Việc Nga xâm lược Ukraina năm 2022 đã vi phạm luật pháp quốc tế (bao gồm cả Hiến chương Liên hợp quốc), và cấu thành tội xâm lược trong luật hình sự quốc tế. Cuộc xâm lược cũng được cho là bất hợp pháp theo bộ luật hình sự trong nước của một số quốc gia - bao gồm cả Ukraina và Nga - mặc dù có những trở ngại về thủ tục đối với việc truy tố theo các bộ luật này. Bài viết này thảo luận về các quy định pháp lý quốc tế và trong nước mà Nga bị cho là đã vi phạm, cũng như các lý lẽ bào chữa pháp lý của Nga cho cuộc xâm lược và phản ứng của các chuyên gia pháp lý đối với những lý lẽ đó. Tính hợp pháp của cuộc xâm lược của Nga thực chất là một chủ đề khác biệt với việc các quan chức chính trị hoặc chiến binh cá nhân có phạm tội ác chiến tranh hay tội ác chống lại loài người hay không.
Bối cảnh
Chiến tranh Donbas
Vào tháng 3 năm 2014, Nga sáp nhập Krym từ Ukraina.
Lời biện minh cho tội ác diệt chủng / can thiệp nhân đạo
Tương tự như vậy, các chuyên gia đã bác bỏ lập luận của Nga rằng cuộc xâm lược của họ được biện minh trên cơ sở nhân đạo để bảo vệ những người nói tiếng Nga ở Donbass. Một số nhà bình luận đã đặt câu hỏi liệu luật pháp quốc tế (bao gồm cả Hiến chương Liên hợp quốc và Công ước về Diệt chủng) có cho phép các quốc gia sử dụng vũ lực chống lại quốc gia khác để khắc phục tội ác diệt chủng hoặc vi phạm nhân quyền hay không, vì tính hợp pháp của can thiệp nhân đạo bị tranh chấp nặng nề. và cũng đã có các cuộc tranh luận về tính hợp pháp của các hành động của NATO ở Kosovo và Libya.
Các phản ứng của LHQ đối với cuộc xâm lược của Nga
Vào ngày 26 tháng 2 năm 2022, Nga đã phủ quyết một nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc kêu gọi Nga ngừng ngay lập tức cuộc xâm lược Ukraina. Trung Quốc, Ấn Độ và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất bỏ phiếu trắng; 11 thành viên còn lại của Hội đồng Bảo an đã bỏ phiếu tán thành nghị quyết.
Vi phạm các thỏa thuận quốc tế
Cuộc xâm lược Ukraina cũng có thể đã vi phạm các thỏa thuận quốc tế mà Nga là một bên tham gia, bao gồm:
- Đạo luật cuối cùng của Helsinki năm 1975, trong đó Liên Xô hứa sẽ không vi phạm "sự toàn vẹn lãnh thổ" của các bên ký kết khác, bao gồm cả việc sử dụng vũ lực. Nga và Ukraina đều được hình thành từ sự tan rã của Liên Xô.
- Bản ghi nhớ Budapest năm 1994, trong đó Nga, Hoa Kỳ và Vương quốc Anh nhất trí “tôn trọng độc lập và chủ quyền và các biên giới hiện có của Ukraina.”
- Thỏa thuận Minsk, là một cặp thỏa thuận ngừng bắn được ký kết bởi Nga và Ukraina liên quan đến cuộc xung đột giữa các quốc gia này bắt đầu vào năm 2014. Bởi vì hành động đó không được sự cho phép của tổ chức Hội đồng Bảo an và không thể là hành động tự vệ, "Rõ ràng cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina được coi là một hành động xâm lược, vi phạm toàn vẹn lãnh thổ và độc lập chính trị của Ukraina," Ardi Imseis viết vào ngày 24 tháng 2. Ngoài việc giảng dạy luật, Imseis còn là cựu cố vấn pháp lý của Liên Hợp Quốc, người được bổ nhiệm để điều tra các vi phạm luật nhân quyền và nhân quyền ở Yemen từ năm 2019 đến năm 2021.
Quy chế Rome cũng chỉ rõ rằng "Tòa án sẽ không thực hiện quyền tài phán của mình" đối với tội ác xâm lược do các quốc gia không phải là thành viên của quy chế. Nga không phải là thành viên của Quy chế Rome. Việc Hội đồng Bảo an giới thiệu đến Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) luôn rất khó xảy ra theo hệ thống hiện tại, do Nga có quyền phủ quyết và mối quan hệ của nước này với Trung Quốc, nước cũng là thành viên thường trực của hội đồng.
