✨Hò sông Mã

Hò sông Mã

Hò sông Mã là một thể loại dân ca ở vùng Thanh Hóa, Việt Nam.

Mô tả chung

Hò sông Mã có những đặc tính chung nhất của hò sông nước nhưng do điều kiện địa lý, dòng chảy qua vùng đất có nhiều sự kiện lịch sử, lại có yếu tố thương mại nên Hò sông Mã có nhiều nét riêng.

Âm nhạc trong Hò sông Mã gắn liền với nhịp điệu lao động và tổ chức công việc của con đò - từ chỗ chưa định hình, một vài người chèo chống tự nhiên với đoạn đường sông hạn hẹp, dần dần phát triển thành con đò dọc có biên chế năm người, một người bắt cái và bốn người hốp đò. Những bài hò cũng xuất phát từ công việc chèo chống, cập bến, vượt thác ghềnh, mắc cạn phải kéo, vác... Lời ca của Hò sông Mã chủ yếu là thơ lục bát do các trai đò ứng tác hoặc vay mượn trong các dân ca, ca dao ở các vùng miền khác nhau, đan xen giữa nhịp điệu lao động và một số làn điệu trữ tình như: hò ru ngủ, hò làn văn...

Hoặc kết hợp những câu thơ bốn chữ với lục bát:

:::

Đôi khi là những câu thơ bảy chữ:

:::

Các làn điệu Hò sông Mã được hát theo lối xướng - xô, câu kể của một người bắt cái (thường là người cầm lái) được luân phiên với câu đồng thanh phụ họa của các trai đò.

Các điệu hò được thể hiện theo suốt chặng đường đò đi. Khi con thuyền bơi ngược dòng nước, người ta thể hiện điệu Hò đò ngược, sau mỗi câu kể của người bắt cái như hiệu lệnh để cùng thống nhất động tác lấy đà, các trai đò vừa hùa nhau hát câu xô vừa chống sào đẩy thuyền tiến về phía trước. Chưa hết, con thuyền đôi khi còn phải đối đầu với thác gềnh nữa, cả câu xướng lẫn xô trong Hò vượt thác đều ngắn gọn, chắc nịch. Khi thuyền thong dong trôi theo dòng nước êm ả, người giữ tay lái cất giọng hò các làn điệu Hò xuôi dòng, bốn trai đò chia ra hai bên mạn thuyền thong thả chèo vừa hòa giọng xô vừa nhịp nhàng giậm chân lên mặt ván.

Chi lưu lớn nhất của sông Mã là sông Chu, trai đò sông Mã vẫn thương hò cả nhật trình trên sông Chu, kể từ bến Vạn Hà xưa, nay thuộc thị trấn Thiệu Hóa, ngược lên chợ Lăng (nay thuộc xã Thiệu Vũ, cuối địa phận huyện Thiệu Hóa):

:::

Lúc này, có thể ngược dòng sông Mã lên tận phố Hồi Xuân hoặc xuôi về tỉnh lỵ (phía Nam Ngạn) hoặc vào sông Tào Xuyên để qua Hậu Lộc, Nga Sơn ra Ninh Bình, Nam Định:
và:

Vì là thuyền buôn nên từ sông Mã, thuyền theo đường kênh hoặc đường biển để ra tận thành Nam (Nam Định):

Các làn điệu hò sông Mã chia làm 5 chặng rõ rệt: Hò rời bến, Hò đò ngược, Hò mắc cạn, Hò đò xuôi và Hò cập bến, cụ thể gồm
*Hò Rời bến
*Hò Đò ngược hay Sắng đò ngược
*Hò Mắc cạn:
:*Hò Vác
:*Hò Cạn
*Hò Đò xuôi:
:*Hò Nhịp đôi một
:*Hò Nhịp đôi hai
:*Hò Giọng dã
:*Hò Làn ai
:*Hò Làn văn
:*Hò Ru ngủ
:*Hò Niệm Phật
:*Hò Cầu Chúa
:*Hò lèo 2
:*Hò lèo 3
*Hò Cặp bến (cập bến).

