Loạn Tam phiên (chữ Hán: 三藩之亂 tam phiên chi loạn; 1673 - 1681) là cuộc chiến giữa 3 Phiên vương phía Nam lãnh thổ Trung Quốc do Ngô Tam Quế cầm đầu chống lại vương triều nhà Thanh cuối thế kỷ 17 trong lịch sử Trung Quốc.
Hoàn cảnh và nguyên nhân
Sau khi nhà Thanh tiến vào cai trị Trung Quốc, đến thời Khang Hi, lãnh thổ Trung Quốc chưa hoàn toàn được thống nhất, vẫn còn nguy cơ để lại từ cuối thời Minh: đó là "Tam phiên" tức 3 vị Vương từng là hàng tướng của nhà Minh gồm có Bình Tây vương Ngô Tam Quế ở Vân Nam, Bình Nam vương Thượng Khả Hỷ ở Quảng Đông và Tĩnh Nam vương Cảnh Tinh Trung ở Phúc Kiến; Trịnh Thành Công vẫn chiếm giữ Đài Loan, Nước Nga Sa hoàng nhiều lần gây chiến ở biên giới. Vì vậy từ khi chính thức trực tiếp nắm quyền hành, Khang Hi đã tự mình viết tấm biển "Tam phiên, Hà vụ, Tào vận" để đặt ra nhiệm vụ giải quyết những mối lo của triều đình, trong đó Tam phiên được coi là mục tiêu giải quyết trước.
Tam phiên có địa bàn cai quản rộng lớn, thế lực ngày càng mạnh, lại là tướng cũ của nhà Minh, trở thành mối lo với nhà Thanh, do đó Khang Hi quyết tâm trừ bỏ. Tháng 3 năm 1673, Bình Nam vương Thượng Khả Hỷ tuổi cao sức yếu dâng thư lên triều đình xin được về hưu dưỡng lão và xin cho con là Thượng Chi Tín kế chức. Khang Hi nắm được cơ hội bắt đầu trừ bỏ Tam phiên, bèn đồng ý với thỉnh cầu từ chức của Khả Hỷ, nhưng không cho Chi Tín kế vị.
Lúc đó con trai Ngô Tam Quế là Ngô Ứng Hùng đang ở Bắc Kinh đã nhanh chóng đưa tin về Vân Nam. Tháng 7 năm đó, tin tức đưa tới miền Nam. Ngô Tam Quế và Cảnh Tinh Trung thấy Khang Hi đồng ý với đề nghị rút lui của Thượng Khả Hỷ, lấy làm lo lắng, bèn đồng loạt viết thư xin cáo lão. Các đại thần cho rằng Ngô Tam Quế và Cảnh Tinh Trung không thực lòng rút lui, khuyên ông không nên phê chuẩn vì sẽ gây biến loạn.
Trong khi đó, chỉ có số ít đại thần đồng tình với ý định triệt phiên của Khang Hi như Hộ bộ Thượng thư Mễ Tư Hàn, Hình bộ Thượng thư Mạc Lạc, Binh bộ Thượng thư Nạp Lan Minh Châu. Khang Hi muốn nhân cơ hội này trừ bỏ Tam phiên nên đã chấp thuận, và sai Bác Nhĩ Khẳng, Chiết Mại Lễ tới Vân Nam, sai Lương Thanh Tiêu tới Quảng Đông, Trần Nhất Bỉnh tới Phúc Kiến để thi hành mệnh lệnh, thúc giục Tam vương rời bỏ ngôi vị.
Thấy rõ ý định của Khang Hi muốn trừ bỏ mình, Ngô Tam Quế bèn cầm đầu Tam vương khởi sự chống lại nhà Thanh.
