The World Factbook (ISSN ; cũng gọi là CIA World Factbook; tiếng Việt: Sách Dữ kiện Thế giới) là một ấn bản phẩm thường niên của CIA Hoa Kỳ theo kiểu thông tin niên giám về các quốc gia trên thế giới. Factbook cung cấp thông tin giản lược về nhân khẩu, địa lý, giao thông, chính quyền, kinh tế và quân sự của 266 quốc gia, khu vực và vùng độc lập được Hoa Kỳ công nhận trên thế giới.
The World Factbook được CIA biên soạn để cung cấp tài liệu cho quan chức của chính phủ Mỹ sử dụng, và nội dung, cách thức, phạm vi của nó chủ yếu trình bày theo yêu cầu của những người sử dụng chính này. Tuy nhiên, cuốn sách này cũng được sinh viên, các ấn phẩm phi chính phủ sử dụng làm nguồn dẫn. Là một ấn phẩm của chính phủ Hoa Kỳ, bản quyền của cuốn sách này thuộc dạng phạm vi công cộng (public domain).
Nguồn dữ liệu cho Factbook
Để nghiên cứu cho cuốn Factbook, CIA sử dụng các nguồn dưới đây. Những nguồn công cộng và tư nhân khác cũng được xem xét đến..
Tần suất cập nhật và sẵn có
Trước tháng 11 năm 2001, trang web Dữ kiện thế giới được cập nhật theo năm. Từ đó trở đi, trang web Dữ kiện được cập nhật hai tuần một lần; ấn bản in vẫn được cập nhật hàng năm sẽ được dùng để in cuốn Sách dữ kiện, được phát hành vào khoảng giữa năm. Dữ kiện thế giới bắt đầu phát hành ở dạng bản in ra công chúng từ năm 1975. Phiên bản trang web có khoảng 6 triệu lượt viếng thăm mỗi tháng. Phiên bản in chính thức được bán với giá do Văn phòng In ấn Chính phủ và Dịch vụ Thông tin Kỹ thuật Quốc gia ấn định. Trong các năm trước, Sách dữ kiện cũng có ở dạng CD-ROM, vi phim, băng từ, và đĩa mềm.
In lại
Nhiều trang Internet sử dụng thông tin và hình ảnh từ Dữ kiện thế giới của CIA. Một số nhà xuất bản, trong đó có Grand River Books, Potomac Books (trước đây là Brassy's Inc.), và Skyhorse Publishing đã xuất bản lại sách dữ liệu trong vài năm gần đây.
Những thực thể trong Dữ kiện thế giới
Vào tháng 2 năm 2008, Dữ kiện thế giới gồm có 266 thực thể, nhưng những khu vực khác của thế giới có tình trạng đang tranh chấp, như Quần đảo Trường Sa, lại có mục từ. Những khu vực tiểu quốc gia trong một nước (như Tiểu bang Hoa Kỳ hay Các tỉnh và lãnh thổ của Canada) không được ghi trong Sách dữ kiện. Thay vào đó, người dùng tìm thông tin về khu vực tiểu quốc gia sẽ được chỉ đến "một bách khoa toàn thư tốt" nếu có nhu cần tham khảo. Tiêu chí này được đề xướng trong phiên bản 2007 với quyết định bỏ những mục viết về Guiana thuộc Pháp, Guadeloupe, Martinique, và Reunion. Chúng được bỏ đi vì ngoài việc là tỉnh hải ngoại, giờ đây chúng là vùng hải ngoại, một phần gắn liền vào nước Pháp.
; Kashmir
: Bản đồ mô tả Kashmir với biên giới Ấn Độ–Pakistan được vẽ tại Đường quản lý, nhưng khu vực Kashmir do Trung Quốc quản lý được vẽ bằng nét đứt.
; Bắc Síp
: Bắc Síp không được cho một mục tách biệt cũng như liệt kê như một phần của Thổ Nhĩ Kỳ vì "những khu dân cư/sáp nhập lãnh thổ không được Chính phủ Hoa Kỳ công nhận sẽ không được vẽ trên bản đồ của Chính phủ Hoa Kỳ".