Ngoài hành vi xâm lược, Nga còn bị cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người, tiến hành chiến tranh vi phạm luật pháp quốc tế, tấn công bừa bãi vào các khu vực đông dân cư và khiến thường dân bị thiệt hại không đáng có và không tương xứng.
Tính hợp pháp của cuộc xâm lược theo các bộ luật hình sự trong nước
Một số nhà bình luận lưu ý rằng ngoài việc vi phạm luật pháp quốc tế, cuộc xâm lược Ukraina còn vi phạm bộ luật hình sự trong nước của một số quốc gia, bao gồm bộ luật hình sự của Nga, Ukraina, Belarus và Ba Lan. Bộ luật hình sự của Ukraina (điều 437), Belarus (điều 122) và Ba Lan (điều 117) có những quy định cấm tương tự. Bất kỳ quốc gia nào tìm cách bắt đầu truy tố theo luật quốc gia của mình sẽ cần phải có quyền tài phán theo lãnh thổ đối với các tội phạm phát sinh từ cuộc xâm lược Ukraina hoặc cho phép quyền tài phán phổ quát. Các học thuyết về quyền miễn trừ của một quốc gia sẽ là một trở ngại khác đối với việc truy tố. các cuộc điều tra đã được mở ra ở Estonia, Đức, Lithuania, Ba Lan, Slovakia, Tây Ban Nha, Thụy Điển và Thụy Sĩ.
Các thủ tục pháp lý đang diễn ra
Tòa án Công lý Quốc tế
Cuối tháng 2 năm 2022, Ukraina đã kiện Nga ra Tòa án Công lý Quốc tế (ICJ). Đơn kiện bác bỏ cáo buộc của Nga rằng Ukraina đang tham gia vào một cuộc diệt chủng ở Donbass và yêu cầu một lệnh của tòa án yêu cầu Nga ngay lập tức ngừng các hoạt động quân sự của mình ở Ukraina. Quyết định của tòa án là 13–2, với các thẩm phán Kirill Gevorgian của Nga và Xue Hanqin của Trung Quốc không đồng ý. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy ca ngợi phán quyết này là một thắng lợi hoàn toàn cho đất nước của ông,
Tòa án hình sự quốc tế
Vào ngày 28 tháng 2 năm 2022, Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) thông báo ý định điều tra các cáo buộc tội ác chiến tranh và tội ác chống lại loài người diễn ra ở Ukraina kể từ ngày 21 tháng 11 năm 2013.
Một cuộc điều tra chính thức của ICC bắt đầu vào ngày 2 tháng 3, khi Karim Ahmad Khan, công tố viên của ICC, mở một cuộc điều tra đầy đủ về các cáo buộc trong quá khứ và hiện tại về tội ác chiến tranh, tội ác chống lại loài người và tội ác diệt chủng ở Ukraine của bất kỳ người nào từ ngày 21 tháng 11 năm 2013. trên.
Các công tố viên ICC thường phải trải qua quy trình phê duyệt để bắt đầu điều tra — một quá trình có thể mất hàng tháng — nhưng cuộc điều tra Ukraina đã được theo dõi nhanh chóng sau 39 yêu cầu chưa từng có của các quốc gia thành viên ICC để bắt đầu quá trình tố tụng.
Cuộc xâm lược đã vi phạm Quy chế Rome đã tạo ra Tòa án Hình sự Quốc tế và nghiêm cấm "cuộc xâm lược hoặc tấn công ... hoặc bất kỳ sự thôn tính nào bằng cách sử dụng vũ lực". Nga đã rút khỏi quy chế vào năm 2016, và không công nhận thẩm quyền của ICC nhưng ba mươi chín quốc gia thành viên đã chính thức chuyển vấn đề lên ICC, Ukraine không phê chuẩn quy chế nhưng đã ký hai tuyên bố chấp nhận quyền tài phán của ICC vào năm 2013 và 2014.
Trở ngại trong việc truy tố tội gây hấn
Tuy nhiên, có ít nhất hai trở ngại tiềm tàng trong việc đưa các nhà lãnh đạo chính trị hoặc quân sự của Nga ra xét xử vì tội xâm lược. Thứ nhất, ICC không xét xử các bị cáo vắng mặt, có nghĩa là phải tìm ra cách để đưa các nhà lãnh đạo bị buộc tội đến The Hague. Thứ hai, như đã giải thích ở trên, không giống như các tội phạm khác mà ICC có quyền tài phán, tội xâm lược chỉ có thể bị truy tố đối với các nhà lãnh đạo từ các quốc gia là thành viên của ICC trừ khi Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đưa ra đề nghị. Nga không phải là thành viên ICC và có quyền phủ quyết thường trực các nghị quyết của Hội đồng Bảo an.
