✨Nhiệt
nhỏ|phải|Nhiệt từ [[Mặt trời cung cấp nguồn gốc cho sinh vật trên Trái Đất.]] Nhiệt là một dạng năng lượng dự trữ trong vật chất nhờ vào chuyển động nhiệt hỗn loạn của các hạt cấu tạo nên vật chất.
Trong vật chất, các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động hỗn loạn không ngừng, do đó chúng có động năng. Động năng này có thể chia làm động năng chuyển động của khối tâm của phân tử, cộng với động năng trong dao động của các nguyên tử cấu tạo nên phân tử quanh khối tâm chung, và động năng quay của phân tử quanh khối tâm. Tổng các động năng này của các phân tử chính là nhiệt năng của vật.
Nhiệt năng có quan hệ chặt chẽ với nhiệt độ. Nhiệt độ của vật càng cao thì các phân tử cấu tạo nên vật chuyển động càng nhanh và nhiệt năng của vật càng lớn. Nhiệt năng có thể được trao đổi giữa các vật hay hệ thống do sự khác biệt về nhiệt độ.
Nhiệt năng có thể được tạo ra hoặc thay đổi, bằng cách chuyển hóa giữa năng lượng có hướng (thế năng, động năng định hướng trên tầm vĩ mô) và năng lượng hỗn loạn, qua các quá trình vĩ mô như thực hiện công năng lên vật hoặc trao đổi nhiệt vĩ mô vào vật hoặc các quá trình vi mô như các phản ứng hóa học (như sự cháy), phản ứng hạt nhân (như phản ứng tổng hợp hạt nhân bên trong Mặt Trời), sự ma sát giữa các electron với mạng tinh thể (trong bếp điện) hay ma sát cơ học. Nhiệt có thể được trao đổi qua các quá trình bức xạ, dẫn nhiệt hay đối lưu. Lượng nhiệt năng dự trữ hay chuyển tải trên các vật còn gọi là nhiệt lượng và thường được ký hiệu trong các tính toán bằng chữ Q.
Đại lượng quá trình
Nhiệt cũng giống như công, luôn gắn liền với các quá trình biến đổi, vì vậy có thể coi nhiệt là một đại lượng quá trình, khác với đại lượng trạng thái.
Theo bảo toàn năng lượng (định luật về sự bảo toàn năng lượng), sự liên hệ giữa các thay đổi nội năng dU, nhiệt dQ và công dW : Theo định luật hai nhiệt động lực học, nhiệt được truyền từ hệ thống có nhiệt độ cao hơn đến hệ thống có nhiệt độ thấp hơn cho đến khi chúng đạt được sự cân bằng nhiệt. Trong nhiều hệ thống, nhiệt lượng trao đổi dQ thường tỉ lệ thuận với nhiệt độ chênh lệch dt : ở thể tích không đổi.
Cũng có thể biểu diễn công thức trên ở dạng: : với: c: nhiệt dung riêng(J/Kg.k) m: khối lượng (kg) (theo Joseph Fourier)
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
## Tác động Nhiều quá trình vật lý liên quan đến nhiệt độ, chẳng hạn như: * Các tính chất vật lý của vật chất bao gồm pha (rắn, lỏng, khí hoặc plasma), tỷ trọng,
right|[[Aerogel là một chất con người tạo ra cách nhiệt cực kỳ hiệu quả và có giá trị R rất cao]] **giá trị R** là một đại lượng cách nhiệt được sử dụng trong việc
