Hệ thống đường sắt Ý là một trong những loại hình giao thông quan trọng nhất của cơ sở hạ tầng của Ý, với tổng chiều dài là trong đó chiều dài các tuyến hiện đang hoạt động là 16.723 km. Mạng lưới đường sắt này gần đây đã phát triển với việc xây dựng mạng lưới đường sắt cao tốc mới. Ý là thành viên của Liên minh Đường sắt Quốc tế (UIC). Mã quốc gia của Ý là 83.
Mạng lưới
RFI (Rete Ferroviaria Italiana, Đường sắt Ý) là một nhà quản lý cơ sở hạ tầng đường sắt thuộc sở hữu của nhà nước quản lý hầu hết cơ sở hạ tầng đường sắt của Ý. Tổng chiều dài của các tuyến đường sắt đang hoạt động thuộc RFI là , trong đó là đường sắt đôi.
Phần lớn mạng lưới của Ý được điện khí hóa với chiều dài là . Hệ thống điện 3 kV điện một chiều thường sử dụng trên các tuyến đường sắt thường và 25 KV điện xoay chiều trên đường sắt cao tốc. Mạng lưới đường sắt Ý cũng bao gồm các tuyến đường sắt nhỏ khác do các công ty khác vận hành, ví dụ như Ferrovie Emilia Romagna và Ferrovie del Sud Est với tổng chiều khoảng 3.000 m.
Lịch sử
Tuyến đường sắt đầu tiên ở Ý là tuyến Napoli - Porticivà được xây dựng vào năm 1839 để nối cung điện hoàng gia Napoli với vùng ven biển. Sau khi Vương quốc Ý được thành lập năm 1861, một dự án đã được bắt đầu để xây dựng một mạng lưới đường sắt từ dãy Anpơ đến Sicilia.
Chuyến tàu cao tốc đầu tiên là ETR 200 của Ý vào tháng 7 năm 1939 đi từ Milano đến Firenze với tốc độ là , tốc độ tối đa là . Với dịch vụ này, đường sắt đã có thể cạnh tranh với các dịch vụ hàng không. Tuy vậy, Chiến tranh thế giới thứ hai đã làm dịch vụ này phải ngừng lại.
Sau Chiến tranh thế giới thứ hai, Ý bắt đầu công việc sửa chữa các tuyến đường sắt bị hư hại và xây dựng gần đường sắt mới.
Ngày nay, cơ sở hạ tầng và đường sắt do Rete Ferroviaria Italiana (RFI) trong khi phần tàu và tàu khách chủ yếu do Trenitalia quản lý. Cả hai đều là công ty con của Ferrovie dello Stato (FS), từng là nhà điều hành tàu hỏa duy nhất ở Ý.
Đường sắt cao tốc
nhỏ| [[FS ETR 500 trong tại Ga Firenze S.M.N]]
Tàu cao tốc được phát triển trong những năm 1960. Đầu máy E444 là đầu máy tiêu chuẩn đầu tiên có tốc độ tối đa là , còn tàu điện động lực phân tán ALe 601 (EMU) đạt tốc độ trong một lần chạy thử. Các đoàn tàu EMU khác như ETR 220, ETR 250 và ETR 300, cũng được cải tiến để có tốc độ lên đến . Hệ thống phanh của các đầu máy đã được cải thiện thêm để phù hợp với tốc độ di chuyển ngày càng tăng.
Vào ngày 25 tháng 6 năm 1970, đã khởi công xây dựng tuyến đường sắt cao tốc Roma - Florence Diresttissima, nó là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Ý. Nó có chiều dài là , trong đó có cây cầu bắc qua sông Paglia là cây cầu dài nhất ở châu Âu. Công trình được hoàn thành vào những năm 1990.nhỏ| Bản đồ mạng lưới đường sắt tốc độ cao của Ý|tráiNăm 1975, một chương trình cải tiến rộng rãi đầu máy toa xe đã được đưa ra. Tuy nhiên, do quyết định tập trung nhiều hơn vào giao thông địa phương này đã gây ra sự di chuyển nguồn lực từ các dự án đường sắt cao tốc đang thực hiện, dẫn đến việc các dự án này bị chậm tiến độ hoặc trong một số bị bỏ dở hoàn toàn. Do đó, 160 đầu máy điện E.656 và 35 đầu máy D.345 cho giao thông vừa và trung đã được mua lại, cùng với 80 đoàn tàu EMU ALe 801/940, 120 đầu máy diesel ALn 668. Khoảng 1.000 toa tàu khách và 7.000 toa chở hàng cũng đã được mua.
