Về mặt giải phẫu, mũi là một phần lồi ở động vật có xương sống, nơi chứa lỗ mũi, nơi cho không khí đi vào và ra qua hệ vỏ bọc, thông với miệng. Sau mũi là cơ quan khứu giác và xoang. Sau hốc mũi, không khí sẽ tiếp tục qua hầu, một phần đi qua hệ tiêu hóa, và sau đó vào phần còn lại của hệ hô hấp. Ở người, mũi nằm giữa khuôn mặt; ở phần lớn động vật có vú, nó nằm trên mõm. Ở một số động vật như voi, mũi còn có nhiều chức năng khác.
Điều hòa không khí
liên_kết=https://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BA%ADp tin:3D_Medical_Animation_Nose_Top_section.jpg|thế=3D medical animation still shot depicting a human nose|trái|nhỏ|235x235px|Hoạt hình y tế 3D tĩnh mô tả mũi người
Hoạt động như giao diện đầu tiên giữa môi trường bên ngoài và phổi bên trong của động vật, mũi điều hòa không khí đến, vừa là chức năng điều chỉnh nhiệt và lọc trong quá trình hô hấp, vừa cho phép nhận biết cảm giác về mùi.
Lông mũi bên trong lỗ mũi lọc không khí đến, như một tuyến phòng thủ đầu tiên chống lại các hạt bụi, khói và các vật cản tiềm năng khác có thể ức chế hô hấp và như một loại bộ lọc chống lại bệnh tật trong không khí. Ngoài hoạt động như một bộ lọc, chất nhầy được tạo ra trong mũi còn bổ sung cho nỗ lực duy trì nhiệt độ của cơ thể, cũng như đóng góp độ ẩm cho các thành phần không thể thiếu của hệ hô hấp. Cấu trúc mao mạch của mũi làm ấm và làm ẩm không khí đi vào cơ thể; sau đó, vai trò này trong việc duy trì độ ẩm cho phép các điều kiện để phế nang trao đổi O2 với CO 2 (nghĩa là hô hấp) trong phổi. Trong quá trình thở ra, các mao mạch sau đó hỗ trợ phục hồi một số độ ẩm, chủ yếu là chức năng điều chỉnh nhiệt một lần nữa.
Mũi là một phần của hệ thống hô hấp: hít vào oxy và thải ra carbon dioxide. Hoạt động như một tác nhân trung gian giữa cơ thể và thế giới bên ngoài, mũi và các cấu trúc liên quan thường xuyên thực hiện các chức năng bổ sung có liên quan với điều hòa không khí vào (ví dụ, làm nóng lên và/hoặc làm ẩm không khí, chủ yếu là thu hồi độ ẩm từ không khí trước khi nó được thở ra (thực hiện hiệu quả nhất ở mũi những con lạc đà). Mũi thường có lông bên trong với chức năng là để ngăn chặn các hạt không mong muốn xâm nhập vào phổi.
Định hướng
Mũi ướt của chó rất có ích cho sự định hướng. Các thụ thể nhạy cảm với nhiệt độ lạnh dưới da phát hiện chỗ nào trên mũi được làm mát nhất và đây là hướng của một mùi đặc biệt mà chó đã nhận biết từ trước đó.
Cấu trúc mũi các động vật hít thở không khí
thumb|Mũi heo vòi
Mũi (vòi) voi
Trong các loài lưỡng cư và cá phổi, lỗ mũi mở rộng thành những túi nhỏ, lần lượt, mở vào hướng phía trước của miệng qua cánh mũi. Những túi có chứa một lượng nhỏ các tế bào biểu mô khứu giác, trong đó, trong trường hợp của giun đất lưỡng cư, còn chứa một số xúc tu. Mặc dù có sự tương đồng trong cơ cấu đối với động vật lưỡng cư, hai lỗ mũi của loài cá phổi không được sử dụng trong hô hấp vì chúng thở bằng miệng. Động vật lưỡng cư cũng có một cơ quan vomeronasal, sát với biểu mô khứu giác, nhưng, không giống như những động vật có màng ối, mũi của chúng thường là một túi đơn giản, ngoại trừ với kỳ nhông, cơ quan này có rất ít kết nối với phần còn lại của hệ thống mũi.