; Đài Loan/Trung Hoa Dân quốc
: Đài Loan có một mục riêng không liệt kê theo vần T, mà lại ở cuối danh sách. Tên "Trung Hoa Dân quốc" không được ghi như "tên chính thức" của Đài Loan tại đề mục "Chính quyền", do sự ghi nhận của Hoa Kỳ đối với Chính sách Một Trung Quốc theo đó chỉ có một nước Trung Quốc - Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa - và Đài Loan là một phần của nó. Tên "Trung Hoa Dân quốc" (Republic of China) được thêm vào ngày 27 tháng 1 năm 2005 nhưng ngay sau đó quay lại "none" (không).
; Macedonia
: Cộng hòa Macedonia được ghi dưới tên Macedonia. Mặc dù sự thật là không có tổ chức quốc tế nào như Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Âu, NATO, Liên minh truyền thông châu Âu, và Ủy ban Olympic Quốc tế sử dụng dạng viết ngắn này (tất cả họ đều dùng cụm từ Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ). Lịch sử cái tên được dùng cho mục từ này khá phức tạp. Trong phiên bản 1992 của Dữ kiện thế giới, mục từ dành cho quốc gia này được liệt ở dạng quốc gia cũ (vào cùng thời điểm đó, những mục từ mới được thêm vào cho 20 quốc gia khi đó tách ra từ Liên Xô và Nam Tư; hai quốc gia này bị bỏ ra). Trong phiên bản 1994, tên của mục từ đổi thành Former Yugoslav Republic of Macedonia (Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ). Trong thập niên tiếp theo, nó vẫn là tên quốc gia này khi liệt kê tại đó. Cuối cùng, trong phiên bản 2004 của Sách dữ kiện, tên của mục từ này quay trở về Macedonia. Điều này xảy ra sau một quyết định của Hoa Kỳ vào tháng 11 năm 2004 rằng sẽ gọi Cộng hòa Macedonia thuộc Nam Tư cũ là Cộng hòa Macedonia. (Xem thêm Tranh cãi tên gọi Macedonia.)
phải|Bản đồ [[Cộng hòa Liên bang Nam Tư|Nam Tư trong phiên bản 2000 của Dữ kiện thế giới. Chú ý cách lời phủ nhận được in ở góc trên tay phải. Có thể thấy cách cả hai thủ đô của hai nước cộng hòa được ghi độc lập trên bản đồ.]]
; Liên minh châu Âu
: Vào ngày 16 tháng 12 năm 2004, CIA đã thêm một mục từ cho Liên minh châu Âu (EU). (Trước ngày này, EU nằm ngoài cuốn Sách dữ kiện). Theo CIA, Liên minh châu Âu được thêm vào vì EU "tiếp tục hướng về những tính chất ngày càng giống quốc gia". Những mục từ cũ cho mỗi khu vực đảo được biến thành chuyển hướng tại trang web Sách dữ kiện website. Vào ngày 7 tháng 9 năm 2006, CIA cũng nhập các mục của Bassas da India, Đảo Europa, Quần đảo Glorioso, Đảo Juan de Nova, và Đảo Tromelin vào một mục từ mới Iles Eparses. Cùng với mục từ mới Khu vực bảo tồn hoang dã Đảo Thái Bình Dương Hoa Kỳ, năm mục từ cũ cho năm đảo vẫn tiếp tục làm chuyển hướng trên trang web. Vào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục Iles Eparses và những chuyển hướng cho mỗi đảo bị bỏ ra do nhóm này trở thành một quận của Vùng đất phía Nam và châu Nam cực thuộc Pháp vào tháng 2.