Vào những năm 1990, dự án Treno Alta Velocità (Viết tắt:TAV) bắt đầu được xây dựng, một mạng lưới tốc độ cao mới trên các tuyến Milan - (Bologna – Florence – Roma – Napoli) - Salerno, Turin - (Milano – Verona – Venice) - Trieste và Milano – Genoa. Hầu hết các tuyến theo kế hoạch đã được khánh thành, trong khi các tuyến đường sắt quốc tế nối với Pháp, Thụy Sĩ, Áo và Slovenia hiện đang được xây dựng.
Phần lớn tuyến Roma - Napoli đã được khánh thành vào tháng 12 năm 2005, tuyến Turin - Milano được khánh thành một đoạn vào tháng 2 năm 2006 và tuyến đường sắt Milano - Bologna đã được khánh thành vào tháng 12 năm 2008. Các đoạn còn lại của tuyến Roma – Napoli, tuyến Turin – Milano và tuyến Bologna – Florence đều được hoàn thành vào tháng 12 năm 2009. Tất cả các tuyến này được thiết kế với tốc độ lên đến .
Đường sắt quốc tế đến các nước khác
Tất cả các tuyến đường sắt này đều có cùng một khổ ray.
- Áo — chuyển dòng điện thành 3 kV DC hoặc 15 kV AC
- Pháp — chuyển dòng điện thành 3 kV DC/25 kV AC hoặc 1.5 kV DC
- Slovenia — cùng dòng điện
- Thụy Sĩ — chuyển dòng điện thành 3 kV DC hoặc 15 kV AC (cộng thêm hai tuyến đường sắt khổ hẹp, cùng dòng điện)
- Thành phố Vatican — từ Roma đến ga San Pietro, đoàn tàu đến Vatican phải được kéo bằng đầu máy diesel.
- San Marino — đã đóng cửa, đường sắt khổ hẹp.
Các nhà ga trên đường biên giới với các nước là:
- Ventimiglia là nhà ga biên giới trên tuyến chính Genoa - Nice.
- Modane là một nhà ga biên giới trên tuyến chính Turin - Lyon.
- Domodossola là nhà ga biên giới của tuyến chính Milan - Bern / Geneva (tuyến đường hầm Simplon).
- Luino là một nhà ga biên giới trên tuyến đường sắt Oleggio – Pino.
- Chiasso là đồn biên phòng của tuyến chính Milan - Zürich ( tuyến Đường hầm Gotthard).
- Tirano là ga cuối ở phía Ý của Dòng Bernina của Rhätische Bahn.
- Brenner là một nhà ga trên tuyến chính Verona - Innsbruck (đường sắt Brenner)
- San Candido là một nhà ga trên tuyến phụ Fortezza - Lienz.
- Tarvisio Boscoverde là một nhà ga trên tuyến chính Venezia - Wien (Đường sắt phía Nam Áo).
- Ga Gorizia Centrale đóng vai trò là nối với đường sắt ở Slovenia, thông qua ga Nova Gorica có thể đi thẳng vào bằng đường đi bộ từ phía Ý.
- Ga Villa Opicina (Villa Opicina, Trieste ) đóng vai trò nối với đường sắt ở Slovenia, thông qua các nhà ga Sežana và Repentabor.
Tài trợ
Đường sắt Ý được chính phủ tài trợ một phần, nhận được 8,1 tỷ euro tiền tài trợ vào năm 2009.