Diễn biến
Tam Quế viết thư cho Phúc Kiến và Quảng Đông đề nghị cùng khởi binh với danh nghĩa "phục Minh diệt giặc", tự xưng là "Thiên hạ đô chiêu thảo binh mã đại nguyên soái". Thượng Chi Tín và Cảnh Tinh Trung đều hưởng ứng. Con Trịnh Thành Công là Trịnh Kinh cũng nhân dịp đó mang quân từ đảo Đài Loan vào đất liền đánh chiếm Ôn châu, Tuyền châu, Chương châu....
Quân nổi dậy của Ngô Tam Quế nhanh chóng chiếm giữ Nguyên châu, Thường Đức rồi tiến vào Tứ Xuyên. Tam Quế đích thân tới Thường Đức, Lễ châu chỉ huy chiến trận.
Trước thế mạnh của Tam vương, một số đại thần nhà Thanh khuyên Khang Hi theo nếp cũ của Hán Cảnh Đế từng chém Triều Thố để yên lòng Ngô vương Lưu Tỵ khi mới xảy ra loạn bảy nước, vì vậy nên chém những người đồng tình triệt phiên như Mễ Tư Hàn, Mạc Lạc và Minh Châu để làm vừa lòng Tam phiên. Nhưng Khang Hi kiên quyết phản đối chủ trương đó, vì ông đã thấy trong quá khứ sau khi Hán Cảnh Đế chém Triều Thố, Lưu Tỵ vẫn không giải binh. Vì vậy ông tuyên bố một mình chịu trách nhiệm việc triệt phiên, và lệnh bắt giam con cháu Ngô Tam Quế ở Bắc Kinh là Ngô Ứng Hùng, Ngô Thế Lâm.
Giữa lúc đó Ngô Tam Quế thông qua Đạt Lại Lạt Ma gửi thư tới Khang Hi yêu cầu cho mình được cát cứ phía Nam Trường Giang.
Khang Hi bác bỏ đề nghị cát cứ Nam Trường Giang của Tam Quế, ra lệnh chém Ngô Ưng Hùng và Ngô Thế Lâm. Ngô Tam Quế thúc quân tấn công 30 thành trì vùng Giang Tây. Thủ hạ của Tam Quế là Vương Bỉnh Phiên tấn công vào Thiểm Cam – hậu phương nhà Thanh. Tháng 1 năm 1675, con nuôi Ngô Tam Quế là Vương Phụ Thần đang làm Đề đốc Thiểm Tây mang quân chiếm Bình Lương. Được Vương Bỉnh Phiên trợ giúp, Vương Phụ Thần chiếm được Thái châu, Lan Châu, Củng Xương, Định Biên. Ngô Tam Quế tuyên bố sẽ chiếm Kinh châu để tiến vào Bắc Kinh.
Trong lúc đó, Cảnh Tinh Trung và Thượng Chi Tín cũng ra quân hưởng ứng Ngô Tam Quế.
Trước tình hình biến loạn, Khang Hi vẫn bình tĩnh chỉ huy cuộc chiến. Ông xác định Ngô Tam Quế cầm đầu cuộc nổi dậy, chỉ cần tập trung lực lượng diệt Ngô Tam Quế. Vì vậy ông tận dụng mâu thuẫn giữa Cảnh Tinh Trung và Trịnh Kinh, ra chiếu gửi Quảng Đông và Phúc Kiến, chấp thuận cho Thượng Chi Tín và Cảnh Tinh Trung tiếp tục làm Vương. Đồng thời, ông điều quân Thanh đánh bật quân họ Trịnh bị cô lập ra khỏi đại lục.
Năm 1677, Thượng Khả Hy vì mâu thuẫn với Ngô Tam Quế, buồn bực lâm bệnh qua đời. Quân hai xứ Phúc Kiến, Quảng Đông sau khi gặp một số bất lợi bèn chấp nhận yêu cầu của Khang Hi, dâng sớ chấp nhận bãi binh. Yên được hai phía, Khang Hi tập trung lực lượng đối phó với Ngô Tam Quế. Tuy đồng ý trên giấy tờ, hai xứ này vẫn chưa chịu hoàn toàn thần phục.