; Nam Tư/Serbia và Montenegro
: Nam Tư có một lịch sử đầy tranh cãi trên Sách dữ kiện. Trước năm 1992, Liên bang Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Nam Tư trong Sách dữ kiện. Vào năm 1992, mục từ này bị loại bỏ. Điều này là do quyết định ngày 21 tháng 5 năm 1992 của Chính phủ Hoa Kỳ không công nhận Liên bang này (hoặc bất kỳ các nước cộng hòa khác) như quốc gia kế thừa của Nam Tư xã hội chủ nghĩa vừa giải thể. Chính phủ Mỹ cũng quyết định không công nhận bản thân Liên bang Nam Tư là một quốc gia.
:Những quan điểm này được ghi rõ trong lời phủ nhận được in trong cuốn Sách dữ kiện:
:Ngoài lời phủ nhận, những nước cộng hòa Serbia và Montenegro được đối xử độc lập nhau trong dữ liệu, có thể nhìn thấy trong bản đồ bên phải. Trong tháng 10 năm 2000, Slobodan Milošević đã từ chức sau một cuộc bầu cử đầy tranh cãi tổ chức vào tháng trước. Sự kiện này khiến tạo ra thay đổi trong phiên bản năm 2001 của Sách dữ kiện, với việc thực thể Serbia và Montenegro lại được đổi thành Nam Tư. Vào ngày 14 tháng 3 năm 2002, một thỏa thuận được ký để biến Liên bang Nam Tư thành một liên minh quốc gia có tên Serbia và Montenegro; nó có hiệu lực vào ngày 14 tháng 2 năm 2003. Cái tên thực thể Nam Tư được thay đổi trong Sách dữ kiện một tháng sau sự thay đổi.
; Đông Timor/Timor-Leste
:Vào ngày 19 tháng 7 năm 2007 mục từ dành cho Đông Timor (East Timor) được đổi tên thành Timor-Leste theo một quyết định của Ủy ban Địa danh Hoa Kỳ.
; Kosovo
:Vào ngày 28 tháng 2 năm 2008 CIA đã thêm một mục cho Kosovo; trước đó, Kosovo không được ghi trong Sách dữ kiện và Serbia. Dòng viết ngắn ngủi này, một sự mô tả gây bối rối do tham khảo Đạo luật Liên minh 1801 từ đó đã được mở rộng rất nhiều.
Số ISBN
Đây là danh sách Số hiệu sách chuẩn quốc tế (ISBN) dành cho phiên bản Chính phủ của Dữ kiện Thế giới. ISBN dành cho bản in lại của Potomac Books và Skyhorse Publishing của Sách dữ kiện cũng được ghi chú. Đối với phiên bản in lại, năm dữ liệu được ghi trong ngoặc.
; Phiên bản chính phủ:
- 2000: ISBN 0-16-061343-4
- 2001: ISBN 0-16-066404-7
- 2002: ISBN 0-16-067601-0
- 2003: ISBN 0-16-067943-5
- 2004: ISBN 0-16-073030-9
- 2005: ISBN 0-16-074941-7
- 2006: ISBN 0-16-076547-1
- 2007: ISBN 978-0-16-078580-1
- 2008: TBD
; Bản in lại Potomac Books:
- 2000 (1999): ISBN 1-57488-266-X
- 2001 (2000): ISBN 1-57488-346-1
- 2002 (2001): ISBN 1-57488-475-1
- 2003 (2002): ISBN 1-57488-641-X
- 2004 (2003): ISBN 1-57488-837-4
- 2005 (2004): ISBN 1-57488-942-7
- 2006 (2005): ISBN 1-57488-997-4
- 2007 (2006): ISBN 1-59797-109-X
- 2008 (2007): ISBN 1-59797-182-0
; Bản in lại Skyhorse Publishing:
- 2008 (2007): ISBN 978-1-60239-080-5
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**_The World Factbook_** (ISSN ; cũng gọi là **_CIA World Factbook_**; tiếng Việt: _Sách Dữ kiện Thế giới_) là một ấn bản phẩm thường niên của CIA Hoa Kỳ theo kiểu thông tin niên giám