Các nhà ga chính
Tập tin:Bari Railway Station.JPG|**Ga Trung tâm Bari**, Bari
Tập tin:Bologna-Stazione Centrale-DSCF7236.JPG|**Ga Trung tâm Bologna**, Bologna
Tập tin:Stazione Santa Maria Novella 2.JPG|**Ga Firenze Santa Maria Novella**, Florence
Tập tin:Train station - Genoa Brignole.jpg|**Ga Genova Brignole**, Genoa
Tập tin:Genova - stazione Principe - autobus.jpg|**Ga Genova Piazza Principe**, Genoa
Tập tin:Piazzale Luigi Cadorna con la stazione delle Ferrovie Nord di Milano.jpg|**Ga Milano Cadorna**, Milano
Tập tin:Front view of Milan Stazione Centrale entrance portico.jpg|**Nhà ga Trung tâm Milano**, Milan
Tập tin:Piazza garibaldi, napoli, veduta 2016, 00.jpg|**Ga Trung tâm Napoli**, Naples
Tập tin:StazioneFS Palermo.JPG|**Ga Trung tâm Palermo**, Palermo
Tập tin:998RomaStazioneTermini.JPG|**Ga Roma**, Rome
Tập tin:2013-06-15 Roma Stazione FS Tiburtina.jpg|**Ga Roma Tiburtina**, Rome
Tập tin:Trieste Centrale (IMG 20211010 115938).jpg|**Ga Trung tâm Trieste**, Trieste
Tập tin:Turin Station Porta Nuova.jpg|**Ga Turin Porta Nuova**,Turin
Tập tin:Arriere-gare-torino-porta-susa.jpg|**Ga Torino Porta Susa**, Turin
Tập tin:Mestre train station.jpg|**Ga Venezia Mestre**, Venice
Tập tin:Venezia Santa Lucia Train Station R01.jpg|**Ga Venezia Santa Lucia**, Venice
Tập tin:Stazione Verona.jpg|**Ga Verona Porta Nuova**, Verona
*
Nguồn
👁️
1 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Hệ thống đường sắt Ý** là một trong những loại hình giao thông quan trọng nhất của cơ sở hạ tầng của Ý, với tổng chiều dài là trong đó chiều dài các tuyến hiện
**Đường sắt Bắc - Nam** hay **đường sắt Thống Nhất** là tuyến đường sắt bắt đầu từ thủ đô Hà Nội và kết thúc tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đường sắt Bắc - Nam
nhỏ|221x221px|[[Đường sắt Bắc Nam tại Việt Nam, hiện nay tuyến đường sắt chính này vẫn sử dụng loại khổ hẹp]] Một **đường sắt khổ hẹp** là một tuyến đường sắt có khổ đường hẹp hơn
Logo của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ** Đường sắt Việt Nam** là một trong những ngành công nghiệp lâu đời của Việt Nam. Ngành Đường sắt Việt Nam ra đời năm 1881
nhỏ|Tàu cao tốc [[ICE (Intercity-Express) tại Đức]] nhỏ|phải|[[E5 Series Shinkansen|E5 Series Shinkansen tại Nhật Bản]] nhỏ|phải|[[Intercity-Express|ICE thế hệ thứ ba do Đức thiết kế trên tuyến đường sắt cao tốc Köln–Frankfurt]] **Đường sắt cao tốc**
thumb|right|Hệ thống [[Tàu điện ngầm thành phố New York là hệ thống tàu điện ngầm vận hành độc lập lớn nhất trên thế giới tính theo số lượng nhà ga mà nó phục vụ, sử
nhỏ|Cổ phần đường sắt Bagdad, phát hành vào ngày 31 tháng 12 năm 1903 **Đường sắt Bagdad** (chữ Anh: Baghdad railway, chữ Thổ Nhĩ Kì: Bağdat demiryolu, chữ Đức: Bagdadbahn, chữ Arabi: سكة حديد بغداد,
**Tuyến đường sắt Albula** (; ) là một tuyến đường sắt đơn khổ mét, một phần của mạng lưới Tuyến đường sắt Rhaetian (RHB) nằm tại bang Graubünden, Thụy Sĩ. Nó kết nối ga đường
**Đường sắt Tân Ấp - Xóm Cục** là một tuyến đường sắt và cáp treo được xây dựng từ thời Pháp thuộc, nối với đường sắt Bắc Nam tại ga Tân Ấp đến Ga Xóm
**Tuyến đường sắt Semmering** () là một tuyến đường sắt ở Áo, bắt đầu từ Gloggnitz chạy qua Semmering đến Mürzzuschlag là tuyến đường sắt trên núi đầu tiên trên thế giới, đặc biệt là
**Đường sắt Tháp Chàm – Đà Lạt** hay **đường sắt Phan Rang – Đà Lạt** là một tuyến đường sắt đã ngưng sử dụng, từng nối Đà Lạt với tuyến đường sắt Bắc Nam tại
**Đường sắt Vũng Áng – Mụ Giạ** là một tuyến đường sắt dự án nối từ Vũng Áng đến Mụ Giạ. Tuyến đường dài 187 km được xây dựng từ thời Pháp thuộc, nối với đường
**Đường sắt Nhà nước Triều Tiên** (조선민주주의인민공화국 철도성, _ Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk Ch'ŏldo_, thường được gọi là 국철, _Kukch'ŏl_, "State Rail") là bộ phận điều hành của Bộ Đường sắt Bắc Triều Tiên và
:_Bài này viết về tuyến đường sắt được Nhật Bản xây dựng trong Thế chiến II. Về các bài viết liên quan tới các tuyến đường sắt của Myanmar, xem Các tuyến đường sắt của
