thumb|Hình vẽ lá trà (Camellia sinensis) từ [[Köhler's Medicinal Plants năm 1897]]
Trà (hay chè) là đồ uống phổ biến thứ hai trên thế giới (sau nước uống). Nó làm bằng cách ngâm lá, chồi, hay cành của cây trà (Camellia sinensis) vào nước sôi từ vài phút đến vài giờ. Lá trà có thể được oxy hóa (ủ để lên men), sấy rang, phơi, hay pha thêm các loài thảo mộc khác như hoa, gia vị, hay trái cây khác trước khi chế vào nước sôi. Trong phạm vi thức uống chế từ Camellia sinensis thì có bốn loại trà thật: Trà đen, Trà Ô Long, Trà xanh và Trà trắng. Nước trà là nguồn caffein, theophylline và chất chống oxy hóa (antioxidant) tự nhiên và gần như không có mỡ, carbohydrate, hay protein. Nước trà có mùi thơm, vị hơi đắng và chát.
Trồng và thu hoạch
Camellia sinensis là loài thực vật thường xanh mọc chủ yếu trong các vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. và Washington ở Hoa Kỳ.
thumb|Lá của Camellia sinensis, cây chè
thumb|Mặt dưới lá chè ở [[Bảo Lộc, Lâm Đồng, Việt Nam]]
Cây trà được nhân giống từ hạt và cắt; nó mất khoảng 4 đến 12 năm để cây ra hạt giống, và khoảng 3 năm trước khi một cây mới sẵn sàng cho thu hoạch. Ngoài khu 8 hay vùng khí hậu ấm hơn, cây trà cần ít nhất 1270 mm lượng mưa mỗi năm và môi trường đất chua. Nhiều cây trà chất lượng cao được trồng ở những độ cao lên đến so với mực nước biển. Ở độ cao này, cây phát triển chậm hơn, chúng cho ra mùi vị đặc biệt hơn.
Tùy vào tình trạng thu hái phần búp mà người ta có thể làm ra các loại trà với mùi vị khác nhau như trà búp (1 tôm 2 lá), trà tôm nõn (1 tôm 1 lá), trà lộc đỉnh (nõn chè nguyên chất) và trà đinh ngọc (chồi non tinh khiết)
Hai giống thường được trồng là Camellia sinensis var. sinensis, được dùng làm trà ở Trung Quốc, Đài Loan và Nhật Bản, và giống Camellia sinensis var. assamica, được dùng trong Pu-erh và trà Ấn Độ (không phải Darjeeling). Trong các giống thực vật này, có nhiều chủng và giống vô tính hiện đại. Kích thước lá là tiêu chuẩn chính trong việc phân loại cây trà, với 3 cách phân loại cơ bản là, Assam, đặc trưng bởi lá lớn nhất; trà Trung Quốc, đặc trưng bởi lá nhỏ nhất; trà Campuchia, đặc trưng bởi lá có kích thước trung bình.
Cây chè lớn cao đến nếu không bị tác động, Chỉ có 1-2 in phần lá trên cùng của cây được chọn để hái. Một cây trưởng thành cho lá trong vòng 7 đến 15 ngày trong mùa phát triển.
Sản xuất
Năm 2003, sản lượng lá trà trên thế giới hàng năm là 3,21 triệu tấn. Đến năm 2010, sản lượng trà của thế giới vượt mức 4,52 triệu tấn. Nước sản xuất lớn nhất là Trung Quốc, Ấn Độ, Kenya, Sri Lanka, và Thổ Nhĩ Kỳ.