Trong các loài bò sát, ngăn mũi nói chung là lớn hơn, với cánh mũi được đặt cách xa trong vòm miệng. Ở loài cá sấu, ngăn mũi rất dài, giúp nó thở trong khi chìm một phần trong nước. Khoang mũi bò sát được chia thành ba phần: một ngăn trước, buồng khứu giác chính, và một vòm mũi họng phía sau. Buồng khứu giác được lót bởi biểu mô khứu giác tại bề mặt trên của nó và sở hữu một số hốc mũi để tăng diện tích cảm quan. Các cơ quan vomeronasal đang rất phát triển ở loài thằn lằn và rắn, trong đó nó không kết nối với khoang mũi mà mở trực tiếp vào vòm miệng. Cơ quan này ở rùa thì nhỏ hơn, trong đó nó vẫn giữ kết nối mũi ban đầu của nó, còn ở cá sấu trưởng thành thì cơ quan này đã biến mất. Không giống như động vật 4 chân, mũi cá không có kết nối với miệng, cũng không có bất kỳ vai trò nào trong hô hấp. Thay vào đó, nó thường bao gồm một cặp túi nhỏ nằm phía sau lỗ mũi ở phía trước hoặc hai bên đầu. Trong nhiều trường hợp, mỗi lỗ mũi được chia thành hai bởi một nếp gấp da, cho phép nước chảy vào mũi qua một bên và qua bên kia.
Các túi được lót bởi các biểu mô khứu giác, và thường bao gồm một loạt các nếp gấp bên trong để tăng diện tích bề mặt. Trong một số teleosts, các túi rẽ nhánh tạo thêm nhiều hốc xoang, trong khi ở cá vây tay, chúng tạo thành một loạt các ống nhỏ. Không giống như các động vật bốn chân, biểu mô mũi của loài cá này không bao gồm bất kỳ tế bào tiết ra chất nhầy, vì mũi nó là ẩm một cách tự nhiên.
Trong các động vật có xương sống nguyên thủy nhất, cá mút đá và hagfish, chúng chỉ có một lỗ mũi và túi khứu giác. Lỗ mũi của chúng cũng nối trực tiếp vào tuyến yên. Đây không phải nhất thiết là một đặc điểm nguyên thủy, nhưng một trong số đặc điểm trên có thể phát sinh sau này trong quá trình tiến hóa của các nhóm cụ thể. Ví dụ, các heterostracans hóa thạch đã kết hợp hai lỗ mũi, và đây cũng là một nhóm động vật có xương rất sớm.