**Cảm biến nhiệt độ** (**RTD**), còn được gọi là **cảm biến nhiệt độ điện trở** (**RTDs**), được sử dụng để đo nhiệt độ. Rất nhiều thành phần RTD bao gồm một đoạn dây mỏng được
Thuật ngữ **nhiệt động học** (hoặc **nhiệt động lực học**) có hai nghĩa: # Khoa học về nhiệt và các động cơ nhiệt (**nhiệt động học cổ điển**) # Khoa học về các hệ thống
thumb|[[Bão Maysak (2015)|Bão Maysak nhìn từ Trạm Vũ trụ Quốc tế. Mắt bão, thành mắt bão, dải mây mưa bao quanh, những nét đặc trưng của một xoáy thuận nhiệt đới, có thể quan sát
Nhà máy điện địa nhiệt [[Nesjavellir ở Iceland]] **Năng lượng địa nhiệt** là nguồn năng lượng được lấy từ nhiệt trong tâm Trái Đất. Năng lượng này có nguồn gốc từ sự hình thành ban
phải|Một [[nhiệt kế thủy ngân thông dụng dùng trong y khoa ]] **Nhiệt kế** là thiết bị dùng để đo nhiệt độ. Hoạt động đơn giản là nóng nở ra, lạnh co vào, ví dụ
nhỏ|Bộ tản nhiệt cùng quạt của hãng AMD được gắn bên trên bo mạch chủ của một chiếc máy tính **Tản nhiệt máy tính**, **giải nhiệt trong máy tính** hay **làm mát trong máy tính**
thumb|Dẫn nhiệt **Trao đổi nhiệt** là sự truyền dẫn nhiệt năng khi có sự chênh lệch nhiệt độ. Lượng nhiệt năng trong quá trình trao đổi được gọi là nhiệt lượng và là một quá
Dẫn nhiệt xảy ra trên vật liệu khi có chênh lệch nhiệt độ Trong nhiệt học, **dẫn nhiệt** (hay **tán xạ nhiệt**, **khuếch tán nhiệt**) là việc truyền năng lượng nhiệt giữa các phân tử
**Hiệu ứng từ nhiệt** là một hiện tượng nhiệt động học từ tính, là sự thay đổi nhiệt độ (bị đốt nóng hay làm lạnh) của vật liệu từ trong quá trình từ hóa hoặc
**Nhiệt dung** là một đại lượng vật lý có thể đo được bằng tỷ lệ nhiệt được thêm vào (hoặc giảm đi) của một vật thể với sự thay đổi nhiệt độ. Đơn vị nhiệt
thumb|Các thành phần ngoài trời của một máy bơm nhiệt không khí ở nhà **Máy bơm nhiệt** (tiếng Anh: heat pump, tiếng Pháp: pompe à chaleur) là một thiết bị hoạt động theo nguyên lý
Trong nhiệt động lực học, **quá trình đoạn nhiệt** (tiếng Anh: _adiabatic process_) là quá trình xảy ra mà không có sự trao đổi nhiệt hay vật chất giữa hệ và môi trường ngoài.Trong một
thumb|Đường đi của xoáy thuận nhiệt đới toàn cầu từ năm 1985 đến năm 2005, chỉ ra các khu vực mà xoáy thuận nhiệt đới thường phát triển **Sự hình thành xoáy thuận nhiệt đới**
thumb|Đường đi của các cơn lốc bão nhiệt đới Bắc [[Đại Tây Dương (1851-2012)]] **Bão nhiệt đới Đại Tây Dương** (tiếng Anh: hurricane, chữ Hán: 颶風/_cụ phong_) là một cơn bão xoáy thuận nhiệt đới
**Hạ thân nhiệt** hay **giảm thân nhiệt** được định nghĩa là nhiệt độ cơ thể dưới ở người. Các triệu chứng phụ thuộc vào nhiệt độ. Trong hạ thân nhiệt nhẹ có diễn ra run
Các xoáy thuận nhiệt đới được xếp hạng theo một trong năm **thang đo cường độ xoáy thuận nhiệt đới**, dựa trên sức gió duy trì tối đa và vị trí địa lý của chúng.