Một cách để vượt qua hạn chế thứ hai này có thể là thành lập một tòa án quốc tế đặc biệt để giải quyết các tội ác xâm lược Ukraina. Tuy nhiên, một số người đã đặt câu hỏi về tiện ích của một tòa án như vậy. Một giải pháp thay thế khác sẽ khắc phục được cả hai hạn chế là đưa các nhà lãnh đạo ra xét xử tại hệ thống tòa án trong nước của khoảng 20 quốc gia cho phép cả quyền tài phán chung đối với tội xâm lược và xét xử vắng mặt.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Việc Nga xâm lược Ukraina năm 2022** đã vi phạm luật pháp quốc tế (bao gồm cả Hiến chương Liên hợp quốc), và cấu thành tội xâm lược trong luật hình sự quốc tế. Cuộc
thumb|upright=1.35|Một cuộc mít tinh tuyên truyền của Nga ở [[Sevastopol, tháng 4 năm 2022, miêu tả Nga xâm lược Ukraina như một sự bảo vệ Donbas. Khẩu hiệu có nội dung: "Vì Tổng thống! Vì
Ngày 24 tháng 2 năm 2022, Nga tiến hành cuộc xâm lược toàn diện vào Ukraina. Chiến dịch này bắt đầu sau một thời gian tập trung lực lượng cùng sự công nhận độc lập
Các cuộc biểu tình phản đối Nga xâm lược Ukraina tháng 2 năm 2022 diễn ra tự phát và đồng thời ở nhiều nơi trên khắp thế giới. ## Nga nhỏ|311x311px|Cờ Phe đối lập tại
nhỏ|440x440px|Bản đồ cho thấy toàn cảnh về cuộc xâm lược cho đến ngày 1 tháng 11, _bấm để xem bản đồ_ (để có bản đồ tương tác chi tiết hơn, hãy xem tại [[Bản mẫu:Bản
thumb|Các thi thể trong trang phục dân sự, được Ukraine tuyên bố là bị bắn bởi binh sĩ Nga, nằm trên một con phố ở Bucha. Tay của một trong số họ bị trói sau
Trong thời kỳ Nga xâm lược Ukraina năm 2022, khả năng Nga sử dụng vũ khí hạt nhân chiến thuật và nguy cơ leo thang hạt nhân rộng hơn, đã được các nhà bình luận
Theo sau cuộc xâm lược của Nga vào Ukraina vào tháng 2 năm 2022, Hoa Kỳ, Liên minh Châu Âu, và các quốc gia khác, đã đưa ra hoặc mở rộng đáng kể các biện
Vào ngày 30 tháng 9 năm 2022, Liên bang Nga, trong khi đang xâm lược Ukraina, đã tuyên bố sáp nhập bốn oblast (tỉnh) của Ukraina—Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia, và Kherson. Bốn khu vực bị sáp
diễn ra vào ngày 21 tháng 3 năm 2023. Đây là chuyến thăm Ukraina đầu tiên của Thủ tướng kể từ khi Nga xâm lược Ukraina 2022. Vì lý do lo ngại về an ninh,
**Cuộc xâm lược Ba Lan 1939** – được người Ba Lan gọi là **Chiến dịch tháng Chín** (_Kampania wrześniowa_), **Chiến tranh vệ quốc năm 1939** (_Wojna obronna 1939 roku_); người Đức gọi là **Chiến dịch
**Cuộc khủng hoảng tị nạn Ukraina** là một cuộc di chuyển lớn của người dân Ukraina trong cuộc xâm lược do Nga tiến hành vào năm 2022. Khủng hoảng bắt đầu với cuộc xâm lược
**Bất ổn tại Ukraina năm 2014** là sự kiện xung đột xảy ra ở miền đông nam Ukraina hồi tháng 2 năm 2014, tiếp diễn sau phong trào Euromaidan và vụ lật đổ chính phủ
**Liên Xô xâm lược Ba Lan năm 1939**, còn được gọi là **Chiến dịch giải phóng Tây Belarus và Tây Ukraina** bởi Liên Xô, là một cuộc xung đột quân sự không có lời tuyên
nhỏ|phải|Ông [[Shoygu hội đàm với tướng No Kwang-chol]] **Bắc Triều Tiên tham chiến tại Nga** (_North Korean involvement in the Russian invasion of Ukraine_) là một diễn biến trong cuộc xung đột giữa Nga và
