✨Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ

Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ

nhỏ|Cờ của [[Tổ chức Thể thao liên châu Mỹ (PASO)]] Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ là một sự kiện thể thao lớn tại châu Mỹ, với các môn thể thao mùa hè và hàng nghìn vận động viên tham gia thi đấu. Đại hội được tổ chức mỗi bốn năm một lần vào năm trước Thế vận hội Mùa hè. Đại hội Thể thao liên Mỹ Mùa đông duy nhất được tổ chức vào năm 1990. Tổ chức Thể thao liên Mỹ (PASO) là thể chế quản lý phong trào Đại hội Thể thao liên Mỹ, với cấu trúc và hoạt động được xác định theo Hiến chương Olympic.

Phong trào Đại hội Thể thao liên Mỹ gồm các liên đoàn thể thao quốc tế, ủy ban Olympic quốc gia được công nhận, và các ủy ban tổ chức mỗi kỳ Đại hội. Tổ chức Thể thao liên Mỹ chịu trách nhiệm lựa chọn thành phố tổ chức mỗi kỳ Đại hội, thành phố này chịu trách nhiệm tổ chức và tài trợ hoạt động kỷ niệm Đại hội phù hợp với Hiến chương Olympic và các quy tắc. Chương trình của Đại hội Thể thao liên Mỹ gồm các môn thể thao được PASO quyết định. Hoạt động kỷ niệm Đại hội gồm các nghi thức và phù hiệu, như cờ và đuốc, cùng lễ khai mạc và bế mạc. Trên 5.000 vận động viên thi đấu tại Đại hội Thể thao liên Mỹ trong 36 môn thể thao và gần 400 sự kiện. Những người có thành tích cao thứ nhất, nhì, và ba tại mỗi sự kiện tương ứng được trao tặng huy chương vàng, bạc, và đồng.

thumb|Quốc kỳ của các quốc gia tham dự được treo tại làng vận động viên của Đại hội Thể thao liên Mỹ 2007. Hội nghị Thể thao liên Mỹ đầu tiên được tổ chức tại Buenos Aires vào năm 1940, các đại biểu quyết định rằng đại hội đầu tiên được tổ chức tại Buenos Aires vào năm 1942. Các kế hoạch bị hoãn do Chiến tranh thế giới thứ hai. Một Hội nghị Thể thao liên Mỹ lần thứ nhì được tổ chức tại Luân Đôn trong Thế vận hội Mùa hè 1948, hội nghị tái xác định Buenos Aires là thành phố được lựa chọn để đăng cai đại hội lần thứ nhất tổ chức vào năm 1951. Đại hội được đề xuất có 18 môn thể thao. Các quốc gia là thành viên của Thịnh vượng chung các Quốc gia như Canada không tham gia Đại hội Thể thao liên Mỹ lần thứ I. Đại hội Thể thao liên Mỹ lần thứ II được tổ chức tại Thành phố México, México vào năm 1955, có 2.583 vận động viên đến từ 22 quốc gia tranh tài trong 17 môn thể thao. Đại hội Thể thao liên Mỹ sau đó được tổ chức mỗi bốn năm tại các thành phố Chicago vào năm 1959, São Paulo vào năm 1963 và Winnipeg vào năm 1967.

PASO cho phép các quốc gia tham dự mà không phải đáp ứng các yêu cầu nghiêm ngặt về chủ quyền chính trị. Do đó, các thuộc địa và lãnh thổ phụ thuộc được phép thành lập các ủy ban Olympic quốc gia của mình. Chẳng hạn Puerto Rico và Bermuda tham dự với tư cách riêng mặc dù về phương diện pháp lý họ nằm dưới quyền tài phán của thế lực khác.

Đại hội thể thao liên Mỹ Mùa đông

thumb|left|[[Las Leñas, Argentina là nơi tổ chức Đại hội Thể thao liên Mỹ Mùa đông duy nhất.]] Tồn tại các nỗ lực trong suốt lịch sử đại hội nhằm tổ chức Đại hội Thể thao liên Mỹ Mùa đông, tuy nhiên không có nhiều thành công.

Năm 1988, các thành viên của PASO bỏ phiếu chấp thuận tổ chức Đại hội thể thao liên Mỹ Mùa đông lần thứ I tại Las Leñas, Argentina trong tháng 9 năm 1989. Họ còn đồng thuận rằng Đại hội Mùa đông sẽ được tổ chức mỗi bốn năm. Tuy nhiên, tình trạng thiếu tuyết buộc ban tổ chức phải hoãn đại hội cho đến 16-22 tháng 9 năm 1990 PASO chịu trách nhiệm lựa chọn thành phố đăng cai, giám sát lập kế hoạch cho Đại hội, cập nhật và phê duyệt chương trình thể thao, đàm phán về quyền tài trợ và quyền phát sóng.

