✨Jeff Buckley

Jeffrey Scott Buckley (17 tháng 11 năm 1966 – 29 tháng 5 năm 1997), tên lúc nhỏ là Scott Moorhead, là một nhạc sĩ người Mỹ. Sau một thập kỷ làm nghệ sĩ guitar phòng thu ở Los Angeles, Buckley đã gây được sự chú ý vào đầu thập niên 1990 nhờ thể hiện các bài hát cover tại những tụ điểm âm nhạc ở East Village, Manhattan (như Sin-é), đồng thời dần tập trung hơn vào chất liệu sáng tác riêng. Sau khi khước từ sự quan tâm từ các hãng đĩa và Herb Cohen—quản lý của cha anh, ca sĩ Tim Buckley—anh đã ký hợp đồng với Columbia, tuyển mộ một ban nhạc và thu chất liệu mà sau đó trở thành album phòng thu duy nhất của anh mang tên Grace vào năm 1994.

Trong ba năm tiếp theo, ban nhạc đi lưu diễn dày đặc để quảng bá Grace, gồm những buổi hòa nhạc ở Châu Âu, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Úc. Năm 1996, họ ngừng đi tour và thỉnh thoảng bắt tay vào thu âm album phòng thu thứ hai của Buckley ở thành phố New York với Tom Verlaine làm nhà sản xuất.

Năm 1997, Buckley chuyển tới Memphis, Tennessee, để tiếp tục thực hiện album, định đặt nhan đề là My Sweetheart the Drunk; anh vừa thu nhiều bài nháp bốn-track, vừa trình diễn đơn tấu hàng tuần tại một tụ điểm địa phương. Ngày 29 tháng 5 năm 1997, trong lúc chờ đợi ban nhạc của mình từ New York, anh chết đuối trong lần bơi tự phát vào buổi tối; trên người anh vẫn còn đầy đủ quần áo. Anh bơi ở Sông Wolf - một nhánh của sông Mississippi, rồi bị mắc kẹt trong một đường rẽ nước của tàu thuyền; thi thể anh được phát hiện vào ngày 4 tháng 6.

Sau khi anh mất, đã có nhiều tác phẩm được phát hành truy tặng anh, gồm một bộ sưu tập các đĩa nháp bốn-track và các bản thu âm album thứ hai đang dang dở My Sweetheart the Drunk, các đĩa mở rộng của Grace, và EP Live at Sin-é. Thành công trên bảng xếp hạng đến với Buckley sau khi anh mất; với bản cover bài "Hallelujah" của Leonard Cohen, Buckley đã có được bài quán quân đầu tiên trên bảng Hot Digital Songs của Billboard vào tháng 3 năm 2008 và bài đó cũng giành ngôi á quân trên UK Singles Chart vào tháng 12 cùng năm. Rolling Stone đưa Grace vào danh sách 500 album vĩ đại nhất lịch sử và đưa Buckley vào danh sách những ca sĩ vĩ đại nhất của ấn phẩm.

Thân thế

nhỏ|Hình vẽ Buckley trên tường một rạp chiếu ở [[Oktyabrsky (huyện của Chelyabinsk)|Oktyabrsky, Nga.]] Sinh ra ở Anaheim, California, Buckley là con một của Mary ( Guibert) và Tim Buckley. Mẹ anh là người vùng kênh đào Panama với dòng máu lai Hy Lạp, Pháp và Panama, còn cha anh có bố là người Mỹ gốc Ireland và mẹ là người Mỹ gốc Ý. Buckley được mẹ và cha dượng, ông Ron Moorhead nuôi lớn ở miền Nam California, và có một người anh cùng mẹ khác cha tên là Corey Moorhead. Buckley nhiều lần chuyển nhà quanh Quận Cam trong thời gian trưởng thành, Buckley gọi sự dưỡng dục ấy "trailer trash lang thang". Lúc còn nhỏ, Buckley được biết với cái tên Scott "Scottie" Moorhead, dựa trên tên đệm của anh và họ của cha dượng.

