Tiếng Cebu, tiếng Cebuano, và cũng được gọi một cách không chính xác là tiếng Bisaya () hay Binisayâ () là một ngôn ngữ Nam Đảo được nói tại Philippines bởi chừng 20 triệu người, chủ yếu tại Trung Visayas, Đông Negros, miền tây Đông Visayas và đa phần Mindanao. Đây là ngôn ngữ phổ biến nhất trong nhóm ngôn ngữ Visaya.
Đây là một trong các bản ngữ lớn nhất tại Philippines dù không chính thức được dạy tại trường học cho tới năm 2012. Nó là lingua franca tại phần lớn miền nam Philippines. Cái tên Cebu (hay Cebuano) xuất phát từ hòn đảo Cebu, nơi ngôn ngữ này bắt nguồn. Tiếng Cebu còn là một ngôn ngữ nổi trội tại Tây Leyte, nhất là Ormoc và khu vực xung quanh, dù cư đây tại đây gọi tiếng Cebu với những tên như "Ormocano" ở Ormoc và "Albuerahano" ở Albuera.
Phân bố
Tiếng Cebu được nói trên đảo Cebu và 167 đảo và đảo nhỏ lân cận, Bohol và Siquijor, đông Negros (toàn Negros Oriental và đông bắc Negros Occidental), nam Masbate, nhiều nơi tại Leyte, Biliran, một phần Samar và đa phần Mindanao (đảo lớn thứ nhì Philippines). Hơn nữa, "một số lớn dân đô thị tại Zamboanga, Davao và Cotabato nói tiếng Cebu".
- là nguyên âm không làm tròn trước mở, tương đương "a" tiếng Việt.
- là nguyên âm không làm tròn trước nửa mở, tương đương "e" tiếng Việt.
- là nguyên âm không làm tròn trước đóng, tương đương "i" tiếng Việt.
- là nguyên âm làm tròn sau nửa đóng, tương đương "ô" tiếng Việt.
- là nguyên âm làm tròn sau đóng, tương đương "u" tiếng Việt.
Đôi khi, a được phát âm là nguyên âm không làm tròn sau nửa mở ; e và i như nguyên âm không làm tròn gần trước gần đóng /ɪ/; và o và u như nguyên âm làm tròn sau nửa mở hoặc nguyên âm làm tròn gần sau gần đóng .
Phụ âm
Ở hệ thống phụ âm tiếng Cebu, tất cả âm tắc đều không bật hơi. Âm mũi ngạc mềm /ŋ/ xuất hiện ở tất cả vị trí của từ, gồm cả vị trí đầu (ngano, "tại sao"). Âm tắc thanh hầu // thường gặp nhất ở giữa hai nguyên âm, nhưng cũng xuất hiện ở tất cả vị trí.
Bên dưới là hệ thống phụ âm tiếng Cebu (kí tự chữ viết ở trong ngoặt):
Nhấn âm
Dấu trọng âm dùng để phân biệt những từ mà ý nghĩa thay đổi tùy theo âm được nhấn (dápit nghĩa là "nơi", còn dapit nghĩa là "mời").