Thấy vai trò quan trọng của Vương Phụ Thần trong việc giúp lực lượng Ngô Tam Quế phát triển, Khang Hi dùng sách lược vừa đánh vừa dụ. Ông sai con Phụ Thần tới hàng quân Vân Nam, rồi sai Đồ Hải mang quân tới chống Phụ Thần. Phụ Thần trúng kế điệu hổ ly sơn của Đồ Hải, bị hao binh tổn tướng. Bị quân Thanh vây hãm lâu ngày, Vương Phụ Thần hết lương phải ra hàng triều đình.
Quân Thanh chiếm lại trọng điểm Bình Lương khiến Ngô Tam Quế ở Thiểm Tây bị thất thế. Sang năm 1678, quân Thanh giành thắng lợi, đánh chiếm lại Thiểm Tây. Một số tướng lĩnh của Tam Quế là Lâm Hưng Chu, Hàn Đại Nhiệm xin hàng nhà Thanh. Cùng lúc Khang Thân vương Kiệt Thư đánh bại quân Ngô ở Giang Tây và Chiết Giang khiến Cảnh Tinh Trung không còn ngoại viện, thế cùng phải xin hàng.
Thế cục đã thay đổi, Ngô Tam Quế phải rút về chỉ còn giữ được Vân Nam. Nhưng đầu năm 1678 Ngô Tam Quế vẫn cố xưng Đế hiệu ở Hành Dương, đặt quốc hiệu là Chu. Chỉ 5 tháng sau Tam Quế già yếu mắc bệnh qua đời. Cháu Tam Quế là Ngô Thế Phan kế vị.
Năm 1680, Khang Hi điều 3 cánh quân tấn công Vân Nam. Ngô Thế Phan thất bại liên tiếp, quân Thanh chiếm được Côn Minh. Thế Phan bị dồn vào đường cùng, phải uống thuốc độc tự sát. Sang năm 1681, Khang Hi hoàn toàn dẹp được Vân Nam, chấm dứt Loạn Tam phiên.
Hậu quả và ý nghĩa
Loạn Tam phiên kéo dài 8 năm, trải rộng trên địa bàn lớn từ Thiểm Tây, Vân Nam, Giang Tây, Chiết Giang, Phúc Kiến, Quảng Đông cuối cùng bị dẹp. Mối chia cắt lãnh thổ Trung Quốc trên đại lục bị xóa bỏ. Khang Hi thu về địa bàn rộng lớn phía Nam từ Vân Nam, Quảng Đông và Phúc Kiến. Việc cai trị của nhà Thanh trên toàn lãnh thổ được xác lập vững chắc hơn sau khi loại bỏ những tàn dư còn lại của nhà Minh.
👁️
0 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Loạn Tam phiên** (chữ Hán: 三藩之亂 _tam phiên chi loạn_; 1673 - 1681) là cuộc chiến giữa 3 Phiên vương phía Nam lãnh thổ Trung Quốc do Ngô Tam Quế cầm đầu chống lại vương
Phiên bản năm 2010 có thể xem trực tuyến qua liên kết này: http://www.who.int/classifications/apps/icd/icd10online/ ## Rối loạn tâm thần và hành vi (F00-F99) ### Rối loạn tâm thần thực thể bao gồm rối loạn tâm
**_Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn tâm thần_** (tiếng Anh: **_Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders_**), thường được gọi tắt là **DSM**, là một hướng dẫn để phân loại các rối
**Chứng phiền muộn về tính toàn vẹn của cơ thể (BID)** còn được gọi là **chứng rối loạn nhận dạng toàn vẹn cơ thể (BIID)**, **rối loạn nhận dạng cụt chi** hoặc **xenomelia**, trước đây
**Rối loạn thách thức chống đối** (tiếng Anh: _Oppositional defiant disorder_ hay còn được viết tắt là **ODD**) được định