Bảng dưới đây thể hiện sản lượng lá trà (tấn) xếp theo các nước sản xuất nhiều nhất. Dữ liệu theo FAO của Liên Hợp Quốc đến tháng 2 năm 2012.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
nhỏ| được biết đến như một loại nghệ thuật thưởng thức **trà** trong văn hóa Nhật Bản, Trà đạo được phát triển từ khoảng cuối thế kỷ 12. Theo truyền thuyết của Nhật Bản, vào
**Trà Vinh** là một tỉnh cũ ven biển thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Việt Nam. Ngày 12 tháng 6 năm 2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết số 202/2025/QH15 về việc sắp xếp
**Trà sữa trân châu** hay **trà sữa Đài Loan** (珍珠奶茶; _trân châu nãi trà_) là thức uống được chế biến từ trà xanh hoặc trà đen được các cửa hàng đồ uống tại Đài Trung,
thumb|upright=1.1|Ảnh chụp một phòng tra tấn cũ ở [[Lữ Thuận Khẩu, Trung Quốc]] **Tra tấn** là hành vi có chủ ý gây chấn thương tâm lý hoặc thể xác nghiêm trọng cho một cá nhân
**Trà xanh** hay **chè xanh** được làm từ lá của _cây trà_ chưa trải qua công đoạn làm héo và oxy hóa giống với cách chế biến trà Ô Long và trà đen. Trà xanh
nhỏ|Trà đã điểm với bọt hoa màu lục.**Điểm trà** (Hán tự: 點茶), là một trong những cách thưởng thức trà ở khu vực văn hóa Á Đông bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản, Việt Nam.
nhỏ|Trà sen|263x263px **Trà sen Tây Hồ** (đôi khi còn được gọi là **Trà sen hồ Tây**, **Thiên Cổ Đệ Nhất Trà**) là một đặc sản trong ẩm thực Hà Nội làm từ hoa sen bách
**Trà Vinh** là tỉnh ven biển nằm ở cuối sông Tiền và sông Hậu ở miền nam Việt Nam, phía bắc giáp tỉnh Bến Tre, phía đông giáp Biển Đông, phía nam giáp tỉnh Sóc
**Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019** (TĐTDS&NO 2019), còn được gọi tắt là **Tổng điều tra năm 2019** (TĐT 2019) là cuộc điều tra dân số quốc gia thứ 5 kể
**Trà** (hay **chè** theo phương ngữ Bắc bộ, tên khoa học: **_Camellia sinensis_**) là loài cây mà lá và chồi được sử dụng để sản xuất trà (đừng nhầm với cây hoa trà). Tên gọi
**Cục Điều tra Liên bang Mỹ** (tên gốc viết tắt là _FBI_) là cơ quan tình báo và an ninh nội địa của Hoa Kỳ và là cơ quan thực thi pháp luật liên bang
**Phòng trà ca nhạc** là một hình thức biểu diễn và thưởng thức âm nhạc, các khán giả tới **phòng trà** để nghe ca sĩ hát. Phòng trà ca nhạc xuất hiện đầu tiên ở
:_Bài này nói về một loại trà xanh, về một địa danh cùng tên ở Trung Quốc xem bài Long Tỉnh_ Tập tin:China-Zhejiang.png Trà Long Tỉnh Xao (sấy) trà bằng tay **Trà Long Tỉnh** (tiếng
**Thanh tra Chính phủ** là cơ quan ngang Bộ của Chính phủ Việt Nam, thực hiện chức năng quản lý nhà nước về công tác thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố
**Trường Đại học Trà Vinh** (tiếng Anh: _Tra Vinh University - TVU_) là một trường đại học đa ngành tại tỉnh Trà Vinh thuộc nhóm trường có tốc độ phát triển bền vững nhanh nhất
Một đòn đá thẳng trong võ Tân Khánh Bà Trà đang được các môn sinh luyện tập. **Tân Khánh Bà Trà** hay **Bà Trà - Tân Khánh** hay **Võ Lâm Tân Khánh Bà Trà** (người
