Đường sắt cao tốc Bắc – Nam hay Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam là một trong những dự án chiến lược của Đường sắt Việt Nam (ĐSVN). Dự án đã được Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng phê duyệt trong quy hoạch tổng thể phát triển ĐSVN đến năm 2020 và cho phép chủ đầu tư là Công ty Cổ phần Tư vấn, Đầu tư và xây dựng Giao thông vận tải (TRICC) lập báo cáo đầu tư và lựa chọn tư vấn. Hiện cả phía Nhật Bản và Hàn Quốc đều tham gia khảo sát, nghiên cứu lập báo cáo đầu tư. Tuyến đường sắt cao tốc Bắc – Nam dài 1,508.6 km, ngắn hơn đường sắt Bắc Nam (1,730 km) là 221.4 km. Toàn tuyến có 70 ga (trong đó 50 ga hành khách và 20 ga hàng hóa). Khởi điểm từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) và kết thúc tại ga Thủ Thiêm (Thành phố Hồ Chí Minh), nguồn vốn đầu tư cho dự án này lên tới 61,67 tỷ USD (tương đương 1,4 triệu tỉ đồng).
Cục Đường sắt Việt Nam đã đưa ra kế hoạch xây dựng đường sắt cao tốc xuyên Việt: Năm 2010 sẽ hoàn thành báo cáo khả thi; từ năm 2011- 2020 sẽ xây dựng khu đoạn Hà Nội - Vinh và TP Hồ Chí Minh - Nha Trang; năm 2030 sẽ đưa vào khai thác tuyến Vinh - Nha Trang; năm 2035 sẽ hoàn thành tuyến Hà Nội - TP Hồ Chí Minh; năm 2050 sẽ hoàn thành toàn tuyến Lạng Sơn - Cà Mau và đi song song với tuyến và . Sau này các tuyến đường sắt cao tốc sẽ được xây dựng dựa theo và chạy song song các tuyến đường bộ cao tốc trong nước.
Theo phương án của nhà Tư vấn Hàn Quốc, nếu xây dựng đường sắt cao tốc, đường đôi, điện khí hóa, khổ 1435mm, với tốc độ 200 km/h thì từ tàu khách Lạng Sơn đến Cà Mau mất 11 giờ 58 phút. Với vận tốc đạt 300 km/giờ, tàu sẽ chạy trong 5 giờ 38 phút để đi từ Hà Nội đến TP HCM đối với tàu nhanh, chỉ đỗ các ga Vinh, Đà Nẵng, Nha Trang và 6 giờ 52 phút với tàu thường, đỗ ở tất cả các ga.
Đại diện chủ đầu tư cho biết dự án sẽ thu hồi 4.173 ha đất, 16.529 hộ gia đình có thể sẽ bị ảnh hưởng. Trong đó, thu hồi đất ở 9.480 hộ gia đình và thu hồi đất sản xuất 7.049 hộ.
Trong cuộc bỏ phiếu ngày 19 tháng 6 năm 2010, Quốc hội Việt Nam khóa XII đã bỏ phiếu bác bỏ dự án đường sắt cao tốc. Tuy nhiên đến năm 2015, Bộ trưởng Giao thông Đinh La Thăng chỉ đạo tiếp tục lập đề án đường sắt cao tốc Bắc-Nam để trình Quốc hội trước năm 2020, và đến ngày 30 tháng 11 năm 2024, Quốc hội Việt Nam khóa XV chính thức thông qua chủ trương đầu tư dự án trên.
Đến cuối tháng 5/2025, đã có 2 đơn vị đăng ký đầu tư dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam này: Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed (thuộc VinGroup và Phạm Nhật Vượng) và Thaco.