**Chiến tranh Nga – Ukraina** là một cuộc xung đột vũ trang đang diễn ra bắt đầu vào tháng 2 năm 2014, chủ yếu liên quan đến Nga và các lực lượng thân Nga, và
**Chiến tranh xâm lược** là cuộc chiến tranh do một nhà nước, hoặc liên minh nhà nước tiến hành nhằm xâm lược nước khác. Chiến tranh xâm lược là cuộc chiến tranh trái với Hiến
**Binh đoàn Lê dương Quốc tế** hay còn gọi là **Lực lượng Phòng thủ Nội địa Ukraine** (tiếng Anh: _International Legion of Territorial Defence of Ukraine_, tiếng Ukraine: Інтернаціональний легіон територіальної оборони України, Latinh hóa:
nhỏ|phải|Lực lượng tác chiến đặc biệt của Nga nhỏ|phải|Diễn tập **Lực lượng Tác chiến đặc biệt** (tiếng Nga: _Силы специальных операций_, viết tắt **ССО**, chuyển tự: _Sily spetsial'nykh operatsiy_, viết tắt: **SSO**, tiếng Anh: _Special
nhỏ|phải|Một nữ lực lượng biên phòng đang cưỡi [[ngựa Cabardin đi tuần tra ở vùng núi Altay]] nhỏ|phải|Lực lượng biên phòng Nga đang được huấn luyện **Lực lượng Biên phòng Nga** (_Border Service of Russia_/_Пограничная
**Nghị quyết 2623 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc** kêu gọi phiên họp đặc biệt khẩn cấp lần thứ 11 của Đại hội đồng Liên hợp quốc về chủ đề Nga xâm lược
**Quan hệ Nga–Ukraina** chuyển thành quan hệ liên quốc gia sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991. Quan hệ ngoại giao giữa Liên bang Nga và Ukraina độc lập được thiết lập vào
**Ukraina** (phát âm tiếng Việt: _U-crai-na_; , ) là một quốc gia thuộc khu vực Đông Âu, giáp với Nga về phía Đông, Belarus về phía Bắc, Ba Lan, Slovakia và Hungary về phía Tây,
Vào tháng 2 và tháng 3 năm 2014, Nga xâm chiếm và sau đó sáp nhập bán đảo Krym từ Ukraina. Sự kiện này diễn ra trong khi có khoảng trống quyền lực tương đối
**Thảm sát Bucha** (; ; ), còn được gọi là **Diệt chủng Bucha** (; ) là vụ thảm sát hàng loạt thường dân và tù binh chiến tranh Ukraina do quân đội Nga thực hiện
**Tỉnh Zaporizhzhia** (, hay ), là một tỉnh (oblast) tại miền nam Ukraina. Tỉnh có diện tích là , và dân số là . Tỉnh được hình thành vào năm 1939 khi tách từ tỉnh
**Trận Mariupol** hay **Cuộc vây hãm Mariupol** là một cuộc giao tranh quân sự đang diễn ra giữa Nga và Ukraina, bắt đầu vào ngày 24 tháng 2 năm 2022, trong chiến dịch quân sự
**Tổng thống Ukraina** () là nguyên thủ quốc gia của Ukraina. Tổng thống thay mặt cho Ukraina về đối ngoại, thực hiện chính sách đối ngoại của nhà nước và tiến hành đàm phán, ký
nhỏ|phải|[[Chuyến thăm Nga của Tập Cận Bình 2023. Sau khi bị sa lầy và vắt kiệt vào cuộc chiến Ukraina, Nga đang ngày càng lệ thuộc vào Trung Quốc đầy toan tính]] **Quan hệ Nga
**Trận Avdiivka** là cuộc giao tranh ác liệt diễn ra giữa một bên là Lực lượng vũ trang Nga và lực lượng dân quân Donbas do Nga chỉ đạo và một bên là Lực lượng
**Kênh Một** (, dịch nghĩa: **Kênh đầu tiên** hoặc **Kênh truyền hình 1**, Tiếng Anh: **Channel One Russia**) là kênh truyền hình đầu tiên phát sóng ở Liên Bang Nga. Trụ sở của Kênh 1
**Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết Liên bang Nga** ( ) hoặc gọi tắt là **Nga Xô viết** là nước cộng hòa Xô viết lớn nhất và đông dân nhất trong số mười
Là một phần của Mông Cổ xâm lược Châu Âu, Đế chế Mông Cổ đã xâm chiếm Rus Kiev vào thế kỷ XIII, phá hủy nhiều thành phố, bao gồm Ryazan, Kolomna, Moskva, Vladimir và