thumb|Bản đồ thể hiện mức xuất khẩu của các nước Đây thứ hạng các nước xếp theo **kim ngạch xuất khẩu** (tính bằng triệu USD) từ cao xuống thấp, lấy từ nguồn của The World
nhỏ|299x299px|Bản đồ thể hiện mức nhập khẩu của các nước Đây là thứ hạng các nước xếp theo **kim ngạch nhập khẩu** (tính bằng triệu USD) từ cao xuống thấp, lấy từ nguồn của The
Đây là **danh sách các quốc gia theo GDP** cho năm 2007, giá trị của tất cả sản phẩm và dịch vụ được sản xuất trong một quốc gia trong một năm, tính theo USD
Một chiếc máy bay ném bom [[B-2 Spirit|B-2 của Hoa Kỳ đang bay. Những kỹ thuật quân sự tiên tiến như loại máy bay này cho phép quốc gia sở hữu thể hiện sức mạnh
[[Tập tin:Potential Superpowers (extended).svg|thumb|300x300px|Bản đồ biểu thị Hoa Kỳ là Siêu cường hoàn chỉnh duy nhất trên thế giới hiện nay, cùng với các nước được đánh giá là những Siêu cường tiềm năng trong
nhỏ|màu xanh = thặng dư; Màu đỏ = thâm hụt Dưới đây là danh sách các quốc gia và lãnh thổ sắp xếp tình trạng của tài khoản vãng lai. Nguồn lấy từ The World
**Niue** (, ; tiếng Niue: _Niuē_) là một quốc đảo tự trị có liên kết tự do với New Zealand. Nó nằm ở Nam Thái Bình Dương và là một phần của Polynesia, và cư
thumb|nhỏ|phải|210x210px|Bản đồ thể hiện mức dự trữ bằng ngoại tệ và vàng của các nước năm 2007 Đây là danh sách thống kê các nước và vùng lãnh thổ trên thế giới theo **mức dự
**Chính quyền Dân tộc Palestine** (**PNA** hay **PA**; _Al-Sulṭa Al-Waṭaniyyah Al-Filasṭīniyyah_) là tổ chức hành chính được lập ra để cai quản các vùng của lãnh thổ Palestine gồm Bờ Tây và Dải Gaza. Chính
[[Tập tin:Countriesbyfertilityrate.svg|thumb|Bản đồ thế giới thể hiện các quốc gia theo tỷ suất sinh, theo CIA World Factbook of 2014. ]] Đây là danh sách quốc gia và vùng lãnh thổ theo tỷ suất sinh.
Trang này liệt kê **danh sách những ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới hiện nay**, tính cả số người nói bản địa và sử dụng làm ngoại ngữ. Xin lưu ý rằng danh
thumb|upright|Tranh của [[Sandro Botticelli: _Sự ra đời của Venus_ (khoảng 1485)]] nhỏ|phải|Biểu tượng của sinh vật [[cái trong sinh học và nữ giới, hình chiếc gương và chiếc lược. Đây cũng là biểu tượng của
Sau đây là xếp hạng các nước theo lượng **Đầu tư trực tiếp nước ngoài** (FDI, đô la Mỹ) thu hút được trong năm 2006 dựa vào nguồn [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2198rank.html CIA Factbook] công bố tại thời
thumb|Tỷ suất chết thô theo quốc gia (2006). **Tử suất** hay **tỷ suất chết thô** (viết tắt tiếng Anh: _crude death rate_) được xác định bằng số người chết (nói chung, hoặc vì lý do
GDP danh nghĩa của các quốc gia năm 2011 theo [[The World Factbook|CIA World Factbook]] Đây là danh sách thống kê về tổng sản phẩm quốc nội, giá trị thị trường của tất cả hàng
Dưới đây là **Danh sách các quốc gia theo thành phần khu vực của lực lượng lao động**, chủ yếu dựa theo The World Factbook [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2095rank.html] [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/fields/2048.html] .