Hò rời bến - chặng thứ nhất

Hò rời bến hay còn gọi là Hò mời khách được coi như thủ tục chào hỏi, với âm điệu mở đầy vui tươi, đon đả, giới thiệu để làm quen với nhau như muốn nhắn nhủ dặn dò:
Hò đò ngược gồm hai loại: sắng nước nhỏ và sắng nước lớn. Sắng nước nhỏ là lúc nước chảy êm, trai đò dùng loại sào song (hóp) đẩy thuyền ngược dòng sông. Sắng nước lớn khi gió thổi ngược hướng thuyền, sóng to đẩy mạn thuyền vào bờ, lúc này trai đò chia đều phía mũi và mạn thuyền thay nhau chống đò. Tiếng hò đò ngược cùng nhau cất lên mạnh mẽ, nhưng vẫn nhịp nhàng theo hiệu lệnh của người bắt cái để đò tiếp tục hành trình:
Hò vác là hò khi đò gặp thác ghềnh, đá ngầm các trai đò cùng nhau vác đò ra khỏi vùng nguy hiểm. Hò vác do người “bắt cái” hò trọn vẹn các câu thơ lục bát ở phần xướng, còn các trai đò đồng thanh hát phần xô một tiếng “vác” ở cuối câu. Bài hò cứ thế được hát đi hát lại cho đến khi con thuyền ra khỏi chỗ nước cạn.
Hò nhịp đôi một (bắt cái I) thích hợp với việc bày tỏ tình cảm:
Hò nhịp đôi hai (bắt cái II) nhằm thay đổi điệu hò, nhẹ nhàng bay bổng hơn nhip đôi một:
Hò làn ai đề cập đến sự chia ly, những điều buồn thảm hoặc cảnh góa bụa:
Từ cửa biển lên thượng nguồn sông Mã có nhiều đền thờ Mẫu thoải, vị nữ thần trông coi miền sông nước. Hò làn văn là điệu hò mong một chuyến đi được các vị thần sông nước phù hộ.
Hò niệm Phật: Khi đò qua cửa chùa thiêng bên sông vào ngày rằm, mồng một, các hốp đò thường dừng đò, hướng mũi đò về phía cửa chùa, cùng nhau hát câu hò niệm Phật, cầu cho chuyến đi bình an.

Hò làn ai còn gọi là Hò ru ngủ, là điệu hò thường hò vào lúc canh khuya. Âm hưởng hò mềm mại, pha chút buồn man mác, như điệu ru buồn đưa khách đò vào giấc ngủ say. Trong đêm khuya thanh vắng, tiếng hò vǎng vẳng nghe nao lòng. Khoảng nửa đêm đến sáng trong cảnh tĩnh lặng mênh mông, họ đưa khách vào giấc nồng bằng các điệu Hò ru ngủ. Trai đò còn "phục vụ" khách đò bằng Hò làn ai dựa trên các tích chuyện éo le, cảnh đời sầu bi, tình yêu dang dở. Lúc thuận buồm xuôi gió thảnh thơi ngơi chèo cũng là lúc trai đò tha hồ tâm tình ngẫu hứng. Cùng chia sẻ buồn vui với các chàng trai đò, cùng đối đáp với họ trong những khúc giao duyên tình tứ còn có các nàng khách buôn trên thuyền và đôi khi cả các cô gái ở dọc bên bờ sông nữa. Có khi chẳng biết mặt biết người trên bờ, nhưng mê tiếng hát, phục tài đối đáp đến nỗi thuyền phải cắm lại để hò với nhau vài ba câu.

Ví dụ:
Ngoài ra, khi đò xuôi dòng, trước cảnh non sông hữu tình trai đò và khách đi đò mượn ý thay tình cảm đôi lứa cùng nhau hò hát, xướng họa với các làn điệu khác như hát ghẹo, hát ví.

Hò cập bến - chặng thứ 5

Đây là chặng cuối cùng, sau nhiều ngày lênh đênh trên sông nước trải qua mắc cạn, vượt gió, vượt thác. Vì vậy, khi trai đò bắt đầu quay mũi thuyền vào bờ thì cũng là lúc khách đi đò sửa soạn hành lý chuẩn bị lên bờ, kết thúc một chuyến đi bình an. Mỗi lần đến bến, trai đò thường hò mấy câu báo hiệu đánh thức khách rằng con thuyền đã cập bến:

Và:

:::