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Tiếng Cebu**, **tiếng Cebuano**, và cũng được gọi một cách không chính xác là **tiếng Bisaya** () hay **Binisayâ** () là một ngôn ngữ Nam Đảo được nói tại Philippines bởi chừng 20 triệu người,
**Wikipedia tiếng Cebu** () là phiên bản tiếng Cebu, một ngôn ngữ tại Philippines của Wikipedia, có mã là **ceb**. Với hơn bài viết, là Wikipedia lớn thứ hai về số lượng bài viết được
**Cebu** (tiếng Cebu: Dakbayan sa Sugbu; tiếng Filipino: Lungsod ng Cebu) là một "thành phố đô thị hoá cao" bậc nhất tại vùng Trung Visayas, Philippines. Thành phố Cebu là thủ phủ của tỉnh Cebu,
**Cebu** (; tiếng Cebu: Lalawigan sa Sugbu; tiếng Filipino: Lalawigan ng Cebu) là một tỉnh thuộc vùng Trung Visayas của Philippines. Tỉnh Cebu gồm có một đảo chính và 167 đảo xung quanh. Thủ phủ
**Vùng đô thị Cebu** (), gọi tắt là **Metro Cebu**, (tiếng Cebu: Kaulohang Sugbo, tiếng Filipino: Kalakhang Cebu), là trung tâm đô thị chính của tỉnh Cebu tại Philippines. Metro Cebu nằm dọc theo bờ
**Talisay**, gọi chính thức là **Thành phố Talisay**, là một thành phố thuộc tỉnh Cebu, Philippines. Theo điều tra nhân khẩu năm 2015, thành phố có 227.645 cư dân. Thành phố chủ yếu là khu
**Bảng chữ cái Filipino hiện đại** (tiếng Filipino: _Makabagong alpabetong Filipino_), còn được gọi là **Bảng chữ cái Filipino** (tiếng Filipino:_alpabetong Filipino_), là bảng chữ cái của Tiếng Filipino - một trong hai ngôn ngữ
**Tiếng Eskaya** là ngôn ngữ nhân tạo của người Eskaya trên Bohol, một tỉnh đảo của Philippines. Nó giống hệt phương ngữ Bohol của tiếng Cebu (ngôn ngữ chính ở Bohol) về mặt ngữ pháp,
nhỏ|Bản đồ Cebu với vị trí của Naga **Đô thị Naga** (Tiếng Cebuano: _Lungsod sa Naga_; Tiếng Filipino: _Bayan ng Naga_) là một đô thị ở tỉnh Cebu, Philippines. Theo điều tra dân số năm
**Tiếng Surigaonon** là ngôn ngữ của người Surigaonon ở Surigao del Norte, quần đảo Dinagat, Surigao del Sur, một số nơi tại Agusan del Norte (những thị trấn gần hồ Mainit), Agusan del Sur và
phải|Bản đồ Cebu với vị trí của Tudela **Tudela** là một đô thị ở tỉnh Cebu, Philippines. Theo điều tra dân số năm 2007, đô thị này có dân số 11.266 người. Tudela có cự
**Tiếng Phúc Kiến Philippines** hay **Lannang-Oe** () ## Phân loại Tiếng Phúc Kiến Philippines nói chung tương tự như phương ngữ Phúc Kiến được nói ở Tấn Giang và Tuyền Châu, tuy nhiên, phương ngữ
**Wikipedia tiếng Đức** (tiếng Đức: _Deutschsprachige Wikipedia_) là phiên bản tiếng Đức của Wikipedia, bách khoa toàn thư mở. Bài viết đầu tiên được tạo ra vào ngày 16 tháng 3 năm 2001 được thông
**Wenceslao "Ben" Zubiri** (28 tháng 9 năm 1911 – 9 tháng 11 năm 1969), còn được gọi là **Iyo Karpo** là một nhà soạn nhạc, diễn viên và nhân vật truyền thông tiếng Cebu. Sáng
**Mandaue**, gọi chính thức là **Thành phố Mandaue** (tiếng Cebu: Dakbayan sa Mandaue; tiếng Filipino: Lungsod ng Mandaue) là một "thành phố đô thị hoá cao độ" thuộc vùng Trung Visayas,Philippines. Đây là một trong
**Lapu-Lapu**, gọi chính thức là **Thành phố Lapu-Lapu** (tiếng Cebu: Dakbayan sa Lapu-Lapu, tiếng Filipino: Lungsod ng Lapu-Lapu) là một "thành phố đô thị hoá cao độ" tại vùng Trung Visayas, Philippines. Thành phố Lapu-Lapu
**Phương ngữ Boholano** (tiếng Cebuano: Binol-anon) là một biến thể của tiếng Cebuano được nói tại tỉnh Bohol của Philippines và phần phía đông của tỉnh Nam Leyte. Có khi phương ngữ này được phân
**Wikipedia tiếng Tagalog** () là phiên bản tiếng Tagalog, một ngôn ngữ tại Philippines của Wikipedia, có mã là **tl**. ## Lịch sử Wikipedia tiếng Tagalog được tạo ra vào tháng 12, năm 2003. Là
**Nhóm ngôn ngữ Bisaya** (còn gọi là **Visaya** hay **Binisaya**) là một nhóm ngôn ngữ ở Philippines, có quan hệ gần với tiếng Tagalog và nhóm ngôn ngữ Bikol (cả ba đều thuộc nhóm Trung
**Davao**, gọi chính thức là **Thành phố Davao** (tiếng Cebu: Dakbayan sa Dabaw, tiếng Tagalog: Lungsod ng Dabaw), là một thành phố đô thị hoá cao độ trên đảo Mindanao, Philippines. Thành phố có khoảng
****, gọi chính thức là **Thành phố Cagayan de Oro**, (tiếng Cebu: _Dakbayan sa Cagayan de Oro_; tiếng Filipino: _Lungsod ng Cagayan de Oro_), là một "thành phố có mức đô thị hoá cao" tại
**Mindanao** () là đảo lớn thứ hai của Philippines. Mindanao cùng các đảo nhỏ xung quanh nó hình thành nhóm đảo có cùng tên. Mindanao nằm tại miền nam của quần đảo Philippines, theo điều
**Philippines** (, tiếng Tagalog/tiếng Filipino: _"Pilipinas"_ hoặc _"Filipinas"_, Hán-Việt: _"Phi Luật Tân"_)_,_ tên gọi chính thức là **Cộng hòa Philippines** (tiếng Tagalog/tiếng Filipino: _Republika ng Pilipinas_; tiếng Anh: _Republic of the Philippines_) là một đảo
phải|Bản đồ Cebu với vị trí của Moalboal **Moalboal** là một đô thị hạng 4 của tỉnh Cebu, Philippines. Theo điều tra dân số năm 2007, đô thị này có dân số 27.398 người. Đô
**Trận chiến Mactan** (Tiếng Filipino: _Labanan sa Mactan_; Tiếng Cebu: _Gubat sa Mactan_; Tiếng Tây Ban Nha: _Batalla de Mactán_) là một trận giao tranh diễn ra vào ngày 27 tháng 4 năm 1521 giữa
**Karla Paula Ginteroy Henry** (sinh ngày 23 tháng 5 năm 1986 tại Cebu, Philippines) là Hoa hậu Trái Đất 2008. ## Các cuộc thi sắc đẹp Năm 2006, Karla Henry tham gia cuộc thi Hoa
**Palau** (, phiên âm: _"Pa-lao"_, còn được viết là **Belau**, **Palaos** hoặc **Pelew**), tên chính thức là **Cộng hòa Palau** (, ), là một đảo quốc ở Tây Thái Bình Dương. Nước này bao gồm
**F.T. Island** (Hàn Quốc: 에프티 아일랜드) là một ban nhạc pop-rock Hàn Quốc gồm năm thành viên. Tên FT Island là viết tắt của "Five Treasure Island", có ý nghĩa rằng năm thành viên tượng
là một _seiyū_ (diễn viên lồng tiếng) người Nhật Bản, nguyên quán tại thành phố Wakayama, tỉnh Wakayama. Anh hiện đang làm việc cho Ken Production. Vai diễn đầu tay của anh là Volfogg/Big Volfogg
**Kim Chiu** (tên khai sinh: **Kimberly Sue Yap Chiu**, , sinh ngày 19 tháng 4 năm 1990), là một nữ diễn viên người Philippines gốc Hoa. Cô sống ở thành phố Cebu trước khi cô
**Jamie Herrell** (sinh ngày 12 tháng 7 năm 1994) và Hoa hậu Trái Đất 2014. Cô còn vinh dự khi là người nhận Giải thưởng Cá nhân xuất sắc trong Lễ trao giải Ngày Hiến
**Metro Davao**, gọi chính thức là **Metropolitan Davao** (tiếng Cebu: Kaulohang Dabaw, tiếng Filipino: Kalakhang Dabaw), là một vùng đô thị tại nhóm đảo Mindanao, Philippines. Vùng đô thị này gồm các thành phố Davao,
**Ngữ tộc Mã Lai-Đa Đảo** hay **ngữ tộc Malay-Polynesia** là một phân nhóm của ngữ hệ Nam Đảo, với tổng cộng chừng 385,5 triệu người nói. Các ngôn ngữ Mã Lai-Đa Đảo là