Bản đồ Thế giới: Ước lượng quãng đời khi sinh, theo thống kê của [[Liên Hợp Quốc 2007/2008. ]] Sau đây là bảng xếp hạng các vùng lãnh thổ trên thế giới theo _ước lượng
Bản đồ thế giới theo [[hệ số Gini]] Biểu đồ dưới đây là danh sách sơ lược các quốc gia theo hệ số bất bình đẳng thu nhập (hệ số Gini). Danh sách này do
thumb|[việt nam ] top các nước có sản lượng dầu hàng đầu thế giới [[1960-2006]] **Danh sách các quốc gia theo sản lượng dầu thô** là bảng thống kê về 115 quốc gia trên thế
Danh sách các quốc gia Đông Nam Á theo một số cơ sở dữ liệu về địa lý lãnh thổ, dân số, kinh tế và chính trị là 1 bảng thống kê tóm tắt các
Vào năm 2005, dân số Đài Loan là 22,9 triệu người. Chừng 98% dân cư là người Hán. Trong số đó, khoảng 84% là con cháu của những người Hán di dân tới đảo Đài
Đây là danh sách các nước theo mức tiêu thụ điện năng, lấy từ quyển The World Factbook [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2042rank.html] của CIA vào tháng 3 năm 2006. Danh sách này bao gồm một số lãnh thổ
Đây là bảng danh sách các quốc gia châu Âu sắp xếp theo tổng sản phẩm nội địa GDP, được tính bằng giá trị của tất cả sản phẩm và dịch vụ được sản xuất
**Kinh tế Việt Nam** là một nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa đang phát triển, phụ thuộc lớn vào nông nghiệp, du lịch, xuất khẩu thô và đầu tư trực
Bản đồ [[Trái Đất cho thấy các vĩ tuyến (ngang) và kinh tuyến (dọc), phép chiếu Eckert VI; [https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/reference_maps/pdf/political_world.pdf phiên bản lớn] (pdf, 1.8MB)]] **Hệ tọa độ địa lý** là một _hệ tọa độ_ cho
**Đại Hàn Dân Quốc**, gọi tắt là **Hàn Quốc**, là một quốc gia ở Đông Á; cấu thành nửa phía nam bán đảo Triều Tiên và ngăn cách với Cộng hòa Dân chủ Nhân dân
là một ngôn ngữ Đông Á được hơn 125 triệu người sử dụng ở Nhật Bản và những cộng đồng dân di cư Nhật Bản khắp thế giới. Tại Việt Nam nó cũng là một
**Liên minh châu Âu** hay **Liên hiệp châu Âu** (tiếng Anh: _European Union_; viết tắt **EU**), còn được gọi là **Liên Âu** (tiền thân là Cộng đồng Kinh tế châu Âu), là một thực thể
**Ma Cao** hay **Macau** (, ), tên chính thức là **Đặc khu hành chính Ma Cao thuộc Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa**, là một trong hai đặc khu hành chính của nước Cộng hoà
**Nam Á** (còn gọi là **tiểu lục địa Ấn Độ**) là thuật ngữ dùng để chỉ khu vực miền nam của châu Á, gồm các quốc gia hạ Himalaya và lân cận. Về mặt địa
**Luxembourg **(phiên âm: _Lúc-xăm-bua, Lúc-xem-bua hoặc Luých-xăm-bua_),** **tên đầy đủ là** Đại công quốc Luxembourg** (tiếng Luxembourg: _Groussherzogtum Lëtzebuerg_; tiếng Pháp: _Grand-Duché de Luxembourg_; tiếng Đức: _Großherzogtum Luxemburg)_ là một quốc gia nhỏ nằm trong
328x328px|nhỏ|phải|Các quốc gia nội lục theo _[[The World Factbook_. Màu đỏ chỉ quốc gia nội lục bị bao bọc bởi các quốc gia nội lục (Các quốc gia nội lục "kép"). Màu xanh chỉ các