nhỏ|231x231px|Đồ thị nhiệt độ của các pha của nước khi được làm nóng từ nhiệt độ −100 °C tới 200 °C – đường nét đứt là ví dụ cho thấy nóng chảy và làm nóng
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:Steinwolle_1600dpi_roxul_rxl80.jpg|phải|nhỏ|[[Bông khoáng cách nhiệt, chụp trên máy quét 1600 dpi]] **Cách nhiệt** là sự giảm truyền nhiệt (tức là sự truyền nhiệt năng giữa các vật có nhiệt độ khác nhau) giữa các vật
nhỏ|Một biển cảnh báo giao thông tại [[Québec với ghi chú rằng nhiệt độ nóng chảy của nước là 0 °C .]] **Nhiệt độ nóng chảy**, còn gọi là **điểm nóng chảy** hay **nhiệt độ
**Hiệu ứng nhiệt điện** là sự chuyển đổi trực tiếp sự chênh lệch nhiệt độ thành hiệu điện thế và ngược lại thông qua một cặp nhiệt điện. Một thiết bị nhiệt điện tạo ra
**Nhiệt học** là ngành của vật lý học nghiên cứu các hiện tượng liên quan đến sự truyền nhiệt, biến đổi nhiệt thành công, công thành nhiệt và đo lường nhiệt lượng. Nhiệt phát sinh
**Trao đổi địa nhiệt** là phương pháp ổn nhiệt/điều hòa nhiệt độ (sưởi hoặc làm mát) bằng hiếu trao đổi nhiệt với lòng đất (thường là với lớp vỏ Trái Đất ở độ sâu từ
thumb|Cách điều hòa thân nhiệt của chó. **Điều hòa thân nhiệt** là khả năng duy trì nhiệt độ cơ thể của một sinh vật trong các giới hạn nhất định, ngay cả khi nhiệt độ
**Sóng nhiệt châu Âu tháng 7 năm 2019** là thời kỳ thời tiết nóng đặc biệt liên tục, thiết lập mức cao mọi thời đại kỉ lục nhiệt độ ở Bỉ, Pháp, Đức, Luxembourg, Hà
alt=Hiện tượng nghịch nhiệt tại Lake District, Anh|thumb|Hiện tượng nghịch nhiệt tại Lake District, Anh, hình thành mây ở độ cao thấp dưới bầu trời trong. thumb|Khói bốc lên ở [[Lochcarron, Scotland, bị chặn lại
thumb|Ba cơn lốc xoáy nhiệt đới khác nhau đang quay quanh Tây Thái Bình Dương vào ngày 7 tháng 8 năm 2006 (Maria, Bopha, Saomai.) Lốc xoáy ở phía dưới bên phải đã phát triển
thumb|Sơ đồ phân bố nhiệt độ theo chiều sâu trong lòng Trái Đất **Gradien địa nhiệt** (_Geothermal gradient_) là mức thay đổi (thường theo chiều hướng tăng) của nhiệt độ trong lòng Trái Đất theo
thumb|Mối nối giãn nở được áp dụng giữa các dầm của cầu [[Đường giao thông|đường bộ tránh gây phá hủy công trình khi vật liệu giãn nở.]] **Độ giãn nở nhiệt** là xu hướng vật
**Thăm dò địa nhiệt** (Geothermal exploration) là một phương pháp _Địa vật lý_ nghiên cứu sự phân bố, phát tán nhiệt, và truy tìm nguồn phát nhiệt trong lòng đất. Nghiên cứu địa nhiệt phát
thumb|Quỹ đạo của tất cả các cơn bão trong khu vực từ trước tới nay.|221x221px **Mùa bão tại Nam Đại Tây Dương** là các sự kiện thời tiết bất thường xảy ra ở Nam bán
phải|nhỏ|300x300px| Vụ nổ là một trong các phản ứng tỏa nhiệt dữ dội nhất. Trong nhiệt động lực học, thuật ngữ **quá trình tỏa nhiệt** mô tả một quá trình hoặc phản ứng giải phóng