ngôn ngữ
**Người Philippines** (tiếng Anh: _Filipino_, tiếng Philippines: _Mga Pilipino_) những người liên quan đến Philippines. Theo điều tra dân số năm 2010, có 92.337.852 người Philippines tại Philippines và khoảng 10 triệu người sống bên
**Flacourtia inermis** là một loài thực vật có hoa bản địa ở Phillipine, ngày nay nó được du nhập tới khu vực nhiệt đới ở châu Á và châu Phi. Loài cây này còn được
**José María** "**Joey**" **Fernández Zubiri III** (sinh ngày 30 tháng 4 năm 1963), thường được gọi là **Jose Ma. Zubiri III** hay đơn giản là **Jose Zubiri III**, là một chính khách người Philippines. Ông
**Đại hội Thể thao Đông Nam Á 2005**, tên chính thức là **Đại hội Thể thao Đông Nam Á lần thứ 23**, là một sự kiện thể thao đa môn khu vực Đông Nam Á
**Darren Everett Criss** (sinh ngày 5 tháng 2 năm 1987) là một diễn viên, ca sĩ, nhạc sĩ người Mỹ. Anh còn là người sáng lập và đồng sở hữu StarKid Productions, một công ty
**Phó vương quốc Tân Tây Ban Nha** ( ) là vùng lãnh thổ thiết yếu của Đế quốc Tây Ban Nha, được thành lập bởi nhà Habsburg Tây Ban Nha. Nó bao phủ một khu
**Pagadian** là thành phố thủ phủ của tỉnh Zamboanga del Sur, và cũng là trung tâm vùng của Bán đảo Zamboanga tại Philippines. Đây là một thành phố hạng hai, và là thành phố lớn
**Trung Visayas** là một vùng VII của Philippines. Vùng bao gồm phần trung tâm của nhóm đảo Visayas, gồm có 4 tỉnh Bohol, Cebu, Negros Oriental và Siquijor và các thành phố đô thị hóa
**Chuyến bay 434 của Philippine Airlines**, là chuyến bay vào ngày 11 tháng 12 năm 1994 từ Cebu đến Tokyo trên một chiếc Boeing 747-283B bị hư hại nghiêm trọng do một quả bom, giết
**Đông Ấn Tây Ban Nha** (; tiếng Filipino: _Silangang Indiyas ng Espanya_) là lãnh thổ Tây Ban Nha tại Châu Á-Thái Bình Dương từ 1565 đến 1899. Bao gồm Philippines, Quần đảo Mariana, the Quần
**Lapu-Lapu** là vua của Cebu tại Visayas. Philippines xem ông là người anh hùng đầu tiên Philippines vì ông là người dân tộc bản địa đầu tiên chống lại thực dân Tây Ban Nha thông
**Visayas** (), hay **quần đảo Visayas**, là một trong ba phân vùng địa lý chính của Philippines, cùng với Luzon và Mindanao. Visayas nằm tại miền trung của quần đảo, gồm một số đảo chủ
nhỏ|phải|Một con heo sữa đã bị mổ và chuẩn bị đưa vào chế biến **Heo sữa** hay **lợn sữa** hoặc **lợn bột** là một con lợn con đang trong giai đoạn bú sữa mẹ được
**Gloria Macaraeg Macapagal Arroyo** (sinh ngày 5 tháng 4 năm 1947) là tổng thống thứ 14 của Philippines. Bà là nữ chính khách thứ hai trở thành nguyên thủ quốc gia (sau Tổng thống Corazon
**Sân bay quốc tế Zamboanga** (tiếng Filipin: _Paliparang Pandaigdig ng Zamboanga_, tiếng Chavacano và tiếng Tây Ban Nha: _Aeropuerto Internacional de Zamboanga_) là sân bay chính phục vụ Thành phố Zamboanga ở Philippines. Đây là
**Sân bay quốc tế Francisco Bangoy** (tiếng Anh: Francisco Bangoy International Airport) (Filipino: _Paliparang Pandaigdig ng Francisco Bangoy_), cũng gọi là **Davao International Airport** (DIA) , là sân bay phục vụ thành phố Davao của
**Viện dân biểu Philippines** (tiếng Filipino: _Kapulungan ng Kinatawan ng Pilipinas_), tức Hạ viện của Quốc hội Philippines (viện còn lại là Thượng viện Philippines). Nó cũng thường được gọi là Quốc hội. Các thành