nghĩa là "một dạng tâm trạng tức giận/cáu kỉnh, thích tranh cãi/chống đối hoặc thù
**Hậu chấn tâm lý** hay **rối loạn căng thẳng sau sang chấn/chấn thương** (tiếng Anh: **_p**ost-**t**raumatic **s**tress **d**isorder_ – PTSD) là một rối loạn tâm thần có thể phát triển sau khi một người tiếp
**Chán ăn tâm thần** (tiếng Anh: _anorexia nervosa_), hay **chán ăn tâm lý**, **biếng ăn tâm lý**, là một dạng của bệnh rối loạn ăn uống, có các triệu chứng như trọng lượng cơ thể
**Rối loạn dạng cơ thể** là các rối loạn thể hiện bằng các triệu chứng thể chất của cơ thể con người và bắt nguồn từ yếu tố tâm lý, nhất là cảm xúc, xúc
Mối quan hệ giữa **sử dụng phương tiện kỹ thuật số và sức khỏe tâm thần** đã được các nhà nghiên cứu khác nhau nghiên cứu, chủ yếu là các nhà tâm lý học, nhà
**Rối loạn ám ảnh cưỡng chế** (tiếng Anh: **obsessive-compulsive disorder**, viết tắt là **OCD**) là một rối loạn tâm lý có tính chất mãn tính, dấu hiệu phổ biến của bệnh đó là ý nghĩ
nhỏ|Hình ảnh các sĩ quan cảnh sát ghi lại những hành động kỳ lạ của một nhóm người (một người ở bên trái, người thứ hai ở lan can của lối ra tàu điện ngầm
Lĩnh vực tâm lý học đã nghiên cứu sâu rộng về đồng tính luyến ái như một xu hướng tính dục của con người. Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã đưa đồng tính luyến
**Rối loạn giấc ngủ nhịp sinh học** (CRSD) theo (), một rối loạn về giấc ngủ, ảnh hưởng (trong số các quá trình khác của cơ thể) thời gian ngủ. Những người bị rối loạn
**Kích động tâm lý** là một loạt các rối loạn đặc trưng bởi các chuyển động vô ý và vô mục đích và bồn chồn, thường đi kèm với đau khổ cảm xúc, nhưng không
**Vương Bình Phiên** (chữ Hán: 王屏藩, ? – 1680) là nghĩa tử của Bình Tây vương Ngô Tam Quế và là một trong những tướng lĩnh được ông ta tin cậy nhất. Trong cuộc chiến
**Ngô Tam Quế** (tiếng Hán: 吳三桂, bính âm: _Wú Sānguì_, Wade-Giles: _Wu San-kuei_; tự là **Trường Bạch** 長白 hay **Trường Bá** 長伯; 1612 – 2 tháng 10 năm 1678), là Tổng binh cuối triều Minh,
**Tâm lý trị liệu**, (tiếng Anh: _psychotherapy_) là hệ thống các phương pháp, kỹ thuật được _nhà tâm lý trị liệu_ sử dụng, nhằm cải thiện sức khỏe, tinh thần, tháo gỡ các trở ngại
**Ngô Thế Phiên** (1663 - 7 tháng 12 năm 1681) là cháu trai của Ngô Tam Quế và là người kế thừa ngai vàng Đại Chu trong Loạn Tam Phiên. Ngô Thế Phiên cuối cùng
**_Phù thủy tối thượng trong Đa Vũ trụ hỗn loạn_** (tựa gốc ) là một bộ phim siêu anh hùng của Mỹ được công chiếu vào năm 2022, phim dựa trên nhân vật Doctor Strange
**Tôn Tư Khắc** (chữ Hán: 孫思克, 1628 – 1700), tên tự là **Tẫn Thần** (藎臣), hiệu là **Phục Trai** (復齋), thuộc Hán quân Chính Bạch kỳ, nguyên quán Quảng Ninh, Liêu Ninh , con trai
Tam vô lậu học là ba môn học thù thắng mang dấu ấn đặc trưng của Phật giáo. Sau khi Đức Phật thành đạo, bánh xe Pháp đã được chuyển, vương quốc trí tuệ ra