Các bản nhạc mới dựa trên điệu hò sông Mã

Hò sông Mã (bài hát) Chào sông Mã anh hùng *Hò kéo pháo

👁️ 122 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Hò sông Mã** là một thể loại dân ca ở vùng Thanh Hóa, Việt Nam. ## Mô tả chung Hò sông Mã có những đặc tính chung nhất của hò sông nước nhưng do điều
Sông Mã chảy Điện Biên qua Sơn La, Lào, Thanh Hóa ra biển Đông. **Sông Mã** là một con sông của Việt Nam và Lào có chiều dài 512 km, trong đó phần trên lãnh
**Họ Bạc má** (danh pháp khoa học: **_Paridae_**), là một họ lớn chứa các loài chim nhỏ có dạng sẻ, sinh sống ở Bắc bán cầu và châu Phi. Phần lớn các loài trước đây
**Thủy điện Sông Mã 3** là thủy điện xây dựng trên dòng sông Mã tại vùng đất xã Phì Nhừ và Mường Luân huyện Điện Biên Đông tỉnh Điện Biên, Việt Nam . _Thủy điện
**Họ Tầm ma** (danh pháp khoa học: **Urticaceae**) là một họ thực vật có hoa. Tên gọi của họ này có nguồn gốc từ chi _Urtica_ (tầm ma). Urticaceae bao gồm một số loài cây
**Họ Dơi ma** (danh pháp khoa học: **Megadermatidae**) là một họ dơi phân bố ở Trung Phi, về phía đông đến Nam Á, rồi đến Úc. Chúng là dơi khá lớn, dài từ 6,5 cm đến
**Họ Song giáp** (danh pháp khoa học: **Didymelaceae**) là một họ thực vật có hoa. Họ này được tương đối nhiều nhà phân loại học công nhận, ít nhất là trong vài thập kỷ cuối
**Họ Hà mã** (**Hippopotamidae**) là một họ gồm các loài động vật có vú guốc chẵn gọi là **hà mã** (tiếng Anh: **Hippo** hoặc **Hippopotamus**). Chúng sống nửa cạn nửa nước, mập mạp, da trần,
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Combo Món Quà Của Linh Hồn - Sức Mạnh Chữa Lành Của Những Thữ Thách Trong Cuộc Sống và Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
Quý Cô Lagom - 7 Khía Cạnh Cuộc Sống Mà Tôi Học Được Từ Phụ Nữ Thụy Điển ------------     Quý Cô Lagom - 7 Khía Cạnh Cuộc Sống Mà Tôi Học Được Từ
Đồng Hồ Sống Đầy - Nghệ Thuật Thời Gian Tại Ngôi Nhà Của Bạn Chào đón sự tinh tế và sáng tạo vào không gian sống của bạn với Đồng Hồ Sống Đầy, một tác phẩm nghệ
  Quý Cô Lagom - 7 Khía Cạnh Cuộc Sống Mà Tôi Học Được Từ Phụ Nữ Thụy Điển “Mỗi phụ nữ là một đóa hoa xinh đẹp và tỏa hương theo một cách rất
phải|nhỏ|280x280px|Khu bảy hồ Rila tại [[Rila, Bulgaria là một đại diện điển hình cho hồ có nguồn gốc từ sông băng]] nhỏ|280x280px|[[Ngũ Đại Hồ nhìn từ ngoài không gian. Ngũ Đại Hồ là hồ sông băng lớn
**_Chào sông Mã anh hùng_** là nhạc phẩm nổi tiếng do nhạc sĩ Xuân Giao sáng tác. Tác phẩm là một bản anh hùng ca của nhân dân Thanh Hóa. Tác phẩm được Thanh Hóa
Kế Hoạch Của Linh Hồn - Khám Phá Ý Nghĩa Cuộc Sống Mà Bạn Đã Lên Kế Hoạch Trước Khi Sinh Ra ------------   Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi
**Sông Mã** là thị trấn huyện lỵ của huyện Sông Mã, tỉnh Sơn La, Việt Nam. ## Địa lý Thị trấn Sông Mã nằm ở bên bờ tả ngạn con sông Mã. Thị trấn Sông
Trong cuộc sống, mỗi khi gặp khó khăn, bất hạnh đôi khi chúng ta thường nhìn nhận vấn đề với cái nhìn tiêu cực, và đối mặt với nó với thái độ bi quan, chán
  Không Thể Sống Mà Không Viết 13 nhà văn nổi tiếng toàn cầu đã chia sẻ về công việc viết văn của họ qua những bài phỏng vấn đặc sắc trên tờ The Paris
Combo Sách Kỹ Năng Mềm Tại Nhà: Phòng Ngừa Tai Nạn, Thương Tích Trong Gia Đình + Nhân tố Enzyme - Phương Thức Sống Lành Mạnh + Tẩy Độc Bếp: Vì Không Thể Sống Mà
**Sông Bưởi** hay còn gọi là **sông Sòi**, phụ lưu của sông Mã . ## Địa lý Nói về nơi bắt nguồn Sông Bưởi có điều rất đặc biệt. Sông này có hai nhánh, gần
  Cuốn sách dành cho những ai mong muốn thoát khỏi áp lực tài chính, để sống một cuộc sống mà họ được tự do lựa chọn và tận hưởng các cơ hội sáng tạo
