✨Mâm
nhỏ|phải|Mâm tròn đựng thức ăn nhỏ|phải|Lồng bàn (cặp lồng) dùng để đậy mâm khỏi ruồi lằng Mâm là một dụng cụ dùng để xếp, bày thức ăn ở Việt Nam. Mâm dùng để bày thức ăn trong các bữa ăn hàng ngày gọi là mâm cơm; bày thức ăn tại các bữa tiệc (cúng, cưới...) gọi là mâm cỗ; bày đồ ăn để cúng gọi là mâm cỗ cúng... Trong các đám cưới, đám hỏi, bày trầu, cau trên mâm gọi là mâm trầu cau, hay các mâm bia, mâm rượu, mâm hoa quả (ngũ quả), chè thuốc...
Ngày nay, nhiều gia đình ở Việt Nam khi bày biện thức ăn không dùng đến mâm, nhưng tất cả những đồ ăn đó vẫn được gọi là mâm cơm hoặc mâm cỗ...
Phân loại
Mâm có nhiều loại tùy theo chất liệu như: mâm đồng được làm bằng đồng, mâm thau được làm bằng thau, mâm nhôm được làm bằng nhôm, mâm gỗ được làm bằng gỗ (mâm gỗ mộc, mâm gỗ sơn hay son), mâm nhựa... Ngoài ra, một số hộ gia đình (thường là hộ nghèo) dùng dần, sàng, mẹ để bày cơm cũng gọi là mâm.
Đặc điểm
Thường mâm có hình tròn, đường kính khoảng 40 – 45 cm có vành rộng 3 – 5 cm. Một số mâm có 3 chân, còn đa số là không có chân. Một số loại mâm được làm bằng kim loại được chạm, khắc hoa văn.
Trong văn hóa
Trong văn hóa dân gian của Việt Nam, còn có rất nhiều thành ngữ, tục ngữ, ca dao nói về cái mâm trong ẩm thực:
- Câu tục ngữ “Đũa mốc mà chòi mâm son” để nói người ở địa vị thấp kém trong xã hội mà không tự biết mình, muốn giao du với người ở địa vị cao hơn, hoặc giàu có hơn mình.
- Câu “Một mâm cẩn sui không bằng mui cá chuồn” để ca ngợi cái ngon của mui cá chuồn.
- Câu hát “Con quạ nó đứng bên sông; Nó kêu bớ mẹ lấy chồng bỏ con; Một mâm ba bốn dĩa ngon; Dượng ghẻ ních hết để con nhịn thèm” mô tả tâm trạng của một đứa trẻ mồ côi cha, lo rằng mẹ tái giá, gặp phải ông dượng ghẻ ích kỷ, chỉ biết ăn ngon mặc đẹp phần mình, để đứa trẻ chịu thiệt thòi.
- Câu ca dao: “Đôi ta làm bạn thong dong; Như đôi đũa ngọc nằm trong mâm vàng; Bởi chưng cha mẹ nói ngang; Cho nên đũa ngọc mâm vàng cách xa” thể hiện sự sự xứng đôi vừa lứa của đôi bạn trẻ, nhưng do những ý kiến không thống nhất của hai bên cha mẹ nên duyên nợ không thành.
👁️ 1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
Một bát mắm tôm đã vắt chanh và đánh tơi. **Mắm tôm** (tiếng Anh: **shrimp paste**) là loại mắm được làm chủ yếu từ tôm hoặc moi và muối ăn, qua quá trình lên men
Lúa mì, một loài thực vật một lá mầm có tầm quan trọng kinh tế _Hypoxis decumbens_ [[Carolus Linnaeus|L. với bao hoa và gân lá song song điển hình của thực vật một lá mầm]]
trái|Cây [[thầu dầu non, một chứng cứ rõ ràng về hai lá mầm của nó, khác với lá của cây trưởng thành]] **Thực vật hai lá mầm** (**Magnoliopsida**) là tên gọi cho một nhóm thực
**Nước mắm Phan Thiết** là tên gọi chung các loại nước mắm xuất xứ từ Phan Thiết, một địa phương có nghề làm nước mắm truyền thống. ## Lịch sử Nước mắm Phan Thiết thuộc
**Chi mắm**, một số tài liệu được gọi là **mắm** (danh pháp khoa học: **_Avicennia_**) là một nhóm các loài cây rừng ngập mặn phân bố rộng khắp trên thế giới, trong các vùng bờ
**Mắm kho** hay **canh mắm** là một món ăn sử dụng nguyên liệu chính là mắm (mắm bò hóc, mắm cá các loại) nấu nước đậm vị và khá sánh đặc, ăn kèm với các
**Nước mắm Cửa Khe** là tên gọi chung cho các loại nước mắm được sản xuất tại làng nghề Truyền thống sản xuất nước mắm Cửa Khe, thuộc xã Bình Dương, một xã ven biển
nhỏ|Một cơ sở sản xuất nước mắm tại Phú Quốc **Nước mắm Phú Quốc** là tên gọi chung cho các loại nước mắm được sản xuất tại Phú Quốc, một đảo lớn ở phía Tây
**Chi Mâm xôi** (danh pháp khoa học: **_Rubus_**) là một chi lớn trong thực vật có hoa thuộc họ Hoa hồng (_Rosaceae_), phân họ Rosoideae. Tên gọi phổ biến cho các loài trong chi này
nhỏ|phải|Biểu trưng của giải thưởng **Giải Mâm xôi vàng** (tiếng Anh: _Golden Raspberry Awards_ hay _Razzies_) là một giải thưởng điện ảnh do John Wilson lập ra vào năm 1980 với mục đích làm giải
thumb|Những quả mâm xôi chín đỏ. **Mâm xôi đỏ** hay **Phúc bồn tử** () là một loại quả ăn được trong vô số loài thưc vật trong chi Mâm xôi thuộc họ Dâu, hầu hết