Nhà ga và Depot
Nguồn
Tuyến đường Hà Nội - Vinh
Đây là tuyến sẽ được xây dựng là đường sắt đôi, bảo đảm cho tàu có thể chạy với tốc độ 200 km/h, nhưng cơ sở hạ tầng có thể đáp ứng tốc độ 350 km/h. Khi hoàn thành, hành trình Hà Nội - Vinh sẽ được rút xuống chỉ còn 2 giờ (nếu chạy tốc độ 200 km/h) và 1 giờ 34 phút (tốc độ 350 km/h). Chiều dài toàn tuyến là hơn 283 km gồm 6 ga chính trên.
Trong đó đoạn qua Hà Nội sẽ sử dụng đường sắt hiện tại ở phía Tây nhằm giảm thiểu được xung đột. Đoạn qua Hà Tây sẽ cách xa đường sắt hiện tại và giảm thiểu giao cắt với quốc lộ 1, khu vực đông dân cư và nhà máy. Đoạn qua Hà Nam sẽ quy hoạch hướng tuyến gần với đường bộ cao tốc và xây dựng ga mới ở phía đông ga Phủ Lý hiện tại. Đoạn qua Nam Định sẽ xây dựng ga bên ngoài phía Tây ga Nam Định.
Đoạn qua Ninh Bình sẽ chạy song song với đường bộ cao tốc về phía Đông khu quy hoạch đô thị của Ninh Bình và chạy vòng điểm du lịch hồ Đồng Thái. Đoạn qua Thanh Hóa sẽ chạy về phía Tây khu đô thị Thanh Hóa để tránh ảnh hưởng đến khu vực động dân cư và địa danh lịch sử. Đoạn qua Nghệ An sẽ chạy về phía Tây của khu quy hoạch đô thị TP Vinh. Đoạn Hà Tĩnh cũng quy hoạch hướng tuyến về phía Tây của đường vành đai đô thị Hà Tĩnh.
Tuyến đường Vinh - Nha Trang
Tuyến đường Nha Trang - TP Hồ Chí Minh
Tuyến đường sắt cao tốc Nha Trang - TP Hồ Chí Minh khởi đầu tại TP Hồ Chí Minh, đi qua các tỉnh Đồng Nai, Bình Thuận, Ninh Thuận và Khánh Hoà. Trên toàn tuyến có 6 nhà ga và 2 ga mới đều ở tại Khánh Hoà và TP Hồ Chí Minh. Tiêu chuẩn thiết kế áp dụng đối với đường cấp 1 và đường cao tốc, có thể chạy tàu với vận tốc 350 km/h.
So với tuyến đường sắt Thống Nhất, tuyến này chạy thẳng từ Thủ Thiêm - Long Thành - Tân Nghĩa - Phan Thiết, không nối vào ga Hòa Hưng, không đi qua địa phận tỉnh Bình Dương và thành phố Biên Hòa, Đồng Nai
Đây là dự án hỗ trợ kỹ thuật được thực hiện từ nguồn vốn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Hàn Quốc. Đoạn đường sắt này nằm trong tổng thể của tuyến đường sắt cao tốc từ Hà Nội đi TP Hồ Chí Minh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Các chỉ tiêu kinh tế
;Tổng vốn đầu tư
Phương án của Chính phủ Việt Nam: Tổng vốn đầu tư toàn Dự án là 55,853 tỷ USD, trong đó phần vốn đầu tư cho Thiết bị là 9,587 tỷ USD.
Theo tính toán của các nhà kinh tế của Việt Nam không tham gia dự án: Tổng vốn đầu tư toàn Dự án là 110,157 tỷ USD.
;Thời gian hoàn vốn
Phương án của Chính phủ Việt Nam:
*Vốn đầu tư cho Phần xây dựng công trình sẽ do Chính phủ chịu, không phải thu hồi.
*Vốn thiết bị nhanh nhất là từ 10 đến 12 năm (nhà đầu tư chỉ đầu tư Phần thiết bị và tổ chức kinh doanh vận hành, nên chỉ dự kiến thu hồi vốn thiết bị).