**Đường sắt Hà Nội – Lào Cai** là một tuyến đường sắt liên vận quốc tế nối Hà Nội với các tỉnh trung du và miền núi Tây Bắc. Tuyến này có từ thời thực
**Ga Tân Trúc** () là ga đường sắt ở Huyện Tân Trúc, Đài Loan được phục vụ bởi Đường sắt cao tốc Đài Loan. Nó được mở để phục vụ vào năm 2006. Nhà ga
thumb|Tại [[Los Angeles, quá trình mở rộng hệ thống giao thông công cộng được thúc đẩy phần lớn nhờ đường sắt nhẹ.]] **Đường sắt nhẹ** (tiếng Anh: _light rail_ hoặc _light rail transit_, viết tắt
thumb|Bản đồ mạng đường sắt với các đường thông thường được nâng cấp hoặc xây dựng để phù hợp với CRH được hiển thị bằng màu cam (), đường cao tốc thứ cấp màu xanh
**Đường sắt đô thị Hà Nội** () là hệ thống đường sắt đô thị của thành phố Hà Nội. Hệ thống được vận hành bởi Công ty Đường sắt Hà Nội (Hanoi Metro Company –
**Tuyến 2A:** **Cát Linh – Hà Đông – Xuân Mai** là một tuyến metro thuộc hệ thống mạng lưới Đường sắt đô thị Hà Nội, được đầu tư xây dựng bởi Bộ Giao thông Vận
**Tuyến đường sắt Kalka–Shimla** là tuyến đường sắt khổ hẹp nằm ở miền Bắc Ấn Độ đi qua vùng núi từ Shimla tới Kalka của Panchkula. Tuyến đường sắt được biết đến với khung cảnh
**Tuyến 2** hay còn gọi là **Tuyến Nội Bài – Hoàng Quốc Việt** hoặc **Tuyến Hoàn Kiếm** (Giai đoạn 1: **Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo**) là tuyến metro đang được giải phóng mặt
Dự án **Đường sắt cao tốc Kuala Lumpur–Singapore** (, _viết tắt_: HSR; ) được Thủ tướng Malaysia Najib Razak công bố vào tháng 09 năm 2010, nối Kuala Lumpur và Johor Bahru với Singapore. Ngày
**Đường sắt Thanh-Tạng** ( bính âm: Qīngzàng Tiělù) là một tuyến đường sắt 1.956 km kết nối hai hai Trung Quốc tỉnh Thanh Hải và Tây Tạng. Từ ngày 1/7/2006, Trung Quốc chính thức đưa vào
**Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh** (, tên viết tắt là _HCMC Metro_) là hệ thống đường sắt đô thị đang xây dựng tại Thành phố Hồ Chí Minh. Dự án là
thumb|right|[[Tàu điện ngầm Glasgow]] thumb|right|[[Rapid Rail|Rapid KL – Tuyến Kelana Jaya]] thumb|right|[[Tuyến Văn Hồ (Tuyến Nâu), Đường sắt đô thị Đài Bắc]] thumb|[[Tuyến 3 Scarborough trước đây của hệ thống tàu điện ngầm Toronto được
**Đường sắt Rhaetian** (viết tắt là **RhB**), là một công ty vận tải Thụy Sĩ sở hữu mạng lưới lớn nhất trong số tất cả các nhà khai thác đường sắt tư nhân ở Thụy
**Tuyến 3: Trôi – Nhổn – Ga Hà Nội – Hoàng Mai** là tuyến đường sắt đô thị đang được xây dựng và là một phần của hệ thống mạng lưới Đường sắt đô thị
**Đường sắt Savannakhet – Lao Bảo** (thường gọi là **Đường sắt Lào – Việt Nam**) là tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn được quy hoạch ở miền Nam Lào, kết nối giữa thành phố lớn
**Đường sắt Thành phố Hồ Chí Minh – Phnôm Pênh** là tuyến đường sắt được đề xuất nối liền giữa Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam và Phnôm Pênh, Campuchia. Dự kiến, tuyến đường
**Tuyến 2** (tên tuyến theo giai đoạn 1: **Bến Thành – Tham Lương**) là một tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh đang được xây dựng từ năm
**Tuyến 5: Văn Cao – Hòa Lạc** (tên đầy đủ: **Văn Cao – Ngọc Khánh – Láng – Hòa Lạc**) là tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Hà Nội đang được chuẩn
**Ga La Khê** là một trong những nhà ga tàu điện của Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông, nằm trên đường Quang Trung, phường Phú La, quận Hà Đông, Hà Nội.