Cha ruột của anh, ông Tim Buckley là một ca-nhạc sĩ đã phát hành hàng loạt album nhạc folk và jazz vào cuối thập niên 1960 và đầu thập niên 1970s; anh cho biết mình mới chỉ gặp ông một lần năm lên tám tuổi. Sau khi cha ruột mất vì dùng thuốc quá liều vào năm 1975, anh đã chọn dùng tên lấy từ giấy khai sinh của mình là Jeff Buckley. Các thành viên trong gia đình thì vẫn gọi anh là "Scottie".

Buckley được nuôi dưỡng cùng âm nhạc; mẹ anh là một nghệ sĩ dương cầm và cello được đào tạo bài bản, cha dượng thì giới thiệu cho anh Led Zeppelin, Queen, Jimi Hendrix, the Who và Pink Floyd lúc anh còn nhỏ. Physical Graffiti của Led Zeppelin là album đầu tiên mà anh sở hữu, và anh cực kỳ yêu thích ban nhạc hard rock Kiss thuở bé. Anh lớn lên và hát khắp nhà và hòa thanh với mẹ mình, rồi sau nhận ra cả gia đình anh đều hát. Anh bắt đầu chơi guitar năm lên năm tuổi sau khi phát hiện ra một cây acoustic guitar trong tủ quần áo của bà ngoại. Năm 12 tuổi, anh quyết định theo đuổi nghề nhạc sĩ và biểu diễn trong một ban nhạc jazz ở trường; trong thời gian này, anh phát triển niềm yêu thích với các ban nhạc progressive rock gồm Rush, Genesis và Yes, cũng như nghệ sĩ guitar jazz fusion Al Di Meola.

Sau khi tốt nghiệp trung học, anh chuyển đến Hollywood để theo học tại học viện Musicians Institute, hoàn thành khóa học một năm lúc 19 tuổi. Sau này Buckley kể với Rolling Stone rằng trường học này là nơi "lãng phí thời gian nhất",

Sự nghiệp

Buckley mất sáu năm tiếp theo làm việc trong khách sạn và chơi guitar cho nhiều ban nhạc sinh hoạt chật vật khác nhau, biểu diễn các thể loại từ jazz, reggae, và roots rock tới heavy metal. Anh đi tour cùng nghệ sĩ reggae dancehall Shinehead và thỉnh thoảng cũng chơi nhạc funk và R&B trong phòng thu, hợp tác với nhà sản xuất non kinh nghiệm Michael J. Clouse để lập ra X-Factor Productions. Từ năm 1988 đến 1989, Buckley biểu diễn trong một ban nhạc có tên gọi Wild Blue Yonder - nơi có mặt của Danny Carey (tay trống tương lai của Tool) và nghệ sĩ bass John Humphrey. Suốt quãng thời này, Buckley hạn chế giọng chỉ dừng ở mức hát bè.

Anh chuyển đến thành phố New York vào tháng 2 năm 1990 nhưng thấy ít cơ hội theo nghề nhạc sĩ. Anh được giới thiệu tới Qawwali (dòng nhạc sùng đạo Sufi của Pakistan) và Nusrat Fateh Ali Khan (một trong những ca sĩ nổi tiếng nhất của dòng nhạc này). Buckley là một người hâm mộ nhiệt thành của Khan, và trong thời gian mà anh xem là "những ngày ở quán café", anh thường cover các bài hát của Khan. Tháng 1 năm 1996, anh phỏng vấn Khan cho ấn phẩm Interview và viết các dòng ghi chú lót cho đĩa biên tập Supreme Collection, Vol. 1 của Khan. Anh cũng quan tâm tới nhạc sĩ blues Robert Johnson và ban nhạc hardcore punk Bad Brains trong thời gian này.