thumb|Bản đồ hiển thị lãnh thổ nằm trong [[biên giới quốc gia Ukraina, với điểm đánh dấu màu đỏ biểu thị ranh giới quốc tế với Nga trước khi bùng nổ chiến tranh Nga-Ukraina vào
**Chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2024 của Donald Trump** là chiến dịch tranh cử tổng thống cho cuộc bầu cử tổng thống Hoa Kỳ 2024 đang diễn ra của cựu tổng thống thứ
Lịch sử của nước Nga, bắt đầu từ việc người Slav phương Đông tái định cư ở Đồng bằng Đông Âu vào thế kỷ thứ 6-7, những người sau đó được chia thành người Nga,
**Cộng hòa Nhân dân Ukraina** là một nhà nước tồn tại ngắn ngủi tại Đông Âu. Hội đồng Trung ương Ukraina được bầu ra vào tháng 3 năm 1917 do kết quả từ Cách mạng
Rạng sáng ngày 20 tháng 6 năm 2024, Tổng thống Nga Vladimir Vladimirovich Putin đã có chuyến thăm cấp nhà nước đến Hà Nội, thủ đô Việt Nam theo lời mời trước đó của Tổng
**Đế quốc Nga** () là một quốc gia tồn tại từ năm 1721 đến khi Chính phủ lâm thời lên nắm quyền sau cuộc Cách mạng Tháng Hai năm 1917. Là đế quốc lớn thứ
**Người Ukraina** (, ) là một dân tộc Đông Slav bản địa tại Ukraina. Bản ngữ của người Ukraina là tiếng Ukraina. Đa số người Ukraina là tín đồ Chính thống giáo Đông phương, một
**Litva** (phiên âm: _Lít-va_; ), tên chính thức là **Cộng hòa Litva** () là một quốc gia thuộc khu vực châu Âu theo thể chế cộng hòa. Theo sự phân chia của Liên Hợp Quốc,
**Valentina Vladimirovna Tereshkova** (sinh ngày 6 tháng 3 năm 1937) là một kỹ sư người Nga, nghị sĩ Duma Quốc gia và cựu phi hành gia Liên Xô. Bà là người phụ nữ đầu tiên
nhỏ|phải|Tổng thống Vladimir Putin ở Slovenia **Chính sách đối ngoại của Vladimir Putin** liên quan đến các chính sách của tổng thống Vladimir Putin của Liên bang Nga đối với các quốc gia khác. Ông
Sau khi Cuộc tấn công Ba Lan được phát động bởi cả Liên Xô và Đức Quốc Xã, các chiến dịch khủng bố và đàn áp người Ba Lan của Liên Xô đã bắt đầu
**_Oppenheimer_** là một bộ phim điện ảnh AnhMỹ thuộc thể loại tiểu sửtâm lýgiật gânchính kịch ra mắt vào năm 2023 do Christopher Nolan làm đạo diễn, viết kịch bản và đồng sản xuất. Tác
nhỏ|phải|Tổng thống Nga [[Boris Yeltsin, nhà cải cách chủ chốt Anatoly Chubais, nhà kinh tế Yegor Gaidar, chủ ngân hàng Vladimir Potanin, các tài phiệt Nga và đội ngũ cố vấn tài chính, chuyên gia
nhỏ|phải|Lực lượng Tiểu đoàn Aidar thiện chiến **Tiểu đoàn Aidar** (_Aidar Battalion_) tên đầy đủ là **Tiểu đoàn Xung kích Độc lập số 24 "Aidar"** (tiếng Ukraina: _24-й окремий штурмовий батальйон «Айдар»_/_24-i okremyi shturmovyi batalion
nhỏ|[[Nhà thờ chính tòa Thánh Vasily trên Quảng trường Đỏ, ở Moskva|thế=]] **Văn hóa Nga** có truyền thống lâu đời về nhiều mặt của nghệ thuật, đặc biệt khi nói đến văn học, múa dân
nhỏ|phải|Lực lượng Checchen nhỏ|phải|Chỉ huy [[Magomed Daudov của Lực lượng Chechen, nay ông đã trở thành một chính trị gia nắm quyền thứ hai tại Chechnya]] **Lực lượng Chechen** hay **đặc nhiệm Chechen** hay **Lực
**_Anora_** là một bộ phim chính kịch hài lãng mạn Hoa Kỳ năm 2024 do nhà làm phim người Mỹ Sean Baker viết kịch bản, đạo diễn, sản xuất và dựng phim. Mikey Madison đóng