**Ga Lat Krabang** (สถานีลาดกระบัง) là ga Tuyến đường sắt sân bay (Bangkok) trên Thanon Rom Klao ở Lat Krabang, phía Đông Bangkok. ## Bố trí ga ## Rayong HSR tương lai (HSR bờ biển phía
**Tuyến đường sắt xuyên Iran** () là dự án xây dựng đường sắt lớn bắt đầu tại Pahlavi Iran năm 1927 và hoàn thành vào năm 1938, dưới sự chỉ đạo của nhà vua Iran
**Đường hầm eo biển Manche** hay **Đường hầm eo biển Anh** (, ), là một đường hầm đường sắt dài 50,45 km bên dưới biển Manche tại Eo biển Dover, nối Folkestone, Kent ở Anh ()
Vào lúc 22:25 ngày 3 tháng 5 năm 2021, theo múi giờ miền Trung Bắc Mỹ, một dầm đỡ dưới của một cầu vượt ở tuyến metro Thành phố México số 12 thuộc Mexico City
nhỏ|227x227px|Đường ngang cảnh báo tự động tại [[Diên Khánh, Khánh Hòa, Việt Nam]] **Đường ngang** hay **giao cắt đường sắt** là một điểm giao nhau cùng mức giữa đường bộ và đường sắt trên một
**Tuyến đường sắt Bernina** là tuyến đường sắt đơn khổ 1.000 mm (3 ft 3 3⁄8 in) tạo thành một phần của tuyến đường sắt Rhaetian (RhB). Nó kết nối khu nghỉ mát St. Moritz thuộc tiểu
thumb|Hệ thống đường sắt ở Mãn Châu năm 1945. Chặng đường chính tô màu đỏ thumb|Cổ phiếu hãng đường sắt Nam Mãn Châu mệnh giá 500 _[[yen_, phát hành năm 1920. Giấy ghi: _Nam Mãn
Đây là danh sách những trường hợp được cho là đã nhìn thấy vật thể bay không xác định hoặc UFO ở Ý. ## 100 TCN * Iulius Obsequens tường thuật: _Khi C. Murius và
nhỏ|Mẫu xe mô tô của cảnh sát được trưng bày trong Bảo tàng Cảnh sát Séc. **Bảo tàng Cảnh sát ở Cộng hòa Séc,** (tiếng Séc: Muzeum Policie České republiky) là bảo tàng nổi tiếng
**Ý** hay **Italia** (), tên chính thức là **Cộng hòa Ý** hay **Cộng hòa Italia** () là một quốc gia tại châu Âu, thường được xếp vào khối Nam Âu hoặc Tây Âu. Lãnh thổ
**_Palsgraf kiện Công ty Đường sắt Long Island_** (, 248 NY 339, 162 NE 99 (1928), là một án lệ nổi tiếng, tiêu biểu hàng đầu trong luật tổn hại của Hoa Kỳ về vấn
**Thảm sát Bucha** (; ; ), còn được gọi là **Diệt chủng Bucha** (; ) là vụ thảm sát hàng loạt thường dân và tù binh chiến tranh Ukraina do quân đội Nga thực hiện
thumb|Tuyến Đường sắt Trung tâm, đường màu xanh thể hiện tốc độ tối đa 200 km/h Đường sắt cao tốc () bắt đầu ở Ba Lan vào ngày 14 tháng 12 năm 2014 với việc
**Hiến quân Cộng hòa Ý** (đọc là , phiên âm tiếng Việt: Cạc-bin, tiếng Anh , ; tên chính thức **_Arma dei Carabinieri_**, "Lực lượng Hiến quân"; trước đây gọi là _Corpo dei Carabinieri Reali_,
Vào ngày 2 tháng 4 năm 2021, lúc 09:28 giờ địa phương, một đoàn tàu _Taroko Express_ do Cục quản lý Đường sắt Đài Loan vận hành bị trật bánh tại lối vào phía bắc của
nhỏ|upright|_[[Người khổng lồ Rhodes_: từ Cape đến Cairo]] **Đường sắt Cape-Cairo** là một dự án dang dở có mục đích nối liền phía nam với phía bắc châu Phi bằng đường ray xe lửa. Dự
thumb|right|Tranh minh họa về sự kiện Dương Châu **Mười ngày Dương Châu** (Hán Việt: _Dương Châu thập nhật_, chữ Hán: 扬州十日) là một cuộc thảm sát kéo dài 10 ngày do quân đội nhà Thanh