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Viêm mũi**, tiếng thông dụng là **sổ mũi**, là kích thích và viêm màng nhầy bên trong mũi. Các triệu chứng thông thường là nghẹt mũi, chảy nước mũi, hắt hơi và có đờm trong
nhỏ| Cột mốc biên giới giữa [[Ấn Độ Dương và Đại Tây Dương, ở vào mũi Agulhas.]] **Mũi Agulhas** (chữ Bồ Đào Nha: _Cabo das Agulhas_, chữ Anh: _Cape Agulhas_) là điểm cực nam của
**Mũi đất** hay **mũi biển** là phần đất nằm kề biển với 3 mặt là nước bao quanh. ## Địa chất và địa lý học Mũi đất thường bao bọc vịnh biển. Những mũi đất
**Mùi tây,** còn gọi là **ngò tây (parsley)** là các loài thực vật thuộc chi **_Petroselinum_**, trong đó được biết đến nhiều nhất là _P. crispum_ (mùi tây thường), _P. neapolitanum_ (mùi tây lá quăn),
Về mặt giải phẫu, **mũi** là một phần lồi ở động vật có xương sống, nơi chứa lỗ mũi, nơi cho không khí đi vào và ra qua hệ vỏ bọc, thông với miệng. Sau
thumb|Hình vẽ nghệ thuật so sánh chiếc mũi người thumb|Minh họa chiếc mũi khoằm **Mũi khoằm** (còn gọi là **mũi quặp** hoặc **mũi két**) là loại mũi người với phần xương sống mũi nhô ra
**Mũi Né** là một địa danh, tên một mũi biển và cũng là một phường ở tỉnh Lâm Đồng, Việt Nam. Đây là một khu du lịch nổi tiếng của tỉnh Lâm Đồng từ lâu
Bản đồ năm 1888 về mũi Hảo Vọng. **Mũi Hảo Vọng** (tiếng Afrikaans: _Kaap die Goeie Hoop_, tiếng Hà Lan: _Kaap de Goede Hoop_) được sử dụng theo hai ngữ cảnh: * Nghĩa đen (sensu
**Mũi đất Kursh** (tiếng Litva: _Kuršių nerija_, tiếng Nga: _Куршская коса_, tiếng Đức: _Kurische Nehrung_) là một dải đất cát hẹp dài 98 km, uốn cong, tạo thành một bán đảo bao gồm các cồn
phải|Mũi nhô trong tương quan so sánh với các địa hình ven biển khác **Mũi nhô** hay **mũi cát nhô** là một dạng địa mạo bồi tụ thường có mặt tại các đường bờ biển.
**Thuốc xịt mũi**, được sử dụng để cung cấp thuốc tại chỗ trong khoang mũi hoặc thực hiện một cách có hệ thống. Chúng được sử dụng tại chỗ cho các điều kiện như nghẹt
**Khoang mũi** là một không gian rộng, đầy không khí phía trên và phía sau mũi ở giữa mặt. Vách ngăn mũi chia khoang thành hai ngăn mũi. Mỗi ngăn mũi (fossa) là sự tiếp
**Lỗ mũi** là một trong hai kênh của mũi, từ điểm mà mũi chia hai đường để ra bên ngoài. Ở chim và động vật có vú, chúng chứa xương hoặc sụn phân nhánh gọi
Chênh lệch giờ trên các vùng của Trái Đất trong 1 [[ngày]] Các múi giờ (chú thích bằng [[tiếng Anh)]] Một **múi giờ** là 1 vùng trên Trái Đất mà người ta quy ước sử
**Mũi Guardafui** (chữ Somali: _Gees Gardafuul_, _Raas Caseyr_ hoặc _Ras Asir_, chữ Ả Rập: راس عسير, chữ Ý: _Capo Guardafui_) là một mũi đất nằm ở bang Bari, Somalia - quốc gia Đông Bắc Phi.
