Hòa thượng Thích Huyền Quang, thế danh Lê Đình Nhàn, (19 tháng 9 năm 1919 – 5 tháng 7 năm 2008) là vị Tăng thống thứ tư của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất. Ông là một nhân vật bất đồng chính kiến với nhà nước Việt Nam.
Tiểu sử
Hòa thượng sinh tại An Nhơn, Bình Định, xuất gia năm 13 tuổi theo dòng Lâm Tế Chúc Thánh đời thứ 41 tại chùa Vĩnh Khánh - Bình Định với Hòa Thượng Chơn Đạo - Chí Tâm được bổn sư ban pháp danh Như An, tự Giải Hoà.
Năm 1937, ông y chỉ đại sư Bích Liên và hội đồng thập sư tai Giới đàn tổ đình Sắc Tứ Hưng Khánh cho đặc cách miễn tuổi thọ Đại Giới cụ túc dưới sự truyền trao của Hòa Thượng đường đầu hiệu Chí Bảo. Trong năm này, ông tròn 17 tuổi. Ông được Hòa Thượng Bích Liên (Chơn Giám - Trí Hải) chính thức làm lễ xuất gia, ban pháp hiệu Huyền Quang, pháp danh Ngọc Tân , tự Tịnh Bạch.
Tháng 8 năm 1945, ông tham gia kháng chiến chống Pháp giành độc lập dân tộc ở Liên khu 5, giữ chức vụ Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Phật giáo Cứu quốc Liên khu 5. Đầu năm 1951, Ủy ban Kháng chiến liên khu 5 tuyên bố: "Sinh hoạt Phật giáo phải theo mô thức Hội đoàn". Ông lên tiếng phản đối nên bị cách chức, sau đó ông về an trí ở Phù Mỹ, rồi Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, trong 4 năm đến tháng 6 năm 1954.
Năm 1955 đến 1957, ông làm Giám đốc Phật học Đường Trung phần ở chùa Hải Đức, Nha Trang. Năm 1958 ông thành lập Tu viện Nguyên Thiều và Phật học viện Nguyên Thiều tại Bình Định.
Khi sự kiện Phật Đản thời Đệ Nhất Cộng hòa Việt Nam bùng nổ, ông tham gia thành lập Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất (GHPGVNTN) để đoàn kết các nhóm Phật giáo. Ông giữ chức tổng thư ký Viện Hóa Đạo rồi Phó Viện trưởng Viện Hóa Đạo, đến năm 1992 thì nhận chức tăng thống Giáo hội do Hòa thượng Thích Đôn Hậu chỉ định.
Sau sự kiện 30 tháng 4 năm 1975, vì là lãnh đạo của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất không chịu sự kiểm soát của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Đảng Cộng sản Việt Nam và bị cấm từ năm 1981, ông 1978 bị án tù treo hai năm, sau lần thứ ba bị bắt vào năm 1982, Hòa thượng bắt đầu chịu lệnh quản thúc, bị quản chế và giam giữ ở Nghĩa Hành (Quảng Ngãi) và 10 năm ở chùa Hội Phước (thành phố Quảng Ngãi), bắt phải giao nộp khuôn dấu Viện Hóa Đạo và bị trục xuất khỏi Viện Hóa Đạo ở TP Hồ Chí Minh. Hòa thượng phản đối việc Nhà nước Việt Nam đòi giải tán tổ chức của ông và thay vào đó một tổ chức mới thành lập năm 1981 mang tên Giáo hội Phật giáo Việt Nam dưới sự quản lý của Mặt trận Tổ quốc. Năm 1992 ông lại viết bản kiến nghị chín điểm nêu lên những điều mà ông cho là sai lầm của Đảng Cộng sản.