**Năng suất tỏa nhiệt** hay **nhiệt đốt cháy** (ΔHc0) của một chất, thông thường là các dạng nhiên liệu hay thực phẩm, là lượng nhiệt được giải phóng trong quá trình đốt cháy một lượng
thumb|Một thiết bị trao đổi nhiệt loại ống vây nhỏ|Thiết bị trao đổi nhiệt dạng tấm thumb|Thiết bị trao đổi nhiệt loại vỏ bọc **Thiết bị trao đổi nhiệt** là thiết bị được sử dụng
nhỏ|phải|Quang cảnh rừng nhiệt đới ở Madagascar nhỏ|phải|Bộ tộc sống trong rừng nhiệt đới ở Jambi thumb|Một vùng [[rừng mưa Amazon ở Brazil. Rừng mưa nhiệt đới ở Nam Mỹ có sự đa dạng sinh
nhỏ|phải|Nhiệt từ [[Mặt trời cung cấp nguồn gốc cho sinh vật trên Trái Đất.]] **Nhiệt** là một dạng năng lượng dự trữ trong vật chất nhờ vào chuyển động nhiệt hỗn loạn của các hạt
**Nhiệt hiện**, hay nhiệt cảm được trao đổi nhiệt bởi một cơ thể hoặc hệ thống nhiệt động trong đó sự trao đổi nhiệt làm thay đổi nhiệt độ của cơ thể hoặc hệ thống,
phải|nhỏ|350x350px|Rừng mưa [[Borneo]] **Rừng nhiệt đới** là những vùng sinh thái có rừng với khí hậu nhiệt đới – tức là các vùng đất được giới hạn gần đúng bởi chí tuyến Bắc và chí
nhỏ|phải|Khu bảo tồn rừng nhiệt đới ở Công viên Quốc gia Bhawal nhỏ|phải|Rừng rậm nhiệt đới là nơi trú ẩm cho các loài động vật quý hiếm **Bảo tồn rừng nhiệt đới** (_Tropical rainforest conservation_)
thumb|upright|Nhiệt kế thủy ngân đo nhiệt độ phòng **Nhiệt kế thủy ngân** là một loại nhiệt kế được phát minh bởi nhà vật lý học Daniel Gabriel Fahrenheit ở Amsterdam (1714). Nó bao gồm một
nhỏ|275x275px|Sự bay hơi là một ví dụ của quá trình thu nhiệt. Trong ảnh là mạch nước nóng Fountain Geyser tại [[Vườn Quốc gia Yellowstone.]] Trong nhiệt động hóa học, một **quá trình thu nhiệt**
Trong khoa học vật liệu, **hệ số giãn nở nhiệt** của một vật liệu là một đại lượng vật lý đặc trưng cho sự thay đổi kích thước của vật liệu đó khi nhiệt độ
Các khu vực có khí hậu nhiệt đới gió mùa trên thế giới **Khí hậu nhiệt đới gió mùa** hay còn gọi là khí hậu nhiệt đới ẩm là khí hậu tương ứng với nhóm
Một khối vật liệu, có chiều dài _l_ và thiết diện _A_ **Độ dẫn nhiệt** là một đại lượng vật lý đặc trưng cho khả năng dẫn nhiệt của vật liệu. Trong phương trình của
**Áp thấp nhiệt đới đầu tháng 9 năm 2009** là một áp thấp nhiệt đới yếu và nó đã gây lũ lụt trên toàn miền Trung Việt Nam trong giai đoạn đầu tháng 9 năm
**Điện trở nhiệt** hay **nhiệt điện trở** hay thermistor là loại điện trở có trở kháng của nó thay đổi một cách rõ rệt dưới tác dụng nhiệt, hơn hẳn so với các loại điện
**Nhiệt độ cơ thể người bình thường**, hay **nhiệt độ bình thường** là phạm vi nhiệt độ điển hình ở người. Phạm vi nhiệt độ cơ thể người bình thường thường được nêu là 36.5–37.5 °C
nhỏ|Ví dụ về cột nhiệt giữa mặt đất và mây tích. **Cột nhiệt** là một cột không khí dâng lên trong các cao độ nhỏ của khí quyển Trái Đất, một hình thức của dòng
thumb|Pin nhiệt điện Seebeck **Pin nhiệt**, hay **pin nhiệt điện**, **máy phát nhiệt điện** (**Thermoelectric generator** - **TEG**), còn gọi là _**Seebeck generator**_, là linh kiện bán dẫn thực hiện chuyển đổi trực tiếp chênh