Với phần đệm của nghệ sĩ guitar experimental rock Gary Lucas, Buckley trình bày "I Never Asked To Be Your Mountain" - bài hát mà Tim Buckley sáng tác về Jeff Buckley lúc nhỏ và mẹ anh. Buckley trở lại sân khâu trình bày các bài "Sefronia – The King's Chain", "Phantasmagoria in Two" và đưa vào buổi hòa nhạc bài "Once I Was" được trình bày bằng acoustic với phần kết a cappella ngẫu hứng do bị đứt dây đàn. Sau đó Willner (nhà tổ chức show) kể lại rằng phần thể hiện của bài hát "Once I Was" của Buckley đã gây ấn tượng mạnh. Các tiết mục của Buckley ở buổi hòa nhạc đối lập với mong muốn tự tách khỏi cha anh về mặt âm nhạc; sau này Buckley giải lý do với Rolling Stone: "Đó chẳng phải công việc, cũng không phải cuộc đời. Nhưng thứ làm tôi bận lòng là đã không đến dự đám tang của ông ấy, tôi chưa bao giờ có thể nói với ông ấy bất cứ điều gì. Tôi sử dụng show ấy để bày tỏ lòng tôn trọng của mình đối với người quá cố." Sau khi được mời làm thành viên của Gods and Monsters tại Imago Records, Buckley chuyển đến Lower East Side, Manhattan, vào cuối năm 1991. Một ngày sau khi Gods and Monsters chính thức ra mắt vào tháng 3 năm 1992, anh quyết định rời ban nhạc.

Buckley bắt đầu biểu diễn ở một số câu lạc bộ và café quanh Lower Manhattan, song Sin-é mới là nơi anh trình diễn chính. Những bài nguyên tác từ Babylon Dungeon Sessions và các bài anh sáng tác cùng Lucas cũng đựa đưa vào danh sách tiết mục. Anh trình bày độc tấu, thường tự đệm hát trên cây đàn Fender Telecaster mà anh mượn từ người bạn Janine Nichols. Buckley cho biết anh học cách biểu diễn trên sân khấu nhờ trình bày trước lượng khán giả nhỏ. Chrissie Hynde của The Pretenders, Chris Cornell của Soundgarden và The Edge của U2 nằm trong số các khán giả đi xem những show đầu tiên này.

Grace được phát hành vào ngày 23 tháng 8 năm 1994. Ngoài bảy bài hát gốc, album có đưa vào ba bài cover: "Lilac Wine" dựa trên phiên bản Nina Simone và thành danh nhờ bản của Elkie Brooks; "Corpus Christi Carol" từ tác phẩm A Boy was Born, Op.3 của Benjamin Britten - tác phẩm này được giới thiệu đến Buckley hồi trung học, dựa trên bài thánh ca ở thế kỷ 15; và "Hallelujah" của Leonard Cohen, dựa trên bản thu của John Cale trích từ album tri ân Cohen mang tên I'm Your Fan. Màn thể hiện bài "Hallelujah" được xem là "bài hay nhất của Buckley" và "một trong những bài hát hay nhất" của Time, và được đưa vào danh sách "10 bản cover hay nhất mọi thời đại" của Happy Mag, và danh sách "500 bài hát vĩ đại nhất mọi thời đại" của Rolling Stone.

Doanh số Grace không cao và nhạc phẩm cũng ít được lên sóng phát thanh bất chấp được giới phê bình ngợi khen. The Sydney Morning Herald nhận xét đây là "một tuyệt tác lãng mạn" và một "tác phẩm quan trọng mang tính bước ngoặt". Bất chất khởi đầu với doanh số thấp, album đã giành đĩa vàng ở Pháp-Úc trong hơn hai năm tiếp theo, và đạt tới sáu đĩa bạch kim ở Úc vào năm 2006.