**Trà Ôn** là một huyện thuộc tỉnh Vĩnh Long, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Trà Ôn nằm ở phía nam của tỉnh Vĩnh Long, có vị trí địa lý: *Phía đông giáp huyện Vũng
**Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam** là cơ quan kiểm tra, giám sát chuyên trách của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, thực hiện các nhiệm
**Kiểm tra không phá hủy** hay **kiểm tra không tổn hại** (viết tắt theo tiếng Anh là **NDT**, _Non-Destructive Testing_), hay còn gọi là đánh giá không phá hủy (viết tắt theo tiếng Anh là
nhỏ|Trà móc câu Thái Nguyên nhỏ|Trà Shan tuyết Việt Nam **Văn hóa trà Việt Nam** với những nét đặc trưng và tinh túy riêng, đã đóng góp vào nền văn hóa trà thế giới. Người
**Công ước chống Tra tấn của Liên Hợp Quốc,** tên đầy đủ là Công ước về chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ
nhỏ|phải|Trà nhài truyền thống **Trà lài**, hay **Trà nhài**, là một loại trà ướp bằng hương hoa lài Trà lài là loại trà ướp hương nổi tiếng nhất ở Trung Quốc, được cho là xuất
nhỏ|phải|Văn hóa trà đạo Nhật Bản nhỏ|phải|Trà Iran nhỏ|phải|Trà Ấn Độ **Văn hóa trà** là kiểu văn hóa được đặc định thông qua cung cách pha trà và thưởng thức trà cũng nhưng cái cách
nhỏ|280x280px| Một chiếc [[Lockheed P-3 Orion|P-3C của Lực lượng Phòng vệ Biển Nhật Bản]] **Máy bay tuần tra hàng hải**, còn được gọi là **máy bay tuần tra**, **máy bay trinh sát hàng hải**, **máy
**Trà sữa Miến Điện** (, ) là một loại thức uống được làm từ trà có nguồn gốc xuất xứ ở Myanmar, theo truyền thống được làm bằng trà đen và sữa (thường là sữa
phải|nhỏ| Một mô hình hiện đại của mô hình ấm trà Utah **Ấm trà Utah**, hay **ấm trà Newell**, là một mô hình thử nghiệm 3D đã trở thành một đối tượng tham chiếu tiêu
**Trà sữa Hồng Kông** là một loại thức uống được làm từ trà đen Ceylon và sữa (sữa bay hơi và sữa đặc). Đây còn là một phần trong bữa trưa của văn hóa trà
**Trà bơ**, hay còn được gọi là _Bho jha_ (, "Trà Tây Tạng"), _cha süma_ (, "Trà khuấy", tiếng Quan thoại: _sūyóu chá_ (酥油茶, _tô du trà_), _su ja_ (, "trà khuấy") trong tiếng Dzongkha
**Trà Thiết Quan Âm** được biết đến là một trong "thập đại danh trà" nổi tiếng của Trung Quốc. Trà Thiết Quan Âm có nguồn từ trấn Tây Bình, huyện An Huy, tỉnh Phúc Kiến,
nhỏ|[[Campuchia|Học sinh Campuchia tham gia kỳ thi để đăng ký vào Trường Kỹ thuật Don Bosco của Sihanoukville năm 2008]] nhỏ|[[Hoa Kỳ|Sinh viên Mỹ trong một lớp học cơ bản về máy tính làm bài
**Họ Cá tra** (danh pháp khoa học: _Pangasiidae_) là một họ cá nước ngọt đã biết thuộc bộ Cá da trơn (Siluriformes) chứa khoảng 28 loài. Các loài trong họ này được tìm thấy trong
**Vĩnh Trà** là một tỉnh cũ của Việt Nam Cộng hòa. ## Địa lý Tỉnh Vĩnh Trà có vị trí địa lý: *Phía đông giáp tỉnh Bến Tre *Phía tây giáp tỉnh Cần Thơ *Phía
thumb|Hình vẽ lá trà (_Camellia sinensis_) từ _[[Köhler's Medicinal Plants_ năm 1897]] **Trà** (hay **chè**) là đồ uống phổ biến thứ hai trên thế giới (sau nước uống). Nó làm bằng cách ngâm lá, chồi,
