Pascal là ngôn ngữ lập trình đặc biệt thích hợp
**Viện Đại học Harvard** (tiếng Anh: _Harvard University_), còn gọi là **Đại học Harvard**, là một viện đại học tư thục, thành viên của Liên đoàn Ivy nằm ở Cambridge, Massachusetts, Hoa Kỳ. Với lịch
**Trường Đại học Công nghệ thông tin và truyền thông** là một trường thành viên thuộc Đại học Thái Nguyên, chuyên về đào tạo nguồn nhân lực số, nghiên cứu khoa học và chuyển giao
**Đại học Chung-Ang** (hay còn gọi là _Đại học Trung ương_, viết tắt là CAU) là một trường đại học tư thục danh tiếng có trụ sở ở Seoul. Theo tờ báo Korea Joongang Daily
**Trường Đại học Kinh tế - Tài chính thành phố Hồ Chí Minh** (, viết tắt: _[https://euf.edu.vn/ UEF]_) là một đại học tư thục tại Việt Nam, được thành lập theo quyết định số 1272/QĐ-TTg
Bản đồ các vùng ở Canada Ở Canada, trách nhiệm pháp lý ở các trường đại học thuộc về các tỉnh và vùng lãnh thổ Canada. Quyết định phân trách nhiệm đào tạo ở các
thumb|Việc tìm tất cả các [[bộ ba số Pythagoras|tam giác vuông có cạnh nguyên tương đương với việc giải phương trình Diophantos .]] Trong toán học, **phương trình Diophantos** là phương trình đa thức, thường
, viết tắt là , là một trong những trường đại học tư thục nổi tiếng hàng đầu Nhật Bản và châu Á. Trường đại học này có khu trường sở chính tọa lạc ở
**Đại học South Carolina** (tiếng Anh: _University of South Carolina_, gọi tắt là **USC**, **UofSC**, **SC** hoặc **Carolina**) là một trường đại học nghiên cứu công lập tọa lạc tại thành phố Columbia, thuộc tiểu
**Trường Đại học Ngô Quyền** hay **Trường Đại học Sĩ quan Công binh (SNH)** là một trường đại học quân sự có trụ sở đặt tại thành phố Hồ Chí Minh, trực thuộc Binh chủng
**Trường Đại học Hà Nội** (tiếng Anh: **Hanoi University**, tên viết tắt: **HANU**) là một trong hai cơ sở đào tạo và nghiên cứu ngoại ngữ ở trình độ đại học và sau đại học;
**Đại học George Mason** (tiếng Anh: _George Mason University_; gọi tắt: _Mason_ hoặc _GMU_) là một trường đại học nghiên cứu công lập nằm tại quận Fairfax, bang Virginia, Hoa Kỳ. Trường nằm ở phía
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2025** (, , ), chính thức được gọi là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ XXXIII** và thường được gọi là **SEA Games 2025** hay
**Đại học Công nghệ Nanyang**, thường được gọi tắt là **NTU**, là một trong 6 trường đại học công lập tại Singapore. Đây là một trong số ít những trường đại học danh tiếng thế
**Đại học Trường An** (tiếng Trung: **长安大学** ; tiếng Anh: **Chang'an University)** nằm ở thành phố Tây An tỉnh Thiểm Tây, trực thuộc Bộ Giáo dục Quốc gia, là Bộ Giáo dục và Bộ Giao
Đại Tràng Ngọc Linh - Hỗ trợ giảm các triệu chứng đau đại tràngĐại Tràng Ngọc Linh là kết tinh của nhiều loại thảo dược thiên nhiên quý, được nghiên cứu và sản xuất theo
**Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam** là một trường đại học công lập của Việt Nam chuyên đào tạo nhóm ngành mỹ thuật, thuộc Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, tiền thân
**Đại học Ulster** (tên tiếng Anh: _The University of Ulster_, hay thường gọi là UU, tiếng Gaelic: _Ollscoil Uladh_) là trường đại học tổng hợp đa ngành tại Vương quốc Liên hiệp Anh và Bắc
**Trường Đại học Dartmouth** (tiếng Anh: _Dartmouth College_; thường gọi là _Dartmouth_, phát âm ) là một đại học nghiên cứu tư thục 254 năm tuổi thuộc nhóm Ivy League danh giá nhất Hoa Kỳ,
nhỏ|phải|Một ấn phẩm Phật giáo tại Lào, có chú thích bằng tiếng Anh **Phật giáo hiện đại** (_Buddhist modernism_ hay _Neo-Buddhism_) là những phong trào Phật giáo tân thời dựa trên sự diễn giải lại
**Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội** là một cơ sở đào tạo giáo dục tư thục tại Việt Nam, được thành lập theo Quyết định số 405/TTg ngày 14 tháng 6
**Trường Đại học Hạ Long** (Ha Long University) là trường công lập, trực thuộc Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Ninh. Trường Đại học Hạ Long đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, cung cấp
nhỏ|240x240px| Đại học Rikkyo, Tokyo , hay còn gọi là **Đại học Saint Paul**, là một trường đại học tư thục đặt tại Ikebukuro, Tokyo, Nhật Bản. Rikkyō là một trong các trường thuộc nhóm
**Đại học Chiết Giang** (, viết tắt **ZJU**; ), thường được gọi tắt là **Chiết Đại** (), là một trường đại học nghiên cứu công lập thuộc Liên minh C9. Trường tọa lạc tại Hàng
**Trường Đại học Đông Đô** (tên giao dịch quốc tế: _Dong Do University_) là một trong những đại học tư thục được thành lập sớm nhất tại Việt Nam (từ năm 1994), trụ sở của
**Trường Đại học Quảng Bình** ra đời ngày 24/10/2006 theo quyết định số 237/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở Trường Cao đẳng Sư phạm Quảng Bình, mà tiền thân là Trường Trung
**Trường Đại học Bách khoa** (, **HCMUT**) là trường đại học đầu ngành về lĩnh vực kỹ thuật ở miền Nam Việt Nam, thành viên của Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
**Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh** (tiếng Anh: _Thai Nguyen University of Economics and Business Administration_) là cơ sở giáo dục đại học thành viên của Đại học Thái Nguyên một
nhỏ|Logo Trường Đại học Gloucestershire Trường **đại học Gloucestershire** là một trong những trường đại học cổ kính và lâu đời ở Anh, được đánh giá cao về nhiều ngành học, sự hài lòng của