Phong trào Đại hội Thể thao liên Mỹ được hình thành từ ba yếu tố chủ đạo:

  • Các liên đoàn quốc tế là các thể chế quản lý một môn thể thao tại cấp quốc tế. Hiện có 36 liên đoàn quốc tế trong Phong trào Đại hội Thể thao liên Mỹ, đại diện cho mỗi môn thể thao trong Đại hội.
  • Các ủy ban Olympic quốc gia đại diện và quản lý phong trào Đại hội Thể thao liên Mỹ trong mỗi quốc gia. Hiện PASO công nhận 42 ủy ban Olymic quốc gia.
  • Ủy ban tổ chức các kỳ Đại hội Thể thao liên Mỹ lập các ủy ban tạm thời chịu trách nhiệm tổ chức các sự kiện cụ thể của Đại hội. Ủy ban này giải thể sau mỗi kỳ đại hội, một khi báo cáo cuối cùng được gửi cho PASO.

Tiếng Tây Ban Nha và tiếng Anh là các ngôn ngữ chính thức của Phong trào Thể thao liên Mỹ. Ngôn ngữ khác được sử dụng tại mỗi kỳ đại hội là ngôn ngữ của quốc gia đăng cai. Mỗi tuyên bố được đọc bằng ba ngôn ngữ hoặc hai ngôn ngữ tùy theo quốc ngữ của quốc gia đăng cai. Hiệu kỳ được kéo lên cùng Bài ca Thế vận hội cho đến năm 2007. Năm 2011, bài ca mới được sử dụng, nó được sáng tác vào năm 2008.

Tương tự như ngọn lửa Thế vận hội, ngọn lửa Đại hội Thể thao liên Mỹ được thắp sáng trước khi Đại hội khai mạc. Ngọn lửa của kỳ đại hội đầu tiên được thắp tại Olympia, Hy Lạp. Trong các kỳ đại hội sau, đuốc được thắp sáng nhờ người Aztec tại các đền thờ cổ, đầu tiên là tại Cerro de la Estrella và sau đó là tại Kim tự tháp Mặt Trời trong quần thể Kim tự tháp Teotihuacan. Ngoại lệ duy nhất là tại kỳ đại hội tổ chức tại São Paulo vào năm 1963, khi người bản địa Guaraní thắp đuốc tại Brasília. Một người Aztec thắp đuốc của người cầm đuốc tiếp sức đầu tiên, sau đó ngọn lửa đuốc được đưa đến sân vận động chính của thành phố đăng cai, tại đây nó đóng một vai trò quan trọng trong lễ khai mạc. Nó là một phần quan trọng trong bản sắc và quảng bá của đại hội.

Lễ kỷ niệm

Khai mạc

thumb|Quang cảnh lễ khai mạc Đại hội Thể thao liên Mỹ 1971 tại [[Cali, Colombia.]]

Theo như quy định trong Hiến chương Olympic, các yếu tố khác nhau tạo bố cục lễ khai mạc của Đại hội Thể thao liên Mỹ. Lễ khai mạc thường bắt đầu bằng việc kéo quốc kỳ của quốc gia đăng cai và cử hành quốc ca của họ.

Sau phần nghệ thuật của buổi lễ, các vận động viên diễu hành vào sân vận động theo quốc gia. Theo truyền thống, các vận động viên Argentina diễu hành đầu tiên để tôn vinh nơi khởi nguồn của Đại hội, tương tự như Hy Lạp trong Thế vận hội. Các quốc gia sau đó tiến vào sân vận động theo thứ tự chữ cái trong danh xưng bằng tiếng Tây Ban Nha, quốc gia tổ chức tiến vào cuối cùng. Trong Đại hội Thể thao liên Mỹ 1995 tổ chức tại Mar del Plata, Argentina, quốc kỳ Argentina tiến vào sân vận động trước tiên, trong khi đoàn thể thao quốc gia tiến vào cuối cùng. Các phát biểu chính thức khai mạc Đại hội. Cuối cùng, đuốc Đại hội Thể thao liên Mỹ được đưa vào sân vận động và truyền tay cho đến khi đến tay người cầm đuốc cuối cùng (thường là một nhân vật nổi tiếng của quốc gia đăng cai) và người này thắp sáng ngọn lửa Đại hội tại vạc của sân vận động. Sau khi thành viên IOC hoặc PASO trao huy chương, quốc kỳ của ba người đoạt huy chương được kéo lên trong khi quốc gia của người giành huy chương vàng được cử hành. Các công dân tình nguyện của quốc gia đăng cai phục vụ trong lễ trao huy chương, họ giúp các quan chức trao huy chương và là người cầm cờ.