Theo tính toán của các nhà kinh tế của Việt Nam không tham gia dự án: (Thời gian thu hồi Vốn Đầu tư của Dự án)
*Với Lợi nhuận hàng năm của toàn Dự án là 0,958 tỷ USD/năm, Thời gian thu hồi Vốn Đầu tư của Dự án sẽ là: 110,157 tỷ USD/(0,958 tỷ USD/năm) = 114,8 năm
*Với Lợi nhuận hàng năm của toàn Dự án là 0,797 tỷ USD/năm, Thời gian thu hồi Vốn Đầu tư của Dự án sẽ là: 110,157 tỷ USD/(0,797 tỷ USD/năm) = 138 năm
👁️
2 | 🔗 | 💖 | ✨ | 🌍 | ⌚
**Đường sắt cao tốc Bắc Kinh – Quảng Châu – Thâm Quyến – Hồng Kông** (Trung văn giản thể: 京广深港高速铁路; Trung văn phồn thể: 京廣深港高速鐵路, chuyển tự Hán Việt: Kinh-Quảng-Thâm-Cảng cao tốc thép lộ) là
**Đường sắt cao tốc Bắc Kinh – Thượng Hải** (hoặc viết tắt **đường sắt cao tốc Kinh Hỗ** trong tên tiếng Trung) một tuyến đường sắt cao tốc 1.318 km kết nối hai khu vực kinh
nhỏ|Tàu cao tốc [[ICE (Intercity-Express) tại Đức]] nhỏ|phải|[[E5 Series Shinkansen|E5 Series Shinkansen tại Nhật Bản]] nhỏ|phải|[[Intercity-Express|ICE thế hệ thứ ba do Đức thiết kế trên tuyến đường sắt cao tốc Köln–Frankfurt]] **Đường sắt cao tốc**
**Đường sắt cao tốc Bắc – Nam** hay **Đường sắt tốc độ cao Bắc Nam** là một trong những dự án chiến lược của Đường sắt Việt Nam (ĐSVN). Dự án đã được Thủ tướng
**Đường sắt cao tốc Gyeongbu** (Gyeongbu HSR) giữa Seoul và Busan là tuyến đường sắt cao tốc đầu tiên ở Hàn Quốc. Tàu tốc hành KTX quản lý 3 đoạn của tuyến: vào ngày 1
**Tuyến đường sắt cao tốc Vũ Hán - Quảng Châu**, cũng gọi là **Tuyến đường sắt vận chuyển hành khách Vũ Quảng** (), là một tuyến đường sắt cao tốc dài 968 km vận hành bởi
**Đường sắt cao tốc Suseo–Pyeongtaek** (Tiếng Hàn: 수서평택고속선, Hanja: 水西平澤高速線)là tuyến đường sắt cao tốc bắt đầu tại Ga Suseo ở Gangnam-gu, Seoul đi qua Ga Dongtan và Ga PyeongtaekJije, và kết nối với Đường
**Đường sắt cao tốc Đài Loan** () viết tắt **THSR** hoặc **HSR** là tuyến đường sắt cao tốc chạy khoảng , dọc theo bờ biển phía tây của Đài Loan, từ thủ đô Đài Bắc
**Ga sân bay Burbank** là một ga nằm trong hệ thống Đường sắt cao tốc California được đề xuất xây dựng ở Burbank, California, đặt tại Sân bay Hollywood Burbank, sẽ được xây dựng ở
**Đường sắt cao tốc California** () (viết tắt là **CAHSR** hoặc **CHSR**) là một dự án đường sắt cao tốc đang được đầu tư và xây dựng tại tiểu bang California, Hoa Kỳ. Khoảng 1/3
thumb|Hành lang ga THSR Đài Trung thumb|Ke ga hướng Bắc ga Đài Trung thumb|Ga THSR Đài Trung **Đài Trung** HSR () là nhà ga đường sắt ở Đài Trung, Đài Loan phục vụ bởi Đường
thumb|Bản đồ mạng đường sắt với các đường thông thường được nâng cấp hoặc xây dựng để phù hợp với CRH được hiển thị bằng màu cam (), đường cao tốc thứ cấp màu xanh
**Đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc của Việt Nam
Tuyến **đường sắt liên thành phố Bắc Kinh - Thiên Tân** () là tuyến đường sắt cao tốc chỉ dành cho hành khách chạy tuyến 117 km (72,7 dặm) giữa Bắc Kinh và Thiên Tân. Chính
Ngày 23 tháng 7 năm 2011, hai tàu cao tốc đâm vào nhau ở quận Lộc Thành, Ôn Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc. Một số toa xe của mỗi tàu bị trật đường ray.