**Mũi Cà Mau** là mũi đất ở phía Nam tỉnh Cà Mau thuộc vùng Đồng bằng sông Cửu Long. Mũi đất này còn có tên là **Mũi Bãi Bùng**. Đây là cực Nam trên đất
**Mũi Điện** (còn được gọi là **Mũi Đại Lãnh**) là một mũi đất nhô ra biển từ một nhánh của dãy Trường Sơn, hướng thẳng ra bãi Môn, thuộc địa phận xã Hòa Tâm, thị
__NOTOC__ **Múi giờ miền Trung** là giờ tính bằng cách lấy Giờ phối hợp quốc tế (UTC) trừ đi 6 tiếng. Múi giờ này dựa theo Thời gian Mặt trời trung bình của kinh tuyến
Giờ chuẩn Thái Bình Dương là [[UTC-8 được tô màu đỏ.]] **Múi giờ Thái Bình Dương** là giờ tính bằng cách lấy Giờ phối hợp quốc tế (UTC) trừ đi 8 tiếng. Múi giờ này
thumb|upright|Đụn cát tại Mũi đất Farewell. **Mũi đất Farewell** là một mũi cát hẹp nhô ra biển ở cuối phía Bắc của vịnh Golden ở Đảo Nam, New Zealand. Nó được những người Māori biết
**Vách ngăn mũi** () ngăn cách đường thở trái và phải trong mũi, chia mũi thành hai lỗ mũi. Nó bị đè xuống do cơ bắp của vách ngăn mũi. ## Kết cấu Phần cuối
**Nghẹt mũi** hay **tắc mũi** là tắc nghẽn đường mũi thường do màng lót mũi bị sưng do các mạch máu bị viêm. Thuốc thông mũi nhắm trực tiếp vào giải quyết sự khó chịu
**Mũi Hafun** (chữ Somali: _Ras Xaafuun_, chữ Ả Rập: رأس حافون, chữ Ý: _Capo Hafun_), nằm ở trong lãnh thổ Somalia, là điểm cực đông của châu Phi, phía đông giáp Ấn Độ Dương, thực
nhỏ|phải| **Múi giờ miền Đông** (**ET**) của Tây Bán Cầu rơi vào phần lớn các vùng dọc theo duyên hải phía đông của Bắc Mỹ và duyên hải phía tây của Nam Mỹ. Múi giờ
Cả hai **mũi đất và vịnh** là hai đặc điểm ven biển có liên quan và thường được tìm thấy trên cùng một bờ biển. Một vịnh là một cơ chế của nước, thường là
**Mũi Dinh** là một mũi đất thuộc thôn Sơn Hải, xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam, tỉnh Ninh Thuận, Việt Nam. Mũi Dinh cách Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 40 km về phía nam. Mũi
**Lông mũi** là loại lông mọc trong mũi của con người. Người lớn thường có lông mũi. Lông mũi có chức năng lọc các hạt lạ xâm nhập vào khoang mũi và thu thập độ
nhỏ|phải| **Múi giờ miền núi** của Bắc Mỹ là giờ tính bằng cách lấy Giờ phối hợp quốc tế (UTC) trừ đi 7 tiếng vào thời kỳ ban ngày ngắn nhất của mùa thu và
thumb|upright=.7|Mũi người nhìn từ phía trước. Phần nhìn thấy được của **mũi người** chính là phần nhô ra trên khuôn mặt mà có lỗ mũi. Hình dáng mũi người được quyết định bởi xương sàng
**Mũi Ngọc** là mũi đất ở đầu phía nam phường Bình Ngọc, giáp với phường Trà Cổ, thuộc thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Mũi đất này nhìn ra đảo Vĩnh Thực. Cùng với
thumb|right|Mũi Aya **Mũi Aya**, tức **mũi đất Aya** (; ; ; trong tiếng Hy Lạp Άγια có nghĩa là "vật thiêng"), là một mũi đất nhô ra biển Đen từ phía đông nam Balaklava (nay