Quý Cô Lagom - 7 Khía Cạnh Cuộc Sống Mà Tôi Học Được Từ Phụ Nữ Thụy Điển Tác giả Uyên Tifi Thể loại Kỹ năng, truyền cảm hứng Kích thước 14.5x20cm Nhà xuất bản
Quý Cô Lagom - 7 Khía Cạnh Cuộc Sống Mà Tôi Học Được Từ Phụ Nữ Thụy Điển “Mỗi phụ nữ là một đóa hoa xinh đẹp và tỏa hương theo một cách rất riêng,
Kế hoạch của linh hồn: khám phá ý nghĩa cuộc sống mà bạn đã lên kế hoạch từ trước khi sinh ra Tác giả: Robert Schwartz Dịch giả: Hương Mi Lê Số trang: 400 trang
Combo Sách Y Học Hấp Dẫn: Tẩy Độc Bếp: Vì Không Thể Sống Mà Không Ăn Gì + Phòng Và Chữa Bệnh Ung Thư Theo Phương Pháp Tự Nhiên (Cẩm Nang Khám Phá Sức Khỏe
**Hò** là một thể loại diễn xướng nhạc điệu phổ biến trong đời sống của người dân miền Trung và miền Nam Việt Nam, khởi nguồn từ tập quán sinh hoạt vùng chiêm trũng, sông
Có ai sống mà không ôm trong mình những nỗi đau khó nói thành lời. Sống, ta tồn tại để yêu và mất mát. Và “ta không sống ở đây để sửa chữa những đau
Lịch gỗ phong thủy treo tường Song Mã Cát Tường Mẫu mới LGV2412 với đường nét thiết kế độc đáo, có sự pha lẫn giữa cổ điển và hiện đại. Với khung gỗ hoàn toàn
Busy Machines - Rescue: Những Cỗ Máy Năng Nổ - Xe Cứu Hộ (Song Ngữ Anh - Việt) - "Busy Machines - Tractors: Những Cỗ Máy Năng Nổ - Xe cứu hộ (Song Ngữ Anh
Lịch gỗ Song Mã Cát Tường chính hãng IMWI mã LGV23022 là một trong những mẫu lịch tết đặc biệt được nhiều khách hàng quan tâm. Bởi vì nó mang một ý nghĩa đặc biệt
TẨY ĐỘC BẾP - VÌ KHÔNG THỂ SỐNG MÀ KHÔNG ĂN GÌ Tác giả: Pha Lê Khổ sách: 15,5x23cm Số trang: 300 Giá bán: 180,000 VNĐ ISBN: 978-604-1-16376-8 In lần thứ 1 năm 2020 Giới
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Khi Xảy Ra Mưa Bão Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ nhỏ
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Khi Xảy Ra Lũ Lụt Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ nhỏ
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Khi Đi Xảy Ra Động Đất Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Khi Xảy Ra Hỏa Hoạn Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ nhỏ
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Trong Lớp Học Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ nhỏ là rất
Tóm tắt nội dung 55 Cách ĐỂ Được Mọi Người Yêu Quý Hằng ngày, chúng ta cần tương tác với mọi người không chỉ trong các vấn đề thường nhật của cuộc sống mà còn
Kỹ Năng Sống - Cùng Wolfoo Rèn Kỹ Năng An Toàn - Khi Đi Tham Quan Việc dạy cho trẻ kỹ năng sống, mà đặc biệt là kỹ năng an toàn ngay từ nhỏ là
Không Giới Hạn - Khám Phá Ho'Oponopono ------------   Mã hàng8932000131311Tên Nhà Cung CấpCty Bán Lẻ Phương NamTác giảJoe Vitale, Ihaleakala Hew LenNgười DịchTường LinhNXBNXB Thế GiớiNăm XB2020Trọng lượng (gr)340Kích Thước Bao Bì20.5 x 14
_ Tranh đồng hồ treo tường khắc tích mã đáo thành công ,được làm bằng chất liệu gỗ hương đỏ tự nhiên 100% _ Kt 48×108×4cm _ Tranh đồng hồ tích mã đáo thành công
Ống mềm hồ bơi 15m 2 da sử dụng hút bụi hồ bơi, nó được tích hợp với bàn hút và cây nhôm để tạo ra một bộ hút hồ bơi, tùy vào kích thước
**Hồ Quý Ly** (chữ Hán: 胡季犛; 1336 – 1407), tên chữ **Nhất Nguyên** (一元), là vị hoàng đế đầu tiên của nhà nước Đại Ngu trong lịch sử Việt Nam. Ông ở ngôi vị Hoàng
**Nhà Hồ** (chữ Nôm: 茹胡, chữ Hán: 胡朝, Hán Việt: _Hồ triều_) là một triều đại quân chủ trong lịch sử Việt Nam, bắt đầu khi Hồ Quý Ly lên ngôi năm 1400 sau khi
**Hổ** hay còn gọi là **cọp**, **hùm** (và các tên gọi khác như **Ông ba mươi**, **kễnh**, **khái**, danh pháp khoa học: _Panthera tigris_) là một loài động vật có vú thuộc họ Mèo được