✨Kỵ sĩ Madara

Kỵ sĩ Madara hay Người cưỡi ngựa Madara (, Madarski konnik) là khối đá lớn khắc hình nổi từ đầu thời Trung Cổ trên cao nguyên Madara, gần làng Madara, phía đông tỉnh Shumen thuộc vùng đông bắc Bulgaria. Tượng đài này có niên đại vào đầu thế kỷ 7 hoặc trong nhiều trường hợp có khả năng vào đầu thế kỷ thứ 8 dưới triều đại Hãn Bulgar Tervel. Năm 1979, nó đã được UNESCO công nhận là Di sản thế giới.

Mô tả

Bức phù điêu mô tả một kỵ sĩ oai vệ cao so với mặt đất, được khắc trên một vách đá cao gần như thẳng đứng. Nó có kích thước gần như so với người thật. Kỵ sĩ quay mặt sang bên phải, đang đâm một ngọn giáo vào một con sư tử nằm dưới chân ngựa. Một chim đại bàng bay trước mặt kỵ sĩ và một con chó chạy sau ông ta. Cảnh này mô tả tượng trưng một chiến thắng quân sự, tương tự như các hình ảnh được tìm thấy ở Saltovo, Soulek, Pliska và Veliki Preslav.

Nguồn gốc truyền thống

Ý nghĩa và tính biểu tượng của mô tả này là chưa được xác định chắc chắn, cũng như truyền thống xây dựng và ý nghĩa văn hóa thực tế của nó. Tuy nhiên, nguồn gốc của bức phù điêu được kết nối với thuyết dân tộc học người Bulgar - những chiến binh du mục trên các thảo nguyên Á-Âu. Những nhà nghiên cứu khác nhìn thấy trong sự tương đồng với truyền thống khắc đá của đế quốc Sasan. Người kỵ sĩ anh hùng là một nhân vật phổ biến của thần thoại các dân tộc Turk và Alan. Đôi khi người ta cho rằng kỵ sĩ Madara đại diện hoặc có liên quan đến vị thần Tengri của người Bulgar, còn nhà triết học Nga Vladimir Toporov cho rằng nó liên quan đến thần Mithra của người Iran. Những người khác đưa ra một lời giải thích đơn giản hơn, rằng bức phù điêu đại diện cho Khan Tervel (701–718), hoặc đại diện cho hãn Krum (802–814) mặc dù điều này sau đó được cho là không chính xác.

Một số người khác coi đó là ví dụ hình ảnh của kỵ sĩ Thracia, một hình mẫu của một vị thần dưới hình ảnh của một kỵ sĩ trong thần thoại Paleo-Balkan. Hình mẫu này là một kỵ sĩ dang chân trên lưng một con chiến mã và một ngọn giáo ở tư thế sẵn sàng bên tay phải. Anh ta thường được mô tả trong hình ảnh giết một con thú bằng giáo, mặc dù đôi khi cũng không có. Điều này ban đầu được xem xét và nghiên cứu bởi nhà sử học Konstantin Jireček và nhà khảo cổ học Karel Škorpil, tuy nhiên giả định dần dần bị bác bỏ vì sự khác biệt trong các chi tiết mang tính biểu tượng và mối quan hệ với động vật (không có con chó). Nó cũng đã được khắc trên mặt trái của những đồng xu nhỏ từ 1 đến 50 Lev Bulgaria phát hành vào năm 1999 và 2000.

Đỉnh Madara trên đảo Livingston trong quần đảo Nam Shetland ở châu Nam Cực được đặt tên theo di chỉ lịch sử Madara này.