Môn thi đấu

thumb|left|Bơi được tổ chức tại toàn bộ 16 kỳ của Đại hội Thể thao liên Mỹ. Theo quyết định của Tổ chức Thể thao liên Mỹ, toàn bộ 28 môn thể thao Olympic hiện hành, cùng các môn thể thao tùy chọn khác phổ biến trên toàn châu Mỹ có thể được tổ chức trong một kỳ đại hội. Điền kinh, bơi, đấu kiếm, lặn, bóng chày, quyền Anh, bóng rổ, cưỡi ngựa, bóng đá, thể dục nghệ thuật, rowing, vật, bắn súng, quần vợt, cử tạ và bóng nước là các môn thể thao mùa hè không bao giờ được thiếu trong chương trình của Đại hội. Các môn thể thao Đại hội Thể thao liên Mỹ hiện nay, như rugby sevens, bóng ném, và bóng chuyền, xuất hiện trong các kỳ đại hội sau đó. Một số môn thể thao bị loại khỏi chương trình của Đại hội.

Các môn thể thao Đại hội Thể thao liên Mỹ do các liên đoàn thể thao quốc tế được PASO công nhận quản lý, họ là cơ quan giám sát toàn cầu của các môn thể thao này. Có 36 liên đoàn có đại diện tại PASO. Có các môn thể thao được PASO công nhận song không có trong chương trình của Đại hội Thể thao liên Mỹ, chúng không được xem là môn thể thao Đại hội Thể thao liên Mỹ, song có thể nâng cao vị thế trong một cuộc tái xét chương trình. Một số môn chỉ được đưa vào chương trình thi đấu trong một lần, chẳng hạn võ Sambo vào năm 1983 tại Caracas, Venezuela.

Vô địch và huy chương

thumb|Vận động viên [[Thiago Pereira của Brasil cầm huy chương vàng mà anh giành được tại Đại hội 2007.]] Các vận động viên hay đội tuyển xếp thứ nhất, thứ nhì, hoặc thứ ba tại mỗi sự kiện được nhận huy chương. Người chiến thắng giành được huy chương vàng, trong khi người xếp kế tiếp được nhận huy chương bạc và người xếp thứ ba được trao huy chương đồng. Trong các sự kiện loại trực tiếp chẳng hạn như quyền Anh, vị trí thứ ba có thể không được xác định và hai người thua trong bán kết đều nhận huy chương đồng. PASO không tiến hành thống kê số huy chương, song các ủy ban Olympic quốc gia và phương tiện truyền thông ghi nhận thống kê huy chương như một thước đo về thành công.

Dưới đây là danh sách các quốc gia giành huy chương tại Đại hội Thể thao liên Mỹ tính đến 2023:

Lần đầu tham dự

Dưới đây là thống kê các kì Pan American Games mà các đoàn thể thao lần đầu tiên giành quyền tham dự.

👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ|Cờ của [[Tổ chức Thể thao liên châu Mỹ (PASO)]] **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ** là một sự kiện thể thao lớn tại châu Mỹ, với các môn thể thao mùa hè và
thumb|Trận đấu khúc côn cầu trên cỏ nữ giữa Argentina và Canada **Khúc côn cầu trên cỏ** tại **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023** ở Santiago, Chile được tổ chức từ ngày 25
Giải đấu nam khúc côn cầu trên cỏ tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2019 là giải đấu thứ 9 của nội dung thi đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nữ
Giải đấu nam khúc côn cầu trên cỏ tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2019 là giải đấu thứ 14 của nội dung thi đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nam
Giải đấu nam khúc côn cầu trên cỏ tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023 là giải đấu thứ 15 của nội dung thi đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nam
Giải đấu nữ khúc côn cầu trên cỏ tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023 là giải đấu thứ 10 của nội dung thi đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nữ
Nội dung bóng chày tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ từ lâu đã được coi là một trong những sự kiện bóng chày quốc tế hàng đầu trên thế giới, thậm chí còn
Nội dung thi đấu môn **Khúc côn cầu trên cỏ** tại **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2019** ở Lima, Peru được tổ chức từ ngày 30 tháng 7 đến ngày 10 tháng 8.
**Cầu lông** tại **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023** được tổ chức từ ngày 21 đến 25 tháng 10 năm 2023 tại Trung tâm Huấn luyện Olympic, nằm ở Ñuñoa, ngoại ô Santiago.
**Bóng chuyền** cho cả nam và nữ chơi tại **Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ** từ năm 1955, khi sự kiên thể thao đa môn lần thứ hai được tổ chức ở Thành phố
thumb Trang này trình bày kết quả của **giải đấu bóng chuyền nam và nữ** thi đấu tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 1955, được tổ chức từ ngày 15 tháng 3 đến
Bài viết này trình bày danh sách của tất cả các đội tuyển tham gia tại **giải khúc côn cầu trên cỏ** dành cho nữ tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2019 ở
Bài viết này trình bày danh sách của tất cả các đội tuyển tham gia tại **giải khúc côn cầu trên cỏ** dành cho nam tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2019 ở
Bài viết này là danh sách của tất cả các đội tham gia tại **giải đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nam** tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023 ở Santiago,
Bài viết này là danh sách của tất cả các đội tham gia tại **giải đấu khúc côn cầu trên cỏ dành cho nữ** tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ 2023 ở Santiago,
**Bóng đá tại Đại hội Thể thao Liên châu Mỹ** lần đầu được tổ chức thường niên 4 năm 1 lần dành cho các vận động viên dưới 23 tuổi. ## Giải nam ### Kết
**Đại hội Thể thao châu Âu** (hay **Âu vận hội**, ) là một sự kiện thể thao đa môn quốc tế dành cho các đoàn thể thao của những quốc gia châu Âu. Đại hội
**Tổ chức Thể thao liên châu Mỹ** (viết tắt: **PASO**; , **ODEPA**, **PASO**) là một tổ chức quốc tế đại diện cho 42 Ủy ban Olympic quốc gia châu Mỹ. Tổ chức này trực thuộc
**Đại hội Thể thao châu Á 2018** ( or _Asian Games 2018_), tên chính thức là **Đại hội Thể thao châu Á lần thứ 18** (), còn được biết đến với tên gọi **Jakarta-Palembang 2018**
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2019** (), tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 30** hay **SEA Games 30**, thường được gọi là **Philippines 2019**, là một
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003** (), tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 22**, hay còn gọi là **SEA Games 22** và **Vietnam 2003**, là một
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2021** (), thường được gọi là **SEA Games 31** hoặc **Việt Nam 2021**, là kỳ SEA Games lần thứ 31 – sự kiện thể thao đa môn cấp
Đã có nhiều **tranh cãi** xung quanh **Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2021**, được tổ chức tại Hà Nội, Việt Nam. ## Tiếp thị ### Bộ nhận diện nhiều lỗi chính tả, ngữ
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2015**, tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 28**, hay **SEA Games 28**, thường được gọi là **Singapore 2015**, là một sự