Theo dữ liệu từ cuộc điều tra dân số Liên Xô năm 1989, dân số Liên Xô là 70% người Đông Slav, 12% người Thổ Nhĩ Kỳ và tất cả các nhóm dân tộc khác
nhỏ|phải|Một điểm van đường khí đốt ở khu rừng [[Losiny Ostrov]] nhỏ|phải|Một đường dẫn khí đốt của Nga đi qua làng [[Askarovo]] **Khí đốt của Nga** hay còn gọi là **khí thiên nhiên ở Nga**
nhỏ|Nhà thờ San Juan Bautista ở Venezuela **Tôn giáo ở Venezuela** chỉ về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng tại Venezuela. Venezuela không có một tôn giáo chính thức do là một quốc gia thế
thumb|Các quốc gia theo GDP (danh nghĩa) 2012, theo thống kê của CIA Facebook. **Danh sách các quốc gia theo tốc độ tăng trưởng kinh tế 2009-2012** là bảng thống kê về tốc độ tăng
Đây là một cái nhìn tổng quan về **nền kinh tế của Monaco**. Monaco nằm trên bờ biển Địa Trung Hải phía nam nước Pháp, là một khu nghỉ mát nổi tiếng, thu hút khách
nhỏ|phải|Một chiếc xe bò kéo thô sơ tại CHDCND Triều Tiên **Giao thông tại Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên **bị hạn chế bởi các vấn đề kinh tế và hạn chế của
__NOTOC__ Đây là danh sách các nước và vùng lãnh thổ theo **tỷ suất di cư thuần** (Net migration rate), tính trên 1000 dân ở độ tuổi trung bình. Một dư thừa của người nhập
nhỏ|Con dấu của Phòng Quốc hải vụ **Phòng Quốc hải vụ** (tiếng Anh: _Office of Insular Affairs_) là một đơn vị của Bộ Nội vụ Hoa Kỳ có nhiệm vụ trông coi việc quản lý
Đây là danh sách thống kê về các quốc gia trên thế giới theo **tỉ lệ lạm phát**. Số liệu thống kê từ cơ quan CIA của Hoa Kỳ. Tỷ lệ lạm phát được định
**Danh sách các phim kinh phí cao nhất không phải ngôn ngữ tiếng Anh** với ngân sách được tính bằng Đô la Mỹ. Chỉ những bộ phim có ngân sách vượt quá 30 triệu đô
thumb|Đồ thị này thể hiện xu hướng thay đổi về độ phủ của rừng toàn cầu hàng năm đối với các vùng và tiểu vùng. Bài này là một **danh sách các vùng theo diện
468x468px|thumb| Các quốc gia theo sản lượng khai thác [[Khí thiên nhiên|khí tự nhiên]] thumb|Xu hướng tại 11 quốc gia có sản lượng khí đốt tự nhiên lớn nhất (dữ liệu từ [[Cơ quan Thông
**Đảng Cộng sản Philippines** () là một tổ chức cách mạng cực tả và là một đảng cộng sản theo Chủ nghĩa Marx–Lenin–Mao ở Philippines. Tổ chức này do Jose Maria Sison thành lập vào
Thị trường Chung Đông và Nam Phi. **Thị trường chung Đông và Nam Phi** (tiếng Anh: _Common Market for Eastern and Southern Africa_, tiếng Pháp: _Marché commun de l'Afrique orientale et australe_, tiếng Bồ Đào
phải|191x191px|nhỏ|Bản đồ [[Nam Mỹ]] Bài viết này cung cấp thông tin về **các quốc gia và thuộc địa Nam Mỹ**, bao gồm thủ đô, ngôn ngữ chính thức, tiền tệ, dân số, diện tích và
Dưới đây là danh sách quốc gia liệt kê theo quy mô lực lượng lao động, chủ yếu dựa theo The World Factbook năm 2018.
**Dự trữ ngoại tệ** (còn gọi là Dự trữ ngoại hối) theo nghĩa chính xác là dùng để chỉ tiền gửi bằng ngoại tệ của các ngân hàng trung ương và các cơ quan tiền