Grace nhận được đánh giá cao từ các nhạc sĩ và nghệ sĩ tên tuổi, kể cả những người ảnh hưởng nhất tới Buckley là Led Zeppelin. Jimmy Page xem Grace gần như là "album yêu thích nhất thập kỷ" của ông. Robert Plant cũng dành lời tán dương, Brad Pitt cũng nhận xét về tác phẩm của Buckley: "Có một dòng chảy ngầm ở nhạc của anh ấy, có thứ mà bạn không thể xác định được. Giống như những bộ phim hay nhất hay tác phẩm nghệ thuật hay nhất, có một thứ nằm bên dưới và sự thật nằm ở đó. Rồi tôi thấy nhạc của anh ấy thực sự ám ảnh. Nó cứ ... làm tôi bức bối." Những nhân vật khác ảnh hưởng tới nhạc của Buckley cũng khen anh: Bob Dylan tôn vinh Buckley là "một trong những nhạc sĩ sáng tác bài hay nhất thập kỷ này",

Tour hòa nhạc

Buckley mất phần lớn một năm rưỡi tiếp theo để đi tour quốc tế nhằm quảng bá Grace. Sau tour Peyote Radio Theater của Buckley, ban nhạc bắt đầu tour châu Âu vào ngày 23 tháng 8 năm 1994, bắt đầu bằng cách tiết mục ở Liên hiệp Anh và Ireland. Tour tiếp diễn ở Scandinavia và nhiều buổi hòa nhạc được tổ chức ở Đức suốt tháng 9. Tour khép lại vào ngày 22 tháng 9 với một buổi hòa nhạc ở Paris. Một buổi diễn vào ngày 24 tháng 9 ở New York coi như khép lại tour ở châu Âu và Buckley cùng ban nhạc dành tháng tiếp theo để thư giãn và tập luyện.

Một tour ở Canada và Hoa Kỳ bắt đầu vào ngày 19 tháng 10 năm 1994 tại CBGB. Tour đã tạo được sức hút lớn với các buổi hòa nhạc được tổ chức ở cả Bờ Đông và Bờ Tây của Hoa Kỳ, cùng một số tiết mục diễn ra ở miền trung và miền nam của đất nước. Sau hai tháng tour khép lại vài ngày 18 tháng 12 năm Maxwell's ở Hoboken, New Jersey. Tour ngắn này chủ yếu gồm các tác phẩm quảng bá ở Luân Đôn và Paris. theo lời mời của Elvis Costello). Trong tour ấy, Buckley trình diễn hai buổi hòa nhạc Paris Olympia - tụ điểm tạo dựng danh tiếng của giọng ca người Pháp Édith Piaf. Tuy không thể lấp kín khán giả ở các tụ điểm ở Mỹ lúc bấy giờ, song những đêm diễn ở sân khấu lớn tại Paris Olympia đều bán sạch vé. Ngay sau đó Buckley tham dự Festival de la Musique Sacrée (Nhạc hội nhạc thiêng) cũng được tổ chức ở Pháp, và trình bày bài "What Will You Say" song ca với ca sĩ mugham Azerbaijan Alim Qasimov. Sau đó, Sony BMG phát hành album thu trực tiếp Live à L'Olympia - sản phẩm chọn lọc các bài hát từ những tiết mục ở Olympia và hợp tác với Qasimov.

Ở tour Mystery White Boy, Buckley có các buổi hòa nhạc diễn ở cả Sydney và Melbourne, Úc, kéo dài từ 28 tháng 8 đến 6 tháng 9; bản thu các tiết mục này được biên tập và phát hành trong album thu nhạc sống Mystery White Boy. Buckley cũng được hưởng ứng nồng nhiệt ở những buổi hòa nhạc này, giúp cho album Grace của anh giành đĩa vàng Úc nhờ tẩu tán được hơn 35.000 bản, do đó anh quyết định cần làm một tour dài hơn và trở lại làm tour ở New Zealand và Úc vào tháng 2 năm sau. Do áp lực từ việc đi tour liên tục, Buckley dành gần như cả năm rời xa sân khấu. Tuy nhiên, từ 2 đến 5 tháng 5, anh có một thời gian chơi guitar bass với Mind Science of the Mind, cùng người bạn Nathan Larson (tay guitar của Shudder to Think). Giữa năm 1996, Buckley và ban nhạc của anh bắt đầu thu nháp ở Manhattan cùng Verlaine, họ thu các bài "Sky Is a Landfill", "Vancouver", "Morning Theft" và "You and I". Eric Eidel chơi trống trong buổi thu nháp này như một giải pháp tình thế sau khi Matt Johnson ra đi, rồi Parker Kindred gia nhập làm tay trống chính thức. Ở khoảng thời gian này, Buckley gặp Inger Lorre của nhóm the Nymphs tại quán bar East Village và nhanh chóng kết thân. Họ cùng nhau đóng góp một bài cho Kerouac: Kicks Joy Darkness - album tri ân Jack Kerouac.