**Đường cao tốc Bắc Giang – Lạng Sơn** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là đoạn đường cao tốc đầu tiên thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông đi qua địa
**Đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.02**) là tên gọi thông dụng nhất của một tuyến đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc của Việt Nam,
nhỏ|Một đoàn tàu tại ga Thiên Tân **Đường sắt liên thành phố Bắc Kinh – Tân Hải** (Binhbin), còn được gọi là tuyến đường sắt liên tỉnh Bắc Kinh thứ hai, là một tuyến đường
**Đường sắt Hợp Vũ** (Trung văn giản thể: 合 武 铁路; Trung văn phồn thể: 合 武 铁路; bính âm: Hé-Wǔ tiělù) là một tuyến đường sắt cao tốc dài 350 km (220 mi) ở hai tỉnh
**Đường sắt Ninh Ba – Thai Châu – Ôn Châu** (giản thể: 甬台温铁路; phồn thể: 甬台温铁路; bính âm: Yǒngtáiwēn Tiělù, Hán Việt: Dũng Thai Ôn thiết lộ) là một tuyến đường sắt đôi, điện khí
**Đường sắt cao tốc khu vực đô thị tuyến C** (Tiếng Hàn: 수도권 광역급행철도 C노선 _Sudogwon Gwangyeok Geuphaeng Cheoldo C noseon_) là tuyến đường sắt tốc hành khu vực đô thị dự kiến kết nối
Logo của Tổng công ty Đường sắt Việt Nam ** Đường sắt Việt Nam** là một trong những ngành công nghiệp lâu đời của Việt Nam. Ngành Đường sắt Việt Nam ra đời năm 1881
**Đường sắt Bắc - Nam** hay **đường sắt Thống Nhất** là tuyến đường sắt bắt đầu từ thủ đô Hà Nội và kết thúc tại Thành phố Hồ Chí Minh. Đường sắt Bắc - Nam
**Tuyến 2** (tên tuyến theo giai đoạn 1: **Bến Thành – Tham Lương**) là một tuyến metro thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh đang được xây dựng từ năm
**Tuyến 3A: Bến Thành – Tân Kiên** là một tuyến metro (đường sắt đô thị) thuộc hệ thống Đường sắt đô thị Thành phố Hồ Chí Minh. Hiện tại dự án đang được đề xuất
nhỏ|221x221px|[[Đường sắt Bắc Nam tại Việt Nam, hiện nay tuyến đường sắt chính này vẫn sử dụng loại khổ hẹp]] Một **đường sắt khổ hẹp** là một tuyến đường sắt có khổ đường hẹp hơn
thumb|right|Hệ thống [[Tàu điện ngầm thành phố New York là hệ thống tàu điện ngầm vận hành độc lập lớn nhất trên thế giới tính theo số lượng nhà ga mà nó phục vụ, sử
**Đường sắt tốc độ cao hơn** (, **HrSR**) là biệt ngữ dùng để chỉ các dịch vụ đường sắt chở khách liên tỉnh có tốc độ tốc đa lớn hơn đường sắt thông thường, nhưng
**Đường sắt Nhà nước Triều Tiên** (조선민주주의인민공화국 철도성, _ Chosŏn Minjujuŭi Inmin Konghwaguk Ch'ŏldo_, thường được gọi là 국철, _Kukch'ŏl_, "State Rail") là bộ phận điều hành của Bộ Đường sắt Bắc Triều Tiên và
**Đường cao tốc A1** là một đường cao tốc kết nối các thành phố của Pháp nằm giữa Paris và Lille. Nó cũng được gọi là "đường cao tốc phia Bắc" (tiếng Pháp: "Autoroute du
**Đường cao tốc Cao Bồ – Mai Sơn** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông đi qua địa phận
thumb|Ga Đài Bắc cũ vào năm 1948. thumb|Sảnh ga Đài Bắc **Ga Đài Bắc** () là ga đường sắt và tàu điện ngầm ở Đài Bắc, Đài Loan. Nó được phục vụ bởi Đường sắt