**Đại hội Thể thao Thái Bình Dương** (tiếng Pháp: _Jeux du Pacifique_) là một sự kiện thể thao đa môn cấp châu lục, được tổ chức bốn năm một lần dành cho các vận động
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2007** ,(), tên chính thức là Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 24, là một sự kiện thể thao đa môn cấp khu vực được
**Việt Nam** tham dự Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2007 tại thành phố Nakhon Ratchasima, Thái Lan từ ngày 6 đến ngày 16 tháng 12 năm 2007. ## Thành tích ### Bảng huy
**Nội dung bóng đá nam** tại **Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2003** được tổ chức tại Việt Nam từ ngày 29 tháng 11 đến ngày 12 tháng 12 năm 2023. Độ tuổi tham
**Sân vận động Maracanã** (, Tiếng Bồ Đào Nha Brasil tiêu chuẩn: , phát âm địa phương: ), tên chính thức là **Sân vận động nhà báo Mário Filho** (, ), là một sân vận
**Catherine Mai-Lan Fox** (sinh ngày 15 tháng 12 năm 1977) là cựu vận động viên bơi lội người Mỹ gốc Việt đã giành được hai huy chương vàng tại Thế vận hội Mùa hè năm
**Sân vận động Quốc gia** () của Peru là một sân vận động đa năng nằm ở Lima, Peru. Sức chứa hiện tại của nó là 40.000 chỗ ngồi theo tuyên bố của Liên đoàn
**BMO Field** là một sân vận động ngoài trời tọa lạc tại Exhibition Place ở Toronto, Ontario, Canada, là sân nhà của Toronto FC của Major League Soccer và Toronto Argonauts của Canadian Football League.
**Sân vận động Olympic Nilton Santos** (), trước đây có tên gọi là **Sân vận động Olympic João Havelange** (; ), là một sân vận động đa năng nằm ở khu vực Engenho de Dentro
**Sân vận động Olympic Félix Sánchez** () là một sân vận động đa năng ở Santo Domingo, Cộng hòa Dominica. Sân được xây dựng vào năm 1974 cho Đại hội Thể thao Trung Mỹ và
**Sân vận động Akron** (), trước đây được gọi là **Sân vận động Omnilife** và **Sân vận động Chivas** (, ), là một sân vận động đa năng được sử dụng chủ yếu cho các
**Trung tâm Rogers** (, ban đầu có tên gọi là **SkyDome**) là một sân vận động đa năng có mái che có thể thu vào ở Trung tâm thành phố Toronto, Ontario, Canada. Sân nằm
**Sân vận động Olympic UCV** () là một sân vận động đa năng ở Caracas, Venezuela. Sân được sử dụng chủ yếu cho các trận đấu bóng đá, cũng như điền kinh và bóng bầu
**Facundo Julián Píriz González** (; sinh ngày 27 tháng 3 năm 1990), thường gọi Facundo Píriz, là một cầu thủ bóng đá người Uruguay thi đấu ở vị trí tiền vệ phòng ngự cho Montpellier
**Marilyn Louise McReavy** (24 tháng 10 năm 1944 - 13 tháng 4 năm 2023) là một vận động viên bóng chuyền người Mỹ. Bà đã chơi cho Đội tuyển quốc gia Hoa Kỳ tại Đại
**Sân vận động Olympic Pascual Guerrero** () là một sân vận động bóng đá, cũng được sử dụng cho điền kinh, buổi hòa nhạc và bóng bầu dục bảy người, ở Santiago de Cali, Colombia
**Giải vô địch thế giới _Liên Minh Huyền Thoại**_ (tiếng Anh: _**League of Legends_ World Championship**) là một giải đấu thể thao của trò chơi điện tử _Liên_ _Minh_ _Huyền_ _Thoại_ được tổ chức hàng
**Vòng loại nữ** cho nội dung **khúc côn cầu trên cỏ** tại **Thế vận hội** diễn ra từ tháng 8 năm 2023 đến tháng 1 năm 2024, từ giải đấu này sẽ xác định 12
thumb|Tranh vẽ những người [[Choctaw chơi môn lacrosse thời kỳ sơ khai.]] **Lịch sử thể thao** có thể có niên đại từ thuở con người bắt đầu rèn luyện quân đội. Thể thao có thể
**Hội đồng Thể thao Quân sự Quốc tế (CISM)** được thành lập năm 1948, có trụ sở chính đặt tại Brussels. Đây là tổ chức thể thao lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Ủy
Đã có nhiều lo ngại và tranh cãi liên quan đến Thế vận hội Mùa hè 2024, bao gồm những lo ngại về an ninh, vấn đề nhân quyền, và tranh cãi về việc cho
nhỏ|Biểu kỳ môn thể thao định hướng nhỏ|Biểu tượng thể thao định hướng **Định hướng** (tiếng Thụy Điển: _Orientering_) là nhóm các môn thể thao yêu cầu kỹ năng điều hướng bằng cách dùng bản
**Sân vận động Azteca** (; ) là một sân vận động bóng đá nằm ở Thành phố México, México. Đây là sân nhà của câu lạc bộ bóng đá Club América, Cruz Azul, và đội
**Thể thao dưới mặt nước** hay **thể thao dưới nước** là nhóm các môn thể thao cạnh tranh sử dụng một hay kết hợp các kỹ thuật lặn sau - nín thở, lặn ống thở
**Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2015** là giải vô địch bóng đá nữ thế giới lần thứ bảy, là lần thứ hai được tổ chức tại Bắc Mỹ và là lần đầu
**Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2027** (tiếng Anh: _2027 FIFA Women's World Cup_) sẽ là lần thứ 10 của Giải vô địch bóng đá nữ thế giới do FIFA tổ chức,