Các sản phẩm lên men truyền thống là một trong các sản phẩm lên men phổ biến của các dân tộc trên thế giới, sản xuất thủ công mang sắc thái kinh nghiệm và bản
Một chai mắm rươi thành phẩm được sản xuất tại [[Tứ Kỳ, Hải Dương và bát mắm rươi]] **Mắm rươi** là một loại mắm làm từ rươi,. Công thức chế biến mắm rươi của cư
Những hũ đựng các loại nước mắm khác nhau ở Cát Hải. **Nước mắm Cát Hải** là tên gọi chung của các sản phẩm nước mắm sản xuất tại huyện đảo Cát Hải, thành phố
**Mắm cáy** là loại mắm làm từ con cáy, một loại cua nhỏ sống chủ yếu ở vùng duyên hải Việt Nam. Mắm cáy có màu nâu đỏ, hương vị đặc trưng, là món ăn
**Mắm nhĩ**, **mắm nhỉ**, còn gọi là **mắm kéo lù** hay **nước mắm cốt** là loại nước mắm có độ đạm rất cao, vị ngọt nhẹ, màu vàng rơm đến vàng nhạt, trong và có
**Người Rơ Măm** là một dân tộc ít người ở Việt Nam. Tộc người này cư trú chính tại làng Le, xã Mô Rai, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum. Người Rơ Măm là một
**Mắm chua** là một loại mắm chế biến từ tép moi, tôm hoặc cá, qua các quá trình lên men, đặc biệt là lên men nhờ thính và ướp gia vị. Mắm chua có hương
phải|Mắm cá lóc ở [[Châu Đốc]] **Mắm cá lóc** là tên một loại mắm làm từ nguyên liệu chính là cá lóc (còn gọi là cá quả), có xuất xứ từ miền Tây Nam Bộ
**Mắm tép** là loại thực phẩm lên men được làm với nguyên liệu chính là tép, một loại động vật họ tôm đồng nhưng nhỏ hơn. Thịnh hành trên khắp đất nước Việt Nam, mắm
**Mắm nêm**, còn gọi là **mắm cái**, là một dạng sản phẩm lên men làm từ con Nêm. Cá được ướp muối, lên men, có thể được tách xương hoặc không, rồi phối trộn với
nhỏ|phải **Thực vật hai lá mầm thật sự** (**_Eudicots_** hay **_Eudicotyledons_** hoặc **_Eudicotyledoneae_**) là thuật ngữ do Doyle & Hotton đưa ra năm 1991 để chỉ một nhóm trong thực vật có hoa mà có
nhỏ|phải|Một chén mắm ruốc tại chợ Bình Long **Mắm ruốc** là một dạng mắm làm từ ruốc (một loài tôm nhỏ thuộc chi Acetes thuộc họ Sergestidae, bộ Decapoda). Tuy nhiên, màu sắc và mùi
**Mắm bò hóc**, **pò hoóc**, **prahok** hay **pro hoc** (, ) là tên một loại mắm làm từ nguyên liệu chính là cá nước ngọt, do người Khmer ở Campuchia cũng như người Khmer ở
**Mắm ổi** (**_Avicennia marina_**) là một loài thuộc thực vật ngập mặn thuộc chi Mắm. Loài này phân bố ở vùng bãi triều ở các cửa sông ven biển. _Sách tra cứu tên cây cỏ
**Mắm tôm chua** là một món ăn của Nam Bộ và miền Trung Việt Nam, đặc biệt là tại Gò Công và Huế, làm từ tôm bạc đất ủ chua. Gò Công và Huế là
phải|Mắm ba khía **Mắm ba khía**, là loại mắm được làm chủ yếu từ con ba khía (một loài họ cua có càng to, đặc trưng ở vùng Nam bộ, sống tập trung ở vùng
**Giải Mâm xôi vàng cho diễn viên nữ chính tồi nhất** (tiếng Anh: _Razzie Award for Worst Actress_) là một hạng mục của giải Mâm xôi vàng được Quỹ Mâm xôi vàng (tiếng Anh: _Golden
**Mắm đen** hay **mắm lưỡi đòng** (danh pháp hai phần: **_Avicennia officinalis_**) là một loài thuộc thực vật ngập mặn. Cây con mọc thành bụi, thấp, khi trưởng thành nó thân gỗ cao đến 15
Cà muối Bát mắm tôm pha với [[chanh]] **Cà chấm mắm tôm** là món ăn dân gian quen thuộc trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Món ăn này gồm cà pháo đã được muối
**Mâm xôi ba màu** (danh pháp hai phần: _Rubus tricolor_) hay còn gọi là **Mâm xôi tàu** là một loại cây bụi thường xanh bò lan, có nguồn gốc ở từ miền tây nam Trung
Lễ trao giải **Mâm xôi vàng lần thứ 30** được tổ chức vào ngày 6 tháng 3 năm 2010 tại Hollywood nhằm xướng tên những bộ phim tồi nhất năm 2009. Danh sách đề cử
**Giải Mâm xôi vàng cho diễn viên nam chính tồi nhất** (tiếng Anh: _Razzie Award for Worst Actor_) là một hạng mục của giải Mâm xôi vàng được Quỹ Mâm xôi vàng (tiếng Anh: _Golden
**Mắm trắng** (danh pháp khoa học: _Avicennia marina_),, hay **mắm lưỡi đồng** là loại cây bụi ngập mặn chính thức, rậm rạp, thấp thường mọc nhánh ở gần gốc. Cây bụi không cao hơn 20 cm.