**Đường cao tốc Vĩnh Hảo – Phan Thiết** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông qua địa phận tỉnh
**Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Long Thành – Dầu Giây** (gọi tất là **Đường cao tốc Long Thành – Dầu Giây**, ký hiệu toàn tuyến là **CT.29**) là một đoạn đường
**Hệ thống đường sắt Ý** là một trong những loại hình giao thông quan trọng nhất của cơ sở hạ tầng của Ý, với tổng chiều dài là trong đó chiều dài các tuyến hiện
**Đường cao tốc Bùng – Vạn Ninh** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01** và **CT.02**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông và đường cao
**Đường cao tốc Thành phố Hồ Chí Minh – Trung Lương** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông nối Thành phố
**Đường cao tốc Chơn Thành – Đức Hòa** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.02**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Tây qua địa phận 3
**Đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông. Đây là tuyến đường
**Vận tải đường sắt ở Đài Loan** là mạng lưới đường sắt dài 1691,8 km (tính đến năm 2015). Mặc dù không còn chiếm ưu thế như trước, vận tải đường sắt vẫn rất quan trọng
**Bắc Kinh Nam** () là ga đường sắt lớn (chủ yếu phục vụ tàu cao tốc) ở quận Phong Đài, Bắc Kinh, cách trung tâm Bắc Kinh khoảng 7,5 km (4,7 dặm) về phía nam, giữa
**Đường cao tốc Diễn Châu – Bãi Vọt** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Bắc – Nam phía Đông và đường cao tốc
**Đường cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.28**) là một đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường cao tốc Việt Nam tại miền Đông Nam Bộ của Việt
**Đường cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình** (ký hiệu toàn tuyến là **CT.01**, hay còn gọi là **đường cao tốc Cầu Giẽ – Cao Bồ**) là đoạn đường cao tốc thuộc hệ thống đường
**Đường sắt Sài Gòn – Mỹ Tho** là tuyến đường sắt đầu tiên của Việt Nam cũng là tuyến đường sắt đầu tiên của Đông Dương, được xây dựng vào năm 1881. Đây cũng là
**Đường sắt Yên Viên - Hạ Long** là một tuyến đường sắt nối thủ đô Hà Nội với kỳ quan thiên nhiên thế giới vịnh Hạ Long hiện đang xây dựng. Tuyến đường sắt chính
**Đường sắt Quảng Thâm hoặc đường sắt Quảng Châu-Thâm Quyến** (tiếng Trung: 广深 hoặc 广深线), còn được gọi là đoạn Trung Quốc của tuyến đường sắt Cửu Long Canton Canton (九鐵路華段) vào năm 1911-1919 Cộng
**Ga Nam Cảng** () là ga đường sắt và tàu điện ngầm ở Đài Bắc, Đài Loan được phục vụ bởi Đường sắt cao tốc Đài Loan, Cục Đường sắt Đài Loan và Tàu điện
**Đường sắt Thanh-Tạng** ( bính âm: Qīngzàng Tiělù) là một tuyến đường sắt 1.956 km kết nối hai hai Trung Quốc tỉnh Thanh Hải và Tây Tạng. Từ ngày 1/7/2006, Trung Quốc chính thức đưa vào
thumb|Tại [[Los Angeles, quá trình mở rộng hệ thống giao thông công cộng được thúc đẩy phần lớn nhờ đường sắt nhẹ.]] **Đường sắt nhẹ** (tiếng Anh: _light rail_ hoặc _light rail transit_, viết tắt