Ngày 4 tháng 2 năm 1997, Buckley diễn một tiết mục ngắn tại buổi hòa nhạc kỷ niệm mười năm thành lập Knitting Factory, anh trình bày một số ca khúc mới của mình gồm: "Jewel Box", "Morning Theft", "Everybody Here Wants You", "The Sky is a Landfill" và "Yard of Blonde Girls". Lou Reed cũng dự khán và bày tỏ quan tâm hợp tác với Buckley. Một tháng sau, Buckley thu đĩa spoken word - đọc bài thơ "Ulalume" của Edgar Allan Poe cho album Closed on Account of Rabies. Đây là bản thu cuối của anh ở New York; ngay sau đó anh chuyển đến Memphis, Tennessee. Đầu tháng 2, Buckley và ban nhạc thu nháp lần thứ ba với Verlaine ở Memphis, tại đây họ thu các bài "Everybody Here Wants You", "Nightmares by the Sea", "Witches' Rave" và "Opened Once", song Buckley tỏ ra không hài lòng với các buổi thu nháp và liên hệ với nhà sản xuất Andy Wallace của Grace để bàn về việc thay thế Verlaine.

Phong cách âm nhạc

Giọng của Buckley là một khía cạnh cực kỳ nổi bật ở nhạc của anh; anh sở hữu âm vực tenor, trải dài khoảng bốn quãng tám. Buckley sử dụng toàn bộ quãng giọng này trong các tiết mục của mình, đặc biệt ở các bài trích từ Grace, và vươn tới nốt Sol cao ở quãng tenor lúc cao trào của bài "Grace". "Corpus Christi Carol" được anh hát gần như toàn bộ ở giọng giả thanh cao. Cao độ và cường độ hát của anh cũng cực kỳ đa dạng, được thể hiện trong các bài "Mojo Pin" và "Dream Brother", khi anh bắt đầu bằng giọng trầm ở dải âm vực trung, rồi tăng cường độ, cao độ hơn ở gần cuối các bài hát.

Buckley đánh guitar theo nhiều phong cách, đa dạng từ distorted rock của bài "Sky is a Landfill", jazz của "Strange Fruit", phong cách đồng quê của "Lost Highway", và lối gảy ngón guitar trong "Hallelujah". Đôi khi anh sử dụng kỹ thuật slide guitar ở các tiết mục trực tiếp lúc độc diễn, cũng như ở phần dạo đầu bài "Last Goodbye", khi chơi cùng toàn bộ ban nhạc. Các bài hát của anh được sáng tác ở nhiều căng dây guitar, từ căng dây chuẩn Mi-La-Rê-Sol-Si-Mi, đến căng dây Drop D và căng dây Open G. Lối chơi guitar của anh đa dạng từ các bài hát cực kỳ giàu giai điệu như "The Twelfth of Never" cho đến những bài thiên về nhạc cụ gõ hơn như "New Year's Prayer".