**Bạo loạn ở Los Angeles năm 1992** là một loạt các cuộc bạo loạn và xáo trộn dân sự xảy ra ở Quận Los Angeles vào tháng Tư và tháng 5 năm 1992. Tình trạng
**Hội chứng Asperger** (tiếng Anh: **Asperger syndrome**, viết tắt là **AS**, hay **Asperger's**) là chứng rối loạn phát triển thần kinh đặc trưng bởi những khó khăn đáng kể trong tương tác xã hội và
phải|Cờ của Pattani Raya, một biểu tượng của chủ nghĩa ly khai Pattani **Bạo loạn miền Nam Thái Lan** là một chiến dịch ly khai tập trung ở vùng Pattani, 3 tỉnh miền nam của
**Nổi loạn** là một sự từ chối vâng lời hoặc phản ứng với trật tự. Nó đề cập đến sự kháng cự mở chống lại mệnh lệnh của một cơ quan có thẩm quyền. Phiến
**Vương Tiến Bảo** (chữ Hán: 王进宝, 1626 – 1685), tự **Hiển Ngô**, người Tĩnh Viễn, Cam Túc, tướng lãnh nhà Thanh, có công dẹp loạn Tam Phiên, được sử sách liệt vào "Hà Tây tứ
**Loạn Bát vương** (Bát vương chi loạn; chữ Hán: 八王之亂) là loạn do 8 vị vương họ Tư Mã thuộc hoàng tộc nhà Tây Tấn gây ra từ năm 291 tới năm 306, thời Tấn
**Robin** là một nhân vật hư cấu, một siêu anh hùng trong các ấn phẩm từ DC Comics. Robin từ lâu đã được cố định trong các truyện tranh Batman là trợ tá của Batman.
**Trương Dũng** (chữ Hán: 張勇; 1616 – 1684), tự **Phi Hùng**, người Hàm Ninh, Thiểm Tây tướng lãnh nhà Thanh, có công dẹp loạn Tam Phiên, được sử sách xếp đứng đầu trong **Hà Tây
✅Tác dụng của mạch môn: Theo Đông y, Mạch môn có vị ngọt, hơi đắng, tính mát. Quy kinh tâm, phế, vị. Có công năng dưỡng âm, sinh tân, nhuận phế, thanh tâm. Dùng khi
✅Tác dụng của mạch môn: Theo Đông y, Mạch môn có vị ngọt, hơi đắng, tính mát. Quy kinh tâm, phế, vị. Có công năng dưỡng âm, sinh tân, nhuận phế, thanh tâm. Dùng khi
sDầu cácao cấp Omega Frisk sản phẩm cao cấp trứ danh dùng nội địa Nauy và các nước Bắc Âu. Đất nước nổi danh với cá hồi, biển lạnh sâu, môi trường thuộc dạng tốt
**Rối loạn cường dương** (tiếng Anh: Erectile dysfunction) là một rối loạn chức năng tình dục ở nam giới, có biểu hiện là dương vật không đủ cương cứng lên được trong quá trình giao
**Rối loạn dị dạng cơ thể** (tiếng Anh: _body dysmorphic disorder_ – BDD) là một trạng thái tâm lý tiêu cực, trong đó đối tượng thể hiện sự chú ý và lo âu quá mức
**Bệnh Alzheimer**, hoặc đơn giản là **Alzheimer**, là một bệnh thoái hóa thần kinh thường khởi phát từ từ và ngày càng trở nên nghiêm trọng. Khi bệnh trở nặng, người bệnh có thể gặp
**Rối loạn sự thích ứng** là một rối loạn tâm thần và hành vi, thể hiện qua phản ứng khó thích nghi trước một yếu tố gây căng thẳng tâm lý xã hội. Phản ứng
Tên sản phẩm: Dầu cá Blackmores Odourless Fish Oil 1000mg không mùi 200 viên úc chính hãngNhà sản xuất: BlackmoresXuất xứ: ÚcQuy cách: Hộp 200 viênDầu cá Blackmores Odourless Fish Oil là sản phẩm bổ