**Kiểm tra tính nguyên tố** (tiếng Anh: _primality test_) là bài toán kiểm tra xem một số tự nhiên có phải là số nguyên tố hay không. Bài toán này đặc biệt trở nên
Trà sen **Trà sen** hay **chè sen** là tên gọi chỉ loại trà ướp hương sen. Trà sen được coi là một loại trà đại diện của văn hóa trà Việt Nam, đóng góp vào
nhỏ|phải|Một ly trà đá ở quận [[Tân Bình.]] **Trà đá** là một dạng đồ uống với nguyên liệu là nước trà nguội với nước đá đập vụn rất thịnh hành ở Việt Nam và phổ
Hai ấm trà thời nữ hoàng [[Victoria của Anh.]] nhỏ|Một ấm trà của người Iran được tìm thấy ở [[Teppe Hasanlu, thuộc thiên niên kỷ thứ I trước công nguyên.]] nhỏ|Một ấm trà Trung Hoa
**Truyền hình trả tiền** (tiếng Anh: _pay television_) là các dịch vụ truyền hình đăng ký theo các gói thuê bao, thường được cung cấp bởi các nhà cung cấp truyền hình đa kênh, và
thumb|right|Hồng trà **Hồng trà** (chữ Hán: 紅茶) hay **Trà Đen** là một loại trà. Thông thường, nó có vị mạnh mẽ hơn so với các loại khác của trà như trà xanh. Nó cũng có
**Cơ quan điều tra Viện kiểm sát nhân dân tối cao** (Cục 1) là đơn vị trực thuộc Viện kiểm sát nhân dân tối cao của Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt
nhỏ|phải|Trà thảo mộc ở Ma-rốc **Trà thảo mộc** (_Herbal tea_) hay **trà thảo dược** (_Herbal infusions_) là đồ uống được làm từ nước pha hoặc thuốc sắc từ các loại thảo mộc, gia vị, hương
**Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam** hay còn được gọi **Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương**, là người đứng đầu đồng thời là chủ tọa các
nhỏ|phải|Một tách trà sữa nhỏ|Sữa đang được thêm vào **_trà đen Assam _** **Trà sữa **là loại thức uống đa dạng được tìm thấy ở nhiều nền văn hóa, bao gồm một vài cách kết
**Thanh tra Bộ Công an** trực thuộc Bộ Công an Việt Nam chịu sự chỉ đạo, điều hành trực tiếp của Bộ trưởng Bộ Công an và chịu sự chỉ đạo về công tác, hướng
**Cục Điều tra Hình sự ** trực thuộc Bộ Quốc phòng Việt Nam, là cơ quan tham mưu giúp Bộ Quốc phòng thực hiện công tác quản lý Nhà nước về công tác điều tra
**Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an** là một trong hai cơ quan điều tra trong ngành an ninh của lực lượng công an nhân dân ở Việt Nam. Cơ quan còn lại
**Kiểm tra tâm lý** hoặc **xét nghiệm tâm lý** là quản lý các bài kiểm tra tâm lý, được thiết kế để trở thành "thước đo khách quan và tiêu chuẩn của một mẫu hành
**Liên Minh Trà Sữa** là một phong trào đoàn kết dân chủ trực tuyến được đặt tên theo loại đồ uống ưa thích của cư dân mạng từ Hồng Kông, Đài Loan (Trung Hoa Dân
nhỏ|Trà sữa Mông Cổ nhỏ|Trà sữa Mông Cổ (phải) với [[kê nướng (giữa) để thêm vào trà và kẹo _aaruul_ (trái) làm món ăn kèm.]] **Trà sữa Mông Cổ** hay **Suutei tsai** (,, ) (nghĩa
**Nơi ấn định cho điều tra dân số** (tiếng Anh: _census-designated place_ hay **_CDP_**) là một nơi hoặc khu vực được Cục điều tra dân số Hoa Kỳ nhận dạng nhằm dành cho mục đích