**Mâm xôi đen** hay **dâu đen** (tiếng Anh: _blackberry_) là một loại trái cây ăn được và được tạo ra từ nhiều loài trong chi Rubus thuộc họ Rosaceae, con lai trong số các loài
**Giải Mâm xôi vàng lần thứ 25** được tổ chức vào ngày 26 tháng 2 năm 2005 tại Ivar Theatre, Hollywood, California, để trao giải cho những bộ phim tồi nhất trong năm 2004. Trong
**Giải Quả Mâm xôi vàng cho đạo diễn tồi nhất** là một giải Quả Mâm xôi vàng dành cho đạo diễn của một phim được bầu là tồi nhất trong năm. Dưới đây là danh
**Giải Quả Mâm xôi vàng cho nam diễn viên phụ tồi nhất** là một giải Quả Mâm xôi vàng dành cho nam diễn viên đóng vai phụ trong một phim, được cho là diễn xuất
**Giải Quả Mâm xôi vàng cho nữ diễn viên phụ tồi nhất** là một trong các Giải Quả Mâm xôi vàng dành cho các nữ diễn viên phụ bị đánh giá là diễn xuất dở
**Mâm xôi lá hồng, dum lá hồng** (danh pháp khoa học: **_Rubus rosifolius_**) là một loài cây bụi nhỏ có gai nhọn thuộc chi Mâm xôi (_Rubus_) của họ Hoa hồng (_Rosaceae_), bản địa của
**Bún đậu mắm tôm** là món ăn đơn giản, dân dã trong ẩm thực miền Bắc Việt Nam và có xuất xứ từ Hà Nội. Đây là món thường được dùng như bữa ăn nhẹ,
Lễ trao giải **Mâm xôi vàng lần thứ 32** được tổ chức nhằm ngày 1 tháng 4 năm 2012 tại Magicopolis, Santa Monica, California để trao giải cho những bộ phim tồi nhất trong năm
Nước mắm truyền thống là loại nước mắm được sản xuất theo phương pháp thủ công, phương pháp này đã được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Nước mắm truyền thống là loại
Độ đạm của nước mắm là một chỉ số quan trọng để đánh giá chất lượng của sản phẩm này. Độ đạm là lượng chất nitơ có trong thành phần của nước mắm, thể hiện
Nước mắm truyền thống là loại nước mắm được sản xuất theo phương pháp thủ công, phương pháp này đã được lưu truyền từ đời này qua đời khác. Nước mắm truyền thống là loại
nhỏ|phải|Nước mắm Việt Nam thường được đập thêm ớt đỏ cắt nhuyễn và tỏi để trở thành món [[nước chấm tỏi ớt]] nhỏ|phải|Nước mắm Thái Lan sản xuất, pha thêm ớt xanh nhỏ|phải|Nước mắm Nhật
thumb|Cây hoa hướng dương con, ba ngày sau khi nảy mầm thumb|right|Thử nghiệm tỷ lệ nảy mầm **Sự nảy mầm** là quá trình mà qua đó một cây phát triển từ một hạt giống. Ví
Nước mắm Phú Quốc có lịch sử phát triển trên 200 năm, được chế biến với nguồn nguyên liệu cá cơm dồi dào ven đảo, nằm trong vùng biển Kiên Giang – Cà Mau, ngư
Nghề làm nước mắm là một trong những nghề truyền thống lâu đời của người Việt ở những vùng ven biển. Nghề làm nước mắm Phú Quốc (phường Dương Đông và An Thới, thành phố
Nước mắm cốt nhĩ là một trong những loại nước mắm nổi tiếng của nước ta, có thể hiểu đơn giản là những giọt nước cốt tinh túy nhất nhỏ hay nhỉ xuống, là một