Đời tư

Buckley là bạn cùng phòng với nữ diễn viên Brooke Smith từ năm 1990 đến 1991. Ở buổi hòa nhạc tri ân cha mình - ông Tim Buckley vào tháng 4 năm 1991, Buckley gặp gỡ nghệ sĩ Rebecca Moore, và là nguyên nhân làm anh chuyển đến sinh sống lâu dài ở New York. Từ năm 1994 đến 1995, Buckley có quan hệ tình cảm sâu đậm với Elizabeth Fraser của Cocteau Twins. Họ sáng tác và thu một bài song ca chung là "All Flowers in Time Bend Towards the Sun", song bài này chưa bao giờ được phát hành tương mại. Năm 1994, Buckley bắt đầu quan hệ với nhạc sĩ Joan Wasser - được biết với nghệ danh là Joan as Police Woman. Anh được cho là đã cầu hôn cô ngay trước khi anh mất.

Tử vong

nhỏ|[[Sông Wolf (Tennessee)|Cảng sông Wolf, với toàn cảnh nền Memphis, Tennessee]] Tối ngày 29 tháng 5 năm 1997, ban nhạc của Buckley bay tới Memphis để cùng anh bước vào phòng thu thực hiện sáng tác mới. Tối hôm ấy, Buckley mặc quần ảo đi bơi ở Cảng sông Wolf, một kênh triều dừng của sông Mississippi, anh vừa hát điệp khúc bài "Whole Lotta Love" của Led Zeppelin vừa bơi dưới đường sắt trên cao Memphis. Keith Foti (một nhân viên hậu cần trong ban nhạc của Buckley) vẫn ở trên bờ. Sau khi chuyển máy thu thanh và cây guitar khỏi phạm vi của tàu kéo đang đi qua, Foti nhìn lên thì thấy Buckley đã biến mất; dòng rẽ nước của tàu kéo đã đẩy anh rơi xuống nước. Một công cuộc giải cứu đã được tiến hành đêm đó và đến sáng hôm sau, đội lặn và cảnh sát vẫn chưa tìm ra thi thể của Buckley. Ngày 4 tháng 6, hàng khách trên tàu du lịch sông American Queen phát hiện thi thể anh bị mắc vào cành cây trên sông Wolf.

Cuộc khám nghiệm tử thi Buckley không cho thấy dấu hiệu nào của ma túy hay cồn trong người anh, và cái chết của anh được phán là tai nạn đuối nước sau khi bị lực đường rẽ nước của tàu kéo đẩy xuống nước. Trang web chính thức của Jeff Buckley đăng thông báo rằng cái chết của anh không phải là bí ẩn hay tự sát.

Danh sách đĩa nhạc

; Album phòng thu

• Grace (1994)

Đề cử và giải thưởng

• Giải Académie Charles Cros đã trao cho Buckley giải "Grand Prix International Du Disque" vào ngày 13 tháng 4 năm 1995 nhằm ghi danh album đầu tay Grace của anh.
• Tạp chí Rolling Stone đề cử anh cho Nghệ sĩ mới xuất sắc nhất (1995).
• Triple J Hottest 100 xếp bài "Last Goodbye" ở thứ 14 trong số các bài hát hay nhất năm trong cuộc thi bầu chọn toàn thế giới, 1995
• Đề cử giải Grammy cho Trình diễn đơn ca nam rock xuất sắc nhất cho bài "Everybody Here Wants You", 1998
• Bản cover bài "Hallelujah" của Buckley được xếp thứ 259 trong 500 bài hát vĩ đại nhất của Rolling Stone vào năm 2004.
• Rolling Stone xếp Buckley ở hạng 39 trong danh sách "100 ca sĩ vĩ đại nhất" (2008).
• Trong Triple J Hottest 100 of All Time, 2009, bản "Hallelujah" của Buckley được bầu chọn xếp thứ ba, "Last Goodbye" xếp thứ bảy, "Lover, You Should've Come Over" xếp thứ 56 và "Grace" xếp thứ 69.
• Trong Triple J Hottest 100 of the Past 20 Years, 2013, Last Goodbye xếp thứ ba còn "Hallelujah" xếp thứ 36.