Trong những năm cuối, Hòa thượng trụ trì tại tu viện Nguyên Thiều ở Bình Định. Ông vẫn kêu gọi chính phủ Việt Nam tôn trọng tự do tín ngưỡng và để các tôn giáo hành đạo mà không thông qua sự quản lý của nhà nước. Theo bản tin của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất thì Hòa thượng Thích Huyền Quang bị quản chế cho đến khi viên tịch. Tuy nhiên thứ trưởng Công an, thượng tướng Nguyễn Văn Hưởng, khi tới thăm Hòa thượng Thích Huyền Quang vào tháng 5 năm 2007, theo báo Công an nhân dân trích lời, khẳng định: "Cụ muốn đi đâu, kể cả trong và ngoài nước, cụ không phải xin phép, bây giờ cụ có muốn ra thăm thủ đô Hà Nội, vào TP HCM hay ra nước ngoài cụ cứ việc đi."
Lễ tang
Sau thời gian lâm trọng bệnh, mặc dù đã được các môn đồ, tập thể bác sĩ Bệnh viện đa khoa tỉnh Bình Định tận tình cứu chữa, nhưng vì tuổi cao sức yếu nên ông đã viên tịch lúc 13g15 ngày 5-7-2008 tại tu viện Nguyên Thiều, xã Phước Hiệp, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định. Trụ thế 90 tuổi, 71 hạ lạp.
Chương trình tang lễ của ông như sau: 8g ngày 6-7 (nhằm ngày 4-6 năm Mậu Tý) là lễ nhập kim quan. Sau 8g ngày 6-7 đến trước lúc 7g ngày 11-7 (ngày 9-6 năm Mậu Tý) luân phiên tụng niệm và viếng. Vào 7g ngày 11-7 là lễ cung nghinh nhập bảo tháp. Tại hải ngoại, Lễ truy niệm cố Hòa thượng Đệ Tứ Tăng thống Thích Huyền Quang được tổ chức tại chùa An Lạc, San Jose, miền Bắc California ngày 6 tháng 7 năm 2008 . Một lễ tưởng nguyện và thọ tang sẽ được tổ chức vào lúc 2 giờ chiều ngày 13 tháng 7 tại chùa Diệu Pháp, trụ sở Trung ương của Giáo hội tại San Gabriel, Quận Los Angeles, miền Nam California .
nhỏ|HT Thích Huyền Quang
Đã có sự tranh cãi quanh việc tổ chức lễ tang của người đứng đầu Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất . Từ khi hòa thượng lâm bệnh nặng báo Nhân dân , VietnamNet có bài viết lên án hòa thượng Thích Quảng Độ và Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất "thừa cơ mưu toan nhằm gây rối trật tự xã hội" và "lợi dụng Hòa thượng Huyền Quang để lập tổ chức đối lập". Trong khi đó, ông Võ Văn Ái, Phát ngôn nhân Viện Hoá Đạo GHPGVNTN tại hải ngoại "đã cực lực tố cáo những sự dối gạt và áp lực Đại lão Hoà thượng Thích Quảng Độ, Viện trưởng Viện Hoá Đạo, trong những ngày lo tang lễ cho Đức Tăng thống Thích Huyền Quang" và cho là "Truyền thông và báo chí của nhà nước Việt Nam đã vi phạm điều 69 trên Hiến pháp về tự do ngôn luận, tự do báo chí; có quyền được thông tin; có quyền hội họp, lập hội, biểu tình" . Viện Hóa Đạo cho rằng "Đây là sự xâm lược chính trị vào nội bộ sinh hoạt của GHPGVNTN" .
Di chúc và giáo chỉ
Di chúc và giáo chỉ sẽ công khai trong lễ 49 ngày của ông. đến tháng 11 năm 2011 trong kỳ Đại hội kỳ IX của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất thì mới chính thức suy tôn là Đệ Ngũ Tăng thống.