**Cá mũi voi Peters**, tên khoa học **_Gnathonemus petersii_**, là một loài cá mũi voi trong chi Gnathonemus. ## Mô tả Cá mũi voi Peters có nguồn gốc từ các con sông của Tây Phi
**Tiểu bộ Khỉ mũi hẹp** (danh pháp khoa học: **_Catarrhini_**) là một tiểu bộ trong cận bộ Simiiformes của bộ Linh trưởng (_Primates_), cũng là một trong ba đơn vị phân chia chính của phân
**Ba Làng An** là một mũi đất thuộc xã Bình Châu, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam. Địa danh có tên gọi này là do có ba làng cùng có tên "An": An
**Mũi Kê Gà** còn được gọi là **mũi Khe Gà**, là một mũi đất ở xã Tân Thành, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận, Việt Nam. Mũi Kê Gà có diện tích rộng khoảng
thumb|250x250px|Một người đàn ông đang ngoáy mũi **Ngoáy mũi** (tiếng Anh: **nose-picking**) là hành động dùng tay đưa vào lỗ mũi để lấy gỉ, dịch nhầy hay các chất thải, bụi bẩn tích tụ. Ngoáy
nhỏ|Quang cảnh nhìn từ Hải đăng Mũi Engaño. **Mũi Engaño** là mũi đất cực Bắc của đảo Palaui, một hòn đảo nằm tại điểm cực Đông Bắc của Đảo Luzon thuộc Philippines. Mũi thuộc quận
**Mũi Sa Vĩ**, còn gọi là **mũi Gót** là mũi đất ở cực đông bắc Việt Nam tọa độ 21°29'33" bắc, 108°4'5" đông thuộc phường Trà Cổ, thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh. Phía
**Âm mũi ngạc cứng hữu thanh** hay **âm mũi vòm cứng hữu thanh** là một loại phụ âm, được sử dụng trong một số ngôn ngữ nói. Ký hiệu để thể hiện âm này trong
nhỏ|Phẫu thuật chuyên khoa nhỏ|Máy chiếu laser CO2 cho phẫu thuật tai mũi họng nhỏ|Viện Tai mũi họng Hoàng gia Anh, thành lập năm 1874 ở [[Luân Đôn|London]] **Khoa tai mũi họng** (tiếng Anh: **otorhinolaryngology**
**Mũi Dừa** là mũi đất nhỏ ven vịnh Thái Lan thuộc xã Dương Hòa, huyện Kiên Lương, tỉnh Kiên Giang. Mũi Dừa có diện tích khoảng 1 km2, rừng vẫn còn đáng kể. Phía nam ngoài
nhỏ|phải|Cape Juby **Mũi Juby** (, phát âm **Ra's Juby** trong tiếng Ả Rập) là một mũi đất ở bờ phía nam của Maroc, gần biên giới giữa Maroc và Tây Sahara, ngay phía đông của
**Mũi Ròn** là mũi đất nhô ra vịnh Bắc Bộ thuộc xã Kỳ Lợi, thị xã Kỳ Anh, tỉnh Hà Tĩnh, Việt Nam. Mũi Ròn nằm ở triền dốc phía bắc núi Chúa của dãy
Châu Âu kéo dài bảy múi giờ chính (từ UTC − 01:00 đến UTC+05:00), ngoại trừ thời gian nghỉ hè (bốn trong số chúng có thể được nhìn thấy trên bản đồ ở bên phải,
**Mũi Columbia** là điểm cực Bắc trên đất liền của Canada, cách Bắc Cực khoảng 769 km, nằm trên đảo Ellesmere tại 83°06'41" Bắc, 69°57'30" Tây. Mũi đất này là điểm đất liền xa nhất
cảnh quan mũi Arkona **Mũi Arkona** là mũi đất nằm trên đảo Rugen (Rügen) ở Mecklenburg-Vorpommern, Đức. Vào năm 1927, tên của mũi được đặt cho tàu _Cap Arcona_.
phải|Hải Đăng xây dựng năm 1836 trên Mũi Spear **Mũi Spear** là điểm cực Đông của Canada,(52°37' Đông). Mũi đất nằm ở Avalon Peninsula gần St. John's, Newfoundland, đây là nơi đầu tiên ở Canada
**Dơi nếp mũi quạ** hay **Dơi mũi quạ** (danh pháp hai phần: _Hipposideros armiger_) là một loài dơi trong họ Dơi nếp mũi. Nó được tìm thấy ở Trung Quốc, Ấn Độ, Lào, Malaysia, Myanmar,
nhỏ|upright=1.5|Nhìn từ trên không Dungeness. Dải cát chia tách thành hai nhánh ở gần cuối. **Dungeness** là mũi đất có chiều dài 5,5 dặm (8,9 km) và là dải cát dài nhô ra từ rìa phía
**Âm mũi ngạc mềm hữu thanh** hay **âm mũi vòm mềm hữu thanh** là một phụ âm xuất hiện ở một số ngôn ngữ trên thế giới. Đây là âm _ng_ trong **_ng**ắn_ tiếng Việt