Blackmores Odourless Fish Oil - Viên uống Dầu cá không mùi Minicaps 400 viênTên sản phẩm: Blackmores Odourless Fish Oil Mini CapsulesNhà sản xuất: BlackmoresXuất xứ: ÚcQuy cách: Hộp 400 viênHạn sử dụng: 2023Dầu cá
Dầu cá Blackmores Odourless Fish Oil là sản phẩm bổ sung omega 3, với toàn bộ nguyên liệu được kiểm tra kỹ lưỡng về chất lượng và độ tinh khiết, không chứa thủy ngân. Đặc
nhỏ|Đồ trong dạ dày của một bệnh nhân tâm thần mắc chứng Pica: 1.446 món bao gồm "453 chiếc đinh, 42 chiếc đinh vít, chốt an toàn, đầu thìa, và cúc áo, đồ đựng muối
**Rối loạn nhân cách chống xã hội** (tiếng Anh: **antisocial personality disorder**, hay viết tắt là **ASPD**) là một rối loạn nhân cách có đặc điểm là coi thường hoặc vi phạm các quyền của
**Bạo động tháng 5 năm 1998 tại Indonesia** () là các sự kiện bạo lực quần chúng có tính chất chủng tộc, phát sinh trên khắp Indonesia, chủ yếu tại Medan (4–8 tháng 5), Jakarta
GIỚI THIỆU VỀ NOW ULTRA OMEGA3 - HÀM LƯỢNG DẦU CÁ TINH KHIẾT HƠNDầu cá là một nguồn Axit béo Omega-3 - chất cần cho nhiều chức năng của cơ thể, từ hoạt động cơ
**Rối loạn sử dụng cần sa** (**CUD**), còn được gọi là **nghiện** **cần sa**, được định nghĩa trong phiên bản thứ năm của Cẩm nang Chẩn đoán và Thống kê Rối loạn Tâm thần (DSM-5)
Vụ việc bắt đầu vào tháng 1 năm 2003, một bài báo của Campuchia đã gây hiểu lầm khi cho rằng một nữ diễn viên Thái Lan tên là Suvanant Punnakant tuyên bố rằng Angkor
Viên uống sụn vi cá mập Orihiro Squalene 360Vchiết xuất từ sụn cá mập đông khô chứa dầu gan cá mập 96% công dụng hỗ trợ điều trị bệnh xương khớp, tốt cho tim mạch
**Vu Thành Long** (26 tháng 9 năm 1617 – 31 tháng 5 năm 1684) tự **Bắc Minh** (北溟) hay **Bắc Khê** (北溪),**_' hiệu **Vu Sơn** (於山),_**' là một vị quan thanh liêm nổi tiếng của
thumb|[[Vincent van Gogh, tháng 7 năm 1890, _Đồng lúa và những con quạ_.]] **Tâm lý học mỹ thuật** là một lĩnh vực liên ngành nghiên cứu về quan niệm, nhận thức và đặc điểm của
SỤN VI CÁ MẬP ORIHIRO Nhật Bản ⭕️ TẶNG thêm 30 viênXuất xứ: Nhật BảnHãng sản xuất: OrihiroQuy cách đóng gói: 390 viên/hộpQuy cách thùng: 20 hộp/thùngMã code:4571157256894Sụn vi cá mập Orihiro Squalenedạng viên uống
Sụn vi cá mập Orihiro (360 viên)Xuất xứ: Nhật BảnHãng sản xuất: OrihiroQuy cách đóng gói: 360 viên/hộpQuy cách thùng: 20 hộp/thùngMã code:4571157251707Sụn vi cá mập Orihiro Squalenedạng viên uống có nguồn gốc xuất xứ