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Hòa thượng **Thích Huyền Quang**, thế danh **Lê Đình Nhàn**, (19 tháng 9 năm 1919 – 5 tháng 7 năm 2008) là vị Tăng thống thứ tư của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống
Hòa thượng **Thích Trí Quảng**, thế danh là **Ngô Văn Giáo**, sinh ngày 15 tháng 1 năm 1940, là tu sĩ Phật giáo. Hiện ông là Đức đệ tứ Pháp chủ Hội đồng chứng minh
**Thích Kế Quang** (12 tháng 11, 1528 - 17 tháng 1, 1588 ), tự **Nguyên Kính** (元敬), tên hiệu là **Nam Đường** (南塘) và **Mạnh Chư** (孟諸), thụy hiệu **Võ Nghị** (武毅), người tỉnh Sơn
Hòa thượng **Thích Thiện Quang** (1895 - 1953), thế danh là **Nguyễn Văn Xứng**, pháp húy **Hồng Xứng** , pháp danh **Thiện Quang**; là một nhà sư thuộc dòng Lâm Tế Gia Phổ đời thứ
**Quảng Ninh** là một tỉnh ven biển thuộc vùng Đông Bắc Bộ Việt Nam. Theo quy hoạch phát triển kinh tế, Quảng Ninh vừa thuộc vùng kinh tế trọng điểm phía bắc, và vừa thuộc
Hòa thượng **Thích Quảng Độ** (27 tháng 11 năm 1928 – 22 tháng 2 năm 2020) là Tăng thống của Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất từ ngày 17 tháng 8 năm 2008
**Thích Tâm Châu** (2 tháng 11 năm 1921 — 20 tháng 8 năm 2015) là một vị Trưởng lão Hòa thượng Phật giáo Đại thừa người Việt Nam. Ông là người thành lập Giáo hội
**Thích Tuệ Sỹ** (15 tháng 2 năm 1943 – 24 tháng 11 năm 2023), tục danh **Phạm Văn Thương**, là một vị Hoà thượng, học giả về Phật giáo, nguyên giáo sư giảng dạy tại
**Quảng Bình** là một tỉnh ven biển cũ nằm ở phía nam vùng Bắc Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Tỉnh lỵ của tỉnh là thành phố Đồng Hới. Nơi đây cũng là nơi
**Quảng Ninh** là một huyện thuộc tỉnh Quảng Bình, Việt Nam. ## Địa lý Một cánh đồng ở thị trấn Quán Hàu Huyện Quảng Ninh nằm ở phía nam tỉnh Quảng Bình, có vị trí
**Đông Sơn** là một huyện cũ thuộc tỉnh Thanh Hóa, Việt Nam. Năm 2025, huyện này được sáp nhập vào thành phố Thanh Hóa. ## Địa lý Huyện Đông Sơn nằm ở trung tâm của
Đây là danh sách danh nhân sinh ra ở tỉnh Quảng Bình, Việt Nam theo từng lĩnh vực. ### Chính trị gia #### Nhà Hồ * Hoàng Hối Khanh (1362-1407), Lệ Thủy #### Nhà Mạc
Hòa thượng **Thích Đôn Hậu** (sinh 16-2-1905 tại làng Xuân An, tổng An Đồn, phủ Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, mất 23-4-1992 tại Chùa Linh Mụ, thành phố Huế). Ông là Đại biểu Quốc hội
Bột Matcha Rau Má Quảng Thọ - 100% bột từ lá rau má Organic sấy lạnh - Thanh nhiệt, đẹp daHộp 50 góiTúi 100grI. RAU MÁ HUẾ ĐẮNG HƠN VÀ TỐT HƠN ?Tại sao rau
Bột Matcha Rau Má Quảng Thọ - 100% bột từ lá rau má Organic sấy lạnh - Thanh nhiệt, đẹp daHộp 50 góiTúi 100grI. RAU MÁ HUẾ ĐẮNG HƠN VÀ TỐT HƠN ?Tại sao rau
Lời Tự Thú Của Một Bậc Thầy Quảng Cáo Tái Bản 2017 Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên
**Vạn Ninh** là một huyện cũ ven biển nằm ở phía bắc tỉnh Khánh Hòa, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Vạn Ninh nằm ở phía bắc của tỉnh Khánh Hoà, nằm cách thành phố
Lời Tự Thú Của Một Bậc Thầy Quảng Cáo Tái Bản 2017 Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên
Lời Tự Thú Của Một Bậc Thầy Quảng Cáo Tái Bản 2017 Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên
Lời Tự Thú Của Một Bậc Thầy Quảng Cáo Tái Bản 2017 Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên
Lời Tự Thú Của Một Bậc Thầy Quảng Cáo Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm,
Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm, và trải nghiệm của một cái tên đã đi
Đây là cuốn hồng bào thư cho nhiều thế hệ trong giới quảng cáo, là kết tinh trí tuệ sau nhiều năm nghiên cứu, thử nghiệm, và trải nghiệm của một cái tên đã đi
nhỏ|phải|[[Tượng đài "_Khát Vọng Thống Nhất Non Sông_"]] nhỏ|phải|Tượng đài _Giao bưu [[Dốc Miếu_]] nhỏ|phải|Thành cổ Quảng Trị **Du lịch Quảng Trị** là tên gọi chỉ chung về các ngành, nghề kinh doanh và các
**Quảng Trị** là tỉnh ven biển gần cực nam của vùng Bắc Trung Bộ, miền Trung của Việt Nam. Theo dữ liệu Sáp nhập tỉnh, thành Việt Nam 2025, tỉnh Quảng Trị mới là sáp
Đại lão Hòa thượng **Thích Phổ Tuệ** (12 tháng 4 năm 1917 – 21 tháng 10 năm 2021) là một tu sĩ Phật giáo người Việt Nam. Hòa thượng là Đệ tam Pháp chủ Hội
**Quảng Ngãi** là một tỉnh ven biển nằm ở phía bắc vùng Nam Trung Bộ, miền Trung Việt Nam. Trung tâm hành chính của tỉnh là phường Cẩm Thành, cách Thành phố Hồ Chí Minh
Theo tài liệu có được từ chùa Non Đông – Đót Sơn ở Tiên Lãng, Hải Phòng thì vào thời kỳ nhà Đinh, Phật giáo trở thành quốc đạo và được triều đình công nhận.
**Thích Nguyên Tạng**, là một tu sĩ Phật giáo người Úc gốc Việt, pháp tự **Tịnh Tuệ**, pháp hiệu **Phổ Trí** là một tu sĩ Phật giáo, chủ biên trang nhà Quảng Đức. Đồng thời
**Sinh vật huyền thoại Trung Hoa** là những sinh vật (động vật) trong các câu chuyện thần thoại, truyền thuyết, huyền thoại và trong các tác phẩm văn học của Trung Hoa và có sự
**Thích Thanh Quyết** là một tu sĩ Phật giáo, chính khách người Việt Nam. Ông hiện là Đại biểu Quốc hội Việt Nam khóa 14 nhiệm kì 2016-2021 thuộc đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh
**Ba Bể** là một huyện cũ từng thuộc tỉnh Bắc Kạn, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Ba Bể nằm ở phía tây bắc tỉnh Bắc Kạn, có vị trí địa lý: *Phía đông giáp
**Núi Thành** là một huyện ven biển nằm ở phía nam tỉnh Quảng Nam, Việt Nam. ## Địa lý ### Vị trí địa lý Huyện Núi Thành nằm ở phía nam tỉnh Quảng Nam, có
nhỏ|250x250px|Cảnh vật ban đêm của quảng trường Kim Tử Kinh.**Quảng trường Kim Tử Kinh** (chữ Anh: _Golden Bauhinia Square_) ở vào cánh mới của Trung tâm Hội nghị và Triển lãm Hồng Kông phía tây
Bản đồ tỉnh Quảng Yên (廣安省) trích từ Việt Nam toàn cảnh dư đồ (越南全境輿圖), năm 1885. Các địa danh ghi theo cột đứng từ đông sang tây: Ngũ Chỉ sơn (五指山), Tư Lặc đồn
**Người Kinh Tam Đảo** (chữ Nôm: 𠊛京三島) hay **Kinh tộc Tam đảo** (chữ Hán phồn thể: 京族三島, bính âm: _Jīngzú Sàndăo_) là tên gọi đặc trưng được dùng để chỉ cộng đồng thiểu số người
**Tuyên Quang** là thành phố tỉnh lỵ cũ của tỉnh Tuyên Quang, Việt Nam. ## Địa lý Thành phố Tuyên Quang nằm ở phía nam tỉnh Tuyên Quang, cách Hà Nội khoảng 165 km theo quốc
**Quảng Tây** (Tiếng Tráng: _Gvangjsih_; chính tả kiểu cũ: _Gvaŋзsiƅ_; chữ Hán giản thể: 广西; chữ Hán phồn thể: 廣西; bính âm: _Guǎngxī_), tên đầy đủ **Khu tự trị
nhỏ|phải|Bò trắng là sinh vật thần thoại trong [[Ấn Độ#Văn hoá|văn hóa Ấn Độ cũng như trong Phật giáo, người Ấn Độ theo Ấn Độ giáo rất tôn sùng con bò và không giết mổ
**Tiên Lãng** là một huyện cũ thuộc thành phố Hải Phòng, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Tiên Lãng nằm ở phía nam của thành phố Hải Phòng, cách trung tâm thành phố khoảng 48 km,
**Trận Thành cổ Quảng Trị** () là một trận chiến giữa Quân Giải phóng miền Nam Việt Nam được sự hỗ trợ về hậu cần của Quân đội nhân dân Việt Nam với Quân đội
Hòa thượng **Thích Trí Độ** (1894-1979) là một tu sĩ Phật giáo Việt Nam, nguyên Hội trưởng Hội Phật giáo thống nhất Việt Nam, một trong những tổ chức tiền thân của Giáo hội Phật
**Đầm Dơi** là một huyện ven biển thuộc tỉnh Cà Mau, Việt Nam. ## Địa lý Huyện Đầm Dơi nằm ở phía đông nam tỉnh Cà Mau, có vị trí địa lý: *Phía bắc giáp
nhỏ|giữa|Bản đồ hành chính tỉnh Quảng Đông Tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc được chia ra thành các đơn vị hành chính sau: * 21 đơn vị cấp địa khu ** 19 địa cấp thị **
**Nguyễn Quang Hiếu**, thường được biết đến với nghệ danh **Hồ Quang Hiếu** (sinh ngày 20 tháng 9 năm 1983), là một nam ca sĩ và diễn viên người Việt Nam. Anh sở hữu khuôn
Hòa thượng Thích Như Điển sinh ngày 28 tháng 6 năm 1949, xã Xuyên Mỹ, huyện Duy Xuyên, tỉnh Quảng Nam, Việt Nam. Ông là một người học rộng, biết nhiều ngôn ngữ, cho đến
**Chùa Tịnh Quang** là một ngôi chùa nằm trên một vùng núi phía tây – nam làng Ái Tử, thuộc huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị). Đây là ngôi tổ đình duy nhất của tỉnh
**Vi Huyền Đắc** (1899-1976) bút hiệu **_Giới Chi_**, là nhà giáo, nhà văn, nhà biên khảo, nhà soạn kịch Việt Nam. ## Tiểu sử Vi Huyền Đắc sinh ngày 18 tháng 12 năm 1899 tại
**Thích Trí Tịnh** (1917 – 2014), thế danh **Nguyễn Văn Bình**, húy **Nhựt Bình**, tự **Trí Tịnh**, hiệu **Thiện Chánh**, bút hiệu **Hân Tịnh tỳ kheo**; là một nhà sư thuộc dòng Lâm Tế gia
phải|Người phụ nữ khoác lên mình Mặt trời và Vương miện Thần thánh của [[Hungary - bức tranh của một họa sĩ người Hungary, Szoldatits Ferenc.]] [[Đức